Άρθρα

ΟΙ 4 ΦΑΣΕΙΣ ΤΟΥ ΜΑΚΕΔΟΝΙΚΟΥ ΖΗΤΗΜΑΤΟΣ (Από το 1870 μέχρι σήμερα)

ΟΙ 4 ΦΑΣΕΙΣ ΤΟΥ ΜΑΚΕΔΟΝΙΚΟΥ ΖΗΤΗΜΑΤΟΣ (Από το 1870 μέχρι σήμερα) 150 150 Kωνσταντίνος Χολέβας

Κωνσταντίνος Χολέβας – Πολιτικός Επιστήμων

Σήμερα όταν ομιλούμε για το Μακεδονικό ζήτημα αναφερομαστε στο όνομα του κράτους των Σκοπίων και στις εύλογες ελληνικές αντιρρήσεις ως προς τη χρήση του ονόματος Μακεδονία. Όμως το πρόβλημα έχει και προηγούμενους ιστορικούς σταθμούς. Ξεκίνησε το 1870 ως βουλγαρική διεκδίκηση επί των εδαφών και επί των ελληνικών πληθυσμών της τουρκοκρατούμενης Μακεδονίας. Ας θυμηθούμε εν συντομία τις 4 φάσεις του ζητήματος.

  1. Η Βουλγαρική Εξαρχία και τα σχέδια για Μεγάλη Βουλγαρία. Μέχρι το 1877 η Βουλγαρία παρέμενε υπό τουρκικό ζυγό. Όμως κατά την περίοδο 1862-1870 υπό την καθοδήγηση του κόμητος Ιγνάτιεφ, του Ρώσου Πρέσβεως στην Κωνσταντινούπολη, ορισμένοι Μητροπολίτες των βουλγαρικών επαρχιών αποσχίσθηκαν από το Οικουμενικό Πατριαρχείο και δημιούργησαν τη Σχισματική Εκκλησία, η οποία ονομάσθηκε Εξαρχία.Το 1872 οι Ορθόδοξοι Πατριάρχες καταδίκασαν τους Εξαρχικούς επί εθνοφυλετισμώ. Δεν καταδικάσθηκε ο υγιής πατριωτισμός, αλλά η δημιουργία σχισματικών εκκλησιαστικών καθεστώτων με εθνικιστικό και φυλετικό κριτήριο, χωρίς μάλιστα την άδεια του Οικουμενικού Θρόνου.

Το 1878 με τη λήξη του ρωσο-τουρκικού πολέμου ελευθερώνεται η σημερινή Βουλγαρία, αλλά ο ρωσικός Πανσλαβισμός ήθελε να δημιουργήσει τη Μεγάλη Βουλγαρία για να κατέβουν οι Ρώσοι στο Αιγαίο. Οι Έλληνες μακεδόνες πληροφορούνται ότι θα περιληφθούν (πλην Θεσσαλονίκης και Χαλκιδικής) στη Μεγάλη Βουλγαρία και επαναστατούν. Τον Φεβρουάριο του 1878 εκδηλώνεται η πρώτη φάση του Μακεδονικού Αγώνος με επίκεντρο το Λιτόχωρο, το όρος Μπούρινο της Κοζάνης και τα μοναστήρια του Ολύμπου. Τελικά οι άλλες Μεγάλες Δυνάμεις ανατατρέπουν τα ρωσικά σχέδια για μεγάλο βουλγαρικό κράτος. Οι Έλληνες της Μακεδονίας παραμένουν υπό Οθωμανικό τουρκικό ζυγό.

  1. 1903- 1908. Η αποκορύφωση της ένοπλης ρήξης Ελλήνων και Βουλγάρων. Ο Μακεδονικός Αγών. Οι Βούλγαροι προσπαθούν να εντάξουν στην Εξαρχία τα ελληνικά χωρθά της Μακεδονίας. Χρησιμοποιούν τη βία των ενόπλων ομάδων, των κομιτατζήδων. Η πολιτική καθοδήγηση γίνεται από την οργάνωση ΒΜΡΟ, η οποία στα ελληνικά έγινε γνωστή ως ΕΜΕΟ (Εσωτερική Μακεδονική Επαναστατική Οργάνωση). Αρχικά είχε τα αρχικά ΒΜΟΡΟ, διότι περιλάμβανε και τη λέξη Οντρίνσκο, δηλαδή Αδριανουπολίτικη ώστε να υποτάξει και τον Ελληνισμό της Θράκης.

Οι Εξαρχικοί είχαν πάρει έγκριση από τον Σουλτάνο να στέλνουν Βούλγαρο ιερέα σε κάθε χωριό, στο οποίο τα 2/3 των κατοίκων θα υπέγραφαν ότι προτιμούν τη Βουλγαρική Εξαρχία. Για να πεισθούν τα χωριά να υπογράψουν χρησιμοπιήθηκε η σκληρή βία. Πολλοί κληρικοί, πρόκριτοι και δάσκαλοι φονεύθηκαν διότι επέμεναν να δηλώνουν Έλληνες και Πατριαρχικοί. Οι Χριστιανοί κάτοικοι της Μακεδονίας επέδειξαν συγκινητική αφοσίωση στον Ελληνισμό, έστω και αν αρκετοί από αυτούς – ιδίως στη Δυτική Μακεδονία- μιλούσαν ένα μικτό ελληνοβουλγαρικό ιδίωμα. Σήμερα το ιδίωμα αυτό ονομάζετια «τα εντόιπικα» και ομιλείται από μερικές χιλιάδες Ελλήνων.

Στις 20 Ιουλίου 1903 (Ίλιντεν= η ημέρα του Προφήτη Ηλία) η ΕΜΕΟ οργανώνει μία δολιοφθορά στη Δυτική Μακεδονία και οι Οθωμανοί στρτιώτες ξεσπούν στους Βλαχόφωνους ελληνικούς πληθυσμούς της Κλεισούρας, του Νυμφαίου και του Κρουσόβου (σήμερα ανήκει στο κράτος των Σκοπίων). Η Αθήνα αφυπνίζεται και συνειδητοπιοεί τον κίνδυνο που διατρέχουν οι Έλληνες Μακεδόνες. Αρχίζει ο διμέτωπος αγώνας κατά των Βουλγάρων Εξαρχικών και κατά των Τούρκων κατακτητών. Οι εντόπιοι Μακεδόνες οπλαρχηγοί ενισχύονται από αξιωματικούς που έρχονται με ψευδώνυμα από την Αθήνα (Παύλος Μελάς = Μίκης Ζέζας, Σαράντος Αγαπηνός = καπετάν Άγρας κ.ά) και από εθελοντές Κρητικούς, Μανιάτες, Ηπειρώτες, Κυπρίους κλπ. Το Οικουμενικό Πατριαρχείο έχει ήδη αποστείλει νέους, μορφωμένους και δυμαμικούς Ιεράρχες στις κυριώτερες πόλεις της Μακεδονίας. Ο Μακεδονικός Αγώνας αποτελεί υπόδειγμα οργανώσεως και συντονισμού, το οποίο αποδεικνύει ότι μπορούμε να κατορθώσουμε πολλά, όταν είμαστε ενωμένοι και αποφασισμένοι. Για λόγους ιστορικής δικαιοσύνης αναφέρουμε ότι Οικουμενικός Πατριάρχης ήταν ο Ιωακείμ Γ΄ και σχεδιαστές της ελληνικής αντεπίθεσης ήσαν οι διπλωμάτες Λάμπρος Κορομηλάς και Ίων Δραγούμης.

