Kωνσταντίνος Χολέβας

photo : Alkis Konstantinidis / Reuters

                             Κωνσταντίνος Χολέβας – Πολιτικός Επιστήμων

Η Συμφωνία των Πρεσπών είναι κακή. Βλάπτει τα εθνικά μας συμφέροντα και τώρα και στο μέλλον. Πρέπει να απορριφθεί από τη Βουλή των Ελλήνων. Η συζήτηση που γίνεται για ερμηνευτικές δηλώσεις και πρόσθετα Πρωτόκολλα, αν μεν γίνεται για να αποκαλύψει τις πραγματικές προθέσεις του Ζάεφ και να αποδομήσει τη Συμφωνία, τότε έχει κάποιο ενδιαφέρον. Αν, όμως, γίνεται με τη ψευδαίσθηση ότι έτσι θα βελτιωθεί το κείμενο των Πρεσπών και θα προστατευθεί η Ελλάς, τότε πρόκειται για ματαιοπονία.

Καταθέτω, λοιπόν, τα ακόλουθα ερωτήματα:

1. Η ανάγκη για ερμηνευτικές δηλώσεις προκύπτει από την εμφανή και συνεχιζόμενη αδιαλλαξία του Πρωθυπουργού των Σκοπίων Ζόραν Ζάεφ, ο οποίος –θυμίζω- είχε παρουσιαστεί ως ο μετριοπαθής της υποθέσεως! Η ουσία του προβλήματος είναι ότι όλο το ιδεολογικό οικοδόμημα του γειτονικού κράτους βασίζεται στον μύθο, στην πλαστογράφηση της Ιστορίας και στην κατασκευή ενός έθνους από τον κομμουνιστή Τίτο εις βάρος της ελληνικής Ιστορίας. Άρα προκύπτει το ερώτημα: Αφού ήδη υπάρχει διαφορετική ερμηνεία της Συμφωνίας από τις δύο πλευρές, ποιος μάς εγγυάται ότι θα ρυθμισθούν όλα τα θέματα με μία ή δύο ερμηνευτικές δηλώσεις; Θα παύσει η κακοπιστία των Σκοπιανών ηγετών; Σαφώς όχι. Άρα θα τεθεί πρόβλημα και ως προς την ερμηνεία των ίδιων των ερμηνευτικών δηλώσεων. Και η σύγχυση θα διαιωνίζεται και τα Σκόπια θα διατυμπανίζουν ότι η Ελλάς τούς παρεχώρησε «μακεδονική» γλώσσα και «μακεδονική» εθνότητα!
   
   
2. Μία ενδεχόμενη ερμηνευτική δήλωση για τη γλώσσα ή για τη nationality, όπως την γράφει το άρθρο 1, παρ. 3, της Συμφωνίας, θα αφήνει ακάλυπτο το πρωτεύον ζήτημα που είναι το όνομα. Από τη στιγμή που οι κ.κ. Τσίπρας και Κοτζιάς δέχονται τον όρο «μακεδονική» για τη γλώσσα και την εθνικότητα, τότε το όνομα «Βόρεια Μακεδονία» αποδυναμώνεται και ουσιαστικά ακυρώνεται. Άλλωστε ο Ζάεφ ήδη ομιλεί περί κράτους της Μακεδονίας χωρίς γεωγραφικό προσδιορισμό. Θυμίζω ότι η προπαγάνδα του για το αποτυχόν δημοψήφισμα της 30.9.2018 βασιζόταν στο σύνθημα περί Ευρωπαϊκής Μακεδονίας και όχι «Βόρειας Μακεδονίας».
   
   
3. Ό,τι και αν γραφεί στην ερμηνευτική δήλωση, παραμένει η βαρυτάτη υποχώρηση που κάνει η χώρα μας με το άρθρο 7 της Συμφωνίας. Εκεί δίδεται το δικαίωμα στα Σκόπια να χρησιμοποιούν τους όρους «Μακεδονία» και «Μακεδόνας» όπως θέλουν και όλα αυτά σε σχέση με γλώσσα, πληθυσμό, ιστορία, πολιτισμό και κληρονομιά. Όμως αυτά τα πέντε στοιχεία αποτελούν συστατικά έθνους, όπως πρώτος παρατήρησε ο καθηγητής της Σύγχρονης Ιστορίας του ΕΚΠΑ Ευάνθης Χατζηβασιλείου. Δεν αποτελούν χαρακτηριστικά υπηκοότητας, που είναι απλώς ο νομικός δεσμός του πολίτη με το κράτος. Δυστυχώς η ιδεοληψία των κυβερνώντων οδηγεί στην αναγνώριση εκ μέρους μας μιας τεχνητής εθνότητας, η οποία κατασκευάσθηκε το 1944 από ένα αντιδημοκρατικό και καταπιεστικό καθεστώς.
   
   
4. Και πώς θα βοηθήσουν οι ενδεχόμενες ερμηνευτικές δηλώσεις στο πρόβλημα της παρερμηνείας και πλαστογραφίας της Ελληνικής Ιστορίας; Τα άρθρα 7, παρ. 4, και 8, παρ. 2, της Συμφωνίας επιχειρούν κάπως να μετριάσουν την οικειοποίηση του Αλεξάνδρου και του Φιλίππου από τους γείτονες. Όμως η Ιστορία της Μακεδονίας, ως τμήμα της διαχρονικής Ιστορίας του Ελληνισμού, δεν περιορίζεται στην αρχαία ελληνική κληρονομιά. Περιλαμβάνει τη Χριστιανική, τη Βυζαντινή, την Τουρκοκρατούμενη και τη Νεώτερη Μακεδονία. Όλες αυτές οι περίοδοι μένουν ακάλυπτες από τη Συμφωνία και ήδη ο Ζάεφ επανειλημμένως χαρακτήρισε ως ιδρυτές του «Μακεδονικού Έθνους» τους Έλληνες Αγίους και ιεραποστόλους Κύριλλο και Μεθόδιο.
   
