Kωνσταντίνος Χολέβας

Ο φιλόσοφος και θεολόγος Χρήστος Γιανναράς, που έφυγε από τη ζωή προ ολίγων ημερών, ήταν ένα σπάνιο είδος μορφωμένου και καλλιεργημένου Έλληνα. Είχα την τύχη να τον γνωρίσω και βεβαίως διάβασα τα περισσότερα βιβλία του. Με εντυπωσίαζε  ο άριστος χειρισμός της διαχρονικής ελληνικής γλώσσας, η βαθιά γνώση του σε θέματα ιστορικά -πέραν των φιλοσοφικών-  και η αγάπη του για τον Ελληνισμό όλων των εποχών και όλων των περιοχών.

Άλλοι πιο ειδικοί έγραψαν και θα γράψουν για το θεολογικό και φιλοσοφικό έργο του. Θεωρώ χρέος μου να καταθέσω ορισμένες  σκέψεις μου ως πνευματικό μνημόσυνο. Επιλέγω να παρουσιάσω τη συνεισφορά του στη θεωρητική και πρακτική εφαρμογή της Πολιτιστικής Διπλωματίας.

Ο Χρήστος Γιανναράς δίδαξε το μάθημα αυτό στο Πάντειο Πανεπιστήμιο και κατέγραψε την επιτομή της διδασκαλίας του σε ένα βιβλίο με τίτλο: Πολιτιστική Διπλωματία και υπότιτλο: Προθεωρία ελληνικού σχεδιασμού (Β΄ Έκδοση, Ίκαρος, 2003). Στο βιβλίο αυτό ο αείμνηστος δάσκαλος προτείνει να αξιοποιήσουμε ως όπλα πολιτικά και διπλωματικά τη γλώσσα μας, την Ιστορία μας, τον πνευματικό και πολιτιστικό θησαυρό της Ορθοδοξίας, τον Ελληνισμό εκτός συνόρων και άλλα στοιχεία της ελληνικής εθνικής ταυτότητας.

Ιδιαιτέρως χρήσιμες είναι οι αναφορές του στην αξία του Βυζαντινού πολιτισμού και στην ανάγκη προβολής του εκτός Ελλάδος. Θεωρεί μεγάλα πνεύματα με οικουμενική διάσταση τους Πατέρες της Εκκλησίας και άλλους συγγραφείς της Βυζαντινής και της Εκκλησιαστικής Γραμματείας. Διαμαρτύρεται για τις λανθασμένες αναφορές των ελληνικών σχολικών βιβλίων σχετικά με το Βυζάντιο.

Καταθέτει επίσης τον βαθύ σεβασμό του για την Αρχαία Ελλάδα και θεωρεί λάθος την επιβολή του μονοτονικού (1982), το οποίο μας αποκόπτει από την Αρχαία Ελληνική και από τη λογία παράδοση.

Προτείνει να δαπανά το Κράτος χρήματα για να θυμίζει διεθνώς την Ιστορία μας και τον πολιτισμό μας. Ο Γιανναράς γράφει με απόλυτη βεβαιότητα ότι, όταν σε σέβονται για τον πολιτισμό σου, θα επιτύχεις θετικά αποτελέσματα σε όλο το φάσμα των Διεθνών Σχέσεων. Άλλωστε σήμερα πολλοί διεθνολόγοι συμφωνούν με τον αείμνηστο Χρήστο Γιανναρά για την αξία της λεγόμενης Ήπιας Ισχύος (soft power), δηλαδή της εικόνας που σχηματίζουν οι άλλοι για μία χώρα ως φορέα πολιτισμού.

Παραθέτω ένα απόσπασμα, στο οποίο ο αείμνηστος διανοητής προβάλλει το παράδειγμα άλλων χωρών:

«Η αδιάπτωτη γονιμότητα προτάσεων ή επιτευγμάτων πολιτισμού από το παρελθόν δικαιολογεί και την πολιτική πρακτική πολλών χωρών να προβάλλουν και να καλλιεργούν στοιχεία πολιτιστικής ιδιαιτερότητας που εμφάνισαν κάποια διεθνική εμβέλεια, έστω κι αν είναι σήμερα ανενεργά. Η Γαλλία π.χ. εξακολουθεί να διαθέτει σημαντικά χρηματικά κονδύλια για να συντηρεί τη διδασκαλία της γλώσσας της σε διεθνή κλίμακα (παρά τη συντριπτική ποσοτική υπεροχή διάδοσης της αγγλικής) προκειμένου να προβάλλονται μέσα από τη σπουδή της γλώσσας οι πολιτιστικές ιδιαιτερότητες με τις οποίες η χώρα αυτή σημάδεψε την Ιστορία. Οι ίδιες επιδιώξεις συγκροτούν πολυδάπανη πολιτική πρακτική και της Γερμανίας, Αγγλίας, Ιταλίας, Ισπανίας- τουλάχιστον».

Δεν συμφωνούσα με όλες τις απόψεις του. Διαφωνούσα με την έντονη  απαισιοδοξία του, με την πεποίθησή του ότι η Ελλάδα δεν έχει μέλλον και με άλλες προτάσεις του. Αλλά αυτά δεν είναι του παρόντος. Σήμερα αποχαιρετώ έναν σπουδαίο Έλληνα και εύχομαι ο Θεός να  αναπαύσει την ψυχή του.

