Άρθρα

Το στασίδι του Ιωάννου Καποδίστρια στη Μεγάλη Παναγία της Αίγινας

Πώς κατόρθωσαν οι Έλληνες του 1821, πριν καν αποκτήσουν κράτος ελεύθερο και ανεγνωρισμένο, να προκαλέσουν το κίνημα του Φιλελληνισμού; Αυτό το ενδιαφέρον ερώτημα απασχόλησε το Ε΄ Επιστημονικό Συνέδριο της Εκκλησίας της Ελλάδος για την Τουρκοκρατία και το 1821. Το Συνέδριο διεξήχθη στις 14 και 15 Οκτωβρίου στο κτήριο της Ιεράς Συνόδου και εντάσσεται στη σειρά 10 συνεδρίων με παρεμφερή θέματα, τα οποία θα ολοκληρωθούν το 2021, επέτειο των 200 ετών από την Εθνεγερσία. Ο Αρχιεπίσκοπος Ιερώνυμος ήταν παρών.

Από τις ανακοινώσεις που ακούσθηκαν και από την σχετική συζήτηση εξήχθησαν πολλά συμπεράσματα, τα οποία οι ειδικοί μελετητές θα βρουν σε λίγους μήνες στον Τόμο των Πρακτικών. (Ήδη έχουν κυκλοφορηθεί τα Πρακτικά των 4  προηγουμένων Συνεδρίων). Λόγω χώρου επιλέγω ορισμένες καίριες διαπιστώσεις:

Τα κυριώτερα αίτια του Φιλελληνισμού ήσαν ο σεβασμός των Ευρωπαίων και Αμερικανών προς την Αρχαία Ελλάδα, η αντιπάθεια των δυτικών Χριστιανών προς την καταπιεστική μουσουλμανική αυτοκρατορία των Οθωμανών Τούρκων, οι φιλελεύθερες ιδέες της εποχής, η συμπάθεια προς ένα μικρό λαό που αγωνιζόταν για την ελευθερία.

Πάντως από τις περισσότερες εισηγήσεις έγινε προφανές ότι ο σημαντικότερος παράγων αφυπνίσεως του Φιλελληνισμού της περιόδου πριν και κατά την Επανάσταση ήταν η προσωπικότητα και η δράση του διπλωμάτη, πατριώτη και ευλαβούς Ορθοδόξου Χριστιανού Ιωάννου Καποδίστρια. Ο Κερκυραίος ιατρός και πολιτικός υπηρέτησε ως Υπουργός Εξωτερικών της Ρωσίας, ως σύμβουλος για τη δημιουργία της Ελβετικής Συνομοσπονδίας των καντονίων, ως αντίπαλος του Αυστριακού Καγκελλαρίου Μέττερνιχ στα διεθνή συνέδρια και ως η φωνή της μικρής καταπιεσμένης Ελλάδας στην Ευρώπη της Ιεράς Συμμαχίας. Προκαλούσε τον θαυμασμό φίλων και αντιπάλων. Ως πρώτος Κυβερνήτης θεμελίωσε το ελεύθερο Ελληνικό Κράτος.

Οι ομιλίες που ακούσαμε κατέδειξαν ότι οι Φιλέλληνες κατά κανόνα κινήθηκαν εθελοντικά και μεμονωμένα. Οι Κυβερνήσεις της εποχής εκείνης δεν έβλεπαν θετικά την εξέγερση ενός μικρού και ξεχασμένου λαού. Ακόμη και στην ομόδοξη Ρωσία, όπως απέδειξε ερευνητής των  αρχείων της εποχής, ο Φιλελληνισμός του ποιητή Πούσκιν ή οι έρανοι της Εκκλησίας υπέρ των Ελλήνων  ήσαν ειδικές περιπτώσεις, ενώ η επίσημη διπλωματία του Τσάρου ενδιαφερόταν για την ακεραιότητα της Οθωμανικής αυτοκρατορίας.

Η μάχη του Πέτα το 1822 υπήρξε η πρώτη οργανωμένη συμμετοχή Φιλελλήνων σε πολεμική δράση κατά των Τούρκων. Εκατοντάδες Ευρωπαίοι έπεσαν ηρωικώς μαχόμενοι υπέρ της Ελληνικής Ελευθερίας.

Ορισμένοι εκ των λεγομένων Φιλελλήνων δεν ήσαν τόσο αγνοί όσο ήθελαν να εμφανισθούν. Χαρακτηριστική περίπτωση η Σοφί ντε Μαρμπουά Λεμπρέν, η γνωστή μας Δούκισσα της Πλακεντίας, η οποία εστρέφετο άλλοτε υπέρ και άλλοτε κατά του Καποδίστρια αναλόγως των οδηγιών που ελάμβανε από τη Γαλλία.

Τη διοργάνωση του Συνεδρίου ανέλαβε η Συνοδική Επιτροπή Πολιτιστικής Ταυτότητος με Πρόεδρο τον Μητροπολίτη Δημητριάδος Ιγνάτιο και Επιστημονικό Σύμβουλο τον Ακαδημαϊκό Κωνσταντίνο Σβολόπουλο.

