Άρθρα

Δεν γνωρίζω ποιο είναι το περιεχόμενο της αναθεωρήσεως του Συντάγματος, την οποία σχεδιάζει η κυβέρνηση. Παρατηρώ πάντως μία αναζωπύρωση της συζητήσεως για το Σύνταγμα και στο πλαίσιο αυτό θα ήθελα να σχολιάσω την πρόταση νέου Καταστατικού Χάρτη της χώρας μας, την οποία κατέθεσε προσφάτως ομάδα πολιτικών και συνταγματολόγων υπό τους κ.κ. Στέφανο Μάνο και Νίκο Αλιβιζάτο.

Το προτεινόμενο νέο Σύνταγμα δεν αρχίζει με το γνωστό Προοίμιο, δηλαδή με την επίκληση στην Αγία Τριάδα. Θυμίζω ότι το Προοίμιο ετέθη από τους αγωνιστές του 1821 κατά τις Εθνικές Συνελεύσεις του Αγώνος. Αν το αφαιρέσουμε, καταργούμε την Ιστορία μας. Η ομάδα Μάνου – Αλιβιζάτου δεν πιστεύει ότι πρέπει να επιδεικνύουμε σεβασμό στα ελληνορθόδοξα ιδανικά των ανθρώπων που μας ελευθέρωσαν;

Στο άρθρο 1 γράφουν ότι όλες οι εξουσίες πηγάζουν και ασκούνται υπέρ του Έθνους. Το ισχύον Σύνταγμα αναφέρει ότι οι εξουσίες πηγάζουν από τον λαό και υπάρχουν υπέρ του λαού και του Έθνους. Η ομάδα Μάνου-Αλιβιζάτου δηλώνει ότι καταργεί σκοπίμως τη διάκριση Έθνους και λαού, διότι αυτή υπήρξε επινόηση της δικτατορίας. Κι όμως κατά τη συζήτηση του Συντάγματος το 1975 αρθρογράφησαν σοβαροί διανοούμενοι,  όπως ο αείμνηστος Ιω. Θεοδωρακόπουλος κ.ά. και εξήγησαν ότι τον λαό αποτελούν οι πολίτες που φορολογούνται και ψηφίζουν, ενώ το Έθνος είναι ευρύτερη έννοια, την οποία αποτελούν και οι Κύπριοι, οι Βορειοηπειρώτες,  οι Απόδημοι, η Ιστορία μας, η πολιτιστική κληρονομιά μας κ.λπ. Οι συντάκτες του «καινοτόμου Συντάγματος» θεωρούν ότι το Έθνος ταυτίζεται μόνον με τους υπηκόους της Ελλάδος. Δεν θέλουν οι συντάκτες της νέας  προτάσεως να ενδιαφέρεται το κράτος μας για τους Έλληνες εκτός Ελλάδος;

Καταργούν το άρθρο 3, το οποίο αναφέρεται στην Ορθοδοξία ως επικρατούσα θρησκεία. Γιατί; Ο συγκεκριμένος όρος διαπιστώνει ότι η συντριπτική πλειοψηφία των Ελλήνων ακολουθούν την Ορθόδοξη Εκκλησία. Η επισήμανση αυτή  δεν καταπιέζει τους ετεροδόξους ή αλλοθρήσκους. Πολλοί συνταγματολόγοι διδάσκουν  ότι το 1975 το άρθρο 3 εγράφη έτσι ώστε  να κατοχυρώνει κυρίως το Οικουμενικό Πατριαρχείο. Ποιον ενοχλεί;

Σε ξεχωριστό άρθρο γράφουν ότι το κράτος θα είναι θρησκευτικά ουδέτερο. Αμφιλεγόμενος χαρακτηρισμός, ο οποίος παραπέμπει στις αντιεκκλησιαστικές ακρότητες της Γαλλικής Επαναστάσεως. Το σημερινό Σύνταγμα προστατεύει τη θρησκευτική ελευθερία, η οποία είναι έννοια ισχυρότερη και από την ανεξιθρησκία και από την ουδετερότητα. Η Μεγάλη Βρετανία π.χ. δεν είναι θρησκευτικά ουδέτερη, διότι η Βασίλισσα είναι επικεφαλής της Αγγλικανικής Εκκλησίας, αυτό όμως δεν βλάπτει τα δικαιώματα άλλων θρησκευτικών ομάδων.

Στο άρθρο περί Παιδείας διαγράφουν τελείως τον σκοπό της εκπαιδεύσεως. Το ισχύον Σύνταγμα προβάλλει ως σκοπό -μεταξύ άλλων- την ανάπτυξη θρησκευτικής και εθνικής συνειδήσεως. Νομίζουν ότι μία κοινωνία χωρίς εθνική ταυτότητα θα «εκσυγχρονισθεί»;  Δεν συμφωνώ. Ο Καποδίστριας που ανοικοδόμησε τη Νέα Ελλάδα  υπογράμμιζε την ανάγκη να διδάσκουμε την  Ορθοδοξία και τα Αρχαία Ελληνικά κείμενα στα παιδιά μας!

Άρθρο μου στην εφημερίδα ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ, Κυριακή 12 Ιουνίου 2016

Ἀνήκω στή γενιά ἐκείνη πού μεγάλωσε κυρίως μέ τό ἐξωσχολικό βιβλίο κάι μέ τή μαγεία τοῦ ραδιοφώνου. Γνώρισα την τηλεόραση ὅταν πλέον εἶχα γοητευθεῖ ἀπό τή μυρωδιά τοῦ τυπωμένου χαρτιοῦ καί ἔτσι δέν στερήθηκα τήν ἀπόλαυση τοῦ διαβάσματος, ὅπως δυστυχῶς τήν στεροῦνται τά περισσότερα παιδιά τῆς ἐποχῆς μας. Ἡ Πηνελόπη Δέλτα μᾶς βοήθησε νά μάθουμε πολλά γιά τήν ἱστορία τοῦ Βυζαντίου (Ρωμανίας) καί γιά τόν Μακεδονικό Ἀγῶνα. Τά «Μυστικά τοῦ Βάλτου» μέ εἶχαν συναρπάσει. Μέ τό μυαλό μου περιπλανήθηκα ἐπί μῆνες στά βουνά καί στίς λίμνες τῆς ἀγαπητῆς μου Μακεδονίας, ἀπό τήν ὁποία καί κατάγομαι. Οἱ ἀγωνιστές μέ τίς πλάβες (πλοιάρια χωρίς καρίνα), ἡ δασκάλα κυρία Ἠλέκτρα, ὁ ἔφηβος Ἀποστόλης, ὁ σλαβόφωνος μικρός  Γιοβάν, καί πρωτίστως ὁ Καπετάν Ἄγρας μέ εἰσήγαγαν μυσταγωγικά στό μεγαλεῖο τὴς πανεθνικῆς ἐκείνης προσπάθειας τοῦ 1903-1908.

