Άρθρα

Αλβανικό σχολικό βιβλίο (φωτογραφία από το ιστολόγιο του περιοδικού ΑΡΔΗΝ)

Κωνσταντίνος Χολέβας – Πολιτικός Επιστήμων

Είναι προφανές ότι οι σχέσεις του Ελληνισμού με την Αλβανία επιδεινώνονται. Οι γείτονες προκαλούν έχοντας προφανώς και τη στήριξη της Τουρκίας. Τα πρόσφατα γεγονότα μιλούν από μόνα τους:

Η κυβέρνηση του Έντι Ράμα συνεχίζει την κατεδάφιση ελληνικών οικιών και την καταπάτηση ελληνικών περιουσιών στη Χειμάρρα.

Το Δημοκρατικό Κόμμα της αντιπολιτεύσεως (ιδρυτής ο Σάλι Μπερίσα, Πρόεδρος ο Λουζλίμ Μπάσα) ανακοίνωσε την επίσημη συνεργασία του με το κόμμα των Τσάμηδων. Οι Τσάμηδες είναι απόγονοι των Μουσουλμάνων της Θεσπρωτίας, οι οποίοι κατά την περίοδο του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου συνεργάσθηκαν με τους Ιταλούς και Γερμανούς κατακτητές.

Στα σχολεία της Ελληνικής Εθνικής κοινότητας, όπου και όταν αυτά λειτουργούν, τα βιβλία Ιστορίας και Γεωγραφίας τυπώνονται στα Τίρανα και εκφράζουν την ανθελληνική προπαγάνδα του αλβανικού εθνικισμού. Σχετική ανακοίνωση εξέδωσε η ΟΜΟΝΟΙΑ, ο επίσημος φορέας των Βορειοηπειρωτών.

Οι τουρκικές επενδύσεις στην Αλβανία αυξάνονται και η γειτονική χώρα μετατρέπεται σε φερέφωνο και δορυφόρο της Άγκυρας. Ήδη οι σχέσεις ήσαν στενές κατά τα τελευταία χρόνια και είναι ενδεικτικό ότι η συμφωνία Κώστα Καραμανλή και Σάλι Μπερίσα για τις θαλάσσιες ζώνες ανετράπη από τον Ράμα κατόπιν τουρκικών υποδείξεων.

Και όλα αυτά συμβαίνουν σε μία περίοδο γενικότερης αναταραχής στα Βαλκάνια με τους Αλβανούς του Κοσσόβου να συζητούν την ανταλλαγή εδαφών με τη Σερβία και με το όραμα της Μεγάλης ή «Φυσικής» Αλβανίας να ενθουσιάζει τις πολιτικές ηγεσίες στα Τίρανα και στην Πρίστινα.

Είναι απαραίτητο η Ελλάς να δείξει εμπράκτως το ενδιαφέρον της για τον Ελληνισμό της Βορείου Ηπείρου και του ευρύτερου αλβανικού χώρου.

Να σταματήσει η μυστική διπλωματία και να μάθουμε τι συζητεί ο Υπουργός Εξωτερικών με τον Αλβανό ομόλογό του.

Να ζητήσουμε την κατάργηση των μειονοτικών ζωνών, που είχε καθιερώσει το κομμουνιστικό καθεστώς, ώστε να μπορούν να ιδρυθούν ελληνικά σχολεία σε κάθε πόλη ή χωριό όπου ζουν ομοεθνείς μας.

Να καταγγείλουμε διεθνώς το ανθελληνικό περιεχόμενο των σχολικών βιβλίων, τα οποία αποστέλλει η αλβανική κυβέρνηση στα ελληνικά μειονοτικά σχολεία.

Να υπενθυμίσουμε στην Αλβανία ότι η ευρωπαϊκή πορεία της εξαρτάται από τις καλές σχέσεις με την Ελλάδα και από τον σεβασμό των δικαιωμάτων και των ελευθεριών της ελληνικής μειονότητος.

Να ενημερωθούν οι ΗΠΑ, η Ευρ. Ένωση και οι διεθνείς Οργανισμοί για τα εγκλήματα πολέμου των Μουσουλμάνων Τσάμηδων και για τα αδικαιολόγητα σημερινά αιτήματά τους. Αξίζει γι’ αυτό το θέμα να εκδοθούν σοβαρές και τεκμηριωμένες μελέτες στα ελληνικά και στα αγγλικά.

