Kωνσταντίνος Χολέβας

Σε λίγες ημέρες θα συναντηθούν στη Θεσσαλονίκη οι Υπουργοί Εξωτερικών των 28 χωρών της Ευρωπαϊκής Ενώσεως λόγω και της Ελληνικής Προεδρίας κατά το τρέχον εξάμηνο. Οι Βαλκανικές χώρες που δεν είναι μέλη της Ε.Ε. αναμένουν μηνύματα και απαντήσεις για τη δική τους ενταξιακή πορεία. Είναι πολύ πιθανό το ζήτημα αυτό να παραμείνει ανοικτό, διότι άλλες είναι οι προτεραιότητες των Ευρωπαίων εταίρων. Θα περιγράψω στη συνέχεια τα προβλήματα που παρουσιάζει η υποψηφιότητα της κάθε χώρας. Υπενθυμίζω απλώς ότι ήδη η Ρουμανία και η Βουλγαρία, δύο χώρες με μεγάλη πλειοψηφία Ορθοδόξου Χριστιανικού πληθυσμού, καθώς και η Σλοβενία και Κροατία με Ρωμαιοκαθολική πολιτιστική παράδοση, είναι ήδη μέλη της Ε.Ε.
Η Σερβία έχει κάνει βήματα προόδου στον τομέα της οικονομίας και του εκδημοκρατισμού και αυτό αποτυπώνεται στις εκθέσεις της Ευρ. Επιτροπής (Κομμισσιόν). Καυτό ζήτημα είναι η ανεξαρτησία του Κοσσυφοπεδίου (Κοσσόβου), την οποία οι Σέρβοι δεν αναγνωρίζουν και έρχονται σε αντίθεση με τις περισσότερες χώρες της Ε.Ε. Η Ελλάς, η Κύπρος, η Ισπανία και η Ρουμανία συμπλέουν με τη σερβική θέση για λόγους συγκεκριμένου εθνικού συμφέροντος η καθεμιά.
Το Μαυροβούνιο παίρνει αρκετά καλό βαθμό στις εκθέσεις της Κομμισσιόν, αλλά έχει ακόμη πολύ δρόμο να διανύσει. Στον εσωτερικό τομέα είναι ασαφές το ποσοστό των κατοίκων που αισθάνονται μαυροβούνιοι και εκείνων που αισθάνονται Σέρβοι., γεγονός που προκαλεί κατά καιρούς εντάσεις.
Η Βοσνία-Ερζεγοβίνη θεωρείται η πιο δύσκολη περίπτωση με βάση τις εκθέσεις της Ευρ. Επιτροπής. Το κράτος αυτό δεν έχει κρατική και εθνική ενότητα. Πρόκειται για δύο κράτη σε συσκευασία ενός και μόνον η πινακίδα στον ΟΗΕ υποδηλώνει την ύπαρξη ενιαίου κράτους. Η Σερβική Δημοκρατία αφ’ ενός και η Κροατομουσουλμανική Ομοσπονδία αφ’ ετέρου αποτελούν τα δύο συνιστώντα κρατίδια, τα οποία συνεργάζονται χαλαρά και σε λίγους τομείς. Οι Σέρβοι θέλουν αργά ή γρήγορα να ενωθούν με τη Σερβία, οι δε Κροάτες μετά δυσκολίας επιτυγχάνουν τη συνεργασία με τους Μουσουλμάνους. Υποπτεύομαι ότι η Ευρ. Επιτροπή δεν θα ήθελε να εντάξει μία χώρα με πολυάριθμο μουσουλμανικό πληθυσμό και γι’ αυτό στις εκθέσεις προόδου η ευρωπαϊκή προοπτική της χώρας διαγράφεται με μελανά χρώματα.
Η Αλβανία είναι σε μία ενδιάμεση κατηγορία. Η Ευρ. Επιτροπή δεν δείχνει ενθουσιασμένη , αλλά δεν την αποθαρρύνει τελείως. Η Ελλάς πρέπει να επιμείνει στη θέση της ότι η πιθανή ευρωπαϊκή προοπτική της Αλβανίας εξαρτάται κυρίως από τη συμπεριφορά των Τιράνων προς την ελληνική εθνική κοινότητα. Θυμίζω την σκοπίμως προβληματική απογραφή εθνικών και θρησκευτικών κοινοτήτων, την οποία κατήγγειλαν οι Βορειοηπειρώτες, καθώς και την προσβλητική για τη χώρα μας προπαγάνδα των Τσάμηδων, οι οποίοι ουσιαστικά διεκδικούν ελληνικά εδάφη.
Τα Σκόπια θεωρούνται ότι κάνουν κάποια βήματα προόδου. Η μόνιμη επωδός των εκθέσεων της Ευρ. Επιτροπής είναι η προτροπή για συμφωνία με την Ελλάδα για το όνομα. Εδώ φαίνεται η χρησιμότητα της ευρωπαϊκής μας εντάξεως για τα εθνικά μας θέματα. Η Ευρώπη ουσιαστικά λέει στους ψευδομακεδόνες ότι η Ελλάς κρατά το κλειδί της εντάξεώς τους στη μεγάλη ευρωπαϊκή οικογένεια. Αν δεν ήμασταν πλήρες μέλος της Ε.Ε. τώρα η ΠΓΔΜ θα είχε ενταχθεί και μάλιστα με το όνομα «Μακεδονία»! Φυσικά δεν πρέπει να υποτιμάται και η εσωτερική εθνοτική διαμάχη μεταξύ των Αλβανών, που έχουν ανακηρύξει ημιαυτόνομες τις δυτικές επαρχίες, και των ψευδομακεδόνων, οι οποίοι στις πρόσφατες εκλογές ανανέωσαν την εμπιστοσύνη τους στον υπερεθνικιστή Πρωθυπουργό Γκρούεφσκι.
Η Ελλάς, με τις προσπάθειες του Αντώνη Σαμαρά, είναι σήμερα μία δύναμη σταθερότητος και σεβασμού των συνόρων στα Βαλκάνια και έτσι πρέπει να παραμείνει μετά τις ευρωεκλογές της 25ης Μαίου.

Άρθρο μου στην εφημερίδα Δημοκρατία, Τρίτη 6 Μαΐου 2014

Οι σχέσεις Γερμανίας – Τουρκίας βρίσκονται στο χειρότερο σημείο των τελευταίων ετών. Αφορμή για την επιδείνωση υπήρξαν οι αρνητικές δηλώσεις του προέδρου Γκάουκ και επιφανών Γερμανών πολιτικών για το αυταρχικό καθεστώς που εγκαθιδρύει ο Ερντογάν. Ο Τούρκος πρωθυπουργός αντέδρασε με προσβλητικές εκφράσεις και επιθέσεις κατά της Ευρωπαϊκής Ενωσης γενικότερα. Είναι προφανές ότι το ισλαμοδημοκρατικό πείραμα, το οποίο προσπάθησε να παρουσιάσει ως πρότυπο στα μάτια της Δύσης η ομάδα Ερντογάν – Νταβούτογλου, δεν πείθει τους Ευρωπαίους.

Ο Τούρκος πρωθυπουργός αισθάνεται ενισχυμένος από την πρόσφατη εκλογική νίκη του. Προφανώς το μείγμα Ισλάμ, αυταρχισμού, επιφανειακής δημοκρατίας και κοινωνικής μέριμνας για τα κατώτερα λαϊκά στρώματα πείθει μεγάλη μερίδα Τούρκων πολιτών, οι οποίοι δεν ακούν κάτι ελκυστικό από την κεμαλική αντιπολίτευση. Ομως άλλο πράγμα είναι να πείθεις τον μέσο Τούρκο και άλλο, πολύ πιο δύσκολο, να πείθεις τους πολίτες και τους πολιτικούς της Ευρώπης ότι είσαι χώρα δημοκρατική και έτοιμη για ένταξη στην Ευρωπαϊκή Ενωση.

Ας μη ζούμε με ψέματα. Κατά καιρούς ακούστηκε το σύνθημα ότι πρέπει να βοηθήσει η Ελλάς την προσέγγιση Τουρκίας και Ε.Ε. για να εδραιωθούν οι δημοκρατικοί θεσμοί στη γειτονική χώρα και για να μειωθούν -με ποιον τρόπο δεν μας εξήγησαν- οι εντάσεις στις σχέσεις των δύο χωρών. Είναι καιρός πλέον να ακολουθήσουμε το εθνικό μας συμφέρον, το οποίο κατά ευτυχή συγκυρία συμπίπτει με τα σχέδια των δύο μεγάλων χωρών της Ευρωπαϊκής Ενωσης, Γαλλίας και Γερμανίας. Πρέπει και η Ελλάς να συνταχθεί με τη βούληση της συντριπτικής πλειονότητα των κυβερνήσεων και των πολιτών της μεγάλης ευρωπαϊκής οικογένειας. Να δηλώσουμε σαφώς και με κάθε τρόπο ότι θα δεχθούμε μία ειδική σχέση, όπως προτείνουν οι Γερμανοί και οι Γάλλοι, αλλά όχι την πλήρη ένταξη της Τουρκίας στην Ε.Ε. Υπάρχουν λόγοι πληθυσμιακοί, πολιτισμικοί, σεβασμού στα ανθρώπινα δικαιώματα που καθιστούν βλαπτική για την Ευρώπη -και την Ελλάδα ειδικότερα- την πλήρη ένταξη των Τούρκων.

Ως Ελληνες η εθνική μας αξιοπρέπεια επιβάλλει να μη δεχθούμε στην Ε.Ε. μία χώρα η οποία κατέχει το 40% της Κύπρου, μας απειλεί με casus belli για τα χωρικά ύδατα και αρνείται το Καστελόριζο ως σημείο υπολογισμού της ελληνικής ΑΟΖ!

Άρθρο μου στην εφημερίδα Δημοκρατία, Κυριακή 4 Μαΐου 2014

Η σκέψη μου στρέφεται σε τρεις μορφές εκκλησιαστικών ανδρών που βιώνουν ακόμη τη Σταύρωση αν και βρισκόμαστε σε Αναστάσιμη περίοδο. Αναφέρομαι στον Ελληνορθόδοξο Μητροπολίτη Χαλεπίου της Συρίας κ. Παύλο, στον Συρορθόδοξο Επίσκοπο, ο οποίος απήχθη μαζί του, και στον Αρχιεπίσκοπο Αχρίδος της Ορθοδόξου Σερβικής Εκκλησίας κ. Ιωάννη, ο οποίος κρατείται αδίκως στις φυλακές του κράτους των Σκοπίων.

Ο Μητροπολίτης Παύλος, αδελφός του Πατριάρχου Αντιοχείας Ιωάννου Ι΄, μαζί με τον Συρορθόδοξο Επίσκοπο έχουν συμπληρώσει ένα ακριβώς χρόνο ως αγνοούμενοι. Στις 22 Απριλίου 2013 απήχθησαν στο συριακό έδαφος από αγνώστους και σήμερα δεν γνωρίζουμε αν βρίσκονται στη ζωή. Προσευχόμαστε και ελπίζουμε να μην έχουν φονευθεί από τους ακραίους ισλαμιστές, οι οποίοι τους απήγαγαν. Η συριακή κρίση έχει προκαλέσει σοβαρά προβλήματα στη μειονότητα των Ρουμ Ορτοντόξ, δηλαδή στο ποίμνιο του Ελληνορθοδόξου Πατριαρχείου Αντιοχείας. Πρόκειται για ανθρώπους με φιλελληνικά αισθήματα και με συνείδηση βυζαντινής καταγωγής. Μιλούν την αραβική γλώσσα, αλλά στους ναούς και στα μοναστήρια τους χρησιμοποιούν και τα αραβικά και τα ελληνικά. Χαρακτηριστικό παράδειγμα ο Πατριάρχης Ιωάννης Ι , ο οποίος είναι διδάκτωρ του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και άριστος ελληνομαθής, όπως και ο απαχθείς αδελφός του.

Η Ορθόδοξη παρουσία και γενικότερα οι Χριστιανικές κοινότητες στη Συρία κινδυνεύουν από τις συγκρούσεις μεταξύ του κυβερνητικού στρατού και των δυνάμεων που θέλουν να ανατρέψουν τον Πρόεδρο Άσσαντ. Δεν γνωρίζω πόσο αξιόπιστα είναι τα βίντεο που βλέπουμε στο διαδίκτυο με συγκλονιστικά εγκλήματα εις βάρος Χριστιανών. Πάντως η κατάσταση ακόμη και από ψύχραιμους παρατηρητές περιγράφεται ως δραματική για την Ελληνορθόδοξη και ευρύτερα τη Χριστιανική παρουσία.

Οι Ελληνορθόδοξοι αδελφοί μας ονομάζονται Ρουμ Ορτοντόξ για να θυμίσουν την καταγωγή τους από τη Βυζαντινή Αυτοκρατορία, τη Ρωμανία ή αυτοκρατορία της Νέας Ρώμης (Κωνσταντινουπόλεως). Ο Μητροπολίτης Παύλος που αγνοείται έχει έδρα στο Χαλέπι, αλλά φέρει τον ελληνικό τίτλο Μητροπολίτης Βεροίας για να θυμίζει την Βέροια που ίδρυσαν στην περιοχή οι Μακεδόνες του Μ. Αλεξάνδρου. Ως Μακεδών αισθάνθηκα ευχάριστη έκπληξη όταν επισκέφθηκα τη Μέση Ανατολή, διότι διεπίστωσα ότι και οι Εβραίοι και οι Άραβες ταυτίζουν τη Μακεδονία του Αλεξάνδρου με τον Ελληνισμό και αρνούνται τις διαστρεβλώσεις των Σκοπιανών. Οι Μακεδόνες ίδρυσαν μετά τον θάνατο του Αλεξάνδρου την Μακεδονική Δεκάπολη στα εδάφη, τα οποία σήμερα ανήκουν στη Συρία, στον Λίβανο, στο Ισραήλ και στην Ιορδανία.

Ο Αρχιεπίσκοπος Αχρίδος Ιωάννης αρνείται να ενταχθεί στη Σχισματική «Μακεδονική Εκκλησία», την οποία ίδρυσε ο άθεος δικτάτωρ Τίτο και έχει ενταχθεί στο Σερβικό Πατριαρχείο. Οι Σέρβοι τού παρεχώρησαν μια μορφή Αυτονομίας αλλά τού έδωσαν τον τίτλο της Αρχιεπισκοπής Αχρίδος, ώστε να γίνεται σεβαστή η ιστορία της πραγματικής, της ελληνικής Μακεδονίας. Ο Ιωάννης, Διδάκτωρ και αυτός του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης για τρίτη φορά βρίσκεται φυλακισμένος, διότι αρνείται να υποταγεί στην κρατική προπαγάνδα του ψευδομακεδονισμού. Αρνείται τα τεχνητά έθνη και τις σχισματικές εκκλησιαστικές κοινότητες και δηλώνει ότι δεν μπορεί η Εκκλησία του να ονομάζεται « μακεδονική» διότι ο πληθυσμός της πΓΔΜ είναι πολυεθνικός. Με απλά λόγια αρνείται να παίξει το παιχνίδι του σκοπιανού εθνικισμού και ζει μαρτυρικά κλεισμένος πίσω από τα κάγκελλα. Η προσευχή μας και η σκέψη μας είναι στραμμένη στους τρεις αυτούς μάρτυρες της Χριστιανικής Πίστης στον 21ο αιώνα.

Είμαι βέβαιος ότι το ελληνικό Υπουργείο Εξωτερικών κάνει ό,τι πρέπει και ό,τι μπορεί για να βοηθήσει τους τρεις σύγχρονους μάρτυρες Επισκόπους. Δηλαδή να εξακριβώσει την τύχη των δύο απαχθέντων και να απελευθερώσει τον Αρχιεπίσκοπο Ιωάννη. Δυστυχώς οι Ισλαμιστές της Συρίας και οι εθνικιστές των Σκοπίων προς το παρόν δεν ανταποκρίνονται. Η προσπάθεια πρέπει να συνεχισθεί!