Άρθρο στην ΚΥΡΙΑΚΑΤΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ, 23 Οκτωβρίου 2016

Η Εκκλησία της Ελλάδος όρισε ήδη τριμελή Επιτροπή Μητροπολιτών, η οποία θα εξηγήσει στο Υπουργείο Παιδείας  τα προβλήματα που θα προκαλέσει το Νέο Πρόγραμμα Σπουδών για τα Θρησκευτικά. Η Ιερά Σύνοδος δικαιούται να έχει λόγο επί της ύλης του μαθήματος. Δεν έχει δίκαιο ο Υπουργός Παιδείας ο οποίος θεωρεί αποκλειστικά αρμόδιο το Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής. Ο Καταστατικός Χάρτης της Εκκλησίας της Ελλάδος, που είναι και νόμος του Ελληνικού Κράτους (Ν. 590/1977), προβλέπει ότι η Διαρκής Ιερά Σύνοδος: «Παρακολουθεί το δογματικόν περιεχόμενον τών δια τα Σχολεία της Στοιχειώδους και Μέσης Εκπαιδεύσεως προοριζομένων διδακτικών βιβλίων του μαθήματος των Θρησκευτικών».

Δεν διαφωνώ να δίδεται στους μαθητές κάποια ενημέρωση για  άλλα δόγματα και άλλες θρησκείες που έχουν μεγάλο αριθμό πιστών, αλλά αυτό δεν πρέπει να γίνεται εις βάρος της Ορθόδοξης Χριστιανικής διδασκαλίας. Ήδη στα υπάρχοντα σχολικά εγχειρίδια υπάρχουν κεφάλαια γνωριμίας με τα άλλα θρησκεύματα, η δε ύλη της Β΄ Λυκείου αναφέρεται κυρίως στις άλλες θρησκείες. Η Εκκλησία της Ελλάδος με ομόφωνη απόφαση της Ιεράς Συνόδου της  Ιεραρχίας τον Μάρτιο του 2016 πρότεινε σε όλες τις τάξεις του Γυμνασίου και του Λυκείου να αφιερώνεται το 80% της ύλης στην Ορθόδοξη Χριστιανική αγωγή και το 20% στα άλλα δόγματα και θρησκεύματα, με ποσότητα ύλης και μεθοδολογία, που θα αντιστοιχεί στο πνευματικό τους επίπεδο και δεν θα τους προξενεί σύγχυση. Τα κεφάλαια για τα θρησκεύματα να τίθενται, σε ξεχωριστές ενότητες, στο τέλος του βιβλίου και να μην κατατάσσεται ο Κύριος ημών Ιησούς Χριστός σαν  ένας διδάσκαλος ισότιμος με μία δεκάδα άλλων σοφών, διδασκάλων ή ιδρυτών θρησκειών.

Η  θεμελιώδης διαφωνία μας ως Ορθοδόξων Χριστιανών έναντι του νέου Προγράμματος Σπουδών είναι ότι υποβαθμίζεται, συρρικνώνεται και διαστρεβλώνεται η Ορθόδοξη Χριστιανική διδασκαλία. Επίσης αντί να γίνεται σαφής διάκριση μεταξύ της Ορθοδόξου διδασκαλίας και των άλλων θρησκειών, το νέο Πρόγραμμα τα παρουσιάζει όλα μαζί συγκεχυμένα και ισοπεδωμένα στις ίδιες ενότητες. Αυτό στην επιστημονική ορολογία λέγεται θρησκευτικός συγκρητισμός. Οι σχεδιαστές του Προγράμματος δίνουν την εντύπωση ότι έβαλαν σε ένα μίξερ την Ορθοδοξία, τις άλλες Χριστιανικές Ομολογίες και τα γνωστά θρησκεύματα και κατασκεύασαν ένα πολυθρησκειακό συνονθύλευμα, καλλιεργώντας τον σχετικισμό και υπονομεύοντας την Ορθόδοξη Χριστιανική ταυτότητα του λαού μας. Ουσιαστικά οι μαθητές δεν βοηθούνται να αποκτήσουν έναν αξιακό κώδικα, αλλά καλούνται να διαμορφώσουν την «ατομική τους θρησκεία» από πολύ μικρή ηλικία.

Στο Πρόγραμμα Σπουδών συνεξετάζεται η Αγία Γραφή μαζί με τα ιερά βιβλία των θρησκειών, δηλ. η αλήθεια του Θεού μαζί με τις μαγείες, τους μύθους και τις δεισιδαιμονίες γεγονός που προσβάλει κάθε Ορθόδοξο Χριστιανό. Οι Άγιοι αναφέρονται στην ίδια κατηγορία με τους ασκούμενους στη γιόγκα και το διαλογισμό, ενώ η μετάνοια, η νηστεία, η άσκηση της Σαρακοστής θεωρούνται κοινοί τόποι με τη νηστεία, το διαλογισμό και τη γιόγκα του Ινδουισμού και του Βουδισμού.

Παραθέτω ορισμένα χαρακτηριστικά παραδείγματα:

Στη Γ΄ Δημοτικού, πριν καν το μικρό παιδί διδαχθεί τα βασικά περί Θεανθρώπου Ιησού Χριστού και Ορθοδοξίας, καλείται να ζωγραφίσει τα Μάνταλα (σύμβολο του Ινδουισμού) ακούγοντας την αντίστοιχη (ινδουιστική) μουσική!