Το κυριώτερο είναι να σταματήσουν οι πάσης φύσεως εθνικές υποχωρήσεις, οι οποίες αποθρασύνουν τους γείτονες. Η Συμφωνία των Πρεσπών έδωσε την εικόνα μιας φοβισμένης Ελλάδας, η οποία υποχωρεί ενώπιον ενός ανίσχυρου κράτους. Χρειαζόμαστε μία δυναμική και υπερήφανη εξωτερική πολιτική.

Άρθρο στην ΚΥΡΙΑΚΑΤΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ, 20.9.2018

Κωνσταντίνος Χολέβας – Πολιτικός Επιστήμων

Δύο κυβερνητικές ανακοινώσεις μέσα σε ένα 48ωρο στέλνουν ανησυχητικά μηνύματα. Η Ιστορία του Ελληνισμού θα βρεθεί συμπιεσμένη μεταξύ της Συμφωνίας των Πρεσπών και της αποδομητικής σχολής. Συγκεκριμένα:

Η πρώτη είδηση έρχεται από τη συνέντευξη του Υπουργού Παιδείας κ. Κ. Γαβρόγλου στην ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ της Κυριακής 9.9.2018. Εκεί αναφέρει ότι θα αναθέσει τη διαμόρφωση της ύλης και των σχολικών βιβλίων της Ιστορίας στην ομάδα των 10 επιστημόνων, οι οποίοι ήδη έχουν αναρτήσει την πρότασή τους εδώ και 15 μήνες στην ιστοσελίδα του Ινστιτούτου Εκπαιδευτικής Πολιτικής.

Η δεύτερη είδηση προκύπτει από μία ανακοίνωση του Υπουργείου Εξωτερικών στις 10.9.2018. Η ανακοίνωση αναφέρει ότι βάσει του άρθρου 8 της Συμφωνίας των Πρεσπών -η οποία δεν έχει κυρωθεί από το Ελληνικό Κοινοβούλιο- θα συσταθεί μικτή διεπιστημονική επιτροπή Ελλήνων και Σκοπιανών ειδικών, η οποία θα εξετάσει θέματα ιστορίας, αρχαιολογίας και εκπαιδεύσεως. Με απλά λόγια αντί να περιορίσουμε τον αλυτρωτισμό και τον εθνικισμό των ψευδομακεδόνων, τώρα αποδεχόμαστε ότι και εμείς είμαστε ύποπτοι για αλυτρωτισμό και διαστρέβλωση της ιστορίας!

Η ανακοίνωση του κ. Γαβρόγλου προκαλεί διάφορα ερωτήματα:

Αποδέχεται την πρόταση των 10 επιστημόνων, οι οποίοι αρνούνται τη διαχρονική συνέχεια του Ελληνισμού;

Συμφωνεί μαζί τους ότι δεν πρέπει να προβάλλονται οι ήρωες του Έθνους, αλλά τα κοινωνικά προβλήματα;

Δέχεται τη φιλοσοφία τους, η οποία αθωώνει τους Οθωμανούς και μιλά για αρμονική συμβίωση Χριστιανών και Μουσουλμάνων;

Έχει διαβάσει την αυστηρή κριτική που έχει δεχθεί η πρόταση των 10 από το Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας του ΕΚΠΑ, τις Ενώσεις Φιλολόγων, το Σωματείο «Ελληνική Γλωσσική Κληρονομιά» και άλλους;

Θεωρεί ορθή τη συρρίκνωση του ιστορικού ρόλου της Ορθόδοξης Εκκλησίας;

Καταθέτω προς το παρόν τα ερωτήματα. Αναλυτική κριτική θα γίνει όταν θα δούμε την τελική απόφαση του Υπουργείου για τη διδασκαλία της Ιστορίας στα σχολεία.

