Το Υπουργείο Παιδείας ανακοίνωσε ότι γίνονται όλες οι απαιτούμενες ενέργειες για να εισαχθεί το Διεθνές Απολυτήριο (ΙΒ) στα δημόσια Λύκεια αρχίζοντας από επιλεγμένα Πρότυπα, Πειραματικά και Μουσικά Σχολεία. Θυμίζω ότι το πρόγραμμα αυτό εφαρμόζεται ήδη σε ορισμένα ιδιωτικά σχολεία και έχει την ιδιαιτερότητα ότι διδάσκονται όλα τα μαθήματα στα αγγλικά.
Οι μαθητές και οι μαθήτριες της Β΄και Γ΄ Λυκείου, που θα επιλέγουν το Διεθνές Απολυτήριο, δεν θα διδάσκονται τα μαθήματα του ελληνικού προγράμματος, όπως οι υπόλοιποι συμμαθητές τους, αλλά μόνο το αγγλόφωνο πρόγραμμα του ΙΒ, το οποίο επικεντρώνεται στις Θετικές Επιστήμες και στα Οικονομικά. Τα Ελληνικά θα διδάσκονται ουσιαστικά ως ξένη γλώσσα. Οι απόφοιτοι του ΙΒ θα έχουν τα εφόδια και το κίνητρο να εισαχθούν σε Πανεπιστήμια της Βρετανίας, των ΗΠΑ και άλλων χωρών. Ίσως ελάχιστοι να εισάγονται στα ελληνικά ΑΕΙ, αν και αυτό δεν έχει αποσαφηνισθεί.
Αντιλαμβάνομαι ότι το Διεθνές Αποκυτήριο έχει ορισμένα θετικά, όπως είναι η βελτίωση της γνώσης της Αγγλικής γλώσσας, η διδασκαλία μεθόδων έρευνας και δημιουργικής σκέψης, η απομάκρυνση από τη συνήθεια της αποστήθισης ύλης κ.ά. Φοβούμαι, όμως, ότι εμμέσως θα ενισχύσει τη φυγή καλών μαθητών προς το εξωτερικό (brain drain), δεδομένου μάλιστα ότι θα εφαρμοσθεί σε Πρότυπα σχολεία, δηλαδή σε σχολεία αριστούχων.
Η κυριώτερη ένσταση για το Διεθνές Απολυτήριο είναι ότι αποκόπτει τα νέα παιδιά από τις Ανθρωπιστικές Επιστήμες, δηλαδή από το ηθοπλαστικό περιεχόμενο της Παιδείας. Στόχος του σχολείου δεν είναι μόνο η απόκτηση πληροφοριών και δεξιοτήτων, αλλά η μόρφωση, δηλαδή η δια- μόρφωση χαρακτήρων και η προετοιμασία συνειδητών πολιτών. Επίσης η ύλη του ΙΒ δεν περιλαμβάνει την Ελληνική Ιστορία, τα Αρχαία Ελληνικά και τα Θρησκευτικά. Άρα στερεί από τα ελληνόπουλα τα θεμέλια της εθνικής μας ταυτότητας. Έρχεται σε αντίθεση με το άρθρο 16, παρ. 2, του Συντάγματος, το οποίο ορίζει ως έναν εκ των σκοπών της Παιδείας την ανάπτυξη εθνικής και θρησκευτικής συνειδήσεως.
Πώς θα μπορούμε να διεκδικούμε τα γλυπτά του Παρθενώνα, όταν εμείς οι ίδιοι θα αποκόπτουμε μαθητές και μαθήτριες από τη γλώσσα της κλασικής Αρχαιότητας; Είναι λογικό να αγνοούν τα ελληνόπουλα την Αντιγόνη του Σοφοκλέους και τον Επιτάφιο Περικλέους, τον οποίο κατέγραψε ο Θουκυδίδης, δύό ελληνικά κείμενα με παγκόσμια απήχηση; Είναι σωστό να διδάσκονται οι μαθητές του ΙΒ την Παγκόσμια Ιστορία και όχι την Ελληνική Επανάσταση, τον Καποδίστρια, τον Ελ. Βενιζέλο; Όταν μάλιστα μπορούν να ψηφίζουν από την ηλικία των 17 ετών; Γιατί να απομακρύνουμε ένα σημαντικό τμήμα της νεολαίας μας από την αναλυτική διδασκαλία των Εθνικών Θεμάτων, την οποία προβλέπει το νέο Πρόγραμμα Ιστορίας του Λυκείου;
Η Ιερά Σύνοδος της Εκκλησίας της Ελλάδος με έγγραφό της προς το Υπουργείο Παιδείας προτείνει τη διδασκαλία των Αρχαίων Ελληνικών και των Θρησκευτικών συμπληρωματικά προς την ύλη του Διεθνούς Απολυτηρίου. Θυμίζω ότι οι πρόσφατες αποφάσεις του ΣτΕ για το μάθημα των Θρησκευτικών καθιερώνουν ως υποχρεωτική τη διδασκαλία του σε Δημοτικό, Γυμνάσιο και Λύκειο. Οι απαλλασσόμενοι, ετερόδοξοι και αλλόθρησκοι, θα παρακολουθούν μάθημα Ηθικής.
Πιστεύω ότι δεν είναι αργά για να γίνουν οι διορθωτικές κινήσεις! Τα παιδιά μας αναζητούν πρότυπα, όχι μόνο γνώσεις.
Άρθρο στα ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ, 22.11.2025