Άρθρο στα ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ, 31.8.2024

«Σκόπια 2014» ήταν το όνομα μιας σειράς αγαλμάτων που είχαν εγκαινιασθεί από τον πρώην Πρωθυπουργό Γκρούεφσκι με στόχο να συνδέσουν την προπαγάνδα του «μακεδονισμού»  με τον Φίλιππο, τον Μ. Αλέξανδρο, τον Τσάρο Σαμουήλ και άλλες προσωπικότητες της ελληνικής και της βουλγαρικής Ιστορίας. Με τη Συμφωνία των Πρεσπών και με την αντίστοιχη πολιτιστική συμφωνία με τη Βουλγαρία υποτίθεται οτι οι κυβερνήσεις των Σκοπίων είχαν δεσμευθεί να αποκηρύξουν αυτή την προσπάθεια. Τώρα ο Πρωθυπουργός Κρίστιαν Μίτσκοσκι ανακοινώνει πανηγυρικά ότι τα αγάλματα θα επανέλθουν στο προσκήνιο.

Πρόκειται για μία ακόμη παραβίαση της Συμφωνίας των Πρεσπών, με την οποία, τύποις τουλάχιστον, η γείτων χώρα είχε δεσμευθεί να μην  καπηλεύεται την Αρχαία Ελληνική Ιστορία. Έρχεται να προστεθεί στις συνεχείς παραβιάσεις, στις οποίες προβαίνουν οι Σκοπιανοί μετά τη διπλή επιτυχία της κ. Σιλιάνοφσκα στην Προεδρία και του Κ. Μίτσκοσκι στην Πρωθυπουργία. Πρέπει  να καταγγελθεί σε ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδο αυτή η συνεχιζόμενη πλαστογράφηση της Ιστορίας μας. Δυστυχώς στις Πρέσπες η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ άφησε ακάλυπτη τη Βυζαντινή και Νεώτερη Ιστορία της Μακεδονίας, με αποτέλεσμα  Σκοπιανοί και Βούλγαροι να διεκδικούν τους Έλληνες Θεσσαλονικείς αδελφούς Κύριλλο και Μεθόδιο.

Και ο Τσάρος Σαμουήλ διεκδικείται από τις δύο χώρες. Στα σχολικά μας βιβλία τον μαθαίνουμε ως Βούλγαρο. Ήταν αυτός που ηττήθηκε καταλυτικά το 1014 από τον Βασίλειο Β΄ τον Μακεδόνα στη Μάχη του Κλειδίου παρά τον Στρυμώνα. Στα Σκόπια τον ονομάζουν «Μακεδόνα». Η επιμονή των Βουλγάρων να θέτουν βέτο για δικούς τους λόγους, στην ευρωπαϊκή πορεία των Σκοπίων, οδηγεί σε αποτυχία τις εργασίες της Μεικτής Επιτροπής  μεταξύ Σκοπίων και Βουλγαρίας. Ας μην λησμονούμε ότι ο Μίτσκοσκι αρνείται τον βασικό όρο που θέτει η Βουλγαρία για να άρει το βέτο: Να αναγνωρισθεί από το Σύνταγμα των Σκοπίων η βουλγαρική εθνική μειονότητα ως συνιστώσα εθνότητα του κράτους.

Με το Κόσσοβο επίσης άνοιξε μέτωπο η κυβέρνηση του ΒΜΡΟ, διότι έκανε αυστηρό έλεγχο στην Πρόεδρο Βιόσα Οσμάνι, όταν εκείνη πέρασε από το αεροδρόμιο των Σκοπίων.

Οι σχέσεις με το μεγαλύτερο αλβανικό κόμμα, το DUI, είναι επίσης στα άκρα. Ο Μίτσκοσκι άφησε το DUI  εκτός κυβέρνησης και προτίμησε ένα μικρότερο αλβανικό κόμμα. Η υποχρέωση για συμμετοχή Αλβανών προκύπτει από τη Συμφωνία της Αχρίδας του 2001. Τα αιματηρά επεισόδια της χρονιάς εκείνης παρ’ ολίγον να οδηγήσου σε απόσχιση των Αλβανών, οι οποίοι είχαν πιάσει τα όπλα. Τώρα ο Πρωθυπουργός των Σκοπίων προκαλεί την αλβανική κοινότητα αναγορεύοντας σε Μάρτυρες τους «Μακεδόνες» που φονεύθηκαν κατά τη σύγκρουση μεταξύ των δύο εθνικών κοινοτήτων.

Ο μόνος φίλος που απέμεινε στην κυβέρνηση Μίτσκοσκι είναι ο  Πρωθυπουργός της Ουγγαρίας Βίκτορ Ορμπάν, ο οποίος θα δώσει δάνειο 500 εκατομμυρίων ευρώ, με επιτόκιο 3,25%, τριετή περίοδο χάριτος και δωδεκαετή περίοδο αποπληρωμής. Επιπλέον η Ουγγαρία θα επενδύσει 460 εκατομμύρια ευρώ στον ενεργειακό τομέα των Σκοπίων.