Στη Δ΄ Δημοτικού υπό τον τίτλο «Χριστιανοί Άγιοι και ιερά πρόσωπα άλλων θρησκειών»  δίδεται μία εσφαλμένη ερμηνεία της αγιότητος, ενώ η Αγία Λυδία η Φιλιππησία παρουσιάζεται ως πρόσωπο αντίστοιχο και ισότιμο με τον Βούδα, τον Κομφούκιο και τον Λάο Τσε!

Στην ΣT΄ Δημοτικού, στη γνωριμία με τις «Ισλαμικές κοινότητες της Ελλάδας» τα Ελληνόπουλα καλούνται να αναγνωρίσουν «Μνημεία, δρόμους και περιοχές» με Ισλαμική σφραγίδα στην πατρίδα μας, αποσιωπώντας το γεγονός ότι τα τζαμιά είναι κατάλοιπα της Οθωμανικής τυραννίας στην πατρίδα μας.

Στη Θεματική Ενότητα  της Α΄ Γυμνασίου: «Μονοθεϊστικές θρησκείες Ιουδαϊσμός και Ισλάμ»  οι μαθητές διδάσκονται ότι η Σαρία είναι «Νόμος του Θεού στην ανθρωπότητα»!

Στην Γ΄ Γυμνασίου υπό τον τίτλο «Σύγχρονες θρησκευτικές μορφές στην Ορθοδοξία και στον κόσμο»  αναμειγνύεται ο Άγιος Πορφύριος με πολιτικούς  όπως ο Μαχάτμα Γκάντι.

Σε καμμία τάξη του Δημοτικού, του Γυμνασίου και του Λυκείου δεν διδάσκονται τα βασικά κεφάλαια της Παλαιάς Διαθήκης. Η Καινή Διαθήκη, δηλαδή η ζωή και η διδασκαλία του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού, ενώ καλυπτε μέχρι σήμερα ολόκληρη την ύλη της Β΄ Γυμνασίου, συρρικνώνεται σε λίγες ενότητες.

Υπενθυμίζω τέλος ότι μάθημα Θρησκευτικών διδάσκεται στα δημόσια σχολεία όλων των χωρών μελών της Ευρ. Ενώσεως – πλην της Γαλλίας. Προτείνω, λοιπόν, να ακολουθήσουμε το πρότυπο της Γερμανίας, της Ιταλίας, της Ισπανίας και άλλων χωρών, όπου δίδεται στους γονείς η επιλογή: Ή να παρακολουθούν τα παιδιά τους ένα μάθημα ομολογιακό βασισμένο στην επικρατούσα Χριστιανική Ομολογία ή να παρακολουθούν ένα εναλλακτικό μάθημα Ηθικής. Η λύση για την Ελλάδα θα είναι η υποχρεωτική διδασκαλία  ενός μαθήματος Ορθοδόξου Χριστιανικής αγωγής για την πλειοψηφία των μαθητών, και η παρακολούθηση  ενός μαθήματος Ηθικής ή Θρησκειολογίας από όσους απαλλάσσονται (αλλόθρησκοι, ετερόδοξοι, άθεοι κ.λπ.).

Οι αγωνιστές του 1821, οι οποίοι ελευθέρωσαν την πατρίδα μας, δεν έχυσαν το αίμα τους για μία ουδετερόθρησκη Ελλάδα, αλλά για μία Ελλάδα  με Ελληνορθόδοξη Παιδεία. Η  διδασκαλία του Ευγγελίου και των Πατέρων στα σχολεία καλλιεργεί στους νέους μας την αληθινή σχέση με τον Θεό καθώς και την αγάπη, την αλληλεγγύη, την ειρήνη, και τον σεβασμό προς κάθε συνάνθρωπο.

Άρθρο στην εφημερίδα ΟΡΘΟΔΟΞΗ ΑΛΗΘΕΙΑ, Τετάρτη 19 Οκτωβρίου 2016

Οι εξωτερικές προκλήσεις και οι κίνδυνοι αυξάνονται. Ο Ερντογάν αμφισβητεί συνθήκες και σύνορα και διεκδικεί τα πάντα. Οι Αλβανοί εμμένουν στο ζήτημα των Τσάμηδων, αθωώνοντας τους συνεργάτες των Ναζί και ονειρευόμενοι τη Μεγάλη Αλβανία με ελληνικά εδάφη. Τα Σκόπια παρά την εσωτερική αναστάτωση  συνεχίζουν να πλαστογραφούν την Ιστορία του Φιλίππου, του Αλεξάνδρου και των Νεωτέρων Χρόνων εις βάρος μας. Και η ισλαμική τρομοκρατία παραμένει μόνιμη απειλή δεδομένου ότι αρκετοί από τους συλληφθέντες στην Δυτική Ευρώπη  εισἠλθαν μέσω Ελλάδος.

Ο Ελληνισμός έχει αποδείξει ότι στα δύσκολα συσπειρώνεται με ενοποιητική δύναμη την Ορθοδοξία, την Ιστορία και την εθνική ταυτότητα. Κι όμως σήμερα οι κυβερνώντες καλλιεργούν τις εθνοαποδομητικές θεωρίες και προσπαθούν να αποκόψουν την Παιδεία μας και τα παιδιά μας από τις ρίζες, οι οποίες παράγουν συνεχώς χυμούς για να κρατήσουν όρθιο το δέντρο. Το Υπουργείο Παιδείας αποκόπτει τα Θρησκευτικά από την Ορθόδοξη Χριστιανική Παράδοση, μειώνει τις ώρες και την ύλη των Αρχαίων Ελληνικών, καταργεί τη διδασκαλία των Περσικών Πολέμων, του Μεγάλου Αλεξάνδρου και της Ποντιακής Γενοκτονίας  στο Λύκειο.

