Άρθρα

Στις ημέρες μας βλέπουμε να γίνονται πρότυπα των νέων διάφοροι τηλεοπτικοί μαϊντανοί, ποδοσφαιρικοί αστέρες, νεαροί που κατηγορούνται για ληστεία και τρομοκρατικές ενέργειες και άλλα τέτοια περίεργα. Επειδή πλησιάζει η Εθνική Επέτειος της 25^ης Μαρτίου θεωρώ χρήσιμο να θυμηθούμε με ποιες παιδαγωγικές αρχές και με ποια εκπαιδευτικά πρότυπα γαλουχήθηκαν οι πρωταγωνιστές της Ελευθερίας μας. Τι δίδασκαν οι διδάσκαλοι του Γένους και τι μάθαιναν τα ελληνόπουλα είτε στα κρυφά σχολειά είτε στα φανερά, ειδικά μετά το 1700, όταν οι Οθωμανοί ανέχθηκαν τη λειτουργία σπουδαίων σχολείων των ελληνικών και χριστιανικών γραμμάτων.

Το θαυμάσιο περιοδικό ΠΕΙΡΑΪΚΗ ΕΚΚΛΗΣΙΑ στο τεύχος Μαρτίου 2015 παρουσιάζει ένα αφιέρωμα στους Διδασκάλους του Γένους, από το οποίο σταχυολογώ ορισμένες λίαν διαφωτιστικές επισημάνσεις.

Αρχίζουμε από τον Άγιο Κοσμά τον Αιτωλό, ο οποίος μαρτύρησε στη Βόρειο Ήπειρο το 1779. ‘Ελεγε σχετικά με τον σκοπό της παιδείας: «Να μαζευθήτε όλοι να κάμνετε ένα σχολείον καλόν, να βάλετε και επιτρόπους να το κυβερνούν, να βάνουν διδάσκαλον να μανθάνουν όλα τα παιδιά γράμματα, πλούσια και φτωχά. Διότι από το σχολείον μανθάνομεν τι είναι Θεός, τι είναι Αγία Τριάς, τι είναι Άγγελοι, δαίμονες, παράδεισος, κόλασις, αρετή, κακία, τι είναι ψυχή, σώμα, κλπ. Διότι χωρίς το σχολείον περιπατούμεν εις το σκότος. Από το σχολείον ανοίγει το μοναστήριον. Αν δεν ήτο το σχολείον, πού ήθελον μάθει εγώ να σας διδάσκω;».

Ο φημισμένος ρήτωρ και λόγιος του 19ου αιώνος, ο Πρωτοπρεσβύτερος Κωνσταντίνος Οικονόμος ο εξ Οικονόμων (από γενιά Οικονόμων, δηλαδή εγγάμων ιερέων που είχαν λάβει  το οφφίκιον του Οικονόμου), γεννήθηκε στην Τσαριτσάνη Θεσσαλίας και είναι θαμμένος στην αυλή της Ιεράς Μονής Ασωμάτων Πετράκη, στην Αθήνα. Έγραφε σχετικά με την αληθινή παιδεία:

«Ο αληθής πεπαιδευμένος ευσεβεί τα προς τον Θεόν, εσεβεί περί γονείς και οικείους και φίλους και πατρίδα. Ιερώτατόν του χρέος νομίζει να ωφελήση τους ομογενείς του. Τιμά την αλήθειαν και μισεί από καρδίας το ψεύδος. Είναι δίκαιος προς τους αλλους. Είναι φιλάνθρωπος και ευεργετικός προς πάντας. Είναι μ’ ένα λόγον οπαδός αχώριστος του ορθού λόγου και της αρετής».

Η καθηγήτρια Μαρία Μαντουβάλου παρουσιάζει στο ίδιο τεύχος το βιβλίο «Χρηστοήθεια» του Αντωνίου του Βυζαντίου, το οποίο από το 1720 χρησίμευσε ως κύριο διδακτικό βοήθημα στα σχολεία των υποδούλων Ελλήνων. Η Χρηστοήθεια δίδασκε στους νέους τις εξής αρχές, οι οποίες διαμόρφωσαν τους μαχητές της Ελευθερίας:

1. Πρέπει να φέρονται με συστολή, αιδώ και ευλάβεια στα θεία. 2.Να μάθουν να ντρέπονται πολύ περισσότερο τον εαυτό τους παρά τους άλλους. 3. Ποτέ να μην περιγελάσουν άνθρωπο για κάποιο φυσικό ελάττωμα ή για άλλη έλλειψη των μελών του σώματος. 4. Η συναναστροφή να γίνεται με ανθρώπους έντιμους και ενάρετους και να αποφεύγουν με κάθε τρόπο τους διάγοντες αισχρή ζωή και τους συκοφάντες. 5. Ο μαθητής να μην είναι ατημέλητος, αλλά να αποφεύγει και τον υπερβολικό καλλωπισμό. 6. Να μην είναι χαιρέκακος με τη δυστυχία του άλλου. 7. Να μην επιμένει επί ζητημάτων, για τα οποία δεν έχει γνώση σαφή και βεβαία..