Η Ελλάς δικαιούται να καταγγείλει κάθε παραβίαση της Συμφωνίας των Πρεσπών και να εμποδίσει οποιαδήποτε πρόοδο στις σχέσεις Ε.Ε. και Σκοπίων. Το κυριώτερο είναι να προστατεύσουμε τη διαχρονική Ελληνική Ιστορία της Μακεδονίας. Οι προκλήσεις θα συνεχισθούν. Τα Βαλκάνια βρίσκονται σε αναταραχή. Η Ιστορία μάς δικαιώνει αρκεί να την προβάλλουμε εντός και εκτός Ελλάδος.

Άρθρο στα ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ, 24.8.2024

Η μεγάλη εορτή της Κοιμήσεως της Θεοτόκου οδηγεί τη σκέψη μας στο ιστορικό παρελθόν του Ελληνισμού και αναδεικνύει την άρρηκτη σύνδεση της Ορθοδοξίας με την ταυτότητα του λαού μας.

Από το 626 μ.Χ., όταν η Κωνσταντινούπολη σώθηκε από την πολιορκία των Αβάρων, ο Ελληνισμός συνέδεσε τους αγώνες του με την Υπέρμαχο Στρατηγό.

Η Παναγία η Οδηγήτρια ήταν η πολιούχος της Κωνσταντινουπόλεως κατά΄τη βυζαντινή περίοδο.

Στην Παναγία έκαναν τάματα ο Θ. Κολοκοτρώνης, ο Γ. Καραϊσκάκης και άλλοι οπλαρχηγοί του 1821.

Την εικόνα της Παναγίας είχε πάντα μαζί του, στη Ρωσία, στην Ελβετία, στην Αίγινα, στο Ναύπλιο, ο πρώτος Κυβερνήτης μας, ο Ιωάννης Καποδίστριας.

Εικονίσματα της Υπεραγίας Θεοτόκου είχαν κρεμάσει στα αντίσκηνά τους οι Έλληνες στρατιώτες του 1940, όταν νικούσαν τους Ιταλούς. Ένιωθαν ως εθνική προσβολή τον τορπιλισμό της Έλλης από ιταλικό υποβρύχιο στις 15 Αυγούστου 1940.

Σε μία κορυφή του Βερμίου έχουν εναποθέσει οι Πόντιοι αδελφοί μας την ιστορική εικόνα της Παναγίας Σουμελά και εκεί συρρέουν το Δεκαπενταύγουστο για να δηλώσουν ‘ότι δεν ξεχνούν τις ρίζες τους.

Σήμερα η ανάγκη κάθε λαού να κρατηθεί από την ταυτότητά του είναι έντονη. Η εθνική μας ταυτότητα, κατά τον Ιωάννη Καποδίστρια, βασίζεται στην Ορθοδοξία και στην Ελληνική Γλώσσα. Τα στοιχεία αυτά κάλλιστα μπορούν να συνυπάρξουν με τη δημοκρατική διακυβέρνηση και τον σεβασμό των πραγματικών Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων.

Σε μία εποχή που οι διάφορες μορφές της παγκοσμιοποίησης βρίσκονται σε υποχώρηση ή περιδίνηση, η επιβίωση του Ελληνισμού στην Ελλάδα, στην Κύπρο, στη Βόρειο Ήπειρο και στην Ομογένεια θα βασισθεί σε μία δημιουργική προβολή των παραδοσιακών αξιών  μας, πάντα με επίγνωση των προβλημάτων του παρόντος και με αξιοποίηση των θετικών πλευρών της επιστήμης και της τεχνολογίας.

Η Παναγία μάς δίνει μήνυμα ελπίδας. Η Ορθοδοξία πιστεύει στην Ανάσταση. Ο Ορθόδοξος Έλληνας δεν απελπίζεται. Τα νέφη είναι πολλά στον ορίζοντα, τα βλέπουμε και δεν τα αγνοούμε. Αλλά πιστεύουμε σε ένα καλύτερο μέλλον, διότι αντλούμε δύναμη από τον παρελθόν μας.

Στην Ευρώπη και στην Ανθρωπότητα, που αναζητούν λύσεις στα αδιέξοδα, ο Ελληνισμός καλείται να προσφέρει τη Ελληνορθόδοξη πρόταση. Να αναδείξει την κλασική παιδεία, να καλλιεργήσει τη μελέτη των Αρχαίων Ελληνικών και των Πατερικών Χριστιανικών Κειμένων, να συντελέσει σε μια αναγέννηση των Ανθρωπιστικών Σπουδών.

Οι Έλληνες στα δύσκολα επικαλούνται την Παναγία. Και προστρέχουν στα νάματα της Ελληνορθόδοξης Παιδείας. Ο Ιωάννης Καποδίστριας έγραφε και τόνιζε ότι τα θεμελιώδη σχολικά μαθήματα, για να σταθεί στα πόδια του το ελεύθερο κράτος, πρέπει να είναι η Αγία Γραφή, η Ορθόδοξη Υμνογραφία και η Αρχαία Ελληνική Γραμματεία.

Αυτή είναι η πραγματικη αφύπνιση που χρειάζεται η πατρίδα μας, αυτό είναι το Οικουμενικό μήνυμα Παιδείας που αναζητεί η Ανθρωπότητα. Όχι η δήθεν αφύπνιση της woke κουλτούρας και η απόρριψη της κλασικής παιδείας.