Τα συνθήματα των εκσυγχρονιστών παραπέμπουν σε άγνοια  της ψυχοσυνθέσεως του λαού μας. Νεκρή γλώσσα τα Αρχαία Ελληνικά, λέει ο ένας, δεν θέλουμε εθνική αλλά ιστορική συνείδηση, λέει ο άλλος, η Ελληνική Επανάσταση είναι γνήσιο τέκνο του Ευρωπαϊκού Διαφωτισμού λέγουν όλοι μαζί. Λες και ο Κολοκοτρώνης ή ο Μακρυγιάννης, που έκαναν τάματα στην Παναγία και θεωρούσαν τον Κωνσταντίνο Παλαιολόγο ως βασιλέα τους, είχαν στο προσκέφαλό τους τα αθεϊστικά συγγράμματα του Βολταίρου! Επιχειρούν να αλλοιώσουν την εθνική μας ταυτότητα, να μας μετατρέψουν σε έναν άβουλο πολτό.

Οι επέτειοι του Οκτωβρίου αναδεικνύουν την αξία της Ελληνορθόδοξης Παιδείας και της διαχρονικής κληρονομιάς μας. Ο Παύλος Μελάς, τον ηρωικό θάνατο του οποίου τιμούμε στις 13 Οκτωβρίου, είχε βαθιά πίστη στον Θεό και αυτή τον καθοδηγούσε, όπως φαίνεται από τις επιστολές του στη γυναίκα του. Ο Μητροπολίτης Καστορίας Γερμανός Καραβαγγέλης έπειθε τους δίγλωσσους Μακεδόνες να ενταχθούν στον αγώνα υπέρ του Ελληνισμού μιλώντας τους για τον Μέγα Αλέξανδρο. Η απελευθέρωση της Θεσσαλονίκης έγινε στις 26 Οκτωβρίου 1912, ημέρα μνήμης του Πολιούχου της, του Αγίου Δημητρίου του Μυροβλήτη, ο οποίος και στα βυζαντινά χρόνια έσωζε την πατρίδα του από τις εχθρικές επιθέσεις. Η 28^η Οκτωβρίου είναι αφιερωμένη στην Παναγία Αγία Σκέπη, διότι στις μάχες των Βορειοηπειρωτικών βουνών οι στρατιώτες μας έβλεπαν την Υπέρμαχο Στρατηγό να τούς προστατεύει.

Τώρα που αυξάνονται οι εξωτερικές απειλές θα τίς αντιμετωπίσουμε μόνο με την τόνωση της ελληνορθόδοξης ταυτότητάς μας. Ας γίνει κάθε σπίτι «Κρυφό Σχολειό» για να δώσουμε στα παιδιά μας αυτά που δεν τούς δίνει το σχολείο!

Άρθρο στην ΚΥΡΙΑΚΑΤΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ, 16 Οκτωβρίου 2016

Από δύο γειτονικές χώρες εκδηλώνεται μία εντεινόμενη προσπάθεια αμφισβητήσεως των συνόρων της Ελλάδος και γενικότερα της περιοχής μας. Θυμίζω τα γεγονότα:

Ο Τούρκος Πρόεδρος Ερντογάν θεωρεί βλαπτική για τη χώρα του τη Συνθήκη της Λωζάννης του 1923. Πρόκειται για ένα σύνολο 16 κειμένων, ένα εκ των οποίων είναι και η σύμβαση ανταλλαγής των πληθυσμών μεταξύ Ελλάδος και Τουρκίας. Επειδή η Σύμβαση της Βιέννης του 1969 περί Διεθνών Συνθηκών προβλέπει ότι οι  Συνθήκες που καθορίζουν σύνορα κρατών (ὀπως η Λωζάννη) ουδέποτε λήγουν,  ούτε μπορεί ένα κράτος να αποσυρθεί μονομερώς από αυτές, τότε τίθεται το ερώτημα: Πέραν των εσωτερικών σκοπιμοτήτων, δηλαδή  της αποδυναμώσεως της κεμαλικής ιδεολογίας, μήπως ο Ερντογάν στέλνει κάποιο μήνυμα στην Ελλάδα; Ότι, δηλαδή, σκοπεύει να προκαλέσει μία πολεμική αναταραχή, έστω και με επεισόδιο λίγων ημερών, για να διεκδικήσει αλλαγή συνόρων;

Ο  Αυστριακός Επίτροπος Διευρύνσεως της Ε.Ε. Γιοχάνες Χαν, έκανε λόγο για ύπαρξη Τσάμικου ζητήματος στις σχέσεις Ελλάδος- Αλβανίας. Λέγεται ότι  πρόκειται για κακή ενημέρωση εκ μέρους των συνεργατών του. Μακάρι να έγινε  εκ παραδρομής η αναφορά.  Πάντως η  Αλβανία δεν έχασε ευκαιρία. Έβαλε τον Υπουργό της των Εξωτερικών  να δηλώσει ότι υπάρχει και non paper σχετικό με Τσάμηδες, το οποίο συζητούν τα Υπουργεία Εξωτερικών Αθηνών και Τιράνων. Ο κ. Κοτζιάς προέβη σε διάψευση, αλλά το πρόβλημα παραμένει. Είναι σαφές ότι, μέσω των δικαιωμάτων των Μουσουλμάνων Τσάμηδων, απογόνων των εγκληματιών πολέμου του 1941-44, η αλβανική κυβέρνηση ουσιαστικά διεκδικεί τη Θεσπρωτία (την ονομάζει Τσαμερία) και άλλα ελληνικά εδάφη.

