Ἡ τραγική αὐτοκτονία τοῦ Εὐαγγέλου Γιακουμάκη, σπουδαστῆ τῆς Γαλοκτοκομικῆς Σχολῆς Ἰωαννίνων, ἔφερε πολύ ἔντονα στό προσκήνιο τό φαινόμενο τοῦ σχολικοῦ ἐκφοβισμοῦ, τοῦ διεθνῶς γνωστοῦ ὡς bullying. Λίγοι, ἀλλά ἐπικίνδυνοι μαθητές ἐκμεταλλεύονται τη φυσική δειλία ἤ ντροπαλότητα ἤ κάποια ἄλλη ἀδυναμία ἤ ἁπλῶς τή διαφορετική συμπεριφορά ἑνός συμμαθητῆ τους καί τοῦ ἀσκοῦν ἀφόρητη ψυχική καί σωματική βία. Αὐτά συμβαίνουν ἐντός ἤ πλησίον τοῦ σχολείου καί ὄχι μόνον μεταξύ ἀγοριῶν, ἀλλά καί κοριτσιῶν. Πιστεύω ὅτι ἡ ρίζα τοῦ προβλήματος βρίσκεται στά λανθασμένα πρότυπα, τά ὁποῖα προβάλλονται στούς νέους μας ἀπό τα σχολεῖα, τά ΜΜΕ καί τήν κοινωνία γενικότερα.
Στό σχολεῖο ἐδῶ καί μερικές δεκαετίες, παρά τίς φιλότιμες προσπάθειες τῶν ἐκπαιδευτικῶν, ἐπικρατεῖ κλῖμα ἐλευθεριότητος, χαλαρώσεως και ἀπειθαρχείας. Ὅποιος ἐπιχειρήσει νά ἐπιβάλει τόν σεβασμό χλευάζεται ὡς ἀντιδραστικός. Οἱ καθηγητές αἰσθάνονται ἀδύναμοι νά βάλουν τάξη καί νά καθιερώσουν κάποιες ἀρχές, διότι οἱ ψευδοπροοδευτικές ἀντιλήψεις τούς περιορίζουν καί τούς φοβίζουν. Μήν μαλώσετε τόν μαθητή», «μήν διορθώνετε τά γραπτά μέ κόκκινο και μοιάζουν σάν αἱματοβαμμένα» καί ἄλλα συνθήματα προερχόμενα ἀπό ἀποτυχημένα ἀμερικανικά ἤ εὐρωπαϊκά πρότυπα μαστίζουν τήν παιδεία μας. Ἔτσι τά παιδιά αἰσθάνονται ἀνεξέλεγκτα καί οἱ πιό θρασεῖς καταπιέζουν τούς ἀδυνάμους θεωρῶντας βεβαία τήν ἀτιμωρησία.
Ἡ τηλεόραση προβάλλει βία, βία, βία. Φόνοι, αἵματα, ἐκβιασμοί, θρασύτητα, ψευτοπαλληκαρισμός καί ἄλλα παρόμοια κυριαρχοῦν στά περισσότερα τηλεοπτικά θεάματα, ἑλληνικά ἤ εἰσαγόμενα. Ὅποιος πατᾶ ἐπί πτωμάτων εἶναι ὁ κερδισμένος στή ζωή, μαθαίνει τό ἑλληνόπουλο καί ὄχι ὅποιος «πάει μέ τόν Σταυρό στό χέρι». Ἀντικαταστήσαμε τό παραμύθι τῆς γιαγιᾶς μέ τήν τηλεόραση ἀκόμη καί γιά τίς πόλύ τρυφερές ἡλικίες!