Όσον αφορά στην επιτροπή του Υπουργείου Εξωτερικών προξενεί εντύπωση η βιασύνη. Γιατί ενεργοποιούν το άρθρο 8 αφού ακόμη δεν έχει διεξαχθεί το Δημοψήφισμα στα Σκόπια και δεν έχει γίνει η απαιτούμενη αναθεώρηση του Συντάγματός τους; Γιατί επιδεικνύεται ασέβεια προς τη Βουλή των Ελλήνων, η οποία είναι αρμόδια για την κύρωση ή απόρριψη της Συμφωνίας;

Προσωπικά δεν θεωρώ τυχαία τη σύμπτωση των δύο ανακοινώσεων. Η Ιστορία μας και η εθνική μας ταυτότητα βρίσκονται μεταξύ πολλών πυρών. Αμφισβητούνται και από τους Σκοπιανούς και από τους εν Ελλάδι αποδομητές.

Η Επιτροπή του άρθρου 8 θα δώσει το δικαίωμα σε επιστήμονες των Σκοπίων να παρεμβαίνουν στις ανασκαφές της Αμφίπολης, να ζητούν την μετονομασία του Μουσείου Μακεδονικού Αγώνος, να περικόπτουν τον Κύριλλο και Μεθόδιο από τα σχολικά μας βιβλία.

Με κάθε νόμιμο και δημοκρατικό τρόπο ας προστατεύσουμε την Ιστορία μας.

Άρθρο στην ΚΥΡΙΑΚΑΤΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ, 16.9.2018

Κωνσταντίνος Χολέβας – Πολιτικός Επιστήμων

Η απόφαση του Υπουργείου Παιδείας για την κατάργηση των Λατινικών από τις Πανελλήνιες εξετάσεις, άρα και από το Λύκειο, προκάλεσε δικαιολογημένες αντιδράσεις.

Ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Χίου, Ψαρών και Οινουσσών κ. Μάρκος, με διδακτική εμπειρία κλασικού φιλολόγου, δήλωσε τα εξής:

«Ὁ Πώλ Βαλερύ, ἐκ τῶν κυριοτέρων ἐκφραστῶν τῆς Εὐρωπαϊκῆς Ἑνώσεως, εἶχε ἀναφέρει ὅτι ὁ Εὐρωπαϊκός Πολιτισμός στηρίζεται σέ τρία θεμέλια:

Τόν Γολγοθᾶ, τήν Ἀκρόπολη καί τό Καπιτώλιο, ἀναφερόμενος στόν Χριστιανικό λόγο τῆς Ἀληθείας καί τῆς κατά Χριστόν Ἀγάπης, τήν φιλοσοφία τῶν Ἀρχαίων Ἑλλήνων καί τήν νομική σκέψη τῶν Ρωμαίων.

Ἡ κατάργηση τοῦ μαθήματος τῶν Λατινικῶν συνιστᾶ ἀκρωτηριασμό τῶν βάσεων τοῦ πολιτισμοῦ μας καί πνευματική ἀφυδάτωση τῶν ἀνθρωπιστικῶν σπουδῶν, με ἀνησυχητικές συνέπειες στήν διαμόρφωση τοῦ ὁλοκληρωμένου Ἕλληνα καί Εὐρωπαίου πολίτη».

Εξ άλλου και η Τομεάρχης Παιδείας και Θρησκευμάτων της Νέας Δημοκρατίας κ. Νίκη Κεραμέως εξέφρασε την αντίθεσή της στην κατάργηση των Λατινικών θυμίζοντας ότι σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες οι ανθρωπιστικές σπουδές και τα κλασικά γράμματα αναβαθμίζονται.

Πράγματι είναι απορίας άξιον γιατί στην Ελλάδα υποβαθμίζονται τα Αρχαία Ελληνικά και τα Λατινικά, την ώρα που ο Μακρόν στη Γαλλία έχει θέσει ως στόχο την ευρεία και συστηματική διδασκαλία των δύο αυτών μαθημάτων στα Γυμνάσια – Λύκεια της χώρας του. Άλλωστε ήταν και μία από τις προεκλογικές εξαγγελίες του η ενίσχυση του μαθήματος που είναι γνωστό ως grec– latin.