Η Παναγία μάς διδάσκει την ανθρωπιά και την αλληλεγγύη. Τιμούμε την ταυτότητά μας, αλλά σεβόμαστε τη θρησκεία και την παράδοση των άλλων λαών. Αγαπούμε την πατρίδα μας, αλλά απορρίπτουμε τα άκρα και τη μισαλλοδοξία.

Πριν από 50 χρόνια η Παναγία του Κύκκου και του Μαχαιρά δάκρυσε. Δεν ξεχνώ την Κύπρο. Προσεύχομαι για το μέλλον του Ελληνισμού.

Άρθρο στα ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ, 17.8.2024

Η εορτή της Μεταμορφώσεως του Σωτήρος και η επικείμενη πανελλήνια εορτή της Μεγαλόχαρης δημιουργούν το κατάλληλο πνευματικό περιβάλλον για να τιμήσουμε έναν Άγιο της Εκκλησίας μας, ο οποίος στήριξε σε χαλεπούς καιρούς την ελληνορθόδοξη παράδοσή μας. Στις 7 Αυγούστου η Ορθόδοξη Εκκλησία και ιδιαιτέρως η Δυτική Μακεδονία εορτάζει την μνήμη του Οσίου Νικάνορος του Θεσσαλονικέως. Γεννήθηκε στην πόλη του Αγίου Δημητρίου το 1491 και βαπτίσθηκε Νικόλαος. Νωρίς αποφάσισε να ακολουθήσει τον μοναχισμό και μοίρασε στους φτωχούς τη μεγάλη πατρική περιουσία του.

Ο Νικόλαος, που έλαβε το αρχαίο μακεδονικό και συγχρόνως χριστιανικό όνομα Νικάνωρ, δίδαξε σε πόλεις και χωριά της Δυτικής Μακεδονίας και βοήθησε πολλούς Έλληνες να μην εξισλαμισθούν. Στον τομέα αυτό θεωρείται πρόδρομος του Αγίου Κοσμά. Ασκήτευσε επί αρκετά έτη σε μία σπηλιά στο όρος Καλλίστρατο δίπλα στον ποταμό Αλιάκμονα και απέναντι από το σημερινό χωριό Χρώμιο Κοζάνης. Ο Όσιος Νικάνωρ ίδρυσε την περίφημη Μονή της Ζάβορδας, η οποία συνδέθηκε με το όνομά του και η οποία πανηγυρίζει την ημέρα της Μεταμορφώσεως του Σωτήρος. Εκοιμήθη το 1549 αφού έγινε ονομαστός για τα θαύματά του σε όλη την τουρκοκρατούμενη Μακεδονία. Η θαυματουργός κάρα του σώζεται και προσκυνείται σήμερα στη Μονή του.

Η Μονή Οσίου Νικάνορος Ζάβορδας υπάγεται στην Ιερά Μητρόπολη Γρεβενών και αποτελεί προσκύνημα πανελλήνιο. Διατηρεί σπουδαία βιβλιοθήκη με κειμήλια. Ο Όσιος Νικάνωρ θεωρείται προστάτης όλης της Δυτικής Μακεδονίας και βρίσκουμε Ναούς του στην Κοζάνη, στην Καστοριά κ.α. Κατά τον Μακεδονικό Αγώνα οι μοναχοί βοηθούσαν τους Έλληνες αγωνιστές να εισέρχονται στη Μακεδονία και τους περνούσαν με το σχοινί πάνω από τα φουσκωμένα νερά του Αλιάκμονα. Εκεί οι Μακεδονομάχοι έβρισκαν καταφύγιο και τροφή σε δύσκολες στιγμές. Με την βοήθεια της Μονής πέρασαν τον Αλιάκμονα την 11η Οκτωβρίου 1912 τα τμήματα της 5ης Μεραρχίας για να λάβουν μέρος στον ένδοξο Α΄ Βαλκανικό Πόλεμο. Λόγω της εθνικής και θρησκευτικής της δράσεως η Μονή έγινε στόχος εκδικητικών διαθέσεων από διάφορες πλευρές κυρίως δε από τους εξισλαμισμένους Βαλαάδες της περιοχής Βεντζίων. Ο σημερινός επισκέπτης θαυμάζει το εντυπωσιακό τοπίο, καθώς η Μονή είναι κτισμένη σαν φρούριο σε ύψωμα, το οποίο κατά τα τρία τέταρτα περιβάλλεται από τον ρου του Αλιάκμονος.

Αν κάποιος θαρραλέος και φιλότιμος δάσκαλος έλεγε στους μαθητές του λίγα λόγια για τον Όσιο Νικάνορα και το μοναστήρι του, οι νέοι μας και οι νέες μας θα μάθαιναν ότι πολλοί κληρικοί και μοναχοί επί Τουρκοκρατίας κράτησαν όρθια την εθνική συνείδηση αποτρέποντας τους εξισλαμισμούς. Όποιος χανόταν για την Ορθοδοξία εκείνη την εποχή χανόταν και για τον Ελληνισμό. Τούρκευε, γινόταν φανατικός ανθέλληνας. Παράδειγμα οι Τσάμηδες της Θεσπρωτίας που μας απασχολούν ακόμη και σήμερα μέσω της αλβανικής προπαγάνδας. Ήταν Χριστιανοί που εξισλαμίσθηκαν τον 17ο αιώνα, άλλοι εκουσίως, άλλοι βιαίως. Η αλλαγή του θρησκεύματος τούς οδήγησε γρήγορα και σε αλλαγή της εθνικής συνειδήσεως. Ενώ αντιθέτως πολλοί Καππαδόκες και Πόντιοι που αναγκάσθηκαν να μιλούν τουρκικά κράτησαν την ελληνικότητά τους μέσω της Ορθοδοξίας.