Τά ἠλεκτρονικά παιχνίδια δέν εἶναι πάντα ἐπικίνδυνα, μποροῦν ὁρισμένα ἐξ αὐτῶν νά ὁδηγήσουν στή γνώση. Ἂλλά τά πιό διαδεδομένα δυστυχῶς προετοιμάζουν τά παιδιά μας γιά ἕναν πολύ βίαιο κόσμο. Οἱ περισσότεροι γονεῖς δέν γνωρίζουν κἄν τί περιεχόμενο ἔχει τό κουτί μέ τό ἠλεκτρονικό παιγνίδι πού οἱ ἴδιοι ἤ κάποιος ἄλλος ἔφερε στό νεαρό βλαστάρι τους. Ἄν ἀσχοληθοῦν συστηματικά θά φρίξουν. Ἔχω δεῖ ἀγοράκι 10 ἐτῶν νά σκοτώνει -εἰκονικά- μέ τή μοτοσυκλέττα του δεκάδες ἀνθρώπους παίζοντας ἕνα διαδεδομένο ἠλεκτρονικό παιχνίδι. Εἶναι αὐτό ψυχαγωγία, δηλαδή ἀγωγή τῆς ψυχῆς ἤ εἶναι ἐθισμός στόν σχολικό ἐκφοβισμό καί σέ ἄλλα ἀντικοινωνικά φαινόμενα;
Ἡ σωστή διδασκαλία τῆς Ἱστορίας παλαιότερα καλλιεργοῦσε ὑγιῆ πρότυπα γιά τούς νέους μας. Ἥρωες , ἄνδρες καί γυναῖκες, οἱ ὁποῖοι θυσιάσθηκαν γιά τήν Πίστη, γιά τό Ἔθνος, γιά τήν κοινωνία, γιά τόν συνάνθρωπο. Ὅμως ἡ μοντέρνα καί μεταμοντέρνα μέθοδος διδασκαλίας ἀποκόπτει τα ἑλληνόπουλα ἀπό τά πρότυπα τῶν ἡρώων καί τῶν μαρτύρων καί προβάλλει ἀριθμούς, οἰκονομικά μεγέθη καί ἄχρηστη πληροφόρηση. Θυμίζω τό ἀποσυρθέν βιβλίο τῆς κ. Ρεπούση, τό ὁποῖο ἀφιέρωνε μόνο μισή σελίδα στούς ἥρωες τοῦ 1821. Ἐπίσης μέ θλίψη παρατηρῶ ὅτι τό νέο Ἀναλυτικό Πρόγραμμα γιά τήν Ἱστορία, τό ὁποῖο ἐκπονήθηκε καί δημοσιοποιήθηκε ἀπό τό Ἰνστιτοῦτο Ἐκπαιδευτικῆς Πολιτικῆς, καταργεῖ στό Λύκειο κάθε διδασκαλία προτύπων καί ἡρωικῶν πράξεων καί στή θέση τους βάζει οἰκονομικά δεδομένα καί κοινωνιολογικές ἀναλύσεις πού δέν μιλοῦν στή ψυχή τῶν ἐφήβων. Εὔχομαι νά μήν ἐφαρμοσθεῖ στά σχολεῖα μας αὐτή ἡ ἀντιπαιδαγωγική καινοτομία.
Ἡ κομματικοποίηση τῶν τελευταίων ἐτῶν αὐξάνει τά φαινόμενα βίας. Στό ὄνομα τῆς προοδευτικότητος καί τῆς … δημοκρατίας ἐξευτελίζεται τό πανεπιστημιακό ἄσυλο, δέρνονται οἱ φοιτητές πού θέλουν νά δώσουν ἐξετάσεις σέ περίοδο «κατάληψης», ἀναρχικοί εἰσβάλλουν ὅποτε θέλουν στά ΑΕΙ καί καταστρέφουν ὅ,τι βροῦν, «φοιτητές» κτίζουν μέ τοῦβλα τό γραφεῖο τοῦ Πρυτάνεως ἤ τοῦ τυχόν αὐστηροῦ καθηγητῆ. Ἡ μουντζούρα στό τοῖχο τοῦ Ἐθνικοῦ Μετσοβίου Πολυτεχνείου τόν Μάρτιο τοῦ 2015 καί ἡ πυρπόληση τοῦ μικροῦ Ναοῦ τῶν Ἁγίων Ἀναργύρων δίπλα στή Νομική Σχολή ἀπό ἀντιεξουσιαστές καταδεικνύουν τήν ἀσυδοσία τῶν ψευδοεπαναστατῶν. Ἡ πραγματική ἐπανάσταση, τήν ὁποία χρειάζεται ἡ πατρίδα μας εἶναι ἡ ἐπανάσταση τῆς γνώσεως, τῆς ἐργατικότητος, τοῦ φιλότιμου καί τῆς θυσίας ὑπέρ τοῦ κοινωνικοῦ συνόλου.