Οι Ελληνικοί πληθυσμοί αποκτούν δύναμη και ανακτούν το θάρρος τους. Η σύγκρουση λήγει φαινομενικά το 1908 με την υποτιθέμενη φιλελευθεροποίηση του Οθωμανικού κράτους και η Μακεδονία τελικά ελευθερώνεται με τους Βαλκανικούς Πολέμους του 1912-13.

Το μεγαλύτερο μέρος της ιστορικής Μακεδονίας ενσωματώνεται στην Ελλάδα , ένα μικρό μέρος στη Σερβία και ένα επίσης μικρό μέρος στη Βουλγαρία. Τα περί ποσοστών 51% κ.λπ. είναι ανακριβή. Δεν αναφέρονται σε καμμία διεθνή συνθήκη. Η Ελλάς σήμερα ελέγχει το συντριπτικά μεγαλύτερο ποσοστό των εδαφών της ιστορικής Μακεδονίας.

  1. Ο Τίτο, το τεχνητό «Μακεδονικό» έθνος και η Λαϊκή Δημοκρατία της «Μακεδονίας». Ήδη κατά τις δεκαετίες 1920 και 1930 η βουλγαρική προπαγάνδα χρησιμοποίησε την Κομμουνιστική Διεθνή, δηλαδή την Ομοσπονδία των Κομμουνιστικών Κομμάτων, για να διαδώσει την ιδέα ότι υπάρχει «μακεδονικό» έθνος. Επειδή δεν έπειθε το σύνθημα «Η Μακεδονία στους Βουλγάρους» προτίμησαν το απατηλό σύνθημα «Η Μακεδονία στους Μακεδόνες». Υπό την πίεση του Στάλιν και του ισχυρού Κ.Κ. Βουλγαρίας τα κομμουνιστικά κόμματα των Βαλκανίων, περλαμβανομένου και του ελληνικού, ακολούθησαν αυτή τη γραμμή.

Το 1944 με την επιβολή του κομμουνιστικού καθεστώτος στην τότε ενιαία Γιουγκοσλαβία ο Κροάτης δικτάτωρ Τίτο ανακήρυξε επισήμως την περιοχή Σκοπίων ως Λαίκή Δημοκρατία της «Μακεδονίας». Κατασκεύασε έθνος, ιστορία, γλώσσα, Ακαδημία και άλλους μηχανισμούς για να μπορεί να διεκδικεί εδάφη από την Ελλάδα και τη Βουλγαρία. Μέχρι τότε η περιοχή γύρω από τα Σκόπια ονομαζόταν Νότιος Σεβία και για μικρό διάστημα Βάρνταρσκα Μπανοβίνα, δηλαδή επαρχία του ποταμού Αξιού. Οι κάτοικοι πριν από το 1944 δήλωναν Έλληνες, Βούλγαροι, Σέρβοι και Αλβανοί. Με τη δύναμη της καταπιεστικής προπαγάνδας και του ολοκληρωτικού καθεστώτος ο Τίτο κατόρθωσε να εκβιάσει συνειδήσεις και να αλλοιώσει την εθνική ταυτότητα της πλειοψηφίας.

Μάλιστα είδαμε και κάτι παγκοσμίως πρωτοφανές: Άθεος ίδρυσε Εκκλησία. Με υπόδειξη του Τίτο οι τρεις Επισκοπές της «Λαϊκής Δημοκρατίας της Μακεδονίας» αποσχίσθηκαν από το Ορθόδοξο Σερβικό Πατριαρχείο (1958) και αργότερα ανακήρυξαν την Αυτοκεφαλία τους (1967). Το Οικουμενικό Πατριαρχείο και σύμπασα η Ορθοδοξία ανά την Υφήλιο αρνήθηκε να αναγνωρίσει αυτή την αντικανονική πράξη. Πρόκειται για την Σχισματική και ψευδεπίγραφη «Μακεδονική Ορθόδοξη Εκκλησία».

  1. Η δημιουργία του κράτους των Σκοπίων και η ελληνική αντίδραση στον σφεερισμό του ονόματος. Η Γιουγκοσλαβία το 1991 διελύθη εις τα εξ ών συνετέθη. Ένα από τα κράτη που δημιουργήθηκαν είναι το κράτος που διεκδικεί το ονομά μας, την Ιστορία μας, τον Πολιτισμό μας, την ταυτότητά μας και, για να μην το ξεχνούμε, τα εδάφη της Βορείυ Ελλάδος. Ο Ελληνισμός ορθώς αντέδρασε και επιμένει να αντιδρά στη χρήση του ονόματος «Μακεδονία» από ένα πολυεθνικό κράτος, το οποίο θρασύτατα πλαστογραφεί την ελληνική, αλλά και τη βουλγαρική ιστορία, και το οποίο συνεχίζει να πιστεύει στο ιδεολόγημα του Τίτο: Η «Μακεδονία» του Βαρδάρη με έδρα τα Σκόπια, θα απελευθερώσει τη Μακεδονία του Αιγαίου (δηλ. την ελληνική) και τη Μακεδονία του Πιρίν (βουλγαρική επαρχία).

Το όνομα προβάλλει τον αλυτρωτισμό. Δεν πρέπει να δεχθούμε οποιαδήποτε σύνθετη ή παράγωγη ονομασία, η οποία θα περιλαμβάνει τον όρο Μακεδονία. Η Μακεδονία είναι μία, ελληνική και αδιαπραγμάτευτη. Οι προσδιορισμοί Άνω, Νέα κλπ γρήγορα θα ξεχαστούν και θα εκπέσουν. Θα μείνει μόνον ο όρος Μακεδονία για το κράτος, «μακεδομική» για την εθνότητα και τη γλώσσα. Τότε θα έχουμε πλέον πρόβλημα εμείς οι Έλληνες να χρησιμοποιούμε τον όρο Μακεδονία. Και εγώ που γεννήθηκα στη Θεσσαλονίκη θα αναγκασθώ – ο μη γένοιτο- να δηλώνω Κατωμακεδόνας, Παλαιομακεδόνας ή μήπως Βορειοθεσσαλός;

Ας ακούσουν οι αρμόδιοι τη φωνή της Ιστορίας, τη φωνή της Εκκλησίας και τη φωνή του λαού, όπως αυτή εκφράσθηκε με τα δύο μεγάλα συλλαλητήρια στη Θεσσαλονίκη και στην Αθήνα. Ο Άγιος Δημήτριος και όλοι οι Άγιοι της Μακεδονίας είθε να βοηθήσουν για την επικράτηση της ιστορικής αλήθειας και της δικαιοσύνης!