Στα μαύρα χρόνια της δουλείας η Ορθοδοξία ήταν η δύναμη που διατήρησε τον Ελληνισμό, γράφει ο αείμνηστος Βρετανός Βυζαντινολόγος Στήβεν Ράνσιμαν. Αυτό βίωναν καθημερινά με το έργο τους Ορθόδοξοι μοναχοί όπως ο Όσιος Νικάνωρ, ο Άγιος Κοσμάς ο Αιτωλός, ο Νεκτάριος Τέρπος και άλλοι γνωστοί ή άγνωστοι. Και μοναστήρια σαν αυτό της Ζάβορδας βοήθησαν όλους τους εθνικούς αγώνες για την Ελευθερία και την απομάκρυνση διαφόρων κατακτητών. Σε ποιο σχολικό βιβλίο θα βρουν άραγε τα ελληνόπουλα την προσφορά της Μονής Ζάβορδας στην παιδεία και στους αγώνες του Έθνους;

Όπως προανέφερα ο Όσιος Νικάνωρ τιμάται ως προστάτης ολόκληρης της Δυτικής Μακεδονίας. Έσωσε ανθρώπους και κοπάδια ζώων από επιδημίες, επιζωοτίες και λοιμούς. Πολλές θεραπευτικές επεμβάσεις του καταγράφει η τοπική παράδοση, ιδίως υπέρ των παιδιών που ασθενούσαν. Ναοί του υπάρχουν στα Σέρβια Κοζάνης, στην πόλη της Κοζάνης, στην Καστοριά (νεόδμητος και περικαλλής), στην Εράτυρα Βοΐου (παλαιός ενοριακός και τώρα προσκυνηματικός), ενώ στη Μητρόπολη Κονίτσης υπάρχει χωριό με το όνομά του.

Ο Όσιος συνδεόταν φιλικώς με τον Άγιο Διονύσιο τον εν Ολύμπω, ο οποίος ίδρυσε το μοναστήρι του κοντά στο Λιτόχωρο. Επίσης στην Ιερά Μονή Τιμίου Προδρόμου Βεροίας η ιστορική έρευνα έχει αποδείξει ότι ο Όσιος Νικάνωρ ασκήτευσε εκεί πριν ιδρύσει την Ιερά Μονή Μεταμορφώσεως του Σωτήρος Ζάβορδας. Το κοινό στοιχείο και των δύο Μονών, Τιμίου Προδρόμου και Ζάβορδας, είναι η γειτνίασή τους με τον ορμητικό ρου του ποταμού Αλιάκμονος. Ο Αλιάκμων είναι ο μεγαλύτερος ποταμός της Μακεδονίας από αυτούς που διασχίζουν εξ ολοκλήρου ελληνικό έδαφος. Σαφώς μεγαλύτερο μήκος σε χιλιόμετρα έχει ο ρους του Αξιού, αλλά ο εν λόγω ποταμός, γνωστός και ως Βαρδάρης, πηγάζει από το κράτος των Σκοπίων.

Με τη φροντίδα του νυν Μητροπολίτου Γρεβενών κ. Δαβίδ η Μονή Ζάβορδας έχει στελεχωθεί από ανδρική συνοδεία μοναχών. Η βιβλιοθήκη της Μονής θεωρείται πολύτιμη για τους πνευματικούς θησαυρούς της. Οι ερευνητές έχουν εντοπίσει πολλά εκκλησιαστικά κειμήλια μεγάλης αξίας καθώς και γραπτές μαρτυρίες για το πέρασμα του Αγίου Κοσμά του Αιτωλού από την περιοχή.

Ας προσευχηθούμε στον Όσιο Νικάνορα να βοηθήσει τον Ελληνισμό να διαφυλάξει την Ορθόδοξη Πίστη και κληρονομιά.

Η Γαλλία είναι μία σπουδαία χώρα και ο πολιτισμός της έχει παγκόσμια ακτινοβολία. Όμως οι υπεύθυνοι για την τελετή έναρξης των Ολυμπιακών Αγώνων του Παρισιού αδίκησαν τον γαλλικό πολιτισμό. Παρουσίασαν ένα θέαμα εν πολλοίς ακατανόητο, με ακρότητες που δεν έχουν σχέση με το Ολυμπιακό πνεύμα. Οι αντιδράσεις δείχνουν ότι τα δρώμενα ενόχλησαν τους Χριστιανούς όλου του κόσμου και πολλούς άλλους.

