Ευγένιος Ντελακρουά – Η Σφαγή της Χίου
Την Τρίτη της Διακαινησίμου η Ιερά Μητρόπολις Χίου, Ψαρών και Οινουσσών εδεήθη υπέρ αναπαύσεως των ψυχών των σφαγιασθέντων υπό των Τούρκων κατά την καταστροφή της Χίου το 1822. Το νησιωτικό αυτό σύμπλεγμα ήλθε εξ άλλου στην επικαιρότητα τις ημέρες του Πάσχα λόγω της προκλητικής δράσης τουρκικών πολεμικών αεροσκαφών και περιπολικών πλοίων στην περιοχή Οινουσσών και των πέριξ μικρονησίδων. Αξίζει, λοιπόν, να θυμηθούμε τη μαρτυρική μορφή του Επισκόπου Χίου Πλάτωνος Φραγκιάδη (+1822).
Ο Εθνομάρτυς αγωνίσθηκε για την Πίστη και την Πατρίδα και ως λόγιος, και ως Ιεροκήρυξ και ως ποιμενάρχης. Διακόνησε την Πατριαρχική Ακαδημία ως σχολάρχης, διάδοχος του επίσης Εθνομάρτυρος διδασκάλου του Μητροπολίτου Δωροθέου Πρωΐου, ο οποίος συνόδευσε στο μαρτύριο τον Άγιο Πατριάρχη Γρηγόριο Ε’. Εμψύχωσε τον λαό του Κυρίου και μετέδωσε με κάθε τρόπο μηνύματα Ελευθερίας πνευματικής και εθνικής. Από την πρώτη στιγμή έλαβε θέση υπέρ του Αγώνος της Εθνεγερσίας και κήρυξε την Επανάσταση στην Χίο. Συνεργάσθηκε με άλλους κληρικούς, μοναχούς και αγωνιστές για την ευόδωση της εθνικής υποθέσεως. Ήταν στο νησί του παρών, όρθιος και αγέρωχος, όταν πάτησε το πόδι του ο τουρκικός όλεθρος. Τότε που άφωνη η πολιτισμένη Ευρώπη επληροφορείτο την εκ βάθρων καταστροφή, δήωση και ερήμωση της νήσου του Ομήρου.
Ο Επίσκοπος Πλάτων συνελήφθη και ρίχθηκε στα υπόγεια του Κάστρου της Χίου μαζί με τον διάκονό του Μακάριο. Επί 41 ημέρες ανέμεναν καρτερικώς τον θάνατο. Βασανίσθηκαν, στερήθηκαν την τροφή και το καθαρό νερό, αλλά δεν λύγισαν. Ο καλός ποιμήν τίθησι την ψυχήν αυτού υπέρ των προβάτων. Ο Πλάτων Φραγκιάδης υπέμεινε αγόγγυστα με προσευχή και θερμή πίστη προς τον Κύριο. Μετά από 41 ημέρες απαγχονίσθηκε στην πλατεία Βουνακίου της πόλεως Χίου και ετέθη επικεφαλής της χορείας αναριθμήτων κληρικών και λαϊκών της Χίου, οι οποίοι μαρτύρησαν υπέρ Πίστεως και Πατρίδος. Η παρακαταθήκη του μένει στον αιώνα και αποτελεί οδηγό για κάθε αξιοπρεπή Έλληνα, για κάθε Ορθόδοξο κληρικό.
Οι μαρτυρίες των αυτοπτών αναφέρουν ότι ο τουρκικός όχλος ζητωκραύγαζε κατά τον απαγχονισμό του Μητροπολίτου, του Διακόνου, των λοιπών κληρικών και προκρίτων. Για να εξευτελίσουν ακόμη περισσότερο το Ιερό λείψανο του Μητροπολίτου οι Τούρκοι τοποθέτησαν στην ιερά κεφαλή του τουρκικό σαρίκι και το πέταξαν στη θάλασσα.
Τον Ιούνιο 2013 ο Μητροπολίτης Χίου κ. Μάρκος μετέφερε τα οστά του Εθνομάρτυρος από την πλατεία Βουνακίου στον Μητροπολιτικό Ναό του Αγίου Μηνά Χίου.