Άρθρο στο περιοδικό ΠΕΙΡΑΪΚΗ ΕΚΚΛΗΣΙΑ, Μαρτίου 2018

Ο ΕΒΡΟΣ ΚΑΙ ΤΟ ΕΥΡΟΣ ΤΟΥ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΜΑΣ

Ο ΕΒΡΟΣ ΚΑΙ ΤΟ ΕΥΡΟΣ ΤΟΥ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΜΑΣ 150 150 Kωνσταντίνος Χολέβας

Η Παναγία η Κοσμοσώτειρα, Φέρες Έβρου (φωτoγραφία από radio maximum)

Κωνσταντίνος Χολέβας – Πολιτικός Επιστήμων

Ενώνω την προσευχή μου με την προσευχή όλων των Ελλήνων και εύχομαι τη γρήγορη απελευθέρωση των δύο στρατιωτικών μας, οι οποίοι κρατούνται στις τουρκικές φυλακές. Συμφωνώ με τους ταξιδιωτικούς πράκτορες της Θράκης και γενικότερα της Βορείου Ελλάδος, οι οποίοι σταμάτησαν τη διοργάνωση εκδρομών προς την Αδριανούπολη και την Κωνσταντινούπολη. Γιατί να αφήνουμε τα χρήματά μας σε μία χώρα, η οποία φέρεται επιθετικά και απειλητικά ενατίον μας;

Με την ευκαιρία αυτή πιστεύω ότι είναι εθνικώς επωφελές να πυκνώσουμε τις επισκέψεις μας στην ακριτική αυτή περιοχή. Όλοι οι Έλληνες, όπου κι αν κατοικούμε, να προγραμματίσουμε εκδρομές και επισκέψεις στον Νομό Έβρου. Σχολεία, Πανεπιστήμια, σωματεία, ενορίες, πολιτιστικοί σύλλογοι, όσοι μπορούμε. Να γνωρίσουμε τις φυσικές ομορφιές, να συνειδητοποιήσουμε το εύρος του πολιτισμού μας, να προσκυνήσουμε στα μοναστήρια, να μιλήσουμε με τους κατοίκους, να στηρίξουμε την οικονομία των πόλεων και των χωριών του Έβρου μας.

Να μάθουν τα παιδιά μας πόσο όμορφο είναι το Δέλτα του Έβρου, να θαυμάσουν το δάσος της Δαδιάς, να προσκυνήσουν την Παναγία την Κοσμοσώτειρα στις Φέρες, τον περικαλλή Ναό που έκτισαν οι Αυτοκράτορες Κομνηνοί. Να μάθουν για την παράδοση των μεταξωτών στο Σουφλί, να ακούσουν τον βίο και τα επιτεύγματα του Αγίου Βασιλέως Ιωάννου Βατάτζη, που γεννήθηκε στο Διδυμότειχο και κυβέρνησε τη Βυζαντινή μας Αυτοκρατορία με έδρα τη Νίκαια τον 13ο αιώνα. Να θαυμάσουν τα βυζαντινά τείχη στο Διδυμότειχο και στο Πύθιο, να επισκεφθούν πόλεις ταχέως αναπτυσσόμενες όπως είναι η Αλεξανδρούπολη και η Ορεστιάδα.

Και να μην ξεχάσουμε τη Σαμοθράκη. Είναι το νησί του Νομού Έβρου. Με καταπράσινα δάση και με τη μνήμη των Πέντε Νεομαρτύρων να τονώνει το ελληνορθόδοξο φρόνημα.

Όποιος επισκέπτεται τον Έβρο εντυπωσιάζεται από τον πατριωτισμό, τη χριστιανική ευλάβεια και την εργατικότητα των κατοίκων. Στρατός και λαός συνυπάρχουν και συνεργάζονται αρμονικά. Ο μεγαλοπρεπής Ναός της Παναγίας Ελευθερώτριας στο Διδυμότειχο πανηγυρίζει τις εθνικές επετείους υψώνοντας μία τεράστια ελληνική σημαία. Ας προσευχηθούμε στην Ελευθερώτρια Παναγία να ελευθερωθούν το συντομότερο ο Ανθυπολοχαγός και ο Λοχίας που κρατούνται αδίκως.

Η αναδρομή στην Ιστορία φέρνει στον νου τον Ιούλιο του 1923. Κατά τη διαπραγμάτευση της Συνθήκης της Λωζάννης ο Ελευθέριος Βενιζέλος παραχώρησε στον Τούρκο Ισμέτ Ινονού, συνεργάτη του Κεμάλ, το «Τρίγωνο του Κάραγατς», για να μην ζητήσει η Τουρκία πολεμικές αποζημιώσεις. Είναι το μονο σημείο όπου ο Έβρος παύει να αποτελεί σύνορο και εισέρχεται στο τουρκικό έδαφος. Είναι εκεί που συνελήφθησαν προ εβδομάδος οι δύο στρατιωτικοί μας.

Μήπως θα ήταν καλύτερα να είχε υψωθεί εκεί φράκτης με συρματόπλεγμα; Εάν υπήρχε δεν θα μπορούσαν οι Τούρκοι να συλλάβουν τους δύο Έλληνες.

Άρθρο στην ΚΥΡΙΑΚΑΤΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ, 11.3.2018

Ο ΓΡΗΓΟΡΗΣ ΑΥΞΕΝΤΙΟΥ ΤΗΣ ΚΥΠΡΟΥ ΚΑΙ ΤΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ

Ο ΓΡΗΓΟΡΗΣ ΑΥΞΕΝΤΙΟΥ ΤΗΣ ΚΥΠΡΟΥ ΚΑΙ ΤΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ 150 150 Kωνσταντίνος Χολέβας

Κωνσταντίνος Χολέβας – Πολιτικός Επιστήμων

Κάθε χρόνο στις 3 Μαρτίου η μνήμη μου στρέφεται στον Σταυραετό του Μαχαιρά, τον υπαρχηγό της ΕΟΚΑ, τον ήρωα Γρηγόρη Αυξεντίου. Ήταν 3.3.1957, όταν τον περικύκλωσαν εκατοντάδες Βρετανοί καταδρομείς μετά από προδοσία. Το δικό του Μανιάκι, οι δικές του Θερμοπύλες, ήταν μία σπηλιά κοντά στην ιστορική Ιερά Μονή της Παναγίας του Μαχαιρά. Έδιωξε τους τρεις συντρόφους του και επί ώρες πολεμούσε μόνος του. Στο τέλος οι Βρετανοί τον έκαψαν ανοίγοντας τρύπα πάνω από τη σπηλιά.