Ήταν ο Μυστικός Δείπνος του Ντα Βίντσι ο πίνακας, στον οποίο παρέπεμπε το απαράδεκτο δρώμενο; Ήταν η Χριστιανική Πίστη ο στόχος του χλευασμού; Προφανώς ναι. Αρχικά βρήκαν την δικαιολογία ότι η αναφορά γινόταν στον πίνακα  ενός Ολλανδού ζωγράφου. Κανείς δεν τους πίστεψε, όπως δείχνουν οι αντιδράσεις. Η κοινή λογική λέει ότι όταν απευθύνεσαι σε εκατομμύρια ανθρώπους σε όλη τη γη, παραπέμπεις σε έναν πολύ γνωστό πίνακα, που εύκολα τον ανακαλούν στη μνήμη τους οι περισσότεροι. Δεν παραπέμπεις σε έργο άγνωστο στους πολλούς και γνωστό μόνο στους ιστορικούς της Τέχνης.

Ένας εκ των «ηθοποιών»  που μετείχαν στο δρώμενο με την κυρία που φορούσε απομίμηση φωτοστέφανου, το παραδέχθηκε. Στα ΝΕΑ της 29.7.2024 διαβάζουμε δήλωση κάποιου Πισέ, ο οποίος δέχεται ότι πράγματι υπήρχε απομίμηση του πίνακα του Ντα Βίντσι και ότι: «Είναι μία βιβλική αναπαράσταση που έχει χρησιμοποιηθεί στην ποπ κουλτούρα εδώ και δεκαετίες και δεν υπήρξε ποτέ πρόβλημα».

Οι αρχαίοι Ολυμπιακοί Αγώνες δεν προσέβαλαν ποτέ τις θρησκευτικές πεποιθήσεις που είχαν τότε οι Έλληνες. Αντιθέτως ήταν αφιερωμένοι στον Δία, όπως και τα Πύθια, που ετελούντο στους Δελφούς, ήσαν αφιερωμένα τον Απόλλωνα. Αν ζούσε η μεγάλη Γαλλίδα Ελληνίστρια Ζακλίν ντε Ρομιγύ, θα επέπληττε τους συμπατριώτες της που οργάνωσαν την τελτή. Δεν προσέβαλαν μόνο τους Χριστιανούς. Διαστρέβλωσαν ακόμη και την Αρχαία Ελληνική Ιστορία.

Πολλοί Γάλλοι διανοητές και πολιτικοί, που δεν ζουν σήμερα, θα είχαν απογοητευθεί από την τελετή. Είμαι βέβαιος.

Θα ήταν ενοχλημένος ο Πωλ Βαλερύ, ποιητής και φιλόσοφος, ο οποίος το 1924 έγραψε το περίφημο δοκίμιο για τις ρίζες του Ευρωπαϊκού πολιτισμού.  Εκεί τόνιζε ότι χωρίς Αρχαία Ελλάδα, χωρίς Ρωμαϊκό Δίκαιο, χωρίς Χριστιανική διδασκαλία, δεν νοείται Ευρώπη. Η Γαλλία είναι θεμελιώδης πυλώνας της Ευρώπης. Θα έπρεπε να θυμάται αυτές τις επισημάνσεις του διάσημου τέκνου της.

Θα διαφωνούσε με την τελετή ο αρχηγός της Γαλλικής Αντίστασης κατά των Ναζί, ο Στρατηγός και Πρόεδρος Κάρολος Ντε Γκώλ. Πάντοτε υπογράμμιζε τις Χριστιανικές ρίζες της Ευρώπης και δήλωνε πιστός Χριστιανός.

Θα ήταν ενοχλημένος με την τελετή έναρξης και ο αείμνηστος Γάλλος Πρόεδρος Βαλερύ Ζισκάρ Ντ’ Εσταίν. Όταν έγινε η συζήτηση για ένα Σύνταγμα της Ευρώπης προσπάθησε να εισαγάγει την αναφορά στη Χριστιανική κληρονομιά και πρότεινε το ορισμό της Δημοκρατίας που διαβάζουμε στον Θουκυδίδη (Περικλέους Επιτάφιος).

Θα ήταν οπωσδήποτε επικριτικός και ο αείμνηστος Γάλλος Σοσιαλιστής και Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ζακ Ντελόρ, ο οποίος ποτέ δεν έχανε τη Κυριακάτικη Θεία Λειτουργία ως πιστός Ρωμαιοκαθολικός.

Το ωραίο, το μεγάλο και το αληθινό, όπως υμνεί το Ολυμπιακό πνεύμα ο Κωστής Παλαμάς, δεν το είδαμε στην τελετή έναρξης. Οι ιδρυτές των σύγχρονων Ολυμπιακών Αγώνων, ο Δημήτριος Βικέλας και ο Πιερ ντε Κουμπερτέν μάλλον θα συμφωνούσαν με αυτή τη διαπίστωση. .

Άρθρο στα ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ, 3.8.2024

«Η κατάθεση στεφάνου από τον Πρόεδρο της Αλβανίας σε μνημείο που προβάλλει ανιστόρητες και ψευδείς κατηγορίες και υπαινίσσεται εδαφικές διεκδικήσεις εις βάρος της Ελλάδας, είναι μία ενέργεια που παραπέμπει σε ανεπίτρεπτους εθνικισμούς περασμένων εποχών» τόνισαν ελληνικές διπλωματικές πηγές σε σχέση με την πρόσφατη κατάθεση στεφάνου από τον Αλβανό Πρόεδρο σε μνημείο αφιερωμένο στους Τσάμηδες.

«Η ασυμβίβαστη αυτή με την ιστορική αλήθεια πράξη υπονομεύει την ανάπτυξη σχέσεων καλής γειτονίας μεταξύ των χωρών μας» υπογράμμισαν οι ίδιες πηγές.