Κάθε χρόνο, λοιπόν, στίς 7 Ἰουνίου κλίνω εὐλαβικά τό γόνυ στή μνήμη τοῦ νεαροῦ Ἀνθυπολοχαγοῦ ἀπό τούς Γαργαλιάνους Μεσσηνίας, τοῦ Σαράντου Ἀγαπηνοῦ ἤ καπετάν Ἄγρα καί τοῦ Ναουσαίου συνεργάτη του, τοῦ Ἀντώνη Μίγγα. Ἀπαγχονίσθηκαν τό 1907  ἀπό τούς Βουλγάρους κομιταζῆδες τοῦ Ζλατάν σέ μία καρυδιά κοντά στήν Ἔδεσσα. Ἐκεῖ βρίσκεται σήμερα τό χωριό Ἄγρας κάι τό μνημεῖο τῆς θυσίας τους. Ἐκεῖ τούς θρήνησαν οἱ ἐντόπιες Μακεδόνισσες γυναῖκες. Ἐκεῖ τούς τίμησε μέ τρισάγιο καί ὁμιλία ὁ μκαριστός Ἀρχιεπίσκοπος Χριστόδουλος, τόν Ἰούνιο τοῦ 2007, ἀκριβῶς στή συμπλήρωση τῶν 100 χρόνων ἀπό τόν μαρτυρικό θάνατό τους.

Ὁ Μακεδονικός Ἀγώνας ἐξέφρασε τήν ἐπιθυμία τῶν ἐντοπίων Μακεδόνων νά ἀπελευθερωθοῦν ἀπό τούς Ὀθωμανούς, ἀλλά νά μήν περάσουν ὑπό τήν ἐξουσία τοῦ τότε ἰσχυροῦ βουλγαρικοῦ μεγαλοϊδεατισμοῦ. Ἀπό τό 1878 οἰ Ἕλληνες Μακεδόνες ἀγωνίζονται γιά τήν ἔνταξή τους στή Μητέρα Ἑλλάδα.  Ἡ κυβέρνηση τῶν Ἀθηνῶν ἀφυπνίσθηκε μετά τόν θάνατο τοῦ Πάυλου Μελᾶ, άξιωματικοῦ τοῦ Πυροβολικοῦ, ὁ ὁποῖος φονεύθηκε ἀπό τουρκικό ἀπόσπασμα στή Στάτιστα, σημερινό χωριό Μελᾶς, τῆς Καστοριᾶς. Ἡ πανεθνική προσπάθεια ξεσήκωσε Μητροπολίτες, Ήγουμένους, δασκάλους καί δασκάλες, ἐμπόρους, λογίους, ἀγρότες ἀπό τή Μακεδονία καί πολλούς ἐθελοντές ἀπό τήν ὑπόλοιπη Ἑλλἀδα. Ὑπό τήν εὐφυῆ καί συνετή διεύθυνση δύο διπλωματῶν, τοῦ Ἴωνος Δραγούμη καί τοῦ Λάμπρου Κορομηλᾶ ὅλες οἱ δυνάμεις τοῦ Ἑλληνισμοῦ συντονίσθηκαν γιά νά βοηθήσουν τήν τουρκοκρατούμενη καί ἀπειλούμενη ἀπό τούς κομιταζῆδες (ἐνόπλους Βουλγάρους) γῆ τοῦ Ἀλεξάνδρου. Μεταξύ τῶν ἐθελοντῶν ἦταν καί ὁ Σαράντης Ἀγαπηνός. Εἰσῆλθε κρυφά στή Μακεδονία μέ τό ψευδώνυμο Τέλλος Ἄγρας καί μαζί μέ τό ἔνοπλο σῶμα του ἀνέλαβε τή μάχη κατά τῶν κομιταζήδων στόν φοβερό Βάλτο τῶν Γιαννιτσῶν. Σήμερα ὀ Βάλτος ἔχει ἀποξηρανθεῖ καί στή θέση τοῦ ἕλους κάι τῶν κουνουπιῶν βλέπουμε μία εὔφορη πεδιάδα. Τότε ὁ Βάλτος ἤλεγχε τή διαδρομή Ἕλλήνων, Βουλγάρων καί Τούρκων ἀπό τή Θεσσαλονίκη πρός τή Δυτική Μακεδονία καί πρός τά Βιτώλια (Μοναστῆρι). Ἔπρεπε νά ἐλέγχεται ἀπό Ἔλληνες ἀξιωματικούς καί από τούς ἐντοπίους Μακεδόνες. Ἡ Πηνελόπη Δέλτα μᾶς περιγράφει γλαφυρά τίς δύσκολες συνθῆκες διαβιώσεως καί ἀγῶνος.