Τα Αρχαία Ελληνικά υπέστησαν συρρίκνωση κατά την περίοδο διακυβερνήσεως του ΣΥΡΙΖΑ. Πρώτα καταργήθηκε η διδασκαλία του Επιταφίου του Περικλέους, τον οποίο κατέγραψε ο Θουκυδίδης. Ύστερα αποφασίσθηκε η κατάργηση της εξετάσεως των Αρχαίων Ελληνικών κατά τις προαγωγικές εξετάσεις του Γυμνασίου, δίνοντας έτσι το μήνυμα ης σαφούς υποβαθμίσεως του μαθήματος. Τώρα μαθαίνουμε ότι στις Πανελλήνιες εξετάσεις για σχολές όπως η Νομική, η Φιλολογία κ.ά οι υποψήφοι δεν θα εξετάζονται στη μετάφραση του διδαγμένου αρχαίου κειμένου, ενώ περιορίζεται σε λίγες γραμμές και η μετάφραση του αδιδάκτου αρχαιοελληνικού κειμένου.

Κι όμως η Ελλάδα θα έπρεπε να πρωτοπορεί στη διδασκαλία και έκδοση των κλασικών κειμένων. Θα μπορούσαμε να καταστούμε ένα διεθνές κέντρο Ανθρωπιστικών και Ορθοδόξων Σπουδών. Τα Αρχαία Ελληνικά είναι μία παλαιότερη μορφή της γλώσσας μας και μάς βοηθούν να κατανοήσουμε τις Ακολουθίες της Εκκλησίας και την ετυμολογία των νεωτέρων ελληνικών λέξεων.

Τα Λατινικά είναι η μητέρα των περισσοτέρων ευρωπαϊκών γλωσσών. Είναι άρρηκτα δεμένα με την Ευρώπη, στην οποία ανήκουμε. Είναι απαραίτητο βοήθημα όχι μόνο για τον Φιλόλογο και τον Ιστορικό, αλλά και για τον Νομικό, τον Θεολόγο, τον Πολιτειολόγο.

Τα Αρχαία Ελληνικά και τα Λατινικά δεν είναι νεκρές γλώσσες, Είναι τα θεμέλια του πολιτισμού μας.

Άρθρο στην ΚΥΡΙΑΚΑΤΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ, 9.9.2018

Κωνσταντίνος Χολέβας – Πολιτικός Επιστήμων

Είδατε το νέο τηλεοπτικό διαφημιστικό μήνυμα, με το οποίο ο Σκοπιανός Πρωθυπουργός προπαγανδίζει υπέρ της Συμφωνίας των Πρεσπών; Για να ψηφίσουν οι συμπολίτες του υπέρ της Συμφωνίας στο δημοψήφισμα της 30.9.2018,  ο Ζάεφ παρουσιάζει το σύνθημα της Ευρωπαϊκής Μακεδονίας, πουθενά δεν γίνεται λόγος για «Βόρεια Μακεδονία». Είναι προφανές ότι ο ορος «Βόρεια» μπήκε στη συμφωνία απλώς και μόνο για να έχει κάτι να παρουσιάσει ως επιτυχία ο κ. Τσίπρας. Στην πράξη οι Σκοπιανοί έχουν ήδη αποφασίσει την ταχεία έκλειψη και απόρριψη του γεωγραφικού προσδιορισμού.

Από πλευράς ιστορικής είναι σαφής η εμμονή του Ζάεφ και του επιτελείου του στην σκοπιανοποίηση των Αγίων Κυρίλλου και Μεθοδίου, τους οποίους χαρακτηρίζουν ως  ιδρυτές και πατέρες του «μακεδονικού» έθνους. Η ελληνική κυβέρνηση ισχυρίζεται ότι με τη Συμφωνία προστάτευσε την αρχαία ελληνική ιστορία. Ακόμη κι αν δεχθούμε ότι ισχύει κάτι τέτοιο, η ουσία είναι ότι οι κ.κ. Τσίπρας και Κοτζιάς παραχώρησαν στα Σκόπια τη Χριστιανική, Βυζαντινή και Νεώτερη ιστορία της Μακεδονίας. Το κείμενο των Πρεσπών αποτυπώνει την αντίληψη πολλών στελεχών και διανοουμένων του ΣΥΡΙΖΑ περί ασυνέχειας του Ελληνικού Έθνους. Από τον Περικλή μεταβαίνουν στον Κολοκοτρώνη. Γι’ αυτό και ελαφρά τη καρδία επιτρέπουν στον Ζάεφ να διαφημίζει στο τηλεοπτικό σποτ το έργο των δύο  Θεσσαλονικέων αδελφών ως επίτευγμα του «μακεδονικού» έθνους. Όμως οι Άγιοι ήσαν Έλληνες και εστάλησαν σε διάφορες ιεραποστολές από τον Πατριάρχη και τον Αυτοκράτορα της Κωνσταντινουπόλεως κατά τον 9ο αιώνα.