Η « Χρηστοήθεια» συμπληρωνόταν με την «Εγκυκλοπαίδεια Φιλολογική»  του ιερέως Ιωάννου Πατούσα, η οποία εκδόθηκε το 1710 και περιλάμβανε επιλεγμένα κείμενα Αρχαιων Ελλήνων συγγραφέων και Πατέρων της Εκκλησίας.

Η σημερινή παιδεία, δυστυχώς, πόρρω απέχει από τα κείμενα, τα πρότυπα και τα διδάγματα, τα οποία διαμόρφωσαν το ελληνορθόδοξο ήθος του 1821. Σημαντικό ρόλο στη  σημερινή πολυεπίπεδη κρίση διαδραματίζουν και τα λανθασμένα πρότυπα, τα οποία καλλιεργήθηκαν στη νεολαία μας από μία δήθεν προοδευτική παιδεία και από ορισμένα ΜΜΕ. Αν αγαπούμε τα παιδιά μας, ας μην τα αποκόπτουμε από τις ρίζες μας.

Άρθρο μου στην εφημερίδα Δημοκρατία, Τρίτη 17 Μαρτίου 2015

Στις 23 Μαρτίου το απόγευμα, στη Στοά του Βιβλίου, θα παρουσιασθεί ο τόμος των Πρακτικών του δευτέρου από τα δέκα επιστημονικά συνέδρια για την Τουρκοκρατία και το 1821, τα οποία διοργανώνει η Ιερά Σύνοδος της Εκκλησίας της Ελλάδος. Το Α΄ Συνέδριο διοργανώθηκε τον Οκτώβριο του 2012 , το Β΄ του οποίου τα Πρακτικά παρουσιάζονται, διοργανώθηκε τον Νοέμβριο του 2013, το Γ΄ έλαβε χώραν τον Νοέμβριο του 2014 και με τη βοήθεια του Θεού θα διοργανώνεται ένα Συνέδριο κάθε χρόνο μέχρι το 2021. Τότε συμπληρώνονται διακόσια χρόνια από τη Μεγάλη Ελληνική Επανάσταση και η Εκκλησία μας θέλει να δώσει σε κάθε ενδιαφερόμενο μία σειρά δέκα επιστημονικών τόμων με βάση τα Πρακτικά των δέκα Συνεδρίων. Την υλοποίηση έχει αναλάβει η Ειδική Συνοδική Επιτροπή Πολιτιστικής Ταυτότητος, με Πρόεδρο τον Μητροπολίτη Δημητριάδος κ. Ιγνάτιο, ενώ την όλη προσπάθεια έχει θέσει υπό την αιγίδα του ο Αρχιεπίσκοπος Αθηνών και πάσης Ελλάδος κ. Ιερώνυμος.

Ο Β΄ τόμος (εκδόσεις «Αρχονταρίκι») έχει ως τίτλο: Η Ζωή των υποδούλων επί Τουρκοκρατίας. Περιλαμβάνει 19 κείμενα, τα οποία αντανακλούν τα όσα είπαν οι εισηγητές του Β΄ Επιστημονικού Συνεδρίου. Η πρώτη ενότητα έχει ως αντικείμενο τη διαχρονική συνείδηση του Ελληνικού Έθνους, η δεύτερη αναφέρεται στην Ορθόδοξη Εκκλησία και το υπόδουλο Γένος και η τρίτη περιλαμβάνει εισηγήσεις για τις Κοινότητες, την κοινωνία και την οικονομία των Ελλήνων κατά τη δύσκολη εκείνη περίοδο. Ο ρόλος του Οικουμενικού Πατριαρχείου, το παιδομάζωμα και οι εξισλαμισμοί, οι ιδεολογικές τάσεις, οι σχέσεις με τους άλλους λαούς, το εμπόριο, η ναυτιλία, ο ρόλος των λογίων, η κοινοτική αυτοδιοίκηση και πολλές άλλες πτυχές της ζωής των υποδούλων αναπτύσσονται με στοιχεία από ειδικούς επιστήμονες. Ιδιαίτερη μνεία γίνεται για τον ρόλο των ελληνορθοδόξων κοινοτήτων του εξωτερικού. Τα συνέδρια της Εκκλησίας δίνουν την ευκαιρία να ακουσθούν σοβαρές και ψύχραιμες απόψεις, χωρίς διαστρεβλώσεις και παρερμηνείες, αλλά και χωρίς μία μονομερή και άνωθεν υπαγορευομένη κατεύθυνση.