Ο συνδετικός κρίκος μεταξύ τουρκικού και αλβανικού εθνικισμού και αναθεωρητισμού είναι ο Πρωθυπουργός της Αλβανίας Έντι Ράμα. Ο Σοσιαλιστής ηγέτης έχει άριστες σχέσεις με την Τουρκία, γι’ αυτό και εργάσθηκε πυρετωδώς για να ακυρώσει τη συμφωνία Κώστα Καραμανλή και Σάλι Μπερίσα περί ρυθμίσεως των θαλασσίων ζωνών των δύο χωρών μας. Δεν αποκλείεται Ερντογάν και Ράμα να ενεργούν σε συνεννόηση μεταξύ τους υποθέτοντας ότι η Ελλάδα είναι αποδυναμωμένη λόγω των οικονομικών της προβλημάτων.

Η πρόθεση των Αλβανών να υλοποιήσουν τη Μεγάλη Αλβανία απειλεί και την εδαφική ακεραιότητα των Σκοπίων. Ο σκοπιανός τύπος αναφέρει ότι οι Αλβανοί της ΠΓΔΜ συμφώνησαν με τον ηγέτη της  αντιπολιτεύσεως Ζόραν Ζάετς να αποκτήσει αλβανο-σλαβική ομοσπονδιακή μορφή το κράτος μόλις ο σοσιαλδημοκράτης Ζάετς διαδεχθεί το κεντροδεξιό ΒΜΡΟ στην εξουσία. Η αναβάθμιση των Αλβανών σε  ισότιμους συγκυριάρχους με τους ψευδομακεδόνες ίσως οδηγήσει σε  μελλοντική διχοτόμηση του κράτους με ενσωμάτωση των Αλβανών στο Κοσσυφοπέδιο.

Η Ελλάς θα πρέπει να είναι ηθικά, διπλωματικά και αμυντικά προετοιμασμένη για να αποτρέψει την αμφισβήτηση των συνόρων της από Ερντογάν και Ράμα.

Άρθρο στην ΚΥΡΙΑΚΑΤΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ, 9 Οκτωβρίου 2016

Στις 23 Σεπτεμβρίου έφυγε από κοντά μας η σπουδαία συγγραφεύς Γαλάτεια  Γρηγοριάδου-Σουρέλη. Έζησε 86 χρόνια, τα οποία αφιέρωσε στην ανάδειξη της Ελληνορθόδοξης κληρονομιάς μας. Έγραψε 80 βιβλία, τα περισσότερα από τα οποία απευθύνονται σε παιδιά. Είχε βαθειά πίστη στον Θεό και ενθουσιώδη αγάπη για την πατρίδα. Είχε την τέχνη να μιλά στην ψυχή των παιδιών και  βραβεύθηκε από την Ακαδημία Αθηνών. Η φήμη της έφτασε μέχρι τη Δανία, όπου ενεγράφη στον τιμητικό κατάλογο του Ιδρύματος Χανς Κρίστιαν Άντερσεν.

Η Γαλάτεια με την ψυχωμένη γραφίδα της και τον χειμαρρώδη και συναρπαστικό λόγο της μίλησε σε μικρούς και μεγάλους για τους Αγίους και τους Μάρτυρες της Ορθοδοξίας, για τους ήρωες και τους αγωνιστές του Ελληνισμού. Είχε ρίζες από τη Μακεδονία και τη Μικρά Ασία και βοήθησε τη νέα γενιά να μάθει την ιστορία και τις περιπέτειες του Έθνους, ιδιαιτέρως δε αυτών των δύο περιοχών. Από το μικρόφωνο του Σταθμού της «Πειραϊκής Εκκλησίας» κουβέντιαζε φιλικά με τους ακροατές της επί 25 χρόνια. Είχα την τιμή να την γνωρίσω και  να μιλήσω εκτενώς μαζί της. Προσεύχομαι στον Θεό για την ανάπαυση της ψυχής της.

Τα βιβλία της θα συντροφεύουν και θα διδάσκουν τις επόμενες γενιές. Το έργο της Γαλάτειας είναι κτήμα ες αεί. Πρέπει να αξιοποιηθεί από γονείς και εκπαιδευτικούς για να μάθουν τα παιδιά μας την Ελληνορθόδοξη Παράδοσή μας που τόσο ενοχλεί σήμερα τους ψευδοπροοδευτικούς. Τα κατορθώματα του Καπετάν Κώττα και των Μακεδονομάχων θα γοητεύσουν τα νέα αγόρια και κορίτσια, αν τα φέρουμε σε επαφή με την πέννα της αλησμόνητης Γαλάτειας. Τα βιβλία της ας αποτελέσουν ένα πνευματικό ανάχωμα κατά του αφελληνισμού και της αποχριστιανοποιήσεως της Παιδείας μας.