Ο Πρόεδρος της Αλβανίας Μπαϊράμ Μπεγκάι κατέθεσε στις 15 Ιουλίου στεφάνι σε μνημείο για τους Τσάμηδες, όπου αναφέρεται και η λέξη «Τσαμουριά», σε εκδήλωση στην Κονίσπολη.

Θυμίζω ότι οι Τσάμηδες ήσαν εξισλαμισμένοι κατά τον 17^ο αιώνα  πρώην Χριστιανοί, κάτοικοι της Θεσπρωτίας. Τσάμης είναι ορολογία που προέρχεται από παραφθορά του ονόματος Θύαμις, δηλαδή από το αρχαίο όνομα του ποταμού Καλαμά. Οι Μουσουλμάνοι Τσάμηδες κατά τη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου συνεργάσθηκαν  με τους δύο κατακτητές της Ηπείρου, Ιταλούς Φασίστες και Γερμανούς Ναζί. Θεωρούνται υπεύθυνοι για τη σφαγή των Προκρίτων της Παραμυθιάς το 1943. Το 1945 επί συνόλου 20.000 καταδικάσθηκαν οι 1900 από το Δικαστήριο Δωσιλόγων Ιωαννίνων και οι περιουσίες τους δημεύθηκαν.

Οι απόγονοί τους στην Αλβανία, με τη στήριξη των δύο μεγάλων κομμάτων της χώρας, φαινομενικά διεκδικούν περιουσίες, αλλά ουσιαστικά διεκδικούν ελληνικό έδαφος. Όταν μιλούν για Τσαμουριά και όταν ο Αλβανός Πρόεδρος καταθέτει στεφάνι σε μνημείο με αυτή την επιγραφή διεκδικούν έδαφος. Τσαμουριά είναι ο δικός τους όρος για τη Θεσπρωτία.

Υπάρχει και μία πονηρή σκέψη πίσω από τη συνεχή αναζωπύρωση του Τσάμικου ζητήματος. Αν οι Βορειοηπειρώτες ζητήσουν αποζημιώσεις για κλεμμένες και καταπατημένες περιουσίες στη Χειμάρρα, η Αλβανία για  αντιπερισπασμό θα διεκδικήσει τις περιουσίες των Τσάμηδων που δημεύθηκαν όπως προανέφερα. ‘

Όλα αυτά προστίθενται στο ήδη βεβαρημένο κλίμα των σχέσεών μας με τα Τίρανα.

Υπάρχει το ζήτημα της παράνομης κράτησης του Φρέντη Μπελέρη.

Συνεχίζονται οι αυθαιρεσίες της κυβερνήσεως Ράμα εις βάρος περιουσιών Ελλήνων μελών της Μειονότητας.

Καταγγέλλεται από την οργάνωση ΟΜΟΝΟΙΑ της Ελληνικής Εθνικής Μειονότητας, αλλά και από την Ορθόδοξη Εκκλησία της Αλβανίας, η πρόσφατη απογραφή πληθυσμού, διότι έγινε πλαστογραφία. Οι Έλληνες και οι Ορθόδοξοι Χριστιανοί, δεν καταγράφηκαν αντικειμενικά σε μία διαχρονική προσπάθεια  των αλβανικών κυβερνήσεων να εμφανίζουν συρρικνωμένα και ψευδή πληθυσμιακά στοιχεία.

Ενισχύονται οι ήδη στενές σχέσεις, οικονομικές και στρατιωτικές με την Τουρκία. Ο Ράμα ενεργεί σε πλήρη συντονισμό με τον φίλο του Ερντογάν.

Καθυστερεί η ρύθμιση των θαλασσίων ζωνών μεταξύ των δύο χωρών. Ως γνωστόν ο Ράμα ως αντιπολίτευση προσέφυγε στο Συνταγματικό Δικαστήριο και ακύρωσε τη σχετική συμφωνία  Κώστα Καραμανλή – Σάλι Μπερίσα.

Η επιδείνωση των ελληνοαλβανικών σχέσεων είναι προφανές ότι οφείλεται αποκλειστικά στην αλβανική πλευρά. Η Ελλάς οφείλει να τηρήσει σθεναρή στάση και να απαιτήσει να σταματήσουν οι ανιστόρητες αναφορές σε «Τσαμουριά» καθώς και οι καταπατήσεις των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων των Βορειοηπειρωτών.

Στις 4 Αυγούστου διεξάγεται η επαναληπτική εκλογή Δημάρχου στη Χειμάρρα. Εύχομαι να γίνουν όλα  σωστά, χωρίς παρατράγουδα, και να εκλεγεί ο υποψήφιος της ΟΜΟΝΟΙΑΣ Πέτρος Γκικουρίας. Ας στείλουμε επίσημη και σαφή προειδοποίηση στην κυβέρνηση των Τιράνων ότι δεν θα δεχθούμε παρατυπίες και παρεμβάσεις.

Άρθρο στα ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ, 27.7.2024

Πενήντα χρόνια μετά την τουρκική εισβολή στην Κύπρο δεν ξεχνούμε, αγωνιζόμαστε, σχεδιάζουμε, προετοιμαζόμαστε.