Τρία συμπεράσματα εξάγονται αβίαστα από τη μελέτη του τόμου. Πρώτον, ότι τότε που δεν υπήρχε κράτος για τους Έλληνες η Ορθόδοξη Εκκλησία στήριξε την ελπίδα, την παιδεία, την κοινωνική αλληλεγγύη. Δεύτερον ότι η πίστη στη διαχρονική συνέχεια του Ελληνισμού δεν χάθηκε ποτέ. Η πνευματική επαφή με την Αρχαιότητα και τη Βυζαντινή Ρωμηοσύνη ήταν συνεχής στη διάρκεια της δουλείας. Τρίτον ότι ο Ελληνισμός ανέπτυξε δικούς του θεσμούς και δεν αντέγραψε την Δύση ή τους Οθωμανούς. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι των Ελλήνων οι Κοινότητες επί Τουρκοκρατίας, ως προέκταση της ενορίας και ως φορέας δημοκρατίας και φιλανθρωπίας.

Η πίστη στον Θεό και στην ιστορία μας θα μάς βοηθήσουν και στη σύγχρονη κρίση.

Άρθρο μου στην Κυριακάτικη Δημοκρατία, 15 Μαρτίου 2015

Στο πρωθυπουργικό γραφείο άλλαξε η διακόσμηση. Ο κ. Τσίπρας αποκαθήλωσε τον πίνακα του Θεοδώρου Βρυζάκη «Η Ελλάς Ευγνωμονούσα» και έβαλε στη θέση του έναν πίνακα αφηρημένης τέχνης. Επειδή το γραφείο του εκάστοτε Πρωθυπουργού το επισκέπτονται πολλοί ξένοι επισκέπτες και επειδή οι συμβολισμοί και η σημειολογία εκφράζουν τις βαθύτερες απόψεις του Πρωθυπουργού, καλό είναι να αναρωτηθούμε δημοσίως: Γιατί αυτή η αλλαγή; Τί συμβολίζει, τί εξυπηρετεί;

Ο πίνακας του Βρυζάκη φιλοτεχνήθηκε το 1858 και ανήκει στην Εθνική Πινακοθήκη. Από το 1982, επί Ανδρέα Παπανδρέου, κοσμούσε το γραφείο του Πρωθυπουργού και μάλιστα βρισκόταν πίσω από την πολυθρόνα του εκάστοτε Προέδρου της Κυβερνήσεως. Ο Γιώργος Παπανδρέου ήταν ο πρώτος που τον απομάκρυνε. Ο Αντώνης Σαμαράς προς τιμήν του τον επανέφερε. Τώρα ο Αλέξης Τσίπρας αποδεικνύεται αγνώμων προς τους αγωνιστές του 1821 και μιμείται τον Γ. Α. Παπανδρέου. Άλλωστε δεν είναι το μόνο σημείο, στο οποίο τον μιμείται. Δεκάδες συνεργάτες του μνημονιακού Γ.Α.Π. κατέχουν σήμερα θέσεις υπουργών και συμβούλων της κυβερνήσεως, η οποία υποτίθεται ότι θα μας βγάλει από το μνημόνιο!

Ο πίνακας, λοιπόν, απομακρύνθηκε και αντικαταστάθηκε από κάτι εξωτικό και ακατανόητο, χωρίς καμμία αναφορά στην Ιστορία μας, στη φύση μας, στην παράδοσή μας. Ο κ. Τσίπρας δείχνει με τη νέα επιλογή του ότι δεν είναι υπερήφανος για το 1821, για τους αγωνιστές της Πίστεως και της Πατρίδος, γενικά για το παρελθόν μας. Μάλλον ονειρεύεται ένα μέλλον συγκεχυμένο σαν τον νέο πίνακα που επέλεξε. Η Ελλάς διά του Πρωθυπουργού της δεν ευγνωμονεί πλέον τα τέκνα της που θυσιάσθηκαν για την Ελευθερία.