Στον αντίποδα της Γαλάτειας κινείται το νέο Πρόγραμμα Σπουδών για τα Θρησκευτικά, που αποτελεί μία προσπάθεια υποβαθμίσεως της Ορθόδοξης Χριστιανικής αγωγής στο σχολείο. Το Πρόγραμμα, το οποίο εμφανίσθηκε χωρίς διάλογο με την Εκκλησία και χωρίς βιβλία, ήδη συναντά τη θυελλώδη αντίδραση των Θεολόγων καθηγητών σε όλη την Ελλάδα. Τα μεταλλαγμένα Θρησκευτικά αλλοιώνουν την εθνική και πολιτιστική μας ταυτότητα, διδάσκουν στους μαθητές έναν πολτό γνώσεων, δοξασιών και πληροφοριών για δεκάδες θρησκεύματα και αποκόπτουν τα παιδιά από τις Ορθόδοξες Χριστιανικές πεποιθήσεις και παραδόσεις της οικογενείας τους, των συγγενών τους, της πατρίδας τους.

Όπως δεν μπορείς   να διδάξεις στα παιδιά του Δημοτικού πολλές ξένες γλώσσες ταυτοχρόνως, χωρίς να έχουν εμπεδώσει τα ελληνικά, έτσι και δεν είναι παιδαγωγικώς ορθό να βομβαρδίζονται οι μικροί μαθητές με πολυάριθμες δοξασίες χωρίς να έχουν μάθει τα βασικά για τον Χριστό και την Ορθοδοξία μας. Το Πρόγραμμα πρέπει να αποσυρθεί!

Άρθρο στην ΚΥΡΙΑΚΑΤΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ, 2 Οκτωβρίου 2016

O Αρχιεπίσκοπος Αθηνών και Πάσης Ελλάδος, κ. Ιερώνυμος με τον Γενικό Γραμματέα της Πανελληνίου Ενώσεως Θεολόγων, κ. Παναγιώτη Τσαγκάρη

Με πρόσφατες δηλώσεις του ο Αρχιεπίσκοπος Ιερώνυμος χαρακτήρισε τα νέα πολυθρησκειακά προγράμματα του μαθήματος των Θρησκευτικών «απαράδεκτα και επικίνδυνα» και κάλεσε τον Πρωθυπουργό να τα αποσύρει αμέσως. Επειδή η όλη συζήτηση έχει πάρει μεγάλες διαστάσεις και επειδή οι περισσότεροι συμπολίτες μας δεν γνωρίζουν τις κρίσιμες λεπτομέρειες, σπεύδω να απαντήσω σε ορισμένα σχετικά ερωτήματα:

Με βάση το ισχύον Σύνταγμα υπάρχει σαφής ερμηνεία ως προς το περιεχόμενο του μαθήματος των Θρησκευτικών; -Μάλιστα. Δύο αποφάσεις του Συμβουλίου της Επικρατείας (1995 και 1998) και μία τελεσίδικη του Διοικητικού Εφετείου Χανίων (2012) ορίζουν ότι το μάθημα πρέπει να διδάσκεται σε ικανό αριθμό ωρών και να βασίζεται στην Ορθόδοξη Χριστιανική Πίστη και Παράδοση.

Νομιμοποιείται η Εκκλησία της Ελλάδος να έχει λόγο επί της ύλης του μαθήματος ή έχει δίκαιο ο Υπουργός Παιδείας που θεωρεί αποκλειστικά αρμόδιο το Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής; -Ο Καταστατικός Χάρτης της Εκκλησίας της Ελλάδος, που είναι και νόμος του Ελληνικού Κράτους (590/1977), προβλέπει στο άρθρο 9 ότι η Διαρκής Ιερά Σύνοδος: «Παρακολουθεί το δογματικόν περιεχόμενον τών δια τα Σχολεία της Στοιχειώδους και Μέσης Εκπαιδεύσεως προοριζομένων διδακτικών βιβλίων του μαθήματος των Θρησκευτικών».

Είναι κακό να δίδεται στους μαθητές ενημέρωση για  άλλα δόγματα και άλλες θρησκείες που έχουν μεγάλο αριθμό πιστών; -Σαφώς, όχι. Ήδη στα υπάρχοντα σχολικά εγχειρίδια υπάρχουν κεφάλαια γνωριμίας με τα άλλα θρησκεύματα, η δε ύλη της Β΄ Λυκείου αναφέρεται κυρίως στις άλλες θρησκείες. Η Εκκλησία της Ελλάδος με ομόφωνη απόφαση της Ιεραρχίας τον Μάρτιο του 2016 πρότεινε σε όλες τις τάξεις του Γυμνασίου και του Λυκείου να αφιερώνεται το 80% της ύλης στην Ορθόδοξη Χριστιανική αγωγή και το 20% στα άλλα δόγματα και θρησκεύματα.