Τιμούμε εκείνους που έπεσαν μαχόμενοι. Έλληνες από την Κύπρο και την Ελλάδα. Τους αμάχους που σφαγιάσθηκαν ή κακοποιήθηκαν. Δεν ξεχνούμε τους αγνοουμένους και τις οικογένειές τους. Δεν λησμονούμε ότι πολιτιστικοί θησαυροί της Ορθοδοξίας και του διαχρονικού Ελληνισμού λεηλατήθηκαν, κλάπηκαν και σήμερα πωλούνται σε δημοπρασίες. Δεν ξεχνούμε τα κατεχόμενα εδάφη, την Αμμόχωστο, την Κυρήνεια, τα μοναστήρια του Αποστόλου Ανδρέα και του Αποστόλου Βαρνάβα.  Δεν ξεχνούμε ότι η εισβολή έγινε από μία κυβέρνηση συνεργασίας Κεμαλικών και Ισλαμιστών με Πρωθυπουργό τον δήθεν προοδευτικό Μπουλέντ Ετσεβίτ. Γι’ αυτό και στην φετινή επέτειο ο Ερντογάν κατεβαίνει να πανηγυρίσει μαζί με τον αρχηγό του Κεμαλικού κόμματος CHP.

Α-λήθεια σημαίνει όχι στη λήθη. Δεν λησμονούμε, για να μην ξαναπάθουμε τα ίδια.

Αγωνιζόμαστε και ζητούμε από τη διεθνή κοινότητα να θυμάται ότι το Κυπριακό είναι πρόβλημα εισβολής-κατοχής. Ορθώς, ορθότατα οι ΗΠΑ και η Ευρωπαϊκή Ένωση έχουν καταδικάσει τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία. Κάθε εισβολή σε ανεξάρτητο κράτος είναι κατακριτέα και παράνομη. Όμως και η Κύπρος υπέστη εισβολή και η κατοχή του 37% του εδάφους συνεχίζεται σε μία χώρα μέλος του ΟΗΕ και (από το 2004) της ΕΕ. Η συνεχιζόμενη κατοχή και ο παράνομος εποικισμός πρέπει να αναδεικνύονται διαρκώς από την Αθήνα και τη Λευκωσία και να καταδικάζονται από τους συμμάχους και εταίρους μας.

Η κατάσταση στην Κύπρο παραβιάζει αρχές και αξίες του Διεθνούς  και του Ευρωπαϊκού Δικαίου. Η παράτασή της και τυχόν προσπάθεια νομιμοποίησής της ανοίγει την όρεξη στη Τουρκία για νέες παρανομίες. Επίσης ανοίγει την όρεξη σε άλλους επίδοξους εισβολείς σε διάφορα μέρη της υφηλίου.

Σχεδιάζουμε τις επόμενες κινήσεις μας. Δεν επιθυμούμε λύση τύπου Ανάν που θα δίνει πλήρη τουρκικό έλεγχο στον Βορρά και μερικό τουρκικό έλεγχο στον Νότο. Απορρίπτουμε τις ιδέες του Ερντογάν για δύο κράτη στην Κύπρο ή για μία χαλαρή Συνομοσπονδία. Η Τουρκία από το 1956 με το σχέδιο Νιχάτ Ερίμ έχει θέσει ως στόχο τον πλήρη έλεγχο του νησιού.

Προετοιμαζόμαστε για να εμποδίσουμε τη διεθνή αναγνώριση του ψευδοκράτους. Η Τουρκία έχει αρχίσει μία συστηματική προσπάθεια για την αναγνώριση των Κατεχομένων ως κράτους. Ήδη ασκεί πιέσεις προς τις χώρες της Κεντρικής Ασίας και προς τον Οργανισμό των Τουρκογενών Κρατών. Ας κάνουμε τις κατάλληλες διπλωματικές κινήσεις ώστε η Τουρκία να μην μονοπωλεί τις καλές σχέσεις με τον Αραβικό και τον Μουσουλμανικό κόσμο. Φυσικά η αμυντική θωράκιση της Κύπρου είναι απαραίτητη σε στενή συνεργασία με την Ελλάδα.

Ελπίζουμε και δεν απογοητευόμαστε. Η Παιδεία στην Κύπρο και στην Ελλάδα πρέπει να καλλιεργεί την ελπίδα που διδάσκει η Ορθόδοξη Πίστη μας. Να καλλιεργεί τον γνήσιο και αφανάτιστο πατριωτισμό. Να θυμίζει τους αγώνες των προγόνων μας για την Ελευθερία. Να τονίζει τους άρρηκτους δεσμούς των Ελλήνων της Ελλάδος, της Κύπρου, της Β. Ηπείρου, της Ομογενείας.

Στην Κύπρο κατά καιρούς ακούσθηκαν μειοψηφικές φωνές για “νεοκυπριακή” συνείδηση και άλλα ανιστόρητα και απορριπτέα. Ο Ελληνισμός της Μεγαλονήσου στη συντριπτική του πλειοψηφία αγωνίζεται για τη διαφύλαξη της εθνικής ταυτότητας και της πολιτιστικής κληρονομιάς. Δεν ξεχνώ, αγωνίζομαι, όπως δηλώνει το σύνθημα της Εκκλησίας της Κύπρου.

Άρθρο στα ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ, 20.7.2024