Ο Ελληνισμός τον θρήνησε και τον τίμησε. Οι αποικιοκράτες τον έθαψαν κρυφά στα Φυλακισμένα Μνήματα, στο Προαύλιο των Κεντρικών Φυλακών για να μην μετατραπεί η κηδεία του σε παλλαϊκή διαδήλωση υπέρ της Ενώσεως της Κύπρου με την Ελλάδα. Ο Γιάννης Ρίτσος τού αφιέρωσε ένα συγκλονιστικό ποίημα όπου μιλά για τις «χοντρές ελληνικές κοκκάλες», από τις οποίες τον αναγνώρισαν απανθρακωμένο οι γονείς του.

Γρηγόρης Αυξεντίου, από την κατεχόμενη σήμερα Λύση Αμμοχώστου. Μετά το Εξατάξιο Γυμνάσιο προσπάθησε να εισαχθεί στην Σχολή Ευελπίδων στην Αθήνα. Απέτυχε στις εξετάσεις γιατί ήταν ανορθόγραφος! Αλλά στα ηθικά προτερήματα, στην εθνική ευαισθησία, στην παλληκαριά, ήταν πολύ ορθογραφημένος. Ζήτησε να καταταγεί ως εθελοντής στον Ελληνικό Στρατό. Η Ελλάδα τον αξιοποίησε ως Έφεδρο Αξιωματικό. Μετετέθη στα ελληνοβουλγαρικά σύνορα, τα οποία τότε ήσαν αυστηρώς φυλασσόμενα λόγω Ψυχρού Πολέμου. Συνέδεσε τον Ελληνισμό του Νότου, την Κύπρο, με τον Ελληνισμό του Βορρά, τη Μακεδονία. Η αγάπη του για τη Μακεδονία φάνηκε και όταν εντάχθηκε στην Εθνική Οργάνωση Κυπρίων Αγωνιστών υπό την αρχηγία του Γεωργίου Γρίβα – Διγενή. Για να μην γνωρίζουν οι Βρετανοί ποιος ήταν ο αντίπαλός τους ο Γρηγόρης έλαβε το ψευδώνυμο Ζήδρος. Έτσι τίμησε έναν από τους πιο μαχητικούς κλεφταρματολούς της Δυτικής Μακεδονίας επί Τουρκοκρατίας.

Ο Αυξεντίου της Κύπρου και της Μακεδονίας, του Ελληνισμού ολοκλήρου, διδάσκει και σήμερα. Το μήνυμά του σαφές και χρήσιμο στους δύσκολους για την πατρίδα καιρούς. Διδάσκει με την ελληνορθόδοξη αγωγή, που τού έδωσαν οι γονείς και οι δάσκαλοί του. Διδάσκει με το θάρρος του απέναντι στον υπέρτερο εχθρό. Διδάσκει, διότι μάς θυμίζει ότι οι Έλληνες κατά κανόνα έδιναν μάχες ως ολιγάριθμοι έναντι υπεραρίθμων αντιπάλων. Διδάσκει, διότι υπογραμμίζει την ενότητα των Πανελλήνων ασχέτως αν κατοικούν στην Κύπρο, στη Μακεδονία, στο Αιγαίο, στη Βόρειο Ήπειρο.

Κάθε φορά που επισκέπτεσαι την Κύπρο, φίλε αναγνώστη, θυμήσου να επισκεφθείς τα Φυλακισμένα Μνήματα στη Λευκωσία. Εκεί αναπαύεται ο Γρηγόρης Αυξεντίου μαζί με άλλα παλληκάρια του επικού αγώνος των Κυπρίων για την Αυτοδιάθεση-Ένωση. Θυμήσου να επισκεφθείς και τη Μονή Μαχαιρά για να προσκυνήσεις τη θαυματουργή εικόνα της Παναγίας και το κρησφύγετο όπου φονεύθηκε ο ήρωας.

Άρθρο στην ΚΥΡΙΑΚΑΤΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ, 4.3.2018

Ο ΖΑΕΦ ΚΑΙ Ο ΑΓΝΩΣΤΟΣ ΕΘΝΟΛΟΓΙΚΟΣ ΧΑΡΤΗΣ ΤΩΝ ΣΚΟΠΙΩΝ

Ο ΖΑΕΦ ΚΑΙ Ο ΑΓΝΩΣΤΟΣ ΕΘΝΟΛΟΓΙΚΟΣ ΧΑΡΤΗΣ ΤΩΝ ΣΚΟΠΙΩΝ 150 150 Kωνσταντίνος Χολέβας

Κωνσταντίνος Χολέβας – Πολιτικός Επιστήμων

Την ώρα που Έλληνες υπουργοί και δήμαρχοι προβαίνουν σε άστοχες και εθνικώς επιζήμιες δηλώσεις για το όνομα των Σκοπίων, έρχεται ο πρωθυπουργός της γειτονικής χώρας και ομολογεί ότι ο εθνολογικός χάρτης του σκοπιανού κράτους είναι τεχνητός και αποτελεί προϊόν ψυχολογικής βίας.

Όπως μάς πληροφορεί το ιστολόγιο «Βαλκανικό Περισκόπιο», ο Ζόραν Ζάεφ στις 17 Φεβρουαρίου παραδέχθηκε ότι είναι αλβανικής καταγωγής και ότι η οικογένεια του αναγκάσθηκε να αποδεχθεί μία Σλαβική ταυτότητα. Είπε συγκεκριμένα: «Είμαι Ορθόδοξος αλβανικής καταγωγής, τόσο από τη γιαγιά μου όσο και από τον παππού μου που ήταν Ιλλυριοί στη Στρώμνιτσα και αποδέχθηκαν την Ορθόδοξη πίστη. Με την πάροδο του χρόνου οι Σλάβοι, δια της βίας κυρίως, μάς αφομοίωσαν και μάς επέβαλαν τη σλαβική γλώσσα. Αλλά όλα αυτά ανήκουν στην ιστορία».

Πόσα μυστικά κρύβει άραγε ο εθνολογικός χάρτης των Σκοπίων; Ο Ζάεφ, που απαιτεί να λέγεται η χώρα του Μακεδονία, μάς θύμισε ότι στο κράτος του έγιναν πολλές και βίαιες αλλαγές ταυτοτήτων. Η σημαντικότερη επιβολή πλαστής ταυτότητας, που μάς ταλαιπωρεί και σήμερα, πραγματοποιήθηκε από τον Τίτο. Από το 1944, οπότε επεβλήθη το ολοκληρωτικό καθεστώς στη Γιουγκοσλαβία, ο δικτάτωρ Τίτο αποφάσισε να επιβάλει την τεχνητή μακεδονική συνείδηση στους Έλληνες, Σέρβους, Αλβανούς και Βουλγάρους, οι οποίοι κατοικούσαν την περιοχή Σκοπίων, την Βάρνταρσκα Μπανοβίνα (επαρχία του ποταμού Αξιού). Διακήρυξε μάλιστα ότι η Λαϊκή Δημοκρατία της Μακεδονίας, ως ομόσπονδο κρατίδιο εντός Γιουγκοσλαβίας, έχει στόχο να «απελευθερώσει» τους Μακεδόνες του Αιγαίου (Βόρειος Ελλάδα) και του Πιρίν (τμήμα της Βουλγαρίας).