Ο Θεόδωρος Βρυζάκης έγινε γνωστός από αυτόν τον πίνακα και από την περίφημη αναπαράσταση της  Εξόδου του Μεσολογγίου. «Η Ελλάς Ευγνωμονούσα»  παρουσιάζει την Ελλάδα σαν μία γυναίκα με αρχαίο μανδύα, στεφανωμένη και ευγνωμονούσα διάφορες αγωνιστικές μορφές, οι οποίες τής χάρισαν την Ελευθερία. Ο πίνακας παρουσιάζει τους πρωταγωνιστές της Επαναστάσεως, αλλά και τους πρωτομάρτυρες, όπως ο Ρήγας Βελεστινλής, οι οποίοι άνοιξαν τον δρόμο και έσπειραν τον σπόρο. Είναι απαραίτητο κατά την άποψή μου να υπάρχει αυτός ο πίνακας στο Πρωθυπουργικό γραφείο για να καταδεικνύει ότι η σημερινή Ελλάς οφείλει την ύπαρξη και την Ανεξαρτησία της στο 1821, σε όσους το προετοίμασαν και σε όσους το υλοποίησαν. Η απόρριψη του πίνακα αυτομάτως σημαίνει και απόρριψη του 1821. Σημαίνει  την απόρριψη των ιδανικών και των αξιών που οδήγησαν στο 1821. Η απομάκρυνση του πίνακα και η αντικατάστασή του με έργο άσχετο προς την ελληνική ιστορία υποδηλώνει συνειδητή προσπάθεια των κυβερνώντων να αποκόψουν το παρόν από το παρελθόν, να απομακρύνουν τον λαό μας από τα ελληνορθόδοξα ιδεώδη του 1821.

Φαίνεται ότι η ηγεσία της κυβερνήσεως ενοχλείται από το 1821, επειδή δεν ήταν ταξική εξέγερση. Ήταν πανελλήνιος και παλλαϊκός αγώνας για τον Χριστό και την Ελλάδα. Ήταν μία μάχη Χριστιανών κατά αλλοθρήσκων, Ελλήνων κατά Οθωμανών, καταπιεσμένων κατά κατακτητών. Όσοι ενοχλούνται από τον πίνακα προφανώς δεν θέλουν να βλέπει ο ξένος επισκέπτης τον Ρωγών Ιωσήφ, τον Επίσκοπο – ήρωα του Μεσολογγίου, ο οποίος εκφράζει στον πίνακα τη συμμετοχή των ματωμένων ράσων. Δεν θέλουν να παρουσιάζεται η Ελλάς ως αρχαία Ελληνίδα ώστε να μην προβάλλεται η συνέχεια του Ελληνισμού. Δεν θέλουν να προβάλλεται ο Ρήγας, ο οποίος με τη Χάρτα του θεμελίωσε τη Μεγάλη Ιδέα.

Οι αγώνες της Εκκλησίας μας, η πίστη στη διαχρονική συνέχεια του Ελληνισμού και οι αξίες των Αγωνιστών ενοχλούν. Η αριστερή διακυβέρνηση στη θέση τους βάζει την ασάφεια της σύγχρονης τέχνης. Ο Πρωθυπουργός κλείνει το 1821 στην αποθήκη. Ελπίζω να επανορθώσει το λάθος του!

Άρθρο μου στην εφημερίδα Δημοκρατία, Τρίτη 10 Μαρτίου 2015

Τα πιο περίεργα ρεκόρ καταγράφονται στο γνωστό βιβλίο Γκίνες, το οποίο εμπλουτίζεται συνεχώς. Νομίζω ότι η νέα μας κυβέρνηση έχει ήδη επιτύχει εντυπωσιακές πρωτοτυπίες, άρα της αξίζουν αρκετές σελίδες του βιβλίου Γκίνες. Ας βοηθήσουμε στην καταγραφή:

Η αριστερή διακυβέρνηση του κ. Τσίπρα αναδεικνύεται κάτοχος του παγκοσμίου ρεκόρ της πιο γρήγορης κυβίστησης και ανατροπής των προεκλογικών γραμμών της. Υποσχέθηκε άμεση κατάργηση του μνημονίου και της τρόικας και μετά την πίεση των ευρωπαίων δανειστών μας ανέκρουσε πρύμναν. Όπως παραδέχονται και πολλά στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ και όπως παρατηρεί κάθε αντικειμενικός άνθρωπος το μνημόνιο συνεχίζεται με άλλο όνομα και η τρόικα μετονομάσθηκε σε θεσμούς. Και όλα αυτά μέσα σε ένα μήνα.

Η νέα κυβέρνηση καταλαμβάνει επαξίως θέση στο Γκίνες για την αοριστολογία και προχειρότητα των κορυφαίων στελεχών της. Σε διασκέψεις με τους δανειστές εμφανίζονται με θεωρίες και ασάφειες με αποτέλεσμα οι συνομιλητές τους να ζητούν συνεχώς κάποιο χαρτί έστω και με λίγα αριθμητικά στοιχεία.

Η κυβέρνηση Τσίπρα επαξίως λαμβάνει βραβείο Γκίνες για την χρήση ψευδωνύμων ώστε να μην παραδέχεται τον πλήρη συμβιβασμό της. Όπως είπε ορθώς ο Μανόλης Γλέζος βάφτισαν το κρέας ψάρι σαν κάποιους Ρωμαιοκαθολικούς μοναχούς του Μεσαίωνα. Ίσως το βραβείο αυτό θα έπρεπε να ονομασθεί Βραβείο Όργουελ, διότι θυμίζει το newspeak. Την πλήρη μετάλλαξη λέξεων και εννοιών, την οποία περιγράφει ο Τζορτζ Όργουελ στο περίφημο «1984». Χρήσιμη υπενθύμιση: Το βιβλίο περιέγραφε τα ολοκληρωτικά καθεστώτα σταλινικού ή χιτλερικού τύπου.