Μετά ἀπό πολλές μάχες μέ τούς κομιταζῆδες τοῦ Βάλτου ὁ Ἄγρας τραυματίσθηκε στό χέρι. Ἦλθε στή Νάουσα γιά νά ἀποθεραθευθεῖ μέ τήν βοήθεια τοῦ λαμπροῦ πατριώτη γιατροῦ Ζαφειρίου Λόγγου. Ἐκεῖ, τόν Μάιο τοῦ 1907, ἔμαθε ὅτι ὁ πρώην ἀρχηγός τῶν τοπικῶν κομιτατζήδων, ὁ βοεβόδας Ζλατάν, ζητεῖ νά τόν συναντήσει. Παρά τίς ἐπιφυλάξεις τῶν Ναουσαίων φίλων του ὁ Ἄγρας ἀποφάσισε νά ἐπιδιώξει αὐτή τήν συνάντηση μέ τήν ἐλπίδα νά ἐντάξει τόν Ζλατάν στίς δυνάμεις τοῦ Ἑλληνισμοῦ καί νά τόν ἀποσπάσει ἀπό τήν βουλγαρική προπαγάνδα. Ἄλλωστε τό ἴδιο εἶχε ἐπιτύχει πρό ὀλίγων ἐτῶν ὁ Μητροπολίτης Καστορίας Γερμανός Καραβαγγέλης μέ τόν πρώην βουλγαρίζοντα Καπετάν Κώττα, ὁ ὁποῖος θυσιάσθηκε τελικά γιά τήν Ἑλληνική Ἰδέα. Δέν ὑπάρχουν ἀποδείξεις γιά τόν ἰσχυρισμό ὅτι ὁ Ἄγρας ἤθελε νά συμμαχήσει μέ τόν Ζλατάν γιά νά στραφοῦν ἐναντίον τῶν Τούρκων. Εἶναι λάθος νά ἀποδίδονται στόν ἥρωα προθέσεις πού δέν εἶχε. Ὁ ἐκπεφρασμένος στόχος του ἦταν νά φέρει τόν Ζλατάν στήν Ἀθήνα, γνωρίζοντας ὅτι πολλοί ἐντόπιοι Μακεδόνες εἶχαν ἀποστατήσει ἀπό τό Πατριαρχεῖο καί ἀπό τόν Ἑλληνισμό, λόγῳ  τῆς βουλγαρικῆς προπαγάνδας.

Ἔτσι, λοιπόν, πῆρε μαζί του μερικούς συντρόφους καί πῆγε στήν μοιραία συνάντηση. Ὁ Ζλατάν καί ὁ αἰφνιδίως ἐμφανισθείς κομιταζῆς Κασάπτσε ἄφησαν τούς ὑπόλοιπους καί συνέλαβαν τόν Ἄγρα καί τόν σλαβόφωνο-δίγλωσσο Ἕλληνα Ἀντώνη Μίγγα, ἔγγαμο ράφτη ἀπό τή Νάουσα. Ἐπί ἡμέρες τούς περιέφεραν δεμένους στά χωριά, τούς διαπόμπευαν καί τούς βασάνιζαν. Τελικά τούς θανάτωσαν δι’ ἀπαγχονισμοῦ στίς 7 Ἰουνίου 1907. Ὁ Ζλατάν πρόδωσε τήν ἐμπιστοσύνη πού τοῦ ἔδειξε ὁ Ἄγρας. Τά δύο ἑλληνόπουλα ἄφησαν τήν πνοή τους ἐκεῖ ἐπάνω στήν καρυδιά, στήν φιλόξενη καί ἱστορική γῆ τῆς Μακεδονίας. Ὁ Ἄγρας ὡς ἐθελοντής πού ἦλθε ἀπό τήν ἐλεύθερη Ἑλλάδα γιά νά μεταδώσει τήν στρατιωτική ἐμπειρία του. Ὁ Μίγγας ὡς ἐντόπιος πού ἀγωνίσθηκε γιά τήν ἑλληνικότητα τῆς Μακεδονίας ἔστω κι ἄν διάφορες ἱστορικές περιπέτειες τόν εἶχαν ἀναγκάσει νά χρησιμοποιεῖ ἕνα ἑλληνοσλαβικό γλωσσικό ἰδίωμα.

Κάθε χρόνο στίς 7 Ἰουνίου ἄς γονατίζουμε καί ἐμεῖς νοερά μπροστά στήν καρυδιά πού κράτησε τά ἄψυχα σώματα τῶν δύο  ἠρώων.  Ἄς δώσουμε στά παιδιά μας νά ξαναδιαβάσουν τό βιβλίο «Στά μυστικά τοῦ Βάλτου». Ἄς τούς μιλήσουμε γιά τήν Ἰστορία μας, ἡ ὁποία σήμερα διαστρεβλώνεται καί ἀφελληνίζεται. Ἄς βοηθήσουμε τή νέα γενιά νά καταλάβει γιατί ἀρνούμαστε νά παραχωρήσουμε στά Σκόπια τό ὀνομα τῆς Μακεδονίας. Καί ἄς προσευχηθοῦμε στόν Ἄγιο Δημήτριο νά φυλάττει πάντοτε τή Βόρειο Ἑλλάδα ἀπό κάθε ἐπιβουλή.

Ὡς Ὀρθόδοξοι Χριστιανοί θέλουμε νά ζοῦμε εἰρηνικά μέ ὅλους τούς γείτονες καί μέ ὅλους τούς λαούς τῆς Ὑφηλίου.  Θέλουμε νά ἀξιοποιήσουμε τήν κληρονομιά τῶν  Θεσσαλονικέων Ἁγίων Κυρίλλου καί Μεθοδίου, πού μᾶς συνδέει μέ τούς Ὀρθοδόξους τῶν Βαλκανίων καί τῆς Ἀνατολικῆς Εὐρώπης. Αὐτό, ὅμως, δέν σημαίνει ὅτι θά λησμονήσουμε τούς ἥρωες καί τούς Ἐθνομάρτυρες. Δέν θά δεχθοῦμε να σβήσουμε ὁλόκληρα κεφάλαια τῆς Ἱστορίας μας γιά νά ὑπηρετηθοῦν πρόσκαιρες σκοπιμότητες. Ὁ Καπετάν Ἄγρας τῶν παιδικῶν μας χρόνων ἄς μᾶς καθοδηγεῖ καί τώρα πού μεγαλώσαμε. Στήν ἐποχή τῆς πνευματικῆς καί οἰκονομικῆς πτωχεύσεως τέτοιες ἁγνές μορφές μᾶς θυμίζουν τό χρέος μας πρός τήν Πατρίδα.

Άρθρο μου στο περιοδικό ΠΕΙΡΑΪΚΗ ΕΚΚΛΗΣΙΑ, τεύχος Ιουνίου 2016

Σε λίγα χρόνια θα τιμήσουμε σημαντικές επετείους. Το 2020 συμπληρώνονται 2500 χρόνια από τη Μάχη των Θερμοπυλών και τη Ναυμαχία της Σαλαμίνος. Το 2021 θα πανηγυρίσουμε την επέτειο 200 ετών από την Εθνεγερσία του 1821. Και το 2022 θα τιμήσουμε τους πολυάριθμους νεκρούς της Μικρασιατικής τραγωδίας και θα προσπαθήσουμε να διδαχθούμε από τα λάθη που μάς οδήγησαν στο μαύρο 1922.