Όσον αφορά στη νεώτερη ιστορία του κατασκευασμένου έθνους ο Ζάεφ προβάλλει στο τηλεοπτικό φιλμάκι του τον Κρστε Μισίρκοφ. Πρόκειται για έναν διανοούμενο που δραστηροποιήθηκε στις αρχές του 20ού αιώνα και τον οποίο θεωρεί η ηγεσία των Σκοπίων ως θεμελιωτή της σύγχρονης  «μακεδονικής» ταυτότητας. Όσοι ασχολούνται με την ιστορία των Βαλκανίων γνωρίζουν καλά ότι ο Μισίρκοφ έχει δημοσιεύσει πολλά κείμενα, στα οποία δηλώνει Βούλγαρος και υπεραμύνεται των Βουλγαρικών απόψεων στο Μακεδονικό. Κατά καιρούς είχε ξαφνικές μετακινήσεις προς τον «μακεδονισμό» που χαροποιούν τη σκοπιανή προπαγάνδα, αλλά  αυτές οι εναλλαγές στις απόψεις του καταδεικνύουν πόσο σαθρά είναι τα θεμέλια του τεχνητού έθνους, το οποίο κατασκεύασε ο Τίτο το 1944.

Δύο Έλληνες Ορθόδοξοι ιεραπόστολοι και ένας Βουλγαρόφρων με οβιδιακές μεταμορφώσεις χρησιμοποιούνται από τον Ζόραν Ζάεφ ως επιχειρήματα υπάρξεως του «μακεδονικού»  έθνους. Κι όμως σ’ αυτό το εθνολογικό συνονθύλευμα η ελληνική κυβέρνηση παραχωρεί μακεδονική εθνότητα, ταυτότητα και γλώσσα. Η Συμφωνία των Πρεσπών βλάπτει σοβαρά τον Ελληνισμό!

Άρθρο στην ιστοσελίδα thepresident.gr – 3/9/2018

Κωνσταντίνος Χολέβας – Πολιτικός Επιστήμων

Ο Υπουργός Εξωτερικών των Σκοπίων Νίκολα Ντιμιτρόφ δήλωσε στο Ευρωκοινοβούλιο ότι είναι Μακεδόνας και ότι στη χώρα του κατοικούν Μακεδόνες που μιλούν τη Μακεδονική γλώσσα. Και μόνον αυτή η δήλωση μάς δείχνει πόσο επικίνδυνη και επιζήμια είναι η Συμφωνία των Πρεσπών. Αν -ο μη γένοιτο- κυρωθεί η συμφωνία από το ελληνικό Κοινοβούλιο χαρίζουμε στα Σκόπια την ταυτότητά μας. Αποκοπτόμαστε από την ιστορία μας.

Αν ο Ντιμιτρόφ είναι Μακεδόνας, τότε εγώ που γεννήθηκα στη Θεσσαλονίκη και οι παππούδες μου αγωνίσθηκαν για την ελληνικότητα της Μακεδονίας, τι είμαι; Αυτό το ερώτημα δεν εκφράζει μόνο την προσωπική μου αγωνία, αλλά και την αγωνία 2,5 εκατομμυρίων κατοίκων της Βορείου Ελλάδος και εκατοντάδων χιλιάδων Μακεδόνων που ζουν στην υπόλοιπη Ελλάδα και στο εξωτερικό. Η κυβέρνηση χαρίζει την εθνότητα, την ταυτότητα και τη γλώσσα σε 1 εκατομμύριο Σκοπιανών (οι υπόλοιποι κάτοικοι της χώρας δηλώνουν Βούλγαροι, Αλβανοί, Τούρκοι, Έλληνες κλπ) και την στερεί από 3 εκατομμύρια Ελλήνων. Τα Σκόπια θα είναι κράτος με το όνομα Μακεδονία (ο όρος Βόρεια συντόμως θα εκπέσει και θα ξεχαστεί) και θα ακούγεται διεθνώς, ενώ η ελληνική Μακεδονία θα είναι απλώς μία εσωτερική περιφέρεια της Ελλάδος .