Η νέα κυβέρνηση εντάσσεται στο βιβλίο Γκίνες για την ταχύτατη αποκαθήλωση και σπίλωση προσωπικοτήτων. Επί δεκαετίες ο Μανόλης Γλέζος και ο Μίκης Θεοδωράκης ήσαν οι εμβληματικές μορφές της ελληνικής Αριστεράς. Σήμερα χλευάζονται ως ανίκανοι να καταλάβουν το μέγεθος της οικονομικής και διπλωματικής ευστροφίας της κυβέρνησης. Απλώς είπαν την αλήθεια για τη συμφωνία του Γιάννη Βαρουφάκη με τους εταίρους και ενόχλησαν, διότι αποκάλυψαν ότι ο βασιλιάς είναι γυμνός!

Θέση στο βιβλίο Γκίνες καταλαμβάνουν οι νέοι κυβερνήτες μας και για τη μεγαλύτερη ασυνεννοησία, πολυγλωσσία, αμφισημία και έλλειψη συνεργασίας που έχει παρατηρηθεί σε ελληνική κυβέρνηση μετά την Μεταπολίτευση. Αναζητούν αποδιοπομπαίους τράγους για την απαράδεκτη απόφαση περί ελευθέρας εισόδου των λαθρομεταναστών, η μισή κυβέρνηση διαφωνεί με την άλλη μισή για τις ιδιωτικοποιήσεις, η Πρόεδρος της Βουλής διαφωνεί με τη συμφωνία που υπεγράφη με τους δανειστές, ο Υπουργός Οικονομικών μαθαίνει από τον Νίκο Χατζηνικολάου τις αυξήσεις μισθών στη ΔΕΗ.

Και μία υπενθύμιση. Η γλώσσα μας είναι εθνική υπόθεση. Δεν είναι δικαίωμα του κάθε κυρίου Βαρουφάκη να γράφει το Γιάννης με ένα ν. Αν αυτός είναι εκκεντρικός τα ΜΜΕ δεν είναι υποχρεωμένα να ακολουθούν την ανορθογραφία του. Ας μην τα γκρεμίσουμε όλα!

Άρθρο μου στην Κυριακάτικη Δημοκρατία, 8 Μαρτίου 2015

Στις 3 Μαρτίου 1957 ο Σταυραετός του Μαχαιρά, ο Γρηγόρης Αυξεντίου, έπεφτε νεκρός αφού επί ώρες αγωνιζόταν μόνος εναντίον ολοκλήρου Συντάγματος Βρετανών Καταδρομέων. Ο υπαρχηγός της ΕΟΚΑ, Εθνικής Οργανώσεως Κυπρίων Αγωνιστών, έπεσε μαχόμενος για την Ένωση της Κύπρου με την Ελλάδα. Αυτός ήταν ο στόχος του επικού εκείνου αγώνος, στον οποίο πρωτοστάτησαν οι νέοι και κυρίως τα παιδιά των Κατηχητικών. Ο Απελευθερωτικός Αγώνας του 1955-59 συγκλόνισε όχι μόνον την Κύπρο, αλλά ολόκληρο τον Ελληνισμό και πρέπει να διδάσκεται στα σχολεία μας.

Όσο κι αν ενοχλούνται οι οπαδοί του μαρξιστικού διεθνισμού ή της ισοπεδωτικής παγκοσμιοποιήσεως, η αλήθεια είναι ότι ο ωραίος εκείνος αγώνας είχε ως ιδανικά την Ορθόδοξη Πίστη και την διαχρονική πορεία του Ελληνικού Έθνους. Με αυτές τις αρχές και αξίες επιβιώσαμε μέχρι σήμερα. Ο Αυξεντίου που έπεσε μαχόμενος, οι εννέα συναγωνιστές του, οι οποίοι απαγχονίσθηκαν από τους Βρετανούς, οι χιλιάδες των μαθητών και των μαθητριών που διαδήλωναν στους δρόμους της Κύπρου κρατώντας την ελληνική σημαία ο απλός λαός που έκανε αντίσταση δίνοντας αρχαιοελληνικά ονόματα στα παιδιά του, οι ιερείς οι οποίοι μιλούσαν στους νέους για τους μάρτυρες της Εκκλησίας και τους ήρωες του Έθνους, όλοι αυτοί αποτελούν παραδείγματα προς μίμησιν. Η πνευματική ανάταση, την ποία χρειαζόμαστε για να βγούμε από την κρίση, θα έλθει όταν ξαναμιλήσουμε στα παιδιά μας για τον Αυξεντίου, τον Καραολή, τον Παλληκαρίδη και όταν παύσουν κάποιοι να αναμασούν ξεπερασμένα συνθήματα και αποτυχημένες ιδεολογίες που οδήγησαν σε ολοκληρωτικαά καθεστώτα την Ανατολική Ευρώπη.