Όλα αυτά προϋποθέτουν έναν λαό με ιστορική γνώση και διάθεση αξιοποιήσεως του παρελθόντος. Πώς όμως θα μετάσχει σ’ αυτόν τον ιστορικό προβληματισμό η νεολαία μας, όταν το Υπουργείο Παιδείας ετοιμάζει ένα σχολείο αφελληνισμένο και προσανατολισμένο στην παραγωγή ρομπότ που δεν σκέπτονται;

Ο λεγόμενος Εθνικός Διάλογος για την Παιδεία απεδείχθη κωμωδία. Δεν ήταν Εθνικός, διότι ο επικεφαλής που ορίσθηκε από την κυβέρνηση δεν πιστεύει στη διαχρονική συνέχεια του έθνους μας. Δεν ήταν διάλογος, διότι τα έλεγαν μεταξύ τους και τα είχαν προαποφασίσει. Δεν αφορούσε την Παιδεία, που σημαίνει διάπλαση ήθους και χαρακτήρων, αλλά μία μορφή επαγγελματικής καταρτίσεως υπό στενή έννοια. Και πού κατέληξαν;

Προτείνουν ένα Γυμνάσιο τετρατάξιο και ένα Λύκειο δύο τάξεων, στο οποίο θα διδάσκονται υποχρεωτικά μόνον τα Νέα Ελληνικά και τα Αγγλικά. Δηλαδή ο μαθητής το πρωί θα πηγαίνει σε ένα δημόσιο φροντιστήριο και το απόγευμα σε ένα ιδιωτικό φροντιστήριο, το οποίο φυσικά θα συνεχίσει να υπάρχει. Στα σκουπίδια η γενική μόρφωση, τα Αρχαία Ελληνικά, η Ιστορία, τα Θρησκευτικά. Οτιδήποτε οδηγεί σε εθνική αυτογνωσία απορρίπτεται. Οι φωστήρες του ΣΥΡΙΖΑ δεν θέλουν να διαμορφώσουν Έλληνες πολίτες, αλλά μία παγκοσμιοποιημένη μάζα χωρίς ταυτότητα, χωρίς πρότυπα, χωρίς αξίες.

Προτείνουν την κατάργηση της προσευχής – η οποία ούτως ή άλλως δεν ήταν υποχρεωτική για τους μη Ορθοδόξους- και των παρελάσεων. Θεωρούν ότι οι παρελάσεις καθιερώθηκαν από τη δικτατορία Μεταξά το 1936. Η αλήθεια είναι ότι μαθητικές παρελάσεις γίνονταν πολύ νωρίτερα. Διαβάστε τις εφημερίδες του 1921 και θα δείτε ότι οι μαθητές των Αθηνών παρήλασαν για την επέτειο των 100 ετών της Ελληνικής Επαναστάσεως.

Ο Υπουργός Παιδείας θεωρεί άχρηστο μάθημα τα Αρχαία Ελληνικά. Σαφής προσπάθεια αποκοπής από τις ελληνικές μας ρίζες. Όσοι έμαθαν  καλά Αρχαία Ελληνικά σήμερα γράφουν και ομιλούν καλύτερα τα Νέα Ελληνικά. Είναι ανόητοι οι Άγγλοι  που εισήγαγαν τα Αρχαία Ελληνικά στα Δημοτικά Σχολεία τους;

Ο Βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ Κώστας Γαβρόγλου διερωτάται αν σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες τα Θρησκευτικά διδάσκονται με τον ίδιο τρόπο όπως στην Ελλάδα. Ας κοιτάξει τί ισχύει στη Γερμανία, Ιταλία, Ισπανία κ.α. όπου το μάθημα βασίζεται αποκλειστικά στην επικρατούσα θρησκεία και όχι στη θρησκειολογία.

Ένας λαός χωρίς εθνική αυτογνωσία υποκύπτει ευκολότερα σε οικονομικούς ή στρατιωτικούς επεκτατισμούς.

Άρθρο μου στην εφημερίδα ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ, Κυριακή 5 Ιουνίου 2016

Στις 23.5.2016 ο Αρχιεπίσκοπος Ιερώνυμος μίλησε στους Μητροπολίτες και στους ιερείς όλης της Θεσσαλίας κατά την Α’ Πανθεσσαλική Ιερατική Σύναξη, η οποία πραγματοποιήθηκε στον Βόλο. Στην εκδήλωση αυτή, η οποία οργανώθηκε από την Ιερά Μητρόπολη Δημητριάδος, ο Προκαθήμενος της Εκκλησίας της Ελλάδος σχολίασε μεταξύ άλλων την ιδεολογία των ψευδοπροοδευτικών της εποχής μας. Αντιγράφω το σχετικό απόσπασμα από το Δελτίο Τύπου της Μητροπόλεως Δημητριάδος:

«Κάνοντας μία ιστορική αναδρομή, ο κ. Ιερώνυμος αναφέρθηκε στο αρνητικό, κατά της εκκλησίας στη Δύση, κλίμα, που διαμορφώθηκε την περίοδο του Διαφωτισμού, όταν το θρησκευτικό γεγονός πολεμήθηκε και εξωθήθηκε στο περιθώριο και ο άνθρωπος και η λογική, ο ορθός λόγος, τέθηκαν στο επίκεντρο. Έτσι προέκυψε ο καπιταλισμός, ο Μαρξισμός κ.λπ. και φθάσαμε στην εποχή μας, όπου βιώνουμε την πλήρη απαξίωση του ανθρώπινου προσώπου (καύση των νεκρών κ.λπ.) και τον κομπασμό περί του θανάτου του Θεού, μαζί με τον οποίο, όμως, σκοτώθηκε και η ανθρωπιά. Το τραγικό είναι ότι μέσα σ’ αυτή την ατμόσφαιρα μορφώθηκαν και πολλοί Έλληνες, που κατέλαβαν αξιώματα, αλλά δεν έχουν ρίζες Ελληνικές και εκκλησιαστική εμπειρία. Έχουν δημιουργήσει μια νέα ιδεολογική πλατφόρμα και εισηγούνται τρόπους για να γίνει η χώρα μας δήθεν «εκσυγχρονισμένη», αλλάζοντας τα δήθεν «απαρχαιωμένα και παλαιά». Οι άνθρωποι αυτοί δεν έχουν χρώμα, αλλά συμφέρον και κινούνται προς κάθε κατεύθυνση κι εκείνοι που αναλαμβάνουν την τύχη του τόπου είναι ετερόφωτοι, φωτίζονται απ’ αυτούς, για τους οποίους η Εκκλησία και ο Κλήρος δεν είμαστε αρεστοί, δε μας θέλουν. Οι καρποί τους δηλητηριάζουν συνέχεια τον τόπο και βλέπουμε πού καταντήσαμε…».