Ο Νίκολα Ντιμιτρόφ σε δηλώσεις του προ ολίγων μηνών υπήρξε πιο σαφής: Είπε ότι οι κάτοικοι της Βορείου Ελλάδος δεν θα μπορούν να αποκαλούνται Μακεδόνες. Με τη Συμφωνία των Πρεσπών η κυβέρνηση Τσίπρα χαρίζει σε ένα πολυεθνικό συνονθύλευμα τη μονοπώληση του ονόματος και της ταυτότητας. Είναι πολύ σκληρό για τον Έλληνα Μακεδόνα να αισθάνεται ότι η κυβέρνησή του αδιαφορεί για την ταυτότητά του, την ιστορία του, την αξιοπρέπειά του. Από την εποχή που ο κομμουνιστής δικτάτωρ Τίτο κατασκεύασε το ανύπαρκτο «μακεδονικό» έθνος η πρόθεση των ψευδομακεδόνων ήταν και είναι η μονοπώληση του ονόματος. Όταν ο Ντιμιτρόφ λέγει ότι ο ίδιος και οι συμπολίτες του είναι Μακεδόνες, εννοεί σαφέστατα ότι εγώ και όλοι οι πραγματικοί Μακεδόνες δεν θα μπορούμε να ονομαζόμαστε Μακεδόνες. Με το άρθρο 7 η εθνικώς επιζήμια Συμφωνία (και όχι προσύμφωνο) χαρίζει στα Σκόπια εθνική ταυτότητα Μακεδόνων και όχι απλώς υπηκοότητα, όπως διαδίδουν οι συντάκτες της.

Το απαράδεκτο κείμενο που υπεγράφη στις 17.6.2018 παραχωρεί την ιστορία μας σε μία ομάδα ανθρώπων, οι οποίοι πριν από το 1944 άλλα πίστευαν. Π.χ. ο πατέρας του Νίκολα Ντιμιτρόφ δήλωνε Βούλγαρος και αργότερα «μακεδονοποιήθηκε». Τα τεχνητά έθνη είναι κατασκεύασμα των ολοκληρωτικών και αυταρχικών καθεστώτων. Ο Μουσσολίνι ήθελε να δημιουργήσει έθνος Βλάχων στην Πίνδο, ο Στάλιν κατασκεύασε έθνος Λευκορώσων, ο Τίτο κατασκεύασε έθνος «Μακεδόνων».

Η Συμφωνία των Πρεσπών δεν πρέπει να κυρωθεί από το ελληνικό Κοινοβούλιο.

Άρθρο στην ΚΥΡΙΑΚΑΤΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ, 2.9.2018

Ο Ιερός Ναός της Παναγίας Λιέβισκα στην Πριζρένη

Κωνσταντίνος Χολέβας – Πολιτικός Επιστήμων

Τα σενάρια για πιθανή διχοτόμηση του Κοσσυφοπεδίου/Κοσσόβου και για ανταλλαγή εδαφών με τη Σερβία έχουν προκαλέσει εύλογα ερωτήματα για την ειρήνη στην περιοχή. Το πρώτο ερώτημα, το οποίο ευλόγως έρχεται στο μυαλό μας, αφορά την παρουσία της Ελληνικής Δυνάμεως Κοσσυφοπεδίου, της ΕΛΔΥΚΟ, η οποία αριθμεί 370 στρατιωτικούς. Οι Έλληνες έχουν ενταχθεί στη διεθνή ειρηνευτική δύναμη KFOR και αυτή τη στιγμή βρίσκονται σε δύο σημεία: Στην Πριζρένη, πρωτεύουσα του Κοσσόβου, το οποίο όμως η Ελλάς δεν αναγνωρίζει ως κράτος, και στη Μητρόβιτσα, δηλαδή στη ζώνη του βορείου Κοσσόβου όπου κατοικούν οι περισσότεροι από τους ενπομείναντες Σέρβους.