Με την καταπίεση του μονοκομματικού καθεστώτος, με την προπαγάνδα και με τη βοήθεια της μυστικής αστυνομίας οι περισσότεροι κάτοικοι της περιοχής αναγκάσθηκαν να δηλώσουν «Μακεδόνες» και αρκετοί από αυτούς να αλλάξουν τα επώνυμά τους. Οι Αλβανοί Μουσουλμάνοι δεν αφομοιώθηκαν από την αναγκαστική μακεδονοποίηση λόγω της θρησκείας τους. Όμως οι Χριστιανικοί πληθυσμοί μέσα σε μία γενιά αποδέχθηκαν- εκόντες άκοντες -τη νέα ταυτότητα.

Μία παρόμοια αλλαγή ταυτοτήτων παρατηρούμε την εποχή εκείνη στην ελληνική Δυτική Μακεδονία. Λίγες χιλιάδες ατόμων ρευστής συνειδήσεως δήλωσαν αρχικά Βούλγαροι και συνεργάσθηκαν με τις γερμανικές και βουλγαρικές αρχές Κατοχής. Το 1943, βλέποντας τη διαφαινόμενη ήττα του Άξονος, μεταστράφηκαν εν μιά νυκτί. Οι βουλγαρόφρονες φασίστες έγιναν κομμουνιστές οπαδοί του Τίτο! Υιοθέτησαν το όνομα «Σλαβομακεδόνες» και αγωνίσθηκαν αργότερα στις τάξεις του «Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδος» για την απόσχιση της Μακεδονίας και της Θράκης. Τα γεγονότα αυτά περιγράφει με στοιχεία ο Καθηγητής του ΑΠΘ Ιωάννης Κολιόπουλος στο δίτομο έργο του «Λεηλασία Φρονημάτων».

Το συμφέρον του Ελληνισμού επιβάλλει: α) Να μην χρησιμοποιούμε τον όρο «Σλαβομακεδόνες». β) Να μην αναγνωρίσουμε με την υπογραφή μας το τεχνητό «μακεδονικό» έθνος.

Άρθρο στην ΚΥΡΙΑΚΑΤΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ, 25.2.2018

ΤΑ ΣΥΛΛΑΛΗΤΗΡΙΑ ΚΑΙ Η ΔΙΑΦΥΛΑΞΗ ΤΗΣ ΕΘΝΙΚΗΣ ΤΑΥΤΟΤΗΤΑΣ

ΤΑ ΣΥΛΛΑΛΗΤΗΡΙΑ ΚΑΙ Η ΔΙΑΦΥΛΑΞΗ ΤΗΣ ΕΘΝΙΚΗΣ ΤΑΥΤΟΤΗΤΑΣ 150 150 Kωνσταντίνος Χολέβας

Κωνσταντίνος Χολέβας – Πολιτικός Επιστήμων

Τα δύο συλλαλητήρια στην Θεσσαλονίκη και στην Αθήνα για το όνομα της Μακεδονίας αποτέλεσαν έκπληξη για όλους. Οι μεν αντίθετοι δυσαρεστήθηκαν και προσπάθησαν να μειώσουν τη σημασία τους. Όσοι πιστεύουμε ειλικρινά ότι δεν πρέπει να παραδώσουμε το όνομα και την Ιστορία της Μακεδονίας σε ένα ξένο κράτος χαρήκαμε διπλά.

Πρώτον, διότι δόθηκαν τα μηνύματα προς κάθε κατεύθυνση εντός και εκτός Ελλάδος για το ζήτημα του ονόματος. Ο λαός μας με τα συλλαλητήρια, τις δημοσκοπήσεις, με ψηφίσματα δήμων και με άλλους τρόπους δηλώνει ότι δεν αποδέχεται ούτε σύνθετη ούτε παράγωγη ονομασία, η οποία μάλιστα θα έχει τη δική μας υπογραφή. Δεύτερον, διότι αυτό το ειρηνικό και ελληνορθόδοξο ξέσπασμα ήταν μία αχτίδα φωτός μέσα στην καταχνιά των μνημονίων, της πολύπλευρης κρίσης, της οικονομικής ανέχειας, των εθνικών ταπεινώσεων. Ο μέσος Έλληνας πολίτης μπορεί να είναι κουρασμένος με τα οικονομικά του προβλήματα, αλλά όταν θίγεται η εθνική του αξιοπρέπεια αντιδρά. Το μήνυμα των συλλαλητηρίων αφορούσε πρωτίστως μεν τη Μακεδονία μας, αλλά εμπεριείχε και μία γενικότερη επιθυμία των Ελλήνων να διαφυλάξουμε την εθνική μας ταυτότητα. Ήταν δύο δημοκρατικές, ακομμάτιστες και αφανάτιστες διαδηλώσεις υπέρ Ελληνισμού και Ορθοδοξίας. Ήσαν δύο ηχηρές απαντήσεις στους αποδομητές της ιστορίας μας και της εθνικής ταυτότητας.

Οι εντυπωσιακά πολλοί Έλληνες, που κατέβηκαν στους δρόμους και στις πλατείες των δύο μεγάλων πόλεων, βροντοφώναξαν ΟΧΙ στην παραχώρηση της Ιστορίας του Βορείου Ελληνισμού. ΟΧΙ σε εκείνους που ζητούν να αλλάξουμε εμείς τα ονόματα των Αεροδρομίων μας και των Πανεπιστημίων μας. ΟΧΙ σε εκείνους που αρνούνται την αξία του Έθνους και της εθνικής συνειδήσεως. ΟΧΙ σε εκείνους που παίζουν παιχνίδια στα Βαλκάνια εις βάρος της ειρηνικής συμβιώσεως των λαών. ΟΧΙ στα τεχνητά έθνη που κατασκευάσθηκαν από ολοκληρωτικά καθεστώτα. ΟΧΙ στις εθνικές ταπεινώσεις από Τουρκία, Αλβανία, Σκόπια και άλλους γείτονες ή εταίρους.

Ήταν μία ειλικρινής και αυθόρμητη διαμαρτυρία για την προστασία της εθνικής μας ιδιοπροσωπίας, για τη διαφύλαξη της εδαφικής μας ακεραιότητας, για την απόδοση τιμής σε όλους εκείνους που αγωνίσθηκαν για την ελληνικότητα της Μακεδονίας. Ήταν παράλληλα μία διαμαρτυρία προς όλους εκείνους, οι οποίοι διαστρεβλώνουν την Ιστορία, τη Γλώσσα και τα Θρησκευτικά στα σχολεία μας. Ήταν μία φωνή υπέρ της Ορθοδόξου Παραδόσεώς μας. Η Εκκλησία ήταν παρούσα και πολλοί διαδηλωτές κρατούσαν σημαίες με τον δικέφαλο αετό του Βυζαντίου/Ρωμανίας, τις οποίες βλέπουμε συνήθως ανηρτημένες έξω από τους Ιερούς Ναούς.