Ο Μακαριώτατος αναφέρθηκε, λοιπόν, σε Ἐλληνες που κατέχουν σήμερα αξιώματα, αλλά η παιδεία τους δεν έχει ελληνικές ρίζες και οι ιδέες του είναι τελείως αποκομμένες από την Ορθόδοξη Παράδοση του λαού μας. Μίλησε για μία νέα ιδεολογική πλατφόρμα, η οποία βασίζεται σε αντιεκκλησιαστικά στοιχεία από τον ευρωπαϊκό Διαφωτισμό του 18ου αιώνος. Υπογράμμισε ότι αυτό το ιδεολογικό μόρφωμα στο όνομα του «εκσυγχρονισμού» ασκεί πολεμική στην Εκκλησία και στον Κλήρο.

Πιστεύω ότι η Ελληνορθόδοξη Πρόταση ως απάντηση σ’ αυτό το μόρφωμα μπορεί να δώσει απαντήσεις  δημιουργικές και αξιόπιστες. Η Πίστη μας, η εκκλησιαστική εμπειρία, ο βίος και η διδασκαλία των Αγίων και των Πατέρων της Ορθοδοξίας, η μελέτη των Αρχαιοελληνικών και Βυζαντινών κειμένων, η γνωριμία με τους κορυφαίους της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας, η διαχρονική ιστορική διαδρομή του Ελληνισμού,  οι ήρωές μας ως πρότυπα, όλα αυτά που συνθέτουν την εθνική μας ταυτότητα δεν αποτελούν μουσειακά είδη ούτε είναι ξεπερασμένες αρχές και αξίες.

Η αναγέννηση και ανανέωση του ελληνικού τρόπου ζωής, η δυνατότητα να κρατούμε επιλεκτικά όσα μας χρειάζονται από την ευρωπαϊκή πολιτιστική κληρονομιά, η ανάπτυξη ενός γνησίου πατριωτισμού μακριά από τον ρατσισμό αλλά και την ηττοπάθεια, η συνύπαρξη της ιδιωτικής πρωτοβουλίας με την κοινωνική δικαιοσύνη, ο σεβασμός στα Ανθρώπινα Δικαιώματα χωρίς να οδηγούμαστε στη ασυδοσία, είναι ενδεικτικά κάποια από τα πνευματικά και πολιτιστικά στοιχεία, τα οποία έχουν ρίζες βαθιές στο παρελθόν αλλά και τη δυναμική να διαμορφώσουν το μέλλον.

Ο Άγιος Κοσμάς ο Αιτωλός καλλιέργησε την ελπίδα για Απελευθέρωση, μιλώντας για το Ποθούμενον που θα έλθει. Ζητούσε από τους Έλληνες να μιλούν στο σπίτι τους μόνον ελληνικά και όχι ξένες διαλέκτους. Παράλληλα με αυτόν τον αφανάτιστο πατριωτισμό τόνιζε την ανάγκη για αλληλεγγύη προς τους φτωχούς και ζητούσε από τους χωρικούς να αγαπούν τους αθιγγάνους (γύπτους, όπως τους ονόμαζε) σαν αδέλφια τους. Ο Πατροκοσμάς υπήρξε ταυτοχρόνως παραδοσιακός και προοδευτικός. Απέδειξε ότι η Ελληνορθόδοξη Παράδοση συνδυάζει και εναρμονίζει το εθνικό με το κοινωνικό αποφεύγοντας τα άκρα και την βία. Ο Άγιος Κοσμάς προέτρεπε στους πλουσιωτέρους να βοηθούν συνειδητά και από αγάπη τους ενδεείς και πάσχοντες. Δεν έχει καμμία σχέση το κήρυγμά του με το μίσος και τη βία μεταξύ κοινωνικών τάξεων, που οδήγησαν σε εμφύλια αιματοχυσία τη Γαλλική Επανάσταση (1789) και την εξέγερση των Μπολσεβίκων (1917).

Ο Ιωάννης Καποδίστριας ήταν κάτοχος της ευρωπαϊκής παιδείας, αλλά πρωτίστως υπήρξε ευλαβής Ορθόδοξος. Είχε πάντοτε μαζί του, στη Ρωσία, στην Ελβετία, στην Αίγινα και στο Ναύπλιο, την εικόνα της Παναγίας Πλατυτέρας. Στο ομώνυμο μοναστήρι της Κέρκυρας είναι θαμμένος. Ο εκσυγχρονισμός, τον οποίο επιχείρησε στην κοινωνία και στη διοίκηση, είχε ρίζες ελληνορθόδοξες. Για την εκπαίδευση των ελληνοπαίδων πρότεινε τη μελέτη των Αρχαίων Ελλήνων κλασσικών και την Ορθόδοξη Χριστιανική Αγωγή. Θεμελίωσε τη νέα Ελλάδα στη σοφία των Πατέρων της Εκκλησίας και στην προσωπική του ανιδιοτέλεια.

Ο Φώτης Κόντογλου, ο κορυφαίος Ορθόδοξος αγιογράφος του 20ού αιώνος,  σπούδασε στο Παρίσι. Πήρε επιλεκτικά όσα έκρινε χρήσιμα από τον ευρωπαϊκό πολιτισμό, αλλά όλα τα έργα του αποπνέουν οσμήν ευωδίας πνευματικής. Η  Ρωμηοσύνη του Βυζαντίου και της Τουρκοκρατίας εμπνέει το έργο του.