Τα Ορθόδοξα μοναστήρια της περιοχής αποτελούν την κοιτίδα του σερβικού έθνους, γι’ αυτό και η Σερβία δεν έχει αποδεχθεί την ύπαρξη ανεξαρτήτου Κοσσόβου με αλβανική κυβέρνηση. Σημαντική, όμως, είναι και η πολιτιστική παρουσία του Ελληνισμού στην περιοχή.

Επτακόσια χρόνια πριν από την άφιξη των Ελλήνων στρατιωτικών της ΕΛΔΥΚΟ, έφταναν στο σερβικό τότε Κοσσυφοπέδιο Έλληνες αγιογράφοι από τη Θεσσαλονίκη και γενικότερα από τη Μακεδονία. Πρόκειται για την περίφημη Μακεδονική Σχολή αγιογραφίας, στην οποία ανήκει και ο γνωστός από τα έργα του στο Πρωτάτο του Αγίου Όρους Μανουήλ Πανσέληνος. Καλό είναι να θυμόμαστε και να τονίζουμε αυτή τη σπουδαία περίοδο της Βυζαντινής αγιογραφίας, διότι το όνομα «Μακεδονική» θα διεκδικηθεί από τους Σκοπιανούς, αν -ό μη γένοιτο- κυρωθεί και εφαρμοσθεί η Συμφωνία των Πρεσπών.

Όπως καταγράφει ο αείμνηστος βυζαντινολόγος Μανόλης Χατζηδάκης στο περιοδικό ΝΕΑ ΕΣΤΙΑ των Χριστουγέννων 1985 (Αφιέρωμα στη Θεσσαλονίκη), από το 1300 μέχρι το 1330 ο Μιχαήλ Αστραπάς από τη Θεσσαλονίκη μαζί με τον συνεργάτη του Ευτύχιο βρίσκονται στην υπηρεσία Σέρβων ηγεμόνων και αγιογραφούν Ορθοδόξους ναούς στο Κοσσυφοπέδιο και στην κυρίως Σερβία. Στρέφουν την αγιογραφία από τη βαριά τεχνοτροπία προς μία πιο ελαφριά, πιο πολύχρωμη και πιο αφηγηματική. Το μαρτυρούν η Παναγία στη Λιέβισκα της Πριζρένης (1308/9), ο Άγιος Γεώργιος στο Στάρο Ναγκορίτσινο (1317) και άλλα έργα.

Το Κοσσυφοπέδιο είναι ένα ανοιχτό Μουσείο Βυζαντινού Πολιτισμού, στο οποίο οι Έλληνες έχουμε βάλει τη σφραγίδα μας. Άλλωστα τα Σερβικά Μοναστήρια, πολλά από τα οποία υπέστησαν καταστροφές και επιθέσεις, πρέπει να αποτελούν αντικείμενο ενδιαφέροντος και μελέτης από όλους τους Ορθοδόξους, αλλά και από κάθε μελετητή του Βυζαντίου/ Ρωμανίας. Οι Έλληνες στρατιώτες κατά τα τελευταία χρόνια προστάτευσαν αρκετά Ορθόδοξα μοναστήρια και ναούς.

Σήμερα η Ελλάς πρέπει να ενδιαφερθεί για την ειρηνική διευθέτηση των διαφορών μεταξύ Αλβανών και Σέρβων και για την προστασία της Ορθόδοξης πολιτιστικής κληρονομιάς στο Κοσσυφοπέδιο και στα Μετόχια.

Και ας μην ξεχνούμε ότι η πόλη Μητρόβιτσα του Κοσσόβου πήρε το όνομά της από τον Άγιο Δημήτριο!

Άρθρο στην ΚΥΡΙΑΚΑΤΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ, 26.8.2018

Κωνσταντίνος Χολέβας – Πολιτικός Επιστήμων

Πολλά και διάφορα γράφονται για το μέλον του Κοσσόβου και για το ενδεχόμενο ανταλλαγής εδαφών μεταξύ αυτής της οντότητας και της Σερβίας. Το Κοσσυφοπέδιο για τους Έλληνες ή Κοσσόβα για τους Αλβανούς -που αποτελούν την πλειοψηφία του πληθυσμού- ή Κόσσοβο-Μετόχια για τους Σέρβους (που τιμούν ιδιαιτέρως τα Ορθόδοξα Μοναστήρια και τα Μετόχιά τους στην περιοχή) βρίσκεται κατά τις τελευταίες ημέρες στο επίκεντρο των συζητήσεων. Θυμίζω ορισμένα γεγονότα:

Ο Αμερικανός Πρέσβυς στο Κόσσοβο δήλωσε ότι δεν θα ήταν κακή ιδέα η διχοτόμηση της περιοχής (για τις ΗΠΑ είναι κράτος, αλλά η Ελλάς και άλλες χώρες δεν το αναγνωρίζουν) ώστε να αποσχισθεί η περιοχή της Μητρόβιτσα, στην οποία ζει η σερβική μειονότητα.