   
5. Κανένα Πρωτόκολλο και καμία ερμηνευτική δήλωση δεν θα μπορέσει να περιορίσει τη ζημιά, η οποία ήδη έχει αρχίσει να γίνεται με την Κοινή Διεπιστημονική Επιτροπή Εμπειρογνωμόνων του άρθρου 8, παρ. 5, της Συμφωνίας. Η Επιτροπή, με επτά μέλη από κάθε πλευρά, έχει ήδη ενεργοποιηθεί πριν καν κυρωθεί η Συμφωνία στην Ελληνική Βουλή. Και αν η Συμφωνία απορριφθεί; Γιατί βιάζονται οι συντάκτες της να την εφαρμόσουν πριν από τη νόμιμη κύρωσή της; Ήδη οι επιστήμονες των Σκοπίων ζήτησαν να ελέγξουν όλα τα σχολικά βιβλία μας και όχι μόνον εκείνα της Ιστορίας. Πριν από την υπογραφή της Συμφωνίας καταγγέλλαμε τον εθνικισμό και τον αλυτρωτισμό των Σκοπίων. Τώρα εμμέσως η ελληνική κυβέρνηση παραδέχεται και την ύπαρξη …ελληνικού αλυτρωτισμού! Επισημαίνω ότι το συγκεκριμένο άρθρο δίνει το δικαίωμα στα Σκόπια να παρεμβαίνουν και σε θέματα αρχαιολογίας. Αν, λοιπόν, ζητήσουν να παρεμποδίσουν τις ανασκαφές πχ στην Αμφίπολη ή στην Αιανή, ποια ερμηνευτική δήλωση θα μπορέσει να τούς σταματήσει;
   
   
6. Και ας μην λησμονούμε τα σοβαρά προβλήματα, τα οποία θα αντιμετωπίσουν χιλιάδες εταιρίες και προϊόντα της Βορείου Ελλάδος που χρησιμοποιούν τους όρους Μακεδονία και Μακεδονικός-ή-ό στα εμπορικά σήματά τους. Η Επιτροπή του άρθρου 1, παρ. 3θ, θα εργάζεται επί τρία χρόνια, αν εφαρμοσθεί η Συμφωνία, και ουδείς μπορεί να προβλέψει το αποτέλεσμα. Ποια ερμηνευτική δήλωση θα προστατεύσει τα ελληνικά μακεδονικά προϊόντα από την κακοπιστία των γειτόνων; Προφανώς καμία.
   
   

Η Συμφωνία απορρίπτεται. Είτε περιέχει, είτε δεν περιέχει ερμηνευτικές δηλώσεις. Ας μην μείνουν στην Ιστορία οι Πρέσπες ως ταυτισμένες με μία επιζήμια Συμφωνία. Ας τις έχουμε στον νου μας ως δύο όμορφες λίμνες στις οποίες θα βουλιάξει ο ψευδομακεδονισμός!

Άρθρο στην ιστοσελίδα liberal.gr, 13.12.2018

Κωνσταντίνος Χολέβας – Πολιτικός Επιστήμων

Την Κυριακή 9.12.2018 η Συντονιστική Φοιτητική Ένωση Βορειοηπειρωτικού Αγώνος ετέλεσε το μνημόσυνο του μακαριστού Μητροπολίτου Δρυϊνουπόλεως, Πωγωνιανής και Κονίτσης κυρού Σεβαστιανού στον Ιερό Ναό Αγίου Νικολάου της οδού Ασκληπιού. Μου ανετέθη να εκφωνήσω επιμνημόσυνη ομιλία και είπα τα εξής:

«Με τη βοήθεια του Θεού είμαστε εδώ συνηγμένοι επί το αυτό για να τιμήσουμε τη μνήμη του μακαριστού Μητροπολίτου Δρυϊνουπόλεως, Πωγωνιανής και Κονίτσης κυρού Σεβαστιανού. Ο Σεβαστιανός Οικονομίδης διακόνησε την ακριτική επαρχία της Ηπείρου από το 1967 μέχρι την εκδημία του στις 12.12.1994. Θεσσαλός στην καταγωγή και Πανέλλην στην ψυχή αγκάλιασε με ειλικρινή αγάπη το ποίμνιό του, αλλά και τους διωκομένους αδελφούς μας της Βορείου Ηπείρου.

Τιμούμε τον ασκητικό Ποιμενάρχη, ο οποίος μάς ενέπνεε με τον λιτό βίο και με την ορθόδοξη πνευματική ζωή του.

Τιμούμε τη μνήμη του Ιεράρχου, ο οποίος είχε φτάσει με κάθε μέσο, ακόμη και με τα πόδια, σε όλα τα δυσπρόσιτα σημεία της επαρχίας του.

Τιμούμε τον Επίσκοπο, ο οποίος έδινε κάθε χρόνο μήνυμα ελπίδας στους φυλακισμένους πίσω από τα ηλεκτροφόρα συρματοπλέγματα Βορειοηπειρώτες και ο οποίος έβαζε μεγάφωνα στα σύνορα κάθε Πάσχα από το Μαυρόπουλο και κάθε Δεκαπενταύγουστο από τη Μονή Μολυβδοσκεπάστου για να τούς μεταφέρει το Σταυροαναστάσιμο άγγελμα της Ορθοδοξίας.

Τιμούμε τη μνήμη του ανθρώπου, ο οποίος ίδρυσε τον Πανελλήνιο Σύνδεσμο Βορειοηπειρωτικού Αγώνος (ΠΑΣΥΒΑ) και την Συντονιστική Φοιτητική Ένωση Βορειοηπειρωτικού Αγώνος (ΣΦΕΒΑ).

Τον ευχαριστούμε, διότι κράτησε ζωντανή την εθνική μνήμη θυμίζοντας το πέρασμα και τις διδαχές του Πατροκοσμά, την ελληνικότητα των Βορειοηπειρωτών, την επέτειο του Αυτονομιακού Αγώνος και του Πρωτοκόλλου της Κερκύρας του 1914 και διότι ανεδείκνυε ιστορικά στοιχεία με συνέδρια και εκδόσεις.

Τον ευγνωμονεί σύμπας ο Ελληνισμός, διότι έκανε γνωστό το πρόβλημα της καταπιέσεως των Ορθοδόξων Ελλήνων από το αθεϊστικό καθεστώς του Χότζα και του Αλία. Μίλησε με επιχειρήματα στους πολιτικούς μας, έφερε το πρόβλημα μέχρι το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και σε άλλα διεθνή βήματα.

Τιμούμε ιδιαιτέρως τη μνήμη του, διότι είχε διορατικότητα και έβλεπε τους κινδύνους. Μετά την κατάρρευση του κομμουνισμού στην Αλβανία προέτρεπε τους Βορειοηπειρώτες να μην φύγουν, να μην ξεριζωθούν, να μην δώσουν δικαιώματα στον αλβανικό εθνικισμό να αλλοιώσει τον χαρακτήρα του βορείου τμήματος της Ηπείρου.

Σήμερα ο υψιπέτης αετός δικαιώνεται ηθικά.

Δικαιώνεται ο Σεβαστιανός, διότι βλέπουμε να συνεχίζεται η καταπιεστική πολιτική όλων των αλβανικών κυβερνήσεων εναντίον της ελληνικής εθνικής μειονότητας.

Βλέπουμε τις μπουλντόζες να γκρεμίζουν οικίες Ελλήνων στη Χειμάρρα.

Βλέπουμε να διατηρούνται οι μειονοτικές ζώνες όπως και επί κομμουνιστικού καθεστώτος αφήνοντας χωρίς ελληνικά σχολεία πόλεις και χωριά με σημαντικό αριθμό Ελλήνων.