Μέ ἁπλά λόγια ἔχουμε σχολική βία, διότι διαμορφώσαμε μία κοινωνία καί ἕνα σχολεῖο χωρίς Χριστό. Στό ὄνομα ἀποτυχημένων ξενόφερτων ἰδεῶν χλευάζεται ἤ καταργεῖται ἡ πρωινή προσευχή, γίνεται περιθωριακή δραστηριότητα ὁ ἐκκλησιασμός, τό μάθημα τῶν Θρησκευτικῶν ἤ διδάσκεται πλημμελῶς ἤ κινδυνεύει νά ἀποκοπεῖ από τίς Ὀρθόδοξες Χριστιανικές ρίζες μας. Ὅποιοι εἰσηγοῦνται τό πολυθρησκειακό ἤ θρησκειολογικό μάθημα θά ἔχουν μεγάλη εὐθύνη γιά τήν νεολαία μας, τήν ὁποία ἀποκόπτουν ἀπό τόν Χριστό, τούς Ἅγίους καί τούς Μάρτυρες.
Ἄν θέλουμε νά μειώσουμε ἤ καί νά ἐξαλείψουμε τόν ἐνδοσχολικό ἐκφοβισμό ἄς γαλουχήσουμε τά παιδιά μας μέ τίς διαχρονικές ἀξίες, οἱ ὁποῖες μᾶς κράτησαν ὄρθιους ἐπί αἰῶνες. Νά τούς μιλήσουμε γιά τούς Τρεῖς Ἱεράρχες, τόν Ἅγιο Κοσμᾶ, τούς Νεομάρτυρες καί τούς Ἐθνομάρτυρες. Νά τούς θυμίσουμε ὅτι τόν δυναμισμό τους πρέπει νά τόν ἀξιοποιήσουν ἄν χρειαστεῖ γιά τήν ἄμυνα τῆς πατρίδος καί ὄχι γιά τήν ταπείνωση τοῦ συμμαθητοῦ τους. Νά τούς μιλήσουμε γιά τήν πραγματική ἐφηβική παλληκαριά τῶν φοιτητῶν τοῦ Ἱεροῦ Λόχου τό 1821 καί τῶν ἐφήβων μαχητῶν τῆς Πανεθνικῆς Ἐθνικῆς Ἀντιστάσεως τοῦ 1941-1945. Νά προβάλουμε ὡς πρότυπα τά ἀγόρια καί κορίτσια τοῦ Κυπριακοῦ Ἂγῶνος τοῦ 1955-59. Ἄν οἱ νέοι μας μελετήσουν τά ποιήματα, τή ζωή καί τή θυσία τοῦ Ἑλληνοκυπρίου ἐφήβου Εὐαγόρα Παλληκαρίδη (ἀπαγχονίσθηκε ἀπό τούς Ἄγγλους σέ ἡλικία 18 ἐτῶν) θά μάθουν τί σημαίνει ἀγωνιστικότητα γιά ὑψηλά ἰδανικά.
Ἄς μιλήσουμε στά παιδιά μας γιά τόν Θεό καί ἄς μιλήσουμε στόν Θεό γιά τά παιδιά μας. Αὐτό θά εἶναι ἕνα οὐσιαστικό ἀναστάσιμο μήνυμα γιά τήν παιδεία καί γιά τήν κοινωνία μας. Ἄς φέρουμε τά παιδιά μας νά προσκυνήσουν τόν Ἐσταυρωμένο καί νά βιώσουν τήν Ἄκρα Ταπείνωση. Κάι ἄς θυμηθοῦμε τόν Ντοστογιέφσκη, ὁ ὁποῖος ἔγραψε: «Ὅπου δέν ὑπάρχει Θεός τά πάντα ἐπιτρέπονται».
Άρθρο μου στο περιοδικό ΠΕΙΡΑΪΚΗ ΕΚΚΛΗΣΙΑ, τεύχος Απριλίου 2015