Περπάτησα επί ώρες σε όλο το μήκος και το πλάτος του συλλαλητηρίου των Αθηνών. Είδα ιερείς με τους ενορίτες τους, είδα Χριστιανικά σωματεία με εμπνευσμένα συνθήματα, είδα ανθρώπους διαφορετικών πολιτικών ιδεολογιών που τους ενώνει η αγωνία για το μέλλον του Ελληνισμού. Είδα γονείς με μικρά παιδιά στα καροτσάκια και τα παιδιά να κρατούν την ελληνική σημαία. Είδα νέους, φοιτητές και επιστήμονες που συζητούσαν ήρεμα τις ιστορικές πτυχές του Μακεδονικού. Είδα πρόσωπο προβληματισμένα, αλλά χωρίς φανατισμό. Είδα διάθεση για αγώνα, αλλά υπό την ελληνική σημαία και με σεβασμό προς την Εκκλησία. Είδα ανθρώπους με διάθεση ενωτική και όχι διχαστική. Και στο απόηχο των συλλαλητηρίων βλέπω να αναζωπυρώνεται μία ευρύτερη συζήτηση για την ταυτότητά μας, για την Ορθοδοξία, για την Ιστορία, για το περιεχόμενο της Παιδείας.

Είναι ευκαιρία τώρα να αξιοποιήσουμε τα μηνύματα των συλλαλητηρίων και να στραφούμε κυρίως προς τους νέους και τις νέες μας. Να τους βοηθήσουμε να βρουν τα κατάλληλα βιβλία, μουσεία, ιστολόγια και άλλα μέσα για να προχωρήσουν στη δική τους αναζήτηση στα πνευματικά πεδία της Ελληνορθόδοξης ταυτότητάς μας. Να δώσουμε στα παιδιά μας τα Θρησκευτικά και την Ιστορία, που δυστυχώς δεν δίνει σήμερα το σχολείο. Να τους φέρουμε σε επαφή με ωραία βιβλία της λογοτεχνίας μας, τα οποία αναφέρονται στους ήρωες και στους μάρτυρες της Εκκλησίας και του Γένους. Να συνοδεύσουμε τα παιδιά μας σε μουσεία, όπως αυτό της Θεσσαλονίκης που αναπαριστά έξυπνα και καλλιτεχνικά όλη την ιστορία του Μακεδονικού Αγώνος. Να ενθαρρύνουμε τους φοιτητές μας να εξειδικευθούν σε τομείς της Ιστορίας, της Φιλολογίας, της Νομικής, της Θεολογίας και άλλων επιστημών που άπτονται των εθνικών μας θεμάτων και της διαχρονικής συνέχειας του Έθνους μας.

Τα συλλαλητήρια απέδειξαν ότι οι αποδομητές δεν επέτυχαν τον σκοπό τους παρά την πρόσβαση που έχουν σε ΜΜΕ και Πανεπιστήμια. Αλλά δεν πρέπει να επαναπαυθούμε. Ο αγώνας για τη Μακεδονία και γενικότερα για την εθνική μας ταυτότητα απαιτεί επιμονή και υπομονή. Θα αγωνισθούμε με μέσα δημοκρατικά, νόμιμα, χριστιανικά και επιστημονικά για να τεκμηριώσουμε ακόμη περισσότερο τις θέσεις μας. Θα συνεχίσουμε τον Μακεδονικό Αγώνα του 1878 και του 1904-1908 με ειρηνικό τρόπο αυτή τη φορά. Θα φέρουμε τους νέους μας πιο κοντά στο ζείδωρο ύδωρ της Παραδόσεώς μας. Θα απαντούμε σε κάθε καλοπροαίρετο ή κακοπροαίρετο με επιχειρήματα πειστικά και όχι με χλευασμό όπως κάνουν οι δήθεν «προοδευτικοί».

Ο διπλωμάτης και λόγιος Ίων Δραγούμης έγραφε το 1903: «Ας τρέξουμε να σώσουμε τη Μακεδονία και η Μακεδονία θα μάς σώσει». Και πράγματι η Μακεδονία αφύπνισε τότε τον Ελληνισμό. Και σήμερα η Μακεδονία μάς αφυπνίζει. Ας αξιοποιήσουμε δημιουργικά αυτή την αφύπνιση.

Άρθρο στην ΟΡΘΟΔΟΞΗ ΑΛΗΘΕΙΑ, 21.2.2018

ΤΑ ΕΘΝΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ ΑΠΑΙΤΟΥΝ ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΗ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ

ΤΑ ΕΘΝΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ ΑΠΑΙΤΟΥΝ ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΗ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ 150 150 Kωνσταντίνος Χολέβας

Κωνσταντίνος Χολέβας – Πολιτικός Επιστήμων

Όταν μία κυβέρνηση δείχνει έτοιμη να παραχωρήσει το όνομα, την Ιστορία και τον Πολιτισμό της Μακεδονίας σε ένα μικρό, πολυεθνικό και εύθραυστο κράτος 2,2 εκατομμυρίων κατοίκων, τότε είναι αναμενόμενο να αποθρασύνονται και να διεκδικούν ό,τι θέλουν οι ισχυρότεροι γείτονες. Βεβαίως η τουρκική επιθετικότητα οφείλεται κυρίως στα εγγενή επεκτατικά στοιχεία της νεο-οθωμανικής ιδεολογίας του Ερντογάν, μπορούμε όμως να την αναστείλουμε αν ακολουθήσουμε μία πιο δυναμική στάση σε όλα τα εθνικά θέματα.

Απέναντι στην τουρκική προκλητικότητα είναι ανάγκη να λάβουμε αποφασιστικά και πειστικά μέτρα, όπως πχ:

Να διακηρύξουμε ότι δεν πρόκειται από τούδε και στο εξής να υποστηρίξουμε την ενταξιακή διαδικασία της Τουρκίας προς την Ευρ. Ένωση. Άλλωστε οι περισσότεροι Ευρωπαίοι εταίροι μας θεωρούν αντιδημοκρατικό και καταπιεστικό το καθεστώς που έχει επιβάλει ο Ερντογάν.

Να ενισχύσουμε το ηθικό και τον εξοπλισμό των Ενόπλων Δυνάμεων.

Να αρχίσουμε τη συζήτηση για τον καθορισμό Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης με την Ιταλία και την Κύπρο (ως πρώτο βήμα).

Να καταστήσουμε σαφές ότι τα θέματα της μουσουλμανικής μειονότητος στη Θράκη αποτελούν εσωτερικό ζήτημα της Ελλάδος και η Άγκυρα δεν έχει κανένα δικαίωμα να παρεμβαίνει.

Στο Κυπριακό καλόν είναι να ενισχύσουμε την αμυντική, εκπαιδευτική και πολιτιστική συνεργασία με τον Ελληνισμό της Μεγαλονήσου. Και να στηρίξουμε σε όλα τα ευρωπαϊκά και διεθνή βήματα τα κυριαρχικά δικαιώματα της Κυπριακής Δημοκρατίας, στα οποία περιλαμβάνεται και η εκμετάλλευση της ΑΟΖ.

Στις ελληνοαλβανικές σχέσεις οφείλουμε να καταγγείλουμε διεθνώς την προπαγάνδα των Τιράνων περί Τσάμηδων. Δεν είναι δυνατόν μία χώρα, η οποία θέλει να ενταχθεί στην Ευρ. Ένωση να δικαιώνει τους συνεργάτες των Ιταλών και Γερμανών κατακτητών κατά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Όπως επίσης πρέπει να γίνουμε  περισσότερο πειστικοί στο θέμα της προστασίας των δικαιωμάτων του Βορειοηπειρωτικού Ελληνισμού, στον οποίο περιλαμβάνονται και οι Βλαχόφωνοι Έλληνες.

Όσον αφορά τη νέα συζήτηση με την Αλβανία για τη χάραξη θαλασσίων ζωνών βλέπουμε ότι η γείτων χώρα προωθεί μία ρύθμιση δυσμενή για τα ελληνικά συμφέροντα. Δύο θαλάσσια οικόπεδα (ορθότερον: αλίπεδα), τα οποία είχαμε κερδίσει με τη συμφωνία Κώστα Καραμανλή – Σάλι Μπερίσα, θέλει τώρα ο Ράμα να τα υπαγάγει υπό αλβανικό έλεγχο.

Στο ζήτημα της ονομασίας των Σκοπίων η στάση μας πρέπει να είναι μαχητική και όχι υποχωρητική. Να μην παραχωρήσουμε το όνομα Μακεδονία, ούτε ως σύνθετο ή παράγωγο, σε ένα κράτος που δεν το δικαιούται. Και να ζητήσουμε να πραγματοποιηθεί μία αντικειμενική απογραφή του πληθυσμού, υπό την αιγίδα διεθνών Οργανισμών, για να μάθουμε πόσοι πραγματικά δηλώνουν Έλληνες, πόσοι Βούλγαροι, πόσοι ψευδομακεδόνες κ.λπ.

Όταν υποχωρείς οι γείτονες γίνονται πιο πολεμοχαρείς. Μόνον μία δυναμική εξωτερική πολιτική θα εμπεδώσει την ειρήνη.

Άρθρο στην ΚΥΡΙΑΚΑΤΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ, 18.2.2018

ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 1878: ΟΙ ΑΠΑΡΧΕΣ ΤΟΥ ΜΑΚΕΔΟΝΙΚΟΥ ΑΓΩΝΟΣ

ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 1878: ΟΙ ΑΠΑΡΧΕΣ ΤΟΥ ΜΑΚΕΔΟΝΙΚΟΥ ΑΓΩΝΟΣ 150 150 Kωνσταντίνος Χολέβας

Κωνσταντίνος Χολέβας – Πολιτικός Επιστήμων

Στις 10.1.2018 η Διαρκής Ιερά Σύνοδος της Εκκλησίας της Ελλάδος εξέδωσε βαρυσήμαντη ανακοίνωση για το ζήτημα της ονομασίας των Σκοπίων, η οποία έχει ως εξής:

«Εξ αφορμής της έντονης διπλωματικής κινητικότητας που υπάρχει για το θέμα των Σκοπίων, και εν συνεχεία της από 15.12.2017 Ανακοίνωσής Της περί της σχισματικής Εκκλησίας των Σκοπίων, η Δ.Ι.Σ. συμμεριζομένη την αγωνία των Ιεραρχών που διαποιμαίνουν τις Ιερές Μητροπόλεις στην περιοχή της Μακεδονίας, αλλά και του λαού, με Απόφασή Της υπενθυμίζει ότι η Εκκλησία έχει μαρτυρήσει με το λόγο και το αίμα κλήρου και λαού την ελληνικότητα της Μακεδονίας από αρχαιοτάτων χρόνων, γι’ αυτό και δεν μπορεί να αποδεχθεί την απονομή του όρου «Μακεδονία» ή παραγώγου του ως συστατικού ονόματος άλλου Κράτους, το οποίο θα έχει επιπτώσεις και στην ονομασία της σχισματικής αυτοαποκαλούμενης εκκλησίας της «Μακεδονίας». Αναμένει δε από την υπεύθυνη Ελληνική Κυβέρνηση, η οποία διαχειρίζεται το θέμα, να κατανοήσει την ανησυχία Της, που είναι και ανησυχία του οικουμενικού ελληνισμού».

Η Ορθόδοξη Εκκλησία πρωταγωνίστησε σε όλους τους εθνικούς αγώνες και πολλοί κληρικοί έχυσαν το αίμα τους για την ελευθερία της Μακεδονίας. Πριν από τον κυρίως Μακεδονικό Αγώνα της περιόδου 1903- 1908 οι Μακεδόνες έδειξαν την αγωνιστική τους διάθεση εναντίον των σχεδίων του Πανσλαβισμού το 1878. 140 χρόνια συμπληρώνονται από εκείνη την -όχι και τόσο γνωστή- έκφραση εθνικής αυτοδιαθέσεως του Μακεδονικού Ελληνισμού. Αξίζει να θυμηθούμε εν συντομία τα γεγονότα.

Η αφορμή: Η Μακεδονία δεν μπόρεσε να ενσωματωθεί στην ελεύθερη Ελλάδα του 1830 παρά την επαναστατική ορμή των κατοίκων της. Παρέμενε υπό τουρκικό ζυγό και παράλληλα έβλεπε την Βουλγαρία να ετοιμάζεται να διαδεχθεί τους Οθωμανούς Τούρκους. Ο Ρώσος Πρέσβυς στην Κωνσταντινούπολη κόμης Ιγνάτιεφ ήθελε να προωθήσει τα σχέδια του Πανσλαβισμού, δηλαδή της ενώσεως των σλαβικών λαών υπό την ηγεσία της Ρωσίας, και είχε προκαλέσει την απόσχιση των Βουλγαρικών επαρχιών από το Οικουμενικό Πατριαρχείο. Οι Σχισματικοί – Εξαρχικοί Μητροπολίτες καταδικάσθηκαν το 1872 με την περίφημη απόφαση των Ορθοδόξων Πατριαρχείων κατά του Εθνοφυλετισμού. Δεν καταδικάσθηκε ο πατριωτισμός και η αγάπη προς την εθνική ταυτότητα, αλλά η ίδρυση τοπικών εκκλησιαστικών καθεστώτων με εθνικιστικά κριτήρια χωρίς την έγκριση του Οικουμενικού Θρόνου. Μετά από τον Ρωσοτουρκικό πόλεμο του 1877 η Ρωσία επέτυχε την υπογραφή της Συνθήκης του Αγίου Στεφάνου (19.2.1878), με την οποία η Τουρκία παραχωρούσε την αυτονομία σε μία Μεγάλη Βουλγαρία που θα περιλάμβανε την περιοχή μεταξύ Δουνάβεως και Αίμου, την Ανατολική Ρωμυλία, τη Θράκη και όλη τη Μακεδονία πλην Χαλκιδικής και Θεσσαλονίκης.

Η εξέγερση του Λιτοχώρου: Η συντριπτική πλειοψηφία των κατοίκων της Μακεδονίας είχε συνείδηση ελληνική. Οι άνθρωποι αυτοί δεν ήθελαν σε καμμία περίπτωση να συμπεριληφθούν στα όρια της Μεγάλης Βουλγαρίας. Τον Φεβρουάριο του 1878 οι κάτοικοι της περιοχής Βοΐου (σημερινής Μητροπόλεως Σισανίου και Σιατίστης) έστειλαν διαμαρτυρία προς τις Μεγάλες Δυνάμεις δηλώνοντας ότι η Μακεδονία είναι τόπος ελληνικός και δεν πρέπει να περιληφθεί στη νέα ηγεμονία της Βουλγαρίας.

Στις 19 Φεβρουαρίου 1878 στο Λιτόχωρο της Πιερίας σχηματίσθηκε Επαναστατική Κυβέρνηση υπό τον Ευάγγελο Κοροβάγκο και με μέλη ιερείς και λαϊκούς. Αρχηγός των ενόπλων σωμάτων ανέλαβε ο οπλαρχηγός του Ολύμπου Ευάγγελος Χοστέβας. Ο Επίσκοπος Κίτρους Νικὀλαος Λούσης κήρυξε επισήμως την επανάσταση στον Κολινδρό στις 22 Φεβρουαρίου και έγινε ο πνευματικός καθοδηγητής του Αγώνος. Στα ηγετικά στελέχη της εξεγέρσεως περιλαμβανόταν και ο ιερομόναχος της Ι. Μονής Πέτρας Νικηφόρος. Η επαναστατική κυβέρνηση απέστειλε Διακήρυξη προς τις Μεγάλες Δυνάμεις τονίζοντας ότι η Μακεδονία θα αγωνισθεί με κάθε τρόπο για την Ένωση με τη Μητέρα Ελλάδα και προτιμά την ένοπλη εξέγερση και τη θυσία παρά την υποδούλωση.

Στις 4 Μαρτίου 1878 ο Κίτρους Νικόλαος και ο Κοροβάγκος εξέδωσαν ανακοίνωση από την Ιερά Μονή Πέτρας προς τους Έλληνες Μακεδόνες και τους καλούσαν να θυμηθούν τον Μέγα Αλέξανδρο, τους αγωνιστές του 1821 και τους θυσιασθέντες από τουρκικό μαχαίρι στην Κασσάνδρα και στη Νάουσα. Η επανάσταση τελικά κατεστάλη από τον Τουρκικό στρατό. Ένα άλλο μοναστήρι, η Μονή των Αγίων Πάντων, έγινε το κάστρο των πολιορκημένων. Έξω από τη Μονή πολλές γυναίκες χόρεψαν έναν νέο χορό του Ζαλόγγου για να μην αιχμαλωτισθούν.

Η επανάσταση στην περιοχή Κοζάνης: Ο σημερινός Νομός Κοζάνης αντιστοιχεί στην αρχαία περιοχή της Ελιμείας, από την οποία διάλεγε εκλεκτούς στρατιώτες ο Αλέξανδρος ο Μακεδών (Ελιμειώτις Φάλαγξ). Στις 18 Φεβρουαρίου 1878 η «Επαναστατική Κυβέρνησις της εν Μακεδονία επαρχίας της Ελιμείας» άναψε μία νέα εθνική και αγωνιστική φλόγα. Στο όρος Βούρινος (ή Μπούρινο), κοντά στην Κοζάνη, ο Ιωάννης Κοβεντάρος, ο Ανστάσιος Πηχεών και ο Ιωσήφ Λιάτης μαζί με τους συνεργάτες τους εξέδωσαν Διακήρυξη εν ονόματι του Έθνους. Στο κείμενο αυτό οι ηγέτες της εξεγέρσεως καταγγέλλουν τον Πανσλαβισμό και ενώπιον Θεού και ανθρώπων κηρύττουν την Ένωση των Μακεδόνων με τη Μητέρα Ελλάδα. Τούρκοι και Τουρκαλβανοί στρατιώτες άρχισαν βίαια αντίποινα στην Κοζάνη, στη Σιάτιστα και στα χωριά. Οι μάχες διήρκεσαν μέχρι το καλοκαίρι του 1878 με αποκορύφωμα τις νίκες των επαναστατών στο Πισοδέρι, στην Καστοριά και στη Φλώρινα. Μία γυναίκα από τη Σιάτιστα αναδείχθηκε σε ηρωίδα του αγώνος: Η νεαρά Περιστέρα Κριάκα.

Οι εξεγερμένοι δεν νικήθηκαν από τους Τούρκους, αλλά από τον χειμώνα του 1878-79. Πάντως στη Μεγάλη Βουλγαρία δεν εντάχθηκαν και έκαναν το μήνυμά τους να ακουστεί παντού: Οι Μακεδόνες είναι Έλληνες Ορθόδοξοι και αγωνίζονται εναντίον Τούρκων και Βουλγάρων. Το μήνυμα αυτό επαναλήφθηκε πιο δυναμικά κατά την επόμενη και πιο γνωστή φάση του Μακεδονικού Αγώνος μετά το 1903. Η προσωρινή σωτηρία των Μακεδόνων ήλθε με τη συνάντηση των Μεγάλων Δυνάμεων στο Συνέδριο του Βερολίνου της 1.6.1878, το οποίο περιόρισε κατά πολύ τα όρια της Βουλγαρικής ηγεμονίας. Η Μακεδονία παρέμεινε υπό Οθωμανικό ζυγό μέχρι την τελική απελευθέρωση, την οποία έφεραν οι Βαλκανικοί Πόλεμοι του 1912-13.

Για μία ακόμη φορά οι Έλληνες Μακεδόνες έχυσαν το αίμα τους για να τιμήσουν το όνομά τους και την ιστορία τους. Ένα όνομα και μία ιστορία, την οποία δεν δέχονται ούτε σήμερα να παραχωρήσουν εν όλῳ ή εν μέρει σε τεχνητές εθνότητες που κατασκευάσθηκαν από ολοκληρωτικά καθεστώτα. Ο Επίσκοπος Νικόλαος Λούσης και οι ηρωικοί Μακεδόνες του 1878 ας γίνουν παράδειγμα εθνικής αξιοπρεπείας και μαχητικότητος. Η καλύτερη τιμή προς τη μνήμη τους είναι η συνεχής υπόμνηση της προσφοράς τους. Δεν πρέπει να ξεχάσουμε τους αγωνιστές της πρώιμης φάσης του Μακεδονικού Αγώνος. Άλλωστε ο Μακεδονικός Αγών συνεχίζεται και σήμερα με ειρηνικά μέσα για την προστασία της Ελληνικής και Ορθόδοξης κληρονομιάς της Μακεδονικής γης.

Άρθρο στην ΠΕΙΡΑΪΚΗ ΕΚΚΛΗΣΙΑ Φεβρουαρίου 2018

Κωνσταντίνος Χολέβας