Γιατί αντιδρούμε στο νέο Πρόγραμμα Σπουδών που θέλει φέτος να επιβάλει το Υπουργείο Παιδείας; -Η  θεμελιώδης διαφωνία της Εκκλησίας, της Πανελληνίου Ενώσεως Θεολόγων και άλλων ειδικών επιστημόνων είναι ως προς τον τρόπο παρουσιάσεως της Ορθοδοξίας και των θρησκευμάτων. Αντί να γίνεται σαφής διάκριση μεταξύ της Ορθοδόξου διδασκαλίας και των άλλων θρησκειών, το νέο Πρόγραμμα τα παρουσιάζει όλα μαζί συγκεχυμένα και ισοπεδωμένα (μίξερ θρησκειών). Οι άγιοι της Εκκλησίας αναμιγνύονται με πολιτικά πρόσωπα, η Ορθόδοξη νηστεία με τη γιόγκα κ.λπ. Ουσιαστικά οι μαθητές δεν βοηθούνται να αποκτήσουν έναν αξιακό κώδικα, αλλά καλούνται να διαμορφώσουν την «ατομική τους θρησκεία» από πολύ μικρή ηλικία.

Είναι απαραίτητο ένα μάθημα Θρησκευτικών σε ένα σύγχρονο σχολείο μιας ευρωπαϊκής χώρας; -Βεβαίως, διότι η παιδεία δεν έχει σκοπό μόνον την παροχή γνώσεων, αλλά και τη διάπλαση χαρακτήρων. Σε όλες τις χώρες της Ευρ. Ενώσεως  -πλην της Γαλλίας-  το δημόσιο σχολείο διδάσκει τον Χριστιανισμό, με μία ποικιλία μεθόδων.

Άρθρο στην ΚΥΡΙΑΚΑΤΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ, 25 Σεπτεμβρίου 2016

Το νέο σχολείο όπως το προαναγγέλλει ο κ. Φίλης και το σχεδιάζει το Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής (ΙΕΠ) θα ομοιάζει περισσότερο με ΙΕΚ επαγγελματικής καταρτίσεως και θα απέχει παρασάγγας από την ουσιαστική Παιδεία. Με αλλοίωση του Ορθοδόξου χαρακτήρος των Θρησκευτικών, με υποβάθμιση των Αρχαίων Ελληνικών, με διαγραφή της Ποντιακής Γενοκτονίας από την ύλη της Γ΄ Λυκείου, με επανασυγγραφή των βιβλίων Ιστορίας υπό εμφυλιοπολεμικό και διχαστικό πρίσμα, τα παιδιά μας δεν θα έχουν πρότυπα ούτε θα αποκτήσουν εθνική ταυτότητα.

Θυμίζω ότι βάσει του άρθρου 16, παρ. 2 του Συντάγματος ένας εκ των θεμελιωδών σκοπών της Παιδείας είναι η ανάπτυξη εθνικής και θρησκευτικής συνειδήσεως. Θυμίζω επίσης ότι με βάση τις αποφάσεις του Συμβουλίου της Επικρατείας του 1995 και 1998 και του Διοικητικού Εφετείου Χανίων (2012) το μάθημα των Θρησκευτικών πρέπει να διδάσκεται με βάση την Ορθόδοξη Χριστιανική διδασκαλία. Διαβάζω με ενδιαφέρον ότι το 92% των γυμνασίων στη Γαλλία αποφάσισε από φέτος να διδάσκει Αρχαία Ελληνικά. Και υπενθυμίζω στους σχεδιαστές των εκσυγχρονιστικών πειραματισμών ότι σύσσωμος ο λαός μας αντέδρασε στην διαστροφή της Ιστορίας μας από το βιβλίο του «συνωστισμού».

Στην εποχή της οικονομικής κρίσης, η οποία κατά βάθος είναι πνευματική και ηθική κρίση, η ανθρωπιστική παιδεία είναι απαραίτητο στοιχείο για τη διάπλαση προσωπικοτήτων, για την καλλιέργεια ήθους, για τη δια-μόρφωση υπευθύνων και δημοκρατικών πολιτών. Τα Ορθόδοξα Θρησκευτικά, τα Αρχαία Ελληνικά κείμενα, η διδασκαλία των κλασσικών της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας, η προβολή των ηρώων του Έθνους ως προτύπων, θα μπορούσαν να συντελέσουν στην καταπολέμηση της εθνικής καταθλίψεως, στην καλλιέργεια της ελπίδας στην ψυχή των παιδιών μας, στην αποφυγή των πάσης φύσεως ακροτήτων.

Το μάθημα των Θρησκευτικών υφίσταται τριπλή υποβάθμιση. Πρώτον καθιερώνεται με ΦΕΚ μία πολυθρησκειακή αλλοίωση του περιεχομένου του μαθήματος. Το νέο αυτό περιεχόμενο, που υποβαθμίζει την Ορθόδοξη Χριστιανική παράδοση του λαού μας, έχει απορριφθεί από την Ιερά Σύνοδο της Εκκλησίας της Ελλάδος, από την Ιερά Κοινότητα του Αγίου Όρους, από επιστημονικά συνέδρια και από την Πανελλήνιο Ένωση Θεολόγων. Δεύτερον καταργούνται τα ισχύοντα σχολικά βιβλία του μαθήματος χωρίς να έχουν τυπωθεί καινούργια. Η νέα ύλη των Θρησκευτικών υπάρχει σε τίτλους και μόνο στο διαδίκτυο, με αποτέλεσμα να μειώνεται το κύρος και του μαθήματος και του διδάσκοντος. Τρίτον το μάθημα πλέον δεν θα εξετάζεται στις εξετάσεις του Ιουνίου, όσον αφορά τουλάχιστον στα Γυμνάσια. Άρα δίδεται το μήνυμα στους μαθητές ότι υπάρχουν μαθήματα α΄, β΄ και γ΄ κατηγορίας. Με τις νέες αποφάσεις τον Ιούνιο θα γίνονται γραπτές εξετάσεις μόνο στα Νέα Ελληνικά, στα Μαθηματικά, στη Φυσική και στην Ιστορία.