Στα ιδεολογικά μορφώματα που υπονομεύουν την εθνική μας αυτογνωσία απαντούμε με την όντως επαναστατική πρόταση του Πατροκοσμά, του Καποδίστρια, του Κόντογλου. Με την Ελληνορθόδοξη αυτοσυνειδησία μας, η οποία μάς κράτησε όρθιους στα δύσκολα και δίνει απαντήσεις σε όλα τα ερωτήματα του καιρού μας.  Μέσα στην Ευρώπη θα δώσουμε ενεργό παρουσία ως Ορθόδοξοι Έλληνες.

Άρθρο μου στην εφημερίδα ΟΡΘΟΔΟΞΗ ΑΛΗΘΕΙΑ, Τετάρτη 1η Ιουνίου 2016

Κάθε χρόνο στις 29 Μαΐου τιμούμε τους ηρωικώς πεσόντες κατά την Άλωση της Κωνσταντινουπόλεως από τους Τούρκους. Αλλά παράλληλα είναι χρήσιμο να θυμόμαστε πώς επιβίωσε το Γένος μετά την Άλωση. Επί 400 ή και 500 χρόνια (για τη Βόρειο Ελλάδα) οι υπόδουλοι στηρίχθηκαν στην Ορθόδοξη Εκκλησία, στη συνείδηση της διαχρονικής συνέχειας του Ελληνισμού, στην αγάπη για τα γράμματα, στον κοινοτισμό, στην αλληλεγγύη, στην εμπορική και ναυτική τους δεινότητα και στην ελπίδα. Η Μεγάλη Ιδέα για την απελευθέρωση όλων των ελληνορθοδόξων πληθυσμών  ήταν το υπόβαθρο των δεκάδων κινημάτων πριν και μετά το 1821.

Αυτές τις ρίζες της ελληνορθόδοξης παιδείας, τα επί αιώνες ερείσματα της ελευθερίας μας, προσπαθούν σήμερα να πριονίσουν οι υπεύθυνοι για την Παιδεία. Στο όνομα του δήθεν προοδευτισμού απορρίπτουν την Ορθοδοξία, αμφισβητούν τη συνέχεια του Έθνους, προωθούν μεθόδους και ιδεολογήματα που απέτυχαν διεθνώς.

Μία πραγματική εκπαιδευτική μεταρρύθμιση θα είναι εκείνη, η οποία θα συνδυάσει την παράδοση με την εξέλιξη, την ελληνορθόδοξη ταυτότητά μας με την τεχνολογία και την επιστημονική πρόοδο. Χρειαζόμαστε μία μεταρρύθμιση που δεν θα διστάσει να ξαναγυρίσει σε όσα καλά είχε η παιδεία των παλαιοτέρων χρόνων. Πρόοδος είναι η διάπλαση ανθρώπων με ήθος και όχι η κατακρήμνιση αρχών και αξιών.

Προτείνω μία μεταρρύθμιση, η οποία θα επαναφέρει τις Ανθρωπιστικές σπουδές ως υποχρεωτικό υπόβαθρο όλων των τάξεων και κατευθύνσεων του ελληνικού σχολείου. Η Ορθόδοξη Χριστιανική Αγωγή να συνοδεύεται από Πατερικά κείμενα και τα παιδιά μας να μυούνται στον θεολογικό και φιλολογικό πλούτο της Υμνογραφίας. Τα Αρχαία Ελληνικά να διδάσκονται από την Ε΄Δημοτικού με βάση απλά εκκλησιαστικά κείμενα στο πλαίσιο των Θρησκευτικών. Ήδη αυτό γίνεται με επιτυχία σε ορισμένα ιδιωτικά σχολεία. Η γλωσσική αγωγή να τονίζει τη διαχρονική συνέχεια της Ελληνικής και τα παιδιά μας να μπορούν να κατανοούν  τα κλασσικά κείμενα της Αρχαιότητος, αλλά και τη λογία παράδοση και την καθαρεύουσα.

Στην ύλη των Αρχαίων Ελληνικών να είναι βασικό μάθημα  στο Λύκειο ο Επιτάφιος του Περικλέους, που συνδυάζει τη δημοκρατία με τον πατριωτισμό, και ο λόγος «Λυκούργου κατά Λεωκράτους» που μάς διδάσκει ότι «την πατρίδα ουκ ελάττω παραδώσω».

Στα Νέα Ελληνικά να ξαναβρούν τη θέση που δικαιούνται ο Σολωμός, ο Παλαμάς, ο Παπαδιαμάντης, ο Κόντογλου. Στην Πολιτική Αγωγή να διδάσκεται η «Αθηναίων Πολιτεία» του Αριστοτέλους, από την οποία μαθαίνουμε ότι η Αρχαία Αθήνα επέλεγε τους Εννέα Άρχοντες με κριτήριο αν εκτελούν πιστά τα θρησκευτικά τους καθήκοντα και τις στρατιωτικές τους υποχρεώσεις.

Η Ιστορία να προβάλλει πρότυπα αγωνιστών από τον Μακεδονικό και τον Κυπριακό Αγώνα. Άς μην επιτρέψουμε την Άλωση της Παιδείας μας.

Άρθρο μου στην εφημερίδα ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ, Κυριακή 29 Μαΐου 2016

Κάθε χρόνο στις 19 Μαΐου θυμούμαι και συγκινούμαι. Τιμώ τους Ποντίους Έλληνες που θανατώθηκαν, βασανίστηκαν, ξεριζώθηκαν. Θυμούμαι τους φανατικούς Τούρκους ενόπλους  που ξέσπασαν κατά των Ελλήνων της Μαύρης Θάλασσας, των απογόνων των Αργοναυτών και της Αυτοκρατορίας της Τραπεζούντος.

Η 19.5.1919 συμβολίζει την απόφαση του Κεμάλ Ατατούρκ  να προχωρήσει στη δεύτερη φάση της Γενοκτονίας κατά των Ποντίων.  Είχε ήδη αρχίσει η Τουρκία να εκδιώκει και να εκτελεί Έλληνες στα παράλια της Ιωνίας το 1914 και στον Πόντο το 1916. Η εξόντωση του Ελληνισμού της Ανατολής συνεχίσθηκε με την καταστροφή και τη σφαγή του 1922. Οι Κωνσταντινουπολίτες έζησαν τα φανερά και κρυφά πογκρόμ κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου με τον αβάστακτο φόρο και με τα τάγματα Εργασίας όπου πέθαιναν. Και το 1955 με τα Σεπτεμβριανά, κατά τα οποία ο τουρκικός όχλος χρησιμοποιήθηκε για την υλοποίηση ενός καλά σχεδιασμένου προγράμματος  Ειδικών Επιχειρήσεων του Τουρκικού Στρατού. Η επιθετικότητα κατά του Ελληνισμού ολοκληρώθηκε (;) με την εισβολή και τις ωμότητες στην Κύπρο το 1974.