Σήμερα η Κύπρος αντιμετωπίζει κινδύνους. Η τουρκική προκλητικότητα και η οικονομική κρίση είναι οι εμφανείς παράμετροι. Υπάρχει και μία επίθεση, η οποία γίνεται ύπουλα και γι’ αυτό είναι πιο διαβρωτική. Μετά την απόρριψη του διχοτομικού και ρατσιστικού σχεδίου Ανάν το 2004 από τους Ελληνοκυπρίους,  οι ανανιστές επανέρχονται με  μεθοδευμένη προπαγάνδα κατά της ελληνικής εθνικής ταυτότητας των Κυπρίων. Προηγήθηκε η πενταετής διακυβέρνηση από τον Πρόεδρο Δ. Χριστόφια και το κομμουνιστικό ΑΚΕΛ, οι οποίοι επιχείρησαν να αποχριστιανοποιήσουν και να αφελληνίσουν την παιδεία. Αντέδρασαν ευτυχώς η Εκκλησία της Κύπρου και οι εκπαιδευτικοί, αλλά κάποια ζημιά έγινε. Τώρα βλέπουμε να επανεμφανίζεται ο Νεοκυπριακός Σύνδεσμος, ο οποίος μέσω δημοσκοπήσεως που παρουσίασε στο ιδιωτικό Πανεπιστήμιο Λευκωσίας προβάλλει την ανάγκη να κατασκευασθεί μία κυπριακή ταυτότητα εις βάρος της ελληνικής.

Πρόκειται για μία ξαναζεσταμένη σούπα, η οποία σερβίρεται κατά καιρούς για να πείσει τους Ελληνοκυπρίους ότι η λύση είναι να παύσουν να αισθάνονται Έλληνες. Για να καμφθεί η αντίδραση σε ένα νέο σχέδιο τύπου Ανάν προπαγανδίζεται η τεχνητή νεο-κυπριακή συνείδηση. Ξεχνούν, όμως, ότι ο Αυξεντίου θυσιάσθηκε για μία ελληνική Κύπρο!

Άρθρο μου στην Κυριακάτικη Δημοκρατία, 1 Μαρτίου 2015

Στίς 13.1.2015 τό Οἰκουμενικό Πατριαρχεῖο ἀνέγραψε στό Ἁγιολόγιο τῆς Ἐκκλησίας μας τόν Γέροντα Παΐσιο τόν Ἁγιορείτη. Πιστεύω ὅτι ἡ ἁγιασμένη αὐτή μορφή μέ ὅσα ἔλεγε καί ὅσα ἔγραφε μπορεῖ νά βοηθήσει κάθε πιστό νά βρεῖ ἀπαντήσεις στά ἐρωτήματα: Ποιά ἡ στάση τοῦ Χριστιανοῦ ἀπέναντι στήν Πατρίδα καί στόν πατριωτισμό; Πρέπει ἐμεῖς οἱ Χριστιανοί Ὀρθόδοξοι νά ἀσχολούμαστε μέ τά Ἐθνικά Θέματα;

Ὁ Ἅγιος Παΐσιος συνήθιζε νά λέγει: «Καί ἡ πατρίδα εἶναι μία μεγάλη οἰκογένεια». Ἐπανελάμβανε μέ τά δικά του λόγια τή σοφία τῶν Πατέρων τῆς Ἐκκλησίας μας. Θυμίζω ὅτι ὁ Ἅγιος Γρηγόριος ὁ Θεολόγος στήν 37^η Ἐπιστολή του ἔγραφε: «Μητέρα τιμᾶν τῶν ὁσίων. Μήτηρ δέ ἄλλη μέν ἄλλου. Κοινή δέ πάντων πατρίς». ¨Η πατρίδα εἶναι ἡ κοινή μητέρα ὅλων μας, γράφει ὁ Ἄγιος Γρηγόριος, ἄρα τήν ἀγαποῦμε ὁπως τήν μητέρα μας, ἀλλά αὐτό δέν σημαίνει ὅτι μισοῦμε τίς μητέρες τῶν ἄλλων. Ἔτσι καί ὁ Ἅγιος Παΐσιος τόνιζε ὅτι ἀγαποῦμε τήν πατρίδα ὅπως ἀγαποῦμε καί τήν οἰκογένειά μας. Θά κάνουμε ὅ,τι μποροῦμε γιά νά τήν βοηθήσουμε καί σέ δύσκολες καί σέ εὐχάριστες στιγμές. Ὅλοι οἱ Ἅγιοι τῆς Ἐκκλησίας μας καταφάσκουν τόν ὑγιῆ πατριωτισμό, ἀλλά ἀπορρίπτουν τόν ρατσισμό, τόν ἐθνοφυλετισμό, τήν ἐθνική ἀλαζονεία.