Είδαμε προ ολίγων ετών την απογραφή να γίνεται με δόλιο τρόπο από τις αλβανικές αρχές. Ορθώς έπραξε η οργάνωση ΟΜΟΝΟΙΑ της Ελληνικής Εθνικής Μειονότητος και απέσχε. Πρέπει το συντομότερο να γίνει μία σοβαρή και αντικειμενική απογραφή του Ελληνισμού που ζει στη Βόρειο Ήπειρο και σε όλη την Αλβανία.

Ανησυχούμε για τις αλβανικές νομοθετικές μεθοδεύσεις που αποσκοπούν στη δημογραφική αλλοίωση των περιοχών, στις οποίες από τα αρχαία χρόνια κατοικεί ο Ελληνισμός.

Ακούμε επίσημες αλβανικές φωνές με συνθήματα κατά της Ελλάδος και υπέρ της Μεγάλης Αλβανίας.

Παρατηρούμε την κακοπιστία του Πρωθυπουργού Ράμα ως προς την ρύθμιση των θαλασσίων ζωνών, κάτι που έγινε προφανώς και με τουρκική υποκίνηση.

Διαπιστώνουμε τη συντήρηση του ζητήματος και των διεκδικήσεων των Τσάμηδων, συνεργατών των Ιταλών Φασιστών και των Γερμανών Ναζί. Ζήτημα, το οποίο είναι ανύπαρκτο για την Ελλάδα και ουδείς Έλλην νομιμοποιείται να το συζητεί.

Διαβάζουμε στα σχολικά βιβλία, τα οποία αποστέλλει το αλβανικό υπουργείο Παιδείας στα ελληνόπουλα, κείμενα και χάρτες που φέρνουν τα σύνορα της λεγομένης «Φυσικής Αλβανίας» μέχρι την Πρέβεζα.

Γίναμε μάρτυρες του φόνου δύο παλληκαριών που τιμούσαν την ελληνική καταγωγή τους: Του Αριστοτέλη Γκούμα και του Κωνσταντίνου Κατσίφα. Με συγκίνηση σημειώνω ότι σήμερα τελείται το τεσσαρακονθήμερο μνημόσυνο του Κατσίφα και στην Κύπρο μας. Συγκεκριμένα στον ιστορικό Ναό της Φανερωμένης στη Λευκωσία, στο προαύλιο του οποίου φυλάσσονται τα λείψανα του Εθνομάρτυρος Αρχιεπισκόπου Κυπριανού και των συν αυτώ αναιρεθέντων υπό των Τούρκων (1821).

Μόλις προ ολίγων ημερών είδαμε μία ακόμη συνέπεια του ανθελληνικού κλίματος, το οποίο καλλιεργείται στη γείτονα χώρα: Τη βεβήλωση του μνημείου του Βορειοηπειρώτη Μακεδονομάχου Θύμιου Λώλη.

Σήμερα μεταφερόμαστε νοερά μπροστά στον τάφο του αοιδίμου Σεβαστιανού στην Ιερά Μονή της Παναγίας Μολυβδοσκεπάστου, δίπλα στα σύνορα, και κλίνουμε ευλαβώς το γόνυ.

Υποσχόμαστε ότι δεν θα λησμονήσουμε τις παρακαταθήκες του, πνευματικές, εκκλησιαστικές, εθνικές. Θα μεριμνούμε διαρκώς για τα θρησκευτικά, εκπαιδευτικά, πολιτικά και ιδιοκτησιακά δικαιώματα των αδελφών μας της Βορείου Ηπείρου.

Δηλώνουμε ότι ως Ορθόδοξοι Χριστιανοί και ως δημοκρατικοί πολίτες επιθυμούμε την ειρηνική συνύπαρξη και την καταλλαγή με όλους τους γειτονικούς λαούς. Όμως αυτό δεν σημαίνει ότι θα δεχθούμε την περαιτέρω συρρίκνωση ή και την εκδίωξη του Ελληνισμού από μία πανάρχαια ελληνική πατρίδα.

Αποτίοντες φόρο τιμής στον μακαριστό Ιεράρχη ζητούμε να μην γίνουν υποχωρήσεις προς την Αλβανία εις βάρος των Βορειοηπειρωτών και εις βάρος των εθνικών συμφερόντων γενικότερα.

Καλούμε τους Βορειοηπειρώτες ομοεθνείς μας να παραμείνουν ενωμένοι, μαχητικοί και πιστοί στις ελληνορθόδοξες ρίζες τους.

Αιωνία η μνήμη του Μητροπολίτου Δρυϊνουπόλεως, Πωγωνιανής και Κονίτσης κυρού Σεβαστιανού!».

Κωνσταντίνος Χολέβας – Πολιτικός Επιστήμων

Η Τουρκία απειλεί περισσότερο από άλλες φορές. Στην Αλβανία η κυβέρνηση Ράμα εκφράζει μία ακραία μορφή εθνικισμού κατά της Ελλάδος και των Βορειοηπειρωτών. Στα Σκόπια ο Ζάεφ ονειρεύεται ανύπαρκτες μειονότητες εντός Ελλάδος και μας ζητά να διδάξουμε την τεχνητή ψευδομακεδονική γλώσσα, η οποία στην πραγματικότητα είναι ένα σερβοβουλγαρικό μείγμα κομμουνιστικής Τιτοϊκής προελεύσεως.

Και ενώ συμβαίνουν όλα αυτά η κυβερνώσα Αριστερά στην πατρίδα μας αμφισβητεί εμπράκτως και με τρεις τουλάχιστον τρόπους την εθνική μας ταυτότητα.

Πρώτον, με την εμμονή της στη Συμφωνία των Πρεσπών. Η Συμφωνία αυτή χαρίζει στο πολυεθνικό κράτος των Σκοπίων όνομα, γλώσσα και εθνότητα αποκόπτοντας τη Μακεδονία από την ελληνική εθνική ταυτότητα. Υπενθυμίζω ότι με το άρθρο 7 η Συμφωνία χαρίζει εθνότητα και οχι απλώς υπηκοότητα «μακεδονική», Η αναφορά σε γλώσσα, ιστορία, πολιτσμό και κληρονομιά αποτελεί κλασικό ορισμό έθνους. Επίσης επισημαίνω ότι περιέργως και προώρως ενεργιπιήθηκε το άρθρο 8, παρ. 5, και δόθηκε το δικαίωμα σε 7 επιστήμονες από τα Σκόπια να παρεμβαίνουν στις αρχαιολογικές ανασκαφές μας και στα σχολικά βιβλία μας.

Δεύτερον, με την πρόθεσή της να αναθεωρήσει το άρθρο 3 του Συντάγματος, το οποίο αναφέρεται στην Ορθόδοξη Εκκλησία του Χριστού. Οι κυβερνώντες θέλουν να αφαιρέσουν το όνομα του Χριστού από το Σύνταγμα. Γιατί άραγε; Αφού οι ιδρυτές του κράτους μας το 1821 τόνιζαν με κάθε τρόπο τη Χριστιανική Πίστη τους και τον σεβασμό τους στην ελληνορθόδοξη παράδοση.

Θέλουν επίσης να προσθέσουν μία διάταξη περί «θρησκευτικής ουδετερότητας» του κράτους. Περιττή, διότι το άρθρο 13 εξασφαλίζει τη θρησκευτική ελευθερία όλων των πολιτών, ασχέτως θρησκεύματος. Η ορολογία αυτή προέρχεται από τη Γαλλική Επανάσταση και εκφράζει τη θρησκεία των επαναστατών που ήταν ο Ντεϊσμός. Δηλαδή πίστευαν στην ύπαρξη Υπερτάτου Όντος, αλλά δεν εδέχοντο τη Θεία Πρόνοια και την παρέμβαση του Θεού στις ανθρώπινες υποθέσεις.Η ιδεολογία αυτή οδήγησε τους Γάλλους Επαναστάτες σε εγκλήματα κατά Ρωμαιοκαθολικών κληρικών, στη βεβήλωση της Αγίας Τράπεζας της Παναγίας των Παρισίων και σε προσωρινή κατάργηση του Χριστιανικού Ημερολογίου.

Γιατί η Ελλάδα, η οποία χρωστά την ελευθερία της σε ευλαβείς Ορθοδόξους, όπως ο Κολοκοτρώνης, ο Μακρυγιάννης και ο Καποδίστριας, να ακολουθεί μιμητικά την αντιχριστιανική ιδεολογία των συγχρόνων ουδετερόθρησκων θαυμαστών της Γαλλικής Επαναστάσεως του 1789;

Τρίτον, με την ανακοίνωση μέσω της ιστοσελίδας του Ινστιτούτου Εκπαιδευτικής Πολιτικής ενός Νέου Προγράμματος Σπουδών για την Ιστορία Δημοτικού, Γυμνασίου και Λυκείου. Η νέα σχολική Ιστορία, η οποία προβλέπεται να διδαχθεί από τον Σεπτέμβριο 2019, συρρικνώνει την παρουσία, τον πολιτισμό και τους αγώνες του Ελληνισμού και δεν βοηθεί στην ανάπτυξη της εθνικής συνειδήσεως.

Η συντριπτική πλειοψηφία του λαού μας απαιτεί σεβασμό στην εθνική ταυτότητα.

Άρθρο στην ΚΥΡΙΑΚΑΤΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ, 9.12.2018

Θ. Βρυζάκη: Η Ελλάς ευγνωμονούσα

Κωνσταντίνος Χολέβας – Πολιτικός Επιστήμων

Στις 2.11.2018 το Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής δημοσιοποίησε την αναλυτική ύλη του Νέου Προγράμματος Σπουδών για το μάθημα της Ιστορίας από την Γ΄ Δημοτικού μέχρι την Α΄ Λυκείου. Είναι εμφανής η προσπάθεια επιβολής μιάς αριστερόστροφης και ταξικής ερμηνείας ή μάλλον παρερμηνείας της Ιστορίας. Είναι επίσης προφανής η υποβάθμιση των εθνικών αγώνων και ιδιαιτέρως της Ελληνικής Επαναστάσεως του 1821 και των πρωταγωνιστών της.

Από τα πολλά προβληματικά στοιχεία της προτεινόμενης ύλης θα μείνω σήμερα σε ορισμένα σημεία, τα οποία καταδεικνύουν ιδεολογικές σκοπιμότητες, περίεργες ωραιοποιήσεις καταστάσεων και παράβλεψη των ιστορικών μαρτυριών.

Από την Ιστορία της Ε΄ τάξεως του Δημοτικού προκαλεί αίσθηση η αναφορά σε «Οθωμανικό Κόσμο» και όχι σε Τουρκοκρατία. Η Κωνσταντινούπολη «γίνεται Οθωμανική» είναι η φράση που χρησιμοποιείται! Η Άλωση του 1453 αποκόπτεται από την ιστορία του Ελληνισμού και εντάσσεται στην ιστορία των Οθωμανών Τούρκων.

Στην ίδια τάξη εξαφανίζονται τελείως οι Έλληνες από το 1453 έως το 1821. Γίνεται αναφορά σε Ορθοδόξους πληθυσμούς της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας και καλούνται οι μαθητές να τους κατηγοριοποιήσουν με κριτήριο τη γλώσσα τους (και όχι την εθνότητά τους). Οι σχεδιαστές του Προγράμματος φαίνεται ότι δεν δέχονται την ύπαρξη Ελλήνων πριν από την Ελληνική Επανάσταση και προσχωρούν στη λανθασμένη άποψη ότι πρώτα δημιουργήθηκε το Κράτος και μετά το Έθνος. Οι πηγές αποδεικνύουν το αντίθετο. Το Ελληνικό Έθνος προϋπήρχε του Νεοελληνικού Κράτους. Ο Ελληνισμός έχει αδιάσπαστη ιστορική συνέχεια και επί Τουρκοκρατίας επέζησε με στήριγμά του την Εκκλησία. Έστω και αν χρησιμοποίησαν τρία ονόματα, εναλλασσόμενα πολλές φορές στο ίδιο κείμενο, δηλαδή Ρωμηοί, Γραικοί και Έλληνες, οι πρόγονοί μας είχαν συνείδηση της ελληνικής τους ταυτότητας στα δύσκολα χρόνια της Τουρκοκρατίας και Ενετοκρατίας.

Στη Στ΄ Δημοτικού παρατηρούμε με έκπληξη ότι παρουσιάζονται η Μεγάλη Ιδέα και ο Μακεδονικός Αγώνας ως εκφράσεις ελληνικού επεκτατισμού! Η νέα ύλη δίνει την ακόλουθη οδηγία: «Να κατανοήσουν τον κυρίαρχο επεκτατικό στόχο της Μεγάλης Ιδέας ως βάσης της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής- Μεγάλη Ιδέα, Αλυτρωτισμός, Μακεδονικός Αγώνας». Όμως επεκτατισμός σημαίνει να διεκδικείς ξένα εδάφη. Στη συνέχεια μάλιστα τονίζεται ότι στη Μακεδονία συνυπήρχαν διάσπαρτοι πληθυσμοί που διέφεραν μεταξύ τους εθνολογικά και γλωσσικά, χωρίς να δίδεται έμφαση στην αριθμητική και εκπαιδευτική υπεροχή του Ελληνισμού στον χώρο της ιστορικής Μακεδονίας.

Με αυτόν τον τρόπο τα ελληνόπουλα των 12 ετών θα νομίζουν ότι ο Παύλος Μελάς πήγε να κατακτήσει αλλοεθνείς πληθυσμούς, ενώ η αλήθεια είναι ότι ο Μακεδονικός Αγώνας έγινε για να ελευθερωθούν ελληνικοί πληθυσμοί που είχαν ήδη ξεσηκωθεί κατά Τούρκων και Βουλγάρων.

Και όλα αυτά γίνονται παράλληλα με τη Συμφωνία των Πρεσπών και την παρέμβαση Σκοπιανών ιστορικών στα σχολικά βιβλία μας!

Άρθρο στην ΚΥΡΙΑΚΑΤΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ, 02.12.2018

Κωνσταντίνος Χολέβας – Πολιτικός Επιστήμων

Διαφωνώ με την πρόταση της Κυβερνήσεως να ενταχθεί στο Σύνταγμα της Ελλάδος διάταξη, η οποία θα αναφέρεται στη «θρησκευτική ουδετερότητα» του Κράτους. Οι λόγοι είναι οι ακόλουθοι:

1. Μία τέτοια διάταξη θα αποτελούσε πράξη ασέβειας και ιστορικής αμνησίας. Οι ελευθερωτές της πατρίδας μας το 1821 ήθελαν μία Ελλάδα άρρηκτα συνδεδεμένη με την Ορθοδοξία. Αυτό εξέφρασαν με το Προοίμιο των Επαναστατικών Συνταγμάτων, το οποίο επικαλείται την Αγία Τριάδα και το οποίο υπάρχει και στο ισχύον Σύνταγμα. Ήδη από τα Συντάγματα των τοπικών και Εθνικών Συνελεύσεων του Αγώνος κατοχυρώνεται η Ορθόδοξη Εκκλησία ως Επικρατουσα Θρησκεία, με παράλληλη κατοχύρωση των δικαιωμάτων των άλλων θρησκειών. Το Ελληνικό Κράτος δεν πρέπει να αγνοήσει τα ιδανικά των ιδρυτών του.

2. Η Ορθοδοξία είναι θεμελιώδες στοιχείο της εθνικής μας ταυτοτητας. Το δηλώνει ο πρώτος μας Κυβερνήτης Ιωάννης Καποδίστριας, όταν γράφει σε Ευρωπαίους πολιτικούς ότι τα κύρια στοιχεία του Ελληνικού Έθνους είναι η Ορθόδοξη Πίστη και η γλώσσα των πατέρων μας. Το πιστεύουν ακόμη και ξένοι μελετητές του Ελληνισμού, όπως ο αείμνηστος Γάλλος Ελληνιστής Ζακ Λακαρριέρ, ο οποίος δήλωσε: «Στην Ορθοδοξία ο Έλληνας νιώθει σαν στο σπίτι του». Το καταδεικνύουν και πολύ πρόσφατες δημοσκοπήσεις, στις οποίες το 74% των ερωτηθέντων αποδέχονται ότι η Ορθοδοξία είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με την ταυτότητα των Ελλήνων.

3. Η ρήτρα περί θρησκευτικής ουδετερότητος είναι περιττή, αφού υπάρχει το άρθρο 13 του Συντάγματος, το οποίο προστατεύει τη θρησκευτική ελευθερία όλων των πολιτών, όποια θρησκεία και αν ακολουθούν. Πρόκειται για έννοια πολύ ισχυρότερη από την ανεξιθρησκία. Έν ανεξίθρησκο κράτος απλώς δεν διώκει τα άλλα θρησκεύματα. Ενώ ένα κράτος με θρησκευτική ελευθερία προβαίνει σε θετικές ενέργειες ώστε όλοι οι πολίτες του να θρησκεύουν ελευθέρως και ακωλύτως αρκεί να σέβονται τους νόμους.

4. Η θρησκευτική ουδετερότητα σε άλλα ευρωπαϊκά κράτη έχει προκαλέσει προβλήματα. Επί παραδείγματι στη Γαλλία ισχύει από το 1905 νόμος, ο οποίος επιβάλλει τον πλήρη διαχωρισμό των κρατικών λειτουργιών από το θρησκευτικό φαινόμενο. Πρόκειται για συνέπεια της Γαλλικής Επαναστάσεως, η οποία εστράφη κατά των Ρωμαιοκαθολικών κληρικών. Το αποτέλεσμα είναι να μην υπάρχουν αναφορές περί Χριστιανισμού στα δημόσια σχολεία και οι μαθητές δεν μπορούν πχ να κατανοήσουν σημαντικά καλλιτεχνικά ή λογοτεχνικά έργα με χριστιανική θεματολογία. Το ουδετερόθρησκο δημόσιο σχολείο της Γαλλίας παράγει αποφοίτους, οι οποίοι αγνοούν τις χριστιανικές ρίζες του ευρωπαϊκού πολιτισμού.

5. Η ρήτρα περί θρησκευτικής ουδετερότητας δεν είναι κατ’ ανάγκην εγγύηση υπέρ της δημοκρατίας. Ο Κεμάλ Αταταούρκ επέβαλε τη θρησκευτική ουδετερότητα (laik), αλλά η Τουρκία ουδέποτε μέχρι σήμερα σεβάσθηκε τα ανθρώπινα δικαιώματα.

Επομένως το άρθρο 3 του Συντάγματος πρέπει να παραμείνει ως έχει.

Άρθρο στην ΚΥΡΙΑΚΑΤΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ, 25.11.2018

Κωνσταντῖνος Χολέβας

Πολιτικός Ἐπιστήμων – Συγγραφεύς
(Ὁμιλία στήν Ἑστία Νέας Σμύρνης, 14.11.2018)

Ἡ Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία καί ἡ ἑλληνική γλῶσσα εἶναι ἄρρηκτα δεμένες μεταξύ τους. Ἡ Ὀρθοδοξία ὡς Ἀποκάλυψη τοῦ ἀληθινοῦ Θεοῦ ἀξιοποίησε τόν γλωσσικό καί ἐννοιολογικό πλοῦτο τῆς ἑνιαίας ἑλληνικῆς καί χρησιμοποίησε διάφορες μορφές της (Ἀττική, Ἑλληνιστική Κοινή, Καθαρεύουσα, Δημοτική κ.λπ), γιά νά ἐκφράσει τά δόγματα τῆς Πίστεως, νά καταγράψει τόν ἐπίγειο βίο καί τή διδασκαλία τοῦ Χριστοῦ, νά ὑμνήσει τόν Θεό μέσῳ τῆς Θείας Λειτουργίας καί τῆς Ὑμνογραφίας καί γιά νά κατηχήσει τόν λαό.

Ἀπό ἱστορικῆς πλευρᾶς ἀξίζει νά τονισθεῖ ὅτι ἕνα ἀπό τά πρῶτα Συνταγματικα΄κείμενα τοῦ Νέου Ἑλληνισμοῦ, ἢ Διακήρυξη τοῦ Ἀρείου Πάγου (Βουλῆς) τῆς Ἀνατολικῆς Χέρσου Ἑλλάδος πού εἶχε ἕδρα τήν Ἄμφισσα (Σάλωνα) τό 1821, συνδέει τήν Ὀρθόδοξη Πίστη καί τήν ἑλληνική γλῶσσα χαρακτηρίζοντάς τις ὡς τήν «ἐπικρατοῦσαν γλῶσσαν καί θρησκείαν» τοῦ ἀγωνιζομένου Ἔθνους. Ἡ ἀναφορά τῆς Ὀρθοδόξου Ἀνατολικῆς τοῦ Χριστοῦ Ἐκκλησία ὠς ἐπικρατούσης καί προστατευομένης -χωρίς νά παραβιάζεται βεβαίως ἡ θρησκευτική ἐλευθερία τῶν μή Ὀρθοδόξων- ὑπάρχει ἔκτοτε σέ ὅλα τά ἑλληνικά Συντάγματα. Ὅμως ἡ προστασία τῆς γλώσσας μας ὡς στοιχείου ἐθνικῆς ταυτότητος δέν κατοχυρώνεται σήμερα συνταγματικῶς, ἄν καί θά ἔπρεπε κατά τήν ἄποψή μου.

Τά Εὐαγγέλια καί γενικῶς τά κείμενα τῆς Καινῆς Διαθήκης ἐγράφησαν στήν Ἀλεξανδρινή Κοινή, δηλαδή στήν ἁπλοποιημένη ἐξελικτική μορφή τῆς ἀρχαίας ἀττικῆς διαλέκτου (μέ στοιχεῖα καί ἀπό ἄλλες διαλέκτους), ἡ ὁποία διαμορφώθηκε στά χρόνια τοῦ Μεγάλου Ἀλεξάνδρου καί τῶν Ἐπιγόνων του. Στήν ἴδια γλωσσική μορφή μεταφράσθηκε ἀπό Ἑλληνιστές Ἑβραίους καί ἡ Παλαιά Διαθήκη. Αὐτή ἡ μετάφραση, γνωστή ὡς Μετάφραση τῶν Ο΄ (Ἑβδομήκοντα) χρησιμοποιήθηκε διεθνῶς περισσότερο καί ἀπό τό Ἑβραϊκό πρωτότυπο!

Τόν Δ΄ μ.Χ. αἰῶνα οἱ μεγάλοι Πατέρες τῆς Ἐκκλησίας μας, καί συγκεκριμένα ὁ Μέγας Βασίλειος καί ὁ Ἅγιος Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος, προτίμησαν νά στραφοῦν ὀκτώ αἰῶνες πίσω καί χρησιμοποίησαν τήν κλασσική ἀττική διάλεκτο τοῦ Δ΄ πρό Χριστοῦ αἰῶνος γιά νά συνθέσουν τά κείμενα καί τίς εὐχές τῆς Θείας Λειτουργίας. Δέν χρησιμοποίησαν τήν καθομιλουμένη τῆς ἐποχῆς τους, διότι θεώρησαν ὅτι ἡ ἀττική ἐκφράζει μέ μεγαλύτερη εὐκρίνεια τήν ἱεροπρέπεια, τό μυστήριο καί τήν ἀκρίβεια τῶν δογμάτων. Τήν ἴδια γλωσσική μορφή, τήν ἀττική, χρησιμοποιοῦν καί οἱ Βυζαντινοί Ὑμνογράφοι καθώς καί οἱ θεόπνευστοι Πατέρες τῶν Οἱκουμενικῶν Συνόδων, μέ χαρακτηριστικό παράδειγμα τό Σύμβολον τῆς Πίστεως.

Οἱ Τρεῖς Ἱεράρχες βοήθησαν μέ τίς σπουδές καί μέ τό παράδειγμά τους στήν προσέγγιση τῶν Χριστιανῶν πρός τά κλασσικά ἐλληνικά κείμενα. Ὁ Βασίλειος μέ τήν περίφημη ἐπιστολή του «Πρός τούς Νέους ὅπως ἄν ἐξ Ἑλληνικῶν ὠφελοῖντο λόγων» καί ὁ Ἄγιος Γργηγόριος ὁ Ναζιανζηνός μέ τίς δύο Στηλιτευτικές Ἐπιστολές του πρός τόν Αὐτοκράτορα Ἰουλιανό καταγράφουν ποιά στοιχεῖα ἀπορρίπτουν κάι ποιά κρατοῦν οἱ Χριστιανοί ἀπό τά ἀρχαῖα ἐλληνικά κείμενα. Ἀπορρίπτουν τήν εἰδωλολαττρική πλάνη, αλλά θεωροῦν ὅτι τά Ὁμηρικά ἔπη, τά κλασσικα κείμενα καί τά παραδείγματα ἀπό τήν ζωή ἐναρέτων ἀνδρῶν μποροῦν νά διδαχθοῦν στά παιδιά τῶν Χριστιανῶν ὡς εἰσαγωγικά μάθήματα πριν ἀπό τήν Χριστιανική Ἀγωγή. Ἡ χρήση ὅλων τῶν τότε γνωστῶν μορφῶν τῆς ἑλληνικῆς γλώσσας ἀπό τούς Τρεῖς Ἱεράρχες καί ἄλλους Πατέρες τῆς Ἐκκλησίας μας (π.χ. Γρηγόριος Παλαμᾶς τόν ΙΔ ΄αἰῶνα) εἶναι ἀξιοθαύμαστη καί συνετέλεσε στήν καθιέρωση τοῦ Ὁμήρου καί τῶν κλασσικῶν κειμένων ὡς βασικῶν διδακτικῶν ἐγχειριδίων τῶν βυζαντινῶν ἐκπαιδευτηρίων.

Παραθέτω χαρακτηριστικά ἕνα ἀπό τα «Ἒπιγράμματα εἰς ἑαυτόν τοῦ Γρηγορίου τοῦ Θεολόγου καί Ναζιανζηνοῦ, στό ὁποῖο ὑμνεῖ τήν Ἑλλάδα, ὅπου σπούδασε, καί μέ τό ὁποῖο καταδεικνύει τήν ἱκανότητά του νά μιμεῖται ἄριστα τούς ἀρχαίους ἐπιγραμματοποιούς:

«Ἑλλάς ἐμή, νεότης τε φίλη καί ὅσσα πέπασμαι καί δέμας, ὡς Χριστῶ εἴξετε προφρονέως» (1). Δηλαδή: Ἑλλάδα μου, σέ ἀγαπῶ, διότι σέ σένα πέρασα τή νεότητά μου. Ἐσύ εῖσαι τό σῶμα μου καί ὅσα μέ συγκροτοῦν. Ἀλλά σέ ἀγαπῶ ίδιαιτέρως, διότι προσεχώρησες προθύμως στόν Χριστιανισμό.

Στή διάρκεια τῆς Τουρκοκρατίας στά φανερά καί κρυφά σχολειά-ἀναλόγως τῆς ἐποχῆς καί τῆς περιοχῆς- τά ἐκκλησιαστικά καί λειτουργικά βιβλία ἦσαν τά πρῶτα ἀναγνώσματα τῶν ὑποδούλων μαθητῶν. Ὁ Ὀρθόδοξος κληρικός ἤ μοναχός δίδασκε ἀπό τό Ψαλτήριον καί τήν Ὀκτώηχο τά Ἐλληνικά γράμματα στά παιδιά. Σέ ἀνώτερο ἐπίπεδο ἐχρησιμοποιεῖτο μία ἐπιλογή κειμένων τοῦ Ἀγίου Ἰωάννου Χρυσοστόμου, τά γνωστά ὡς Μαθηματάρια. Ἡ Ἐκκλησία κυριολεκτικά διέσωσε τήν ἑλληνική γλῶσσα σέ μία ἐποχή διωγμῶν, ἀμάθειας, φτώχειας καί πολλαπλῶν κατακτήσεων (Φράγκοι, Βενετοί, Ὀθωμανοί) καί καταπιέσεων.

Ὁ Ἅγιος Κοσμᾶς ὁ Αίτωλός (1714-1779) προέτρεπε τούς Ἕλληνες τῶν χωριῶν, τά ὁποῖα ἐπεσκέπτετο, νά ἀνοίξουν σχολεῖο Ἑλληνικό, διότι «καί ἡ Ἐκκλησία μας εἶναι εἰς τήν ἑλληνικήν»! Σημαντική παρατήρηση πού ἀπαντᾶ σέ ὁρισμένους δῆθεν ἀνανεωτές τοῦ ἐκκλησιαστικοῦ λόγου: Παρά τήν ἀμάθεια τοῦ λαοῦ ὁ Ἅγιος Κοσμᾶς δέν σκέφθηκε ποτέ νά μεταφράσει τή Θεία Λειοτουργία καί τίς ἄλλες Ἀκολουθίες στή δημώδη καθομιλουμένη τῆς ἐποχῆς του. Ἀντιθέτως προέτρεπε τούς Ἕλληνες νά στέλνουν τά παιδιά στό σχολεῖο γιά νά μάθουν τήν ἑνιαία Ἑλληνική καί μάλιστα τήν ἐκκλησιαστική ἑλληνική γλῶσσα..

Ἐξ ἄλλου ὁ Πατροκοσμᾶς καταπολέμησε τή χρήση διαλέκτων ξενικῶν ἀπό τούς κατοίκους τῆς Ἠπείρου καί τῆς Μακεδονίας ἐνθαρρύνοντάς τους νά μιλοῦν μόνον Ἐλληνικά στό σπίτι τους. Τούς ὑποσχόταν μάλιστα ὅτι ἄν ακολουθήσουν τήν συμβουλή του θά πάρει ἐπάνω του ὅλες τίς ἀμαρτίες τους!

Σπουδαία ἐκκλησιστική μορφή καί ἄριστος χρήστης ὅλων –κυριολεκτικά- τῶν μορφῶν τῆς ἑνιαίας ἑλληνικῆς γλώσσας ὑπῆρξε ὁ Ἄγιος Νικόδημος ὁ Ἁγιορείτης (1749-1809). Ὁ Νάξιος λόγιος καί μοναχός ἀπέδωσε στό Ὅμηρικό Ἡρωικό Ἑξάμετρο τήν εὐαγγελική περικοπή πού ἀναγιγνώσκεται στόν Ἑσπερινό τῆς Ἀγάπης, τήν ἡμέρα τοῦ Πάσχα. Χρησιμοποίησε δηλαδή κατά τρόπο ἔντυπωσιακό τόν γλωσσικό τύπο τῶν Ὁμηρικῶν ἐπῶν γιά νά μεταγλωττίσει τήν περικοπή. Διερωτῶμαι εἰλικρινά: Πῶς κατόρθωναν τά φτωχά Ἑλληνόπουλα ἐπί Τουρκοκρατίας, μέ ἕνα τριμμένο ράσο καί ἕνα κερί γιά νά φωτίζονται, χωρίς ἀνέσεις καί Ἠλεκτρονικούς Ὑπολογιστές, καί μάθαιναν ἄριστα ὅλες τίς γλωσσικές μορφές τῆς ἑλληνικῆς ἀπό τόν Ὅμηρο μέχρι τήν ἐποχή τους, ἐνῶ σήμερα πτυχιοῦχοι Πανεπιστημίου δυσκολεύονται νά βάλουν μία δασεῖα ἤ μία περισπωμένη;

Στά μαῦρα χρόνια τῆς δουλείας ἡ Θεία Λειτουργία διέσωσε τή γλῶσσα καί τήν ἑλληνική συνείδηση ἀκόμη καί σέ πληθυσμούς, οἱ ὁποῖοι ἀναγκάσθηκαν, λόγῳ καταπιέσως ἀπό τούς Τούρκους, νά μιλοῦν ὡς κύρια γλῶσσα τήν τουρική. Οἱ Τουρκόφωνοι Ὀρθόδοξοι Ἔλληνες τῆς Καππαδοκίας κράτησαν μόνο τή Θεία Λειτουργία στήν ἑλληνική. Στό σπίτι μιλοῦσαν τουρκικά. Δέν γνώριζαν τήν καθομιλουμένη ἑλληνική γλῶσσα, ἀλλά συμμετεῖχαν χωρίς πρόβλημα κατανοήσεως στή Θεία Λατρεία. Ἡ Ἐκκλησία γιά ἄλλη μία φορά διέφύλαξε τή διαχρονική συνέχεια τῆς γλώσσας καί τοῦ Ἑλληνισμοῦ γενικότερα. Τό μόνο στοιχεῖο, τό ὁποῖο θύμιζε στούς τουρκόφωνους ὅτι εἶναι Ἕλληνες ἦταν ἐπί 5 αἰῶνες ἡ Θεία Λειτουργία!