Δεν έχω καταγωγή Ποντιακή ή Μικρασιατική, αλλά τιμώ τους Έλληνες που μάς ήλθαν από τα παράλια του Ευξείνου, διότι και εδώ στην προσφυγιά διατήρησαν την Ορθόδοξη Πίστη τους, την ευλάβεια προς τους Αγίους, την αρχαιοπρεπή ελληνική λαλιά τους, τους παλληκαρίσιους χορούς τους, τη μνήμη των προγόνων τους και τα τραγούδια  τους.

Τιμώ το Ποντιακό αντάρτικο κατά των Τούρκων. Τιμώ τον πατριωτικό ρόλο του κλήρου, όπως ενσαρκώθηκε από τον Χρύσανθο Τραπεζούντος (μετέπειτα Αρχιεπίσκοπο Αθηνών), τον πρώην Καστορίας Γερμανό Καραβαγγέλη, ο οποίος έδρασε στην Αμάσεια του Πόντου, και τον Εθνομάρτυρα Επίσκοπο Ζήλων Ευθύμιο, ο οποίος θανατώθηκε από τον τουρκικό εθνικισμό.

Τιμώ αλλά και θλίβομαι. Διότι τα τελευταία χρόνια γίνεται προσπάθεια να ξεχασθεί ή να υποβαθμισθεί η 19^η Μαΐου (μνήμη Πόντου) και η 14^η Σεπτεμβρίου (μνήμη Μικρασίας) στο όνομα της δήθεν ελληνοτουρκικής φιλίας και της επανασυγγραφής της Ιστορίας. Προσπαθούν ορισμένοι να λύσουν  τα σύγχρονα ελληνοτουρκικά προβλήματα ρίχνοντας στη λήθη τους Αγίους, τους Εθνομάρτυρες, τη Γενοκτονία, τις αλησμόνητες πατρίδες. Με Υπουργούς που αρνούνται τον όρο «Γενοκτονία» και με βιβλία που μιλούν για «συνωστισμό» στη Σμύρνη  καταβάλλεται προσπάθεια να καταδικάσουμε στη λήθη την καθ’ ημάς Ανατολή. Τον Πόντο, την Ιωνία, την Καππαδοκία, την Ανατολική Θράκη και άλλες κοιτίδες ελληνορθοδοξίας.

Ελπίζω να μην επιτύχει η αποδόμηση της ιστορικής μνήμης. Δεν είναι δυνατόν να προβάλλονται διεθνώς αμφιλεγόμενες γενοκτονίες, όπως η περίπτωση των Τατάρων της Κριμαίας, που υπήρξαν αποδεδειγμένα συνεργάτες των Ναζί, και να λησμονείται η πραγματική Γενοκτονία των Ελλήνων, των Αρμενίων και των Ασσυρίων Χριστιανών από τους Τούρκους.

Ναι στην αλήθεια, όχι στη λήθη. Δεν ξεχνώ τον Πόντο!

Άρθρο μου στην εφημερίδα ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ, Κυριακή 22 Μαΐου 2016

Ευγένιος Ντελακρουά – Η Σφαγή της Χίου

Την Τρίτη της Διακαινησίμου η Ιερά Μητρόπολις Χίου, Ψαρών και Οινουσσών εδεήθη υπέρ αναπαύσεως των ψυχών των σφαγιασθέντων υπό των Τούρκων κατά την καταστροφή της Χίου το 1822. Το νησιωτικό αυτό σύμπλεγμα ήλθε εξ άλλου στην επικαιρότητα τις ημέρες του Πάσχα λόγω της προκλητικής δράσης τουρκικών πολεμικών αεροσκαφών και περιπολικών πλοίων στην περιοχή Οινουσσών και των πέριξ μικρονησίδων. Αξίζει, λοιπόν, να θυμηθούμε τη μαρτυρική μορφή του Επισκόπου Χίου Πλάτωνος Φραγκιάδη (+1822).

Ο Εθνομάρτυς αγωνίσθηκε για την Πίστη και την Πατρίδα και ως λόγιος, και ως Ιεροκήρυξ και ως ποιμενάρχης. Διακόνησε την Πατριαρχική Ακαδημία ως σχολάρχης, διάδοχος του επίσης Εθνομάρτυρος διδασκάλου του Μητροπολίτου Δωροθέου Πρωΐου, ο οποίος συνόδευσε στο μαρτύριο τον Άγιο Πατριάρχη Γρηγόριο Ε’. Εμψύχωσε τον λαό του Κυρίου και μετέδωσε με κάθε τρόπο μηνύματα Ελευθερίας πνευματικής και εθνικής. Από την πρώτη στιγμή έλαβε θέση υπέρ του Αγώνος της Εθνεγερσίας και κήρυξε την Επανάσταση στην Χίο. Συνεργάσθηκε με άλλους κληρικούς, μοναχούς και αγωνιστές για την ευόδωση της εθνικής υποθέσεως. Ήταν στο νησί του παρών, όρθιος και αγέρωχος, όταν πάτησε το πόδι του ο τουρκικός όλεθρος. Τότε που άφωνη η πολιτισμένη Ευρώπη επληροφορείτο την εκ βάθρων καταστροφή, δήωση και ερήμωση της νήσου του Ομήρου.

Ο Επίσκοπος Πλάτων συνελήφθη και ρίχθηκε στα υπόγεια του Κάστρου της Χίου μαζί με τον διάκονό του Μακάριο. Επί 41 ημέρες ανέμεναν καρτερικώς τον θάνατο. Βασανίσθηκαν, στερήθηκαν την τροφή και το καθαρό νερό, αλλά δεν λύγισαν. Ο καλός ποιμήν τίθησι την ψυχήν αυτού υπέρ των προβάτων. Ο Πλάτων Φραγκιάδης υπέμεινε αγόγγυστα με προσευχή και θερμή πίστη προς τον Κύριο. Μετά από 41 ημέρες απαγχονίσθηκε στην πλατεία Βουνακίου της πόλεως Χίου και ετέθη επικεφαλής της χορείας αναριθμήτων κληρικών και λαϊκών της Χίου, οι οποίοι μαρτύρησαν υπέρ Πίστεως και Πατρίδος. Η παρακαταθήκη του μένει στον αιώνα και αποτελεί οδηγό για κάθε αξιοπρεπή Έλληνα, για κάθε Ορθόδοξο κληρικό.