Ούτε τα Αρχαία Ελληνικά θα εξετάζονται στις γραπτές εξετάσεις του Γυμνασίου, ενώ ταυτοχρόνως μειώθηκαν οι ώρες διδασκαλίας του μαθήματος στη Μέση Εκπαίδευση. Η ρίζα της γλώσσας μας, τα κείμενα που βοηθούν τα παιδιά μας να ετυμολογούν, να κατανοούν και να μιλούν καλύτερα τα Νέα Ελληνικά, η κλασσική περίοδος της ενιαίας ελληνικής, το μάθημα που αποτελεί ένα από τα θεμέλια του ευρωπαϊκού πολιτισμού καταδιώκεται και υποτιμάται στα ελληνικά σχολεία. Η Πανελλήνιος Ένωσις Φιλολόγων και διεθνείς Οργανισμοί Κλασσικών Σπουδών έχουν εκφράσει τη διαμαρτυρία τους. Είμαι βέβαιος ότι η διαμαρτυρία θα γενικευθεί, διότι η γλώσσα μας είναι άρρηκτα δεμένη με τη διαχρονική συνέχεια του Ελληνισμού και με την εθνική μας ταυτότητα.

Η Ιστορία κινδυνεύει διττώς: Πρώτον, η απάλειψη των κεφαλαίων για την Ποντιακή Γενοκτονία προκαλεί ανησυχία μήπως οδηγηθούμε σε νέα βιβλία χειρότερα από το αποσυρθέν της κ. Ρεπούση. Δεύτερον, η εξαγγελία του Υπουργού ότι πρέπει να διδαχθεί εκτενώς ο Εμφύλιος, προφανώς με μονόπλευρη και ιδεοληπτική ερμηνεία, δημιουργεί ερωτηματικά για το μέλλον του μαθήματος. Θα ενώνει ή θα διχάζει; Θα συντελεί στην ανάπτυξη υγιούς και αφανάτιστης εθνικής συνειδήσεως ή θα προκαλεί πολιτικές διαμάχες μέσα στην τάξη; Θα προβάλλει τους ήρωες και τους δημιουργικούς ηγέτες του Ελληνισμού από την Αρχαιότητα μέχρι σήμερα ή θα ανταποκρίνεται στην ιδεολογική τοποθέτηση ορισμένων συμβούλων του Υπουργείου, ότι δεν τους ενδιαφέρει η διαμόρφωση εθνικής συνειδήσεως μέσω του μαθήματος;

Η μετάλλαξη των Θρησκευτικών πρέπει να προβληματίσει κάθε σοβαρό και υπεύθυνο άνθρωπο. Η Παλαιά Διαθήκη, που είναι η κοινή θρησκευτική παράδοση Χριστιανισμού και Ιουδαϊσμού, διδασκόταν μέχρι τώρα σε όλη τη διάρκεια της Α΄ Γυμνασίου. Τώρα καταργείται και στη θέση της εισέρχονται αναφορές σε διάφορα άλλα θρησκεύματα. Η Καινή Διαθήκη, το ιερό βιβλίο όλων των Χριστιανών του κόσμου, η διδασκαλία του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού, κάλυπτε όλα τα κεφάλαια της Β΄ Γυμνασίου μέχρι σήμερα. Με τη νέα ύλη συρρικνώνεται αδικαιολόγητα. Στη Γ΄ Γυμνασίου εμφανίζεται μία ενὀτητα που παρουσιάζει μαζί τον Άγιο Πορφύριο, τη μητέρα Τερέζα, τον Γκάντι και τον Μάρτιν Λούθερ Κινγκ. Το ίδιο είναι η αγιότητα των Ορθοδόξων Αγίων με τον πολιτικό ειρηνισμό του Γκάντι; Φοβούμαι ότι τα μεταλλαγμένα Θρησκευτικά θα οδηγήσουν τους μαθητές στη σύγχυση, στον σχετικισμό και στον συγκρητισμό.

Οι σχεδιαστές του πολυθρησκειακού προγράμματος ισχυρίζονται ότι με τη νέα μορφή των Θρησκευτικών θα περιορισθούν (ή θα καταργηθούν;) οι απαλλαγές από το μάθημα. Προσωπικά προβλέπω ότι θα αυξηθούν. Άλλωστε το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων έκρινε το 2007 (υπόθεση Νορβηγίας) ότι και από ένα πολυθρησκειακό μάθημα επιτρέπονται οι απαλλαγές.

Άρθρο στην εφημερίδα ΟΡΘΟΔΟΞΗ ΑΛΗΘΕΙΑ, Τετάρτη 21 Σεπτεμβρίου 2016