Κάθε φορά που επισκεπτόμαστε με ευλάβεια την Χίο, την ακριτική αυτή περιοχή, απέναντι από τις αιματοβαμμένες και πλήρεις ελληνικής Ιστορίας και μνήμης μικρασιατικές ακτές, διακηρύσσουμε ότι επιθυμούμε την ειρηνική συμβίωση με όλους τους γειτονικούς λαούς. Αλλά δεν απεμπολούμε ούτε σπιθαμή γης. Η γη της Χίου και των γύρω νησιών και κάθε κομμάτι της ελληνικής γης είναι γεμάτη από οστά μαρτύρων και ηρώων. Την πατρίδα ουκ ελάττω παραδώσωμεν. Θα αγωνισθούμε όλοι, στρατός, κλήρος και λαός υπέρ της εθνικής ανεξαρτησίας και της εδαφικής μας ακεραιότητος, αν και όποτε χρειασθεί. Στέλνουμε μήνυμα προς τους γείτονες: Είμαστε φιλειρηνικός λαός, αλλά όχι αφελής. Δεν ζητούμε εκδίκηση, αλλά ταυτοχρόνως δεν διαγράφουμε την Ιστορική μνήμη.
Ο Εθνομάρτυς Πλάτων με τη γενναιότητά του υπενθυμίζει την αποστολή του Ορθοδόξου ποιμένος. Να αγωνίζεται πνευματικώς και ειρηνικώς για την σωτηρία των ψυχών του ποιμνίου του. Αλλά και να είναι πρώτος σε κάθε τίμιο εθνικό Αγώνα. Ο Πλάτων Φραγκιάδης ακολούθησε το παράδειγμα του Γρηγορίου Ε’, του Κυρίλλου ΣΤ’ του από Αδριανουπόλεως, του Κύπρου Κυπριανού και των συν αυτώ αναιρεθέντων κληρικών και πολλών άλλων ποιμένων της Ανατολικής του Χριστού Εκκλησίας. Στο σύγχρονο αυτό μαρτυρολόγιο προστέθηκαν αργότερα πολλοί άλλοι Ιεράρχες. Κατά την Ελληνική Επανάσταση, κατά τον Μακεδονικό Αγώνα, κατά την Μικρασιατική τραγωδία, κατά την υπό των Νεοτούρκων γενοκτονία των Ποντίων Ελλήνων. Η έναντι της Χίου κειμένη γη της Ιωνίας φυλάσσει ιεροκρυφίως το κατακρεουργηθέν άγιο λείψανο του Εθνοϊερομάρτυρος Χρυσοστόμου Καλαφάτη, Μητροπολίτου πρώην Δράμας και μετέπειτα Σμύρνης. Αιωνία ας είναι η μνήμη όλων των Εθνομαρτύρων, Επισκόπων, κληρικών και μοναχών!
Ιδιαίτερη σημασία αποκτά η μνήμη και η θυσία του Εθνομάρτυρος σήμερα, κατά τη διάρκεια της παρούσης οικονομικής και πνευματικής κρίσεως, της οποίας ποικιλώνυμες και πολύπλευρες είναι οι φανερώσεις και οι συνέπειες. Η ιερή σκιά του Επισκόπου Πλάτωνος και των λοιπών εθνομαρτύρων της Χιακής τραγωδίας του 1822 μας θυμίζουν ότι αυτός ο τόπος, αυτός ο λαός αντιμετώπισε πολύ χειρότερα προβλήματα και βαρύτερες καταστάσεις, αλλά επέζησε και απελευθερώθηκε. Τούτο οφείλεται στην Ελληνορθόδοξη αυτοσυνειδησία των προγόνων μας και στην ακλόνητη εμμονή τους σε Χριστό και Ελλάδα.
Η Ορθοδοξία, η Γλώσσα, η φιλομάθεια, η κοινοτική αλληλεγγύη, η διαχρονική ιστορική συνείδηση της Ελληνικής συνέχειας, η ναυτοσύνη μας, η διάθεση για προσφορά, το πνεύμα αυτοθυσίας, αυτά ήσαν τα πνευματικά όπλα που μας κράτησαν όρθιους. Αντιθέτως ο υλισμός, ο ευδαιμονισμός, ο τυχοδιωκτισμός και η ήσσων (λιγότερη) προσπάθεια, ιδέες που καλλιεργούνται από δήθεν προοδευτικές ιδεολογίες, οδηγούν με μαθηματική ακρίβεια σε ηθική και οικονομική κρίση, σε έκπτωση αξιών, σε εθνική κατάθλιψη.
Ο Εθνομάρτυς Πλάτων και τα Ελληνορθόδοξα ιδανικά του μάς δείχνουν τον δρόμο της τιμής και της αξιοπρεπείας.
ΑΙΩΝΙΑ Η ΜΝΗΜΗ ΤΟΥ!
Άρθρο μου στην εφημερίδα ΟΡΘΟΔΟΞΗ ΑΛΗΘΕΙΑ, Τετάρτη 18 Μαΐου 2016