Εκπρόσωποι των Σέρβων και των Αλβανών Κοσσοβάρων άφησαν ανοικτό το ενδεχόμενο να συζητήσουν την ανταλλαγή εδαφών.

Οι Αλβανοί της περιοχής Πρέσεβο στη Νότιο Σερβία δήλωσαν ότι δέχονται να γίνουν αντικείμενο ανταλλαγής εδαφών μεταξύ Σερβίας και Κοσσόβου. Δηλαδή η περιοχή τους να ενωθεί με το αλβανοκρατούμενο Κόσσοβο και το βόρειο τμήμα του Κοσσόβου να ενωθεί με τη Σερβία.

Το κρατικό γερμανικό πρακτορείο μετέδωσε ανάλυση, η οποία υπογραμμίζει ότι τα σχέδια για Μεγάλη ή «Φυσική» Αλβανία παραμένουν επάνω στο τραπέζι και θα δημιουργήσουν προβλήματα στα Σκόπια, στη Σερβία, στο Μαυροβούνιο, ακόμη και στην Ελλάδα.

Αλβανοί δημοσογράφοι του Κοσσόβου διαφωνούν με το ενδεχόμενο εδαφικών ανταλλαγών, διότι φοβούνται γενικευμένη αναταραχή στα Βαλκάνια. Θυμίζουν την επισφαλή σταθερότητα της Βοσνίας-Ερζεγοβίνης, όπου το σερβικό κρατίδιο δεν έχει ουσιαστικούς δεσμούς με το κρατίδιο των Κροατών και Μουσουλμάνων.

Προτείνω να είμαστε προσεκτικοί, επιφυλακτικοί και συγκρατημένοι ενώπιον αυτής της σεναριολογίας, χωρίς πάντως να αποκλείουμε το ενδεχομενο αναταραχής στη Βαλκανική. Προ δύο μηνών οι οπαδοί της Συμφωνίας των Πρεσπών μάς έλεγαν ότι οι Γερμανοί εταίροι μας στην Ε.Ε. επιθυμούν διακαώς τη σταθεροποίηση των Σκοπίων, άρα δεν πρέπει να συγκρουσθούμε μαζί τους. Τώρα διαβάζουμε σενάρια περί γερμανικής υποστηρίξεως στη Μεγάλη Αλβανία. Η κοινή λογική υποδεικνύει ότι και τα δύο μαζί δεν γίνονται. Αν η Γερμανία στηρίζει τον αλβανικό επεκτατισμό, τότε κινδυνεύουν με διχοτόμηση τα Σκόπια, στα οποία οι Αλβανοί υπερβαίνουν το 25%. Άρα κακώς υπογράψαμε τη Συμφωνία των Πρεσπών με ένα κράτος, το οποίο μετά από λίγους μήνες ίσως να μην υπάρχει!

Δίνω απλώς ένα παράδειγμα της συγχύσεως, στην οποία οδηγεί η ανεξέλεγκτη αποδοχή όλων των σεναρίων. Η ελληνική στάση πρέπει να βασισθεί, κατά την άποψή μου, στις ακόλουθες αρχές.

Α) Δεν αναγνωρίζουμε το Κόσσοβο ως κράτος, για να μην ανοίξουμε τον δρόμο για τη διεθνή ανανγνώριση μορφωμάτων όπως τα Κατεχόμενα στη Κύπρο.

Β) Δεν κυρώνουμε στη Βουλή των Ελλήνων τη Συμφωνία των Πρεσπών.

Γ) Απαιτούμε τον πλήρη σεβασμό των δικαιωμάτων του Ελληνισμού της Αλβανίας.

Άρθρο στην ΚΥΡΙΑΚΑΤΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ, 19.8.2018