Οι μαρτυρίες των αυτοπτών αναφέρουν ότι ο τουρκικός όχλος ζητωκραύγαζε κατά τον απαγχονισμό του Μητροπολίτου, του Διακόνου, των λοιπών κληρικών και προκρίτων. Για να εξευτελίσουν ακόμη περισσότερο το Ιερό λείψανο του Μητροπολίτου οι Τούρκοι τοποθέτησαν στην ιερά κεφαλή του τουρκικό σαρίκι και το πέταξαν στη θάλασσα.

Τον Ιούνιο 2013 ο Μητροπολίτης Χίου κ. Μάρκος μετέφερε τα οστά του Εθνομάρτυρος από την πλατεία Βουνακίου στον Μητροπολιτικό Ναό του Αγίου Μηνά Χίου.

Κάθε φορά που επισκεπτόμαστε με ευλάβεια την Χίο, την ακριτική αυτή περιοχή, απέναντι από τις αιματοβαμμένες και πλήρεις ελληνικής Ιστορίας και μνήμης μικρασιατικές ακτές, διακηρύσσουμε ότι επιθυμούμε την ειρηνική συμβίωση με όλους τους γειτονικούς λαούς. Αλλά δεν απεμπολούμε ούτε σπιθαμή γης. Η γη της Χίου και των γύρω νησιών και κάθε κομμάτι της ελληνικής γης είναι γεμάτη από οστά μαρτύρων και ηρώων. Την πατρίδα ουκ ελάττω παραδώσωμεν. Θα αγωνισθούμε όλοι, στρατός, κλήρος και λαός υπέρ της εθνικής ανεξαρτησίας και της εδαφικής μας ακεραιότητος, αν και όποτε χρειασθεί. Στέλνουμε μήνυμα προς τους γείτονες: Είμαστε φιλειρηνικός λαός, αλλά όχι αφελής. Δεν ζητούμε εκδίκηση, αλλά ταυτοχρόνως δεν διαγράφουμε την Ιστορική μνήμη.

Ο Εθνομάρτυς Πλάτων με τη γενναιότητά του υπενθυμίζει την αποστολή του Ορθοδόξου ποιμένος. Να αγωνίζεται πνευματικώς και ειρηνικώς για την σωτηρία των ψυχών του ποιμνίου του. Αλλά και να είναι πρώτος σε κάθε τίμιο εθνικό Αγώνα. Ο Πλάτων Φραγκιάδης ακολούθησε το παράδειγμα του Γρηγορίου Ε’, του Κυρίλλου ΣΤ’ του από Αδριανουπόλεως, του Κύπρου Κυπριανού και των συν αυτώ αναιρεθέντων κληρικών και πολλών άλλων ποιμένων της Ανατολικής του Χριστού Εκκλησίας. Στο σύγχρονο αυτό μαρτυρολόγιο προστέθηκαν αργότερα πολλοί άλλοι Ιεράρχες. Κατά την Ελληνική Επανάσταση, κατά τον Μακεδονικό Αγώνα, κατά την Μικρασιατική τραγωδία, κατά την υπό των Νεοτούρκων γενοκτονία των Ποντίων Ελλήνων. Η έναντι της Χίου κειμένη γη της Ιωνίας φυλάσσει ιεροκρυφίως το κατακρεουργηθέν άγιο λείψανο του Εθνοϊερομάρτυρος Χρυσοστόμου Καλαφάτη, Μητροπολίτου πρώην Δράμας και μετέπειτα Σμύρνης. Αιωνία ας είναι η μνήμη όλων των Εθνομαρτύρων, Επισκόπων, κληρικών και μοναχών!

Ιδιαίτερη σημασία αποκτά η μνήμη και η θυσία του Εθνομάρτυρος σήμερα, κατά τη διάρκεια της παρούσης οικονομικής και πνευματικής κρίσεως, της οποίας ποικιλώνυμες και πολύπλευρες είναι οι φανερώσεις και οι συνέπειες. Η ιερή σκιά του Επισκόπου Πλάτωνος και των λοιπών εθνομαρτύρων της Χιακής τραγωδίας του 1822 μας θυμίζουν ότι αυτός ο τόπος, αυτός ο λαός αντιμετώπισε πολύ χειρότερα προβλήματα και βαρύτερες καταστάσεις, αλλά επέζησε και απελευθερώθηκε. Τούτο οφείλεται στην Ελληνορθόδοξη αυτοσυνειδησία των προγόνων μας και στην ακλόνητη εμμονή τους σε Χριστό και Ελλάδα.

Η Ορθοδοξία, η Γλώσσα, η φιλομάθεια, η κοινοτική αλληλεγγύη, η διαχρονική ιστορική συνείδηση της Ελληνικής συνέχειας, η ναυτοσύνη μας, η διάθεση για προσφορά, το πνεύμα αυτοθυσίας, αυτά ήσαν τα πνευματικά όπλα που μας κράτησαν όρθιους. Αντιθέτως ο υλισμός, ο ευδαιμονισμός, ο τυχοδιωκτισμός και η ήσσων (λιγότερη) προσπάθεια, ιδέες που καλλιεργούνται από δήθεν προοδευτικές ιδεολογίες, οδηγούν με μαθηματική ακρίβεια σε ηθική και οικονομική κρίση, σε έκπτωση αξιών, σε εθνική κατάθλιψη.

Ο Εθνομάρτυς Πλάτων και τα Ελληνορθόδοξα ιδανικά του μάς δείχνουν τον δρόμο της τιμής και της αξιοπρεπείας.

ΑΙΩΝΙΑ Η ΜΝΗΜΗ ΤΟΥ!

Άρθρο μου στην εφημερίδα ΟΡΘΟΔΟΞΗ ΑΛΗΘΕΙΑ, Τετάρτη 18 Μαΐου 2016