Στήν ἐποχή μας οἰ παλιότερες μορφές τῆς διαχρονικὴς ἑλληνικῆς ἀξιοποιοῦνται ἀπό τούς συγχρόνους ὑμνογράφους τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας. Ὁ μακαριστός Μητροπολίτης Σερβίων καί Κοζάνης Διονύσιος, ὁ αοίδιμος μοναχός Γεράσιμος Μικραγιανναναίτης, ὁ νῦν Μητροπολίτης Ἐδέσσης, Πέλλης κάι Ἀλμωπίας κ. Ἰωήλ, ὁ ὑμνογράφος τοῦ Πατριαρχείου Ἀλεξανδρείας Δρ. Χαραλάμπης Μπούσιας καί ἄλλοι χρησιμοποιοῦν τόν πλοῦτο τῆς ἀρχαίας καί τῆς ἐκκλησιαστικῆς γλωσσικῆς παραδόσεως γιά νά ὑμνήσουν τούς νέους Ἁγίους, οἱ ὁποῖοι κατατάσσονται συτό Ἁγιολόγιο τῆς Ἐκκλησίας μας. Ὅποιος μένει κοντά στή λατρευτική καί πνευματική ζωή τῆς Ὀρθοδοξίας μαθαίνει, ὁμιλεῖ καί γράφει καλύτερα τήν ἐνιαία ἐλληνική, σέ ὅλες τίς μορφές της

Κατόπιν ὅλων αὐτῶν ἡ πρότασή μου εἶναι νά παραμείνει Ὀρθόδοξο Χριστιανικό τό περιεχόμενο τοῦ μαθήματος τῶν Θρησκευτικῶν, νά ἀξιοποιηθοῦν τά Πατερικά Κείμενα καί ἠ ἐκκλησιαστική ὑμνογραφία γιά τήν ἐκμάθηση τῶν Ἀρχαίων Ἑλληνικῶν στό σχολεῖο καί νά αὐξηθοῦν οἱ ὧρες διδασκαλίας τῶν Ἀρχαίων Ἑλληνικῶν κειμένων ἀπό τό πρωτότυπο στό Λύκειο. Ἡ Ἑλληνορθόδοξη Παιδεία μπορεῖ καί σήμερα νά καλλιεργήσει ἦθος, ἀνθρωπιά, δημοκρατική συνείδηση, γλωσσική καλλιέπεια καί ἐθνική ταυτότητα στούς νέους μας.

1. Migne Ἑλληνική Πατρολογία, τόμος 37, ἐπίγραμμα ἀριθμ. 1449..

Κωνσταντίνος Χολέβας – Πολιτικός Επιστήμων

Ιστορικά, γεωφυσικά, εθνολογικά η Ήπειρος είναι ενιαία. Αποτελεί αρχέγονη πατρίδα γηγενών και ηρωικών Ελλήνων. Από τον Δεκέμβριο του 1913 μία συνοριακή γραμμή χωρίζει το βόρειο από το νότιο τμήμα της. Η Νότιος ανήκει στην Ελλάδα. Η Βόρειος αποτελεί τμήμα του αλβανικού κράτους.

Το δίλημμα ήταν σκληρό. Ο Ελευθέριος Βενιζέλος πιέσθηκε από τις Μεγάλες Δυνάμεις να διαλέξει: Ή ο Ελληνικός Στρατός θα αποχωρήσει από τα απελευθερωμένα εδάφη της Βορείου Ηπείρου ή θα χάσει η Ελλάδα τη Λέσβο και τη Χίο. Ο Βενιζέλος με βαριά καρδιά διέταξε την αποχώρηση του Στρατού μας από το Αργυρόκαστρο και την Κορυτσά και από τότε δημιουργήθηκε ο όρος Βόρειος Ήπειρος. Η Ιταλία και η Αυστρία ήθελαν να δημιουργήσουν ένα βιώσιμο αλβανικό κράτος για να το χρησιμοποιούν ως δορυφόρο και για να ελέγχουν την είσοδο της Αδριατικής. Δεκάδες χιλιάδες Ελλήνων Ηπειρωτών αναγκάσθηκαν να ενταχθούν στο νέο αλβανικό κράτος και αντέδρασαν με τον Αυτονομιακό Αγώνα του 1914.

Για να διατηρήσουν την ελληνορθόδοξη συνείδησή τους επί Τουρκοκρατίας οι Έλληνες της Βορείου Ηπείρου κατέφυγαν στην κλασική μέθοδο της κρυφής παιδείας. Κάτω από τη μύτη των Οθωμανικών αρχών λειτουργούσαν κρυφά μαθήματα ελληνικής ιστορίας. Χαρακτηριστική είναι η μαρτυρία του Γάλλου δημοσιογράφου Ρενέ Πυώ, ο οποίος ακολούθησε τον ελευθερωτή Ελληνικό Στρατό στις μάχες του 1912-13 και έτσι έφτασε μέχρι το Αργυρόκαστρο. Τη συνάντησή του με Ελληνόπουλα, που είχαν μόλις απαλλαγεί από τον τουρκικό ζυγό, διηγείται στο βιβλίο του Pauvre Epire, το οποίο μεταφράσθηκε στα ελληνικά με Πρόλογο και ιστορικά σχόλια από τον βαλκανιολόγο Αχιλλέα Λαζάρου και με τον τίτλο: Δυστυχισμένη Βόρειος Ήπειρος (εκδόσεις Τροχαλία):

«Κανένα βιβλίο τυπωμένο στην Αθήνα δεν γινόταν δεκτό στα σχολεία της Ηπείρου. Ήταν επιβεβλημένο να τα προμηθεύονται όλα από την Κωνσταντινούπολη. Η ελληνική Ιστορία ήταν απαγορευμένη. Στην περίπτωση αυτή λειτουργούσαν πρόσθετα κρυφά μαθήματα, όπου χωρίς βιβλία, χωρίς τετράδια, ο νεαρός ηπειρώτης μάθαινε για τη μητέρα πατρίδα, διδασκόταν τον εθνικό της ύμνο, τα ποιήματά της και τους ήρωές της. Οι μαθητές κρατούσαν στα χέρια τους τη ζωή των δασκάλων τους. Μία ακριτομυθία, μία καταγγελία ήταν αρκετή. Δεν είναι συγκινητικό, αυτά τα διακόσια μικρά αγόρια και τα διακόσια πενήντα κοριτσάκια να δέχονται τις επί πλέον ώρες των μαθημάτων (στην ηλικία που τόσο αγαπούν τα παιχνίδια), να συζητούν για την Ελλάδα και επιστρέφοντας στις οικογένειές τους με τα χείλη ραμμένα να κρατούν τον ενθουσιασμό μυστικό στην καρδιά!» (σελ. 126).

Ο Γάλλος δημοσιογράφος δίνει μία ατράνταχτη και ενδιαφέρουσα μαρτυρία για την ελληνικότητα των Βορειοηπειρωτών, αλλά και για την ύπαρξη Κρυφών Σχολειών. Ας αγωνισθούμε ώστε σήμερα τα ελληνόπουλα της Βορείου Ηπείρου να διδάσκονται την ελληνική γλώσσα φανερά και επίσημα, όχι κρυφά!

Άρθρο στην ΚΥΡΙΑΚΑΤΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ, 18.11.2018