Ἰδιαίτερη εὐαισθησία εἶχε ὁ Ἄγιος στό Μακεδονικό ζήτημα. Χάρηκε πολύ ὅταν διάβασε τό βιβλίο τοῦ ἀειμνήστου Νικολάου Μάρτη γιά τήν ἑλληνικότητα τῆς Μακεδονίας καί ἔστειλε ἐπαινετικό ποιηματάκι στόν συγγραφέα. Ἐπίσης γιά νά δηλώσει τή σημασία πού ἔδινε στό ζήτημα εἶχε ἀναρτήσει στό κελλί του τήν προφητεία τοῦ Δανιήλ ἀπό τήν Παλαιά Διαθήκη, ἡ ὁποία ἀναφέρει τόν Μέγα Ἀλέξανδρο ὡς Βασιλέα τῶν Ἑλλήνων. Γιά τό κράτος τῶν Σκοπίων προέβλεψε ὅτι θά διαλυθεῖ. Ἔλεγε ὅτι τό κράτος αὐτό εἶναι κτισμένο ἀπό φαρσαλινούς χαλβάδες σέ σχῆμα τούβλου καί ἀργά ἠ γρήγορα θά καταρρεύσει. Οἱ διπλωματικές ἐξελίξεις μέχρι σήμερα δικαιώνουν τήν προφητεία του. Ἑπτά χρόνια μετά τήν ὁσιακή κοίμησή του (12.7.1994) καί συγκεκριμένα τό 2001 ξέσπασε αἱματηρή σύγκρουση μεταξύ τῶν Ἀλβανῶν, πού ἀποτελοῦν τό 30% τοῦ κράτους τῶν ψευδομακεδόνων, καί τοῦ σλαβικοῦ πληθυσμοῦ. Ἡ ἐκεχειρία, ἡ ὁποία συνήφθη, εἶναι εὔθρασυστη καί οἱ Ἀλβανοί πολιτικοί τῶν Σκοπίων δηλώνουν σαφῶς ὅτι ἀποτελοῦν κράτος ἐν κράτει καί ὅτι ὄνειρό τους εἶναι νά ἑνώσουν τίς δυτικές ἐπαρχίες τοῦ κρατιδίου μέ τό Κοσσυφοπέδιο-Κόσσοβο γιά τή δημιουργία τῆς Μεγάλης Ἀλβανίας. Ἤδη πολλοί διεθνολόγοι παραδέχονται ὅτι τό κράτος τῶν Σκοπίων θά διαλυθεῖ μεταξύ Βουλγάρων, Ἀλβανῶν καί Σέρβων. Κάτι ἤξερε, λοιπόν, ὁ Ἅγιος Παΐσιος! Φυσικά κατανοούμε ὅτι δέν πρέπει νά παραδώσουμε τό ὄνομα καί τήν κληρονομιά τῆς Μακεδονίας μας σέ ἕνα θνησιγενές μόρφωμα τό ὁποῖο σέ λίγα χρόνια θά διαλυθεῖ!

Οἱ προφητεῖες του εἶναι πολλές, ἀλλά προτιμῶ νά μήν τίς σχολιάσω καί νά μήν προβῶ σέ ἑρμηνεία. Ὅταν μιλοῦν γιά μελλοντικά γεγονότα ἁγιασμένοι ἄνθρωποι, μόνον ἄνθρωποι μέ ἁγιότητα και πνεῦμα Θεοῦ μποροῦν νά τους ἑρμηνεύσουν. Ὁ Γέρων Παΐσιος εἶπε πολλά καί ἐνδιαφέροντα γιά τό μέλλον τῆς Τουρκίας, ἀλλά ἄς ἀφήσουμε τόν Θεό νά δώσει τίς ἀπαντήσεις. Ὅσοι παραπέμπουν στόν Ἅγιο γιά νά ἑρμηνεύσουν θέματα τῆς καθημερινότητος καί τῆς διεθνοῦς ἐπικαιρότητος, ἄν καί τό κάνουν καλοπροαίρετα, φοβοῦμαι ὅτι δέν ὠφελοῦν πνευματικά.

Ἀπό τούς λόγους του, τούς ὁποίους κατέγραψαν οἱ μοναχές στή Σουρωτή, στό Μοναστῆρι ὅπου εἶναι θαμμένος ὁ Ἅγιος, παραθέτω μερικές χαρακτηριστικές σκέψεις του γιά τήν Ἑλλάδα καί τήν εὐθύνη πού ἔχουμε ὡς Ἕλληνες:

«… Τέτοια κληρονομιά πού μᾶς ἔχει ἀφήσει ὁ Χριστός δέν ἔχουμε δικαίωμα νά τήν ἐξαφανίσουμε στίς ἡμέρες μας. Θά δώσουμε λόγο στόν Θεό. Ἐμεῖς, τό μικρό αὐτό ἔθνος, πιστέψαμε στόν Μεσσία, μᾶς δόθηκε ἡ εὐλογία νά διαφωτίσουμε ὅλον τόν κόσμο. Ἡ Παλαιά Διαθήκη μεταφράσθηκε στήν ἑλληνική γλῶσσα ἑκατό χρόνια πρίν ἀπό τήν ἔλευση τοῦ Χριστοῦ. Οἱ πρῶτοι Χριστιανοί τί τράβηξαν! Κινδύνευε συνέχεια ἡ ζωή τους. Τώρα τί ἀδιαφορία ὑπάρχει!… Ἐνῶ ἀνώδυνα σήμερα, χωρίς νά κινδυνεύη ἡ ζωή μας, μποροῦμε νά διαφωτίσουμε τά ἔθνη, νά γινόμαστε πιό ἀδιάφοροι; Ἄν σήμερα ἔχουμε λιγάκι εἰρήνη, ξέρεις τί ἔχουν τραβήξει οἱ παλιοί; Ξέρεις πόσοι θυσιάσθηκαν; Τώρα τίποτε δέν θά εἴχαμε ἄν δέν θυσιάζονταν ἐκεῖνοι. Καί κάνω μία σύγκριση: Πώς τότε, ἐνῶ κινδύνευε ἡ ζωή τους, κρατοῦσαν τή πίστη τους, καί πώς τώρα, χωρίς καμμία πίεση, ὅλα τά ἰσοπεδώνουν!

Ὄσοι δέν ἔχουν χάσει τήν ἐθνική τους ἐλευθερία, δέν καταλαβαίνουν. Τούς λέω: «Ὁ Θεός νά φυλάξη νά μήν ἔρθουν οἱ βάρβαροι καί μᾶς ἀτιμάσουν!» καί μοῦ λένε: «Καί τί θά πάθουμε;». Ἀκοῦς κουβέντα; Ἄντε νά λείψετε, χαμένοι ἄνθρωποι! Τέτοιοι εἶναι οἱ ἄνθρωποι σήμερα. Δῶσε τους χρήματα, αὐτοκίνητα, καί δέν νοιάζονται οὔτε γιά τήν πίστη οὔτε γιά τήν τιμή οὔτε γιά τήν ἐλευθερία.

Τήν Ὀρθοδοξία μας σάν Ἕλληνες τήν ὀφείλουμε στόν Χριστό καί τούς Ἁγίους Μάρτυρες καί Πατέρες τῆς Ἐκκλησίας μας. Καί τήν ἐλευθερία μας τήν ὀφείλουμε στούς ἥρωες τῆς Πατρίδας μας, πού ἔχυσαν τό αἷμα τους γιά μᾶς. Αὐτήν τήν ἁγία κληρονομιά ὀφείλουμε νά τήν τιμήσουμε καί νά τήν διατηρήσουμε καί ὄχι νά τήν ἐξαφανίσουμε στίς ἡμέρες μας. Εἶναι κρῖμα νά χαθῆ ἕνα τέτοιο ἔθνος! Καί βλέπουμε τώρα, ὅπως πρίν ἀρχίσει ἕνας πόλεμος στέλνουν ἀτομικές προσκλήσεις, ἔτσι και ὁ Θεός μέ ἀτομικές προσκλήσεις μαζεύει ἀνθρώπους, γιά νά κρατηθῆ κάτι καί νά σωθῆ τό πλάσμα Του. Δέν θά ἀφήση ὁ Θεός. ἀλλά πρέπει καί ἐμεῖς νά κάνουμε Ὅ,τι μποροῦμε ἀνθρωπίνως καί γιά ὅ,τι δέν μποροῦμε νά κάνουμε ἀνθρωπίνως, νά κάνουμε προσευχή νά βοηθήσει ὁ Θεός».

Βεβαίως ὁ Γέρων Παΐσιος δίδασκε μέ ἔμφαση ὅτι πρώτη προτεραιότητα πρέπει νά εἶναι ἡ πνευματική μας προετοιμασία καί ἔτσι θά ἔχουμε μεγαλύτερη δύναμη γιά νά ἀγωνισθοῦμε ὑπέρ τῆς πατρίδος και τῶν Ἐθνικῶν Θεμάτων. Ἡ διδαχή του πάντως εἶναι μία σαφής ἀπάντηση σέ ὁρισμένους παραