Ήλθε, άκουσε, μίλησε και απήλθε. Ο Τούρκος Πρόεδρος Ερντογάν είπε λίγα κατά τις επίσημες δηλώσεις του και ας ξεκινήσουμε με αυτές.
Διαφωνώ με όσα είπε για τον καταυλισμό προσφύγων στο Λαύριο. Ουσιαστικά κατηγόρησε την Ελλάδα ότι υποθάλπει την τρομοκρατία, εννοώντας τους Κούρδους. Ενώ η Χαμάς κατά τον Ερντογάν είναι απελευθερωτικό κίνημα!
Διαφωνώ με την επιμονή του να αναφέρεται σε τουρκική μειονότητα στη Θράκη. Ορθώς τον διόρθωσε ο Έλληνας Πρωθυπουργός θυμίζοντας τη Συνθήκη της Λωζάννης και τη Σύμβαση Ανταλλαγής των Πληθυσμών. Τα κείμενα που υπεγράφησαν το 1923 αναφέρονται σε μουσουλμανική (θρησκευτική) μειονότητα στη Θράκη και σε ελληνική (εθνική) μειονότητα στην Κωνσταντινούπολη, Ίμβρο και Τένεδο.
Διαφωνώ με τη μονομερή θεώρησή του για την σύγκρουση στη Μέση Ανατολή. Θεωρεί αποκλειστικά υπεύθυνο το Ισραήλ, αθωώνοντας ουσιαστικά τη Χαμάς για την τρομοκρατική επίθεση της 7ης Οκτωβρίου. Η ελληνική θέση είναι η ορθή: Το Ισραήλ έχει το δικαίωμα νομίμου αμύνης σεβόμενο, όμως, τους αμάχους και το Διεθνές Ανθρωπιστικό Δίκαιο.
Διαφωνώ με τη δήλωσή του ότι μεταξύ των στοιχείων που μας συνδέουν είναι ο κοινός πολιτισμός. Η Ιστορία δεν επιβεβαιώνει αυτόν τον ισχυρισμό. Ποιον πολιτισμό εκφράζει η τουρκική εμμονή να μην αναγνωρίζει τη Γενοκτονία των Ελλήνων, των Αρμενίων και άλλων Χριστιανικών κοινοτήτων;
Διαφωνώ και με άλλες απόψεις του Τούρκου Προέδρου και όχι μόνο με αυτά που είπε στις επίσημες δηλώσεις. Επί παραδείγματι, στη συνέντευξή του στην Καθημερινή της 6.12.2023, τόνισε ότι δεν θα μας απειλήσουν αν δεν απειλήσουμε εμείς. Ποιες θεωρεί ελληνικές προκλήσεις και απειλές; Μήπως εννοεί το νόμιμο δικαίωμα να εξοπλίζουμε τα νησιά μας που έχουν απέναντί τους τη Στρατιά του Αιγαίου; Και η επιχείρηση εργαλειοποίησης των μεταναστών που έγινε από την Άγκυρα τον Φεβρουάριο του 2020 πως δικαιολογείται; Είχε προκαλέσει η Ελλάς;
Ο Ερντογάν δεν μιλά μόνο με τα λόγια, αλλά και με τα έργα. Υπάρχουν τουρκικές κινήσεις, οι οποίες γίνονται εις βάρος των ελληνικών συμφερόντων και δεν έχει υπάρξει καμία ενημέρωση. Για παράδειγμα θυμίζω τα έργα που γίνονται στην περιοχή της Αδριανούπολης για εκτροπή και αξιοποίηση ορισμένων ποσοτήτων των υδάτων του Έβρου. Πιθανόν να έχουν στόχο την άρδευση τουρκικών χωραφιών, ίσως όμως να υπάρχουν και άλλες σκοπιμότητες. Έχει ενημερωθεί επισήμως η ελληνική πλευρά;
Χαίρομαι διότι ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης δήλωσε σαφώς ότι το Κυπριακό δεν μπαίνει στο ράφι και ότι δεν δεχόμαστε τις λύσεις που ονειρεύεται η Τουρκία. Η Ελλάς οφείλει να παρακολουθεί με προσοχή τις τουρκικές δηλώσεις περί δύο κρατών, αλλά και τις ενέργειες του κατοχικού Αττίλα στη Μεγαλόνησο (Αμμόχωστος, ουδέτερη ζώνη κ.ά.). Ο Ελληνισμός είναι ενιαίος και δεν μπορεί να γίνει η οποιαδήποτε σοβαρή συζήτησή αν δεν τοποθετηθεί το Κυπριακό στην ορθή βάση του: Είναι πρόβλημα εισβολής και κατοχής. Δεν είναι μία απλή διαμάχη μεταξύ δύο εθνικών κοινοτήτων.
Σε τελευταία ανάλυση ας μην μας αποπροσανατολίζει η εμφάνιση του Τούρκου Προέδρου στην Αθήνα. Τα προβλήματα παραμένουν. Και ο νεο-οθωμανισμός παραμένει η κυρίαρχη ιδεολογία. Η Τουρκία του Ερντογάν πιστεύει ότι είναι μία μεγάλη περιφερειακή δύναμη, διεκδικεί την ηγεσία των Σουνιτών μουσουλμάνων και θεωρεί την Ελλάδα ως εμπόδιο σε διάφορα σχέδιά της.
Παραμένω επιφυλακτικός ως προς την ειλικρίνεια του Ερντογάν.
Άρθρο στα ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ, 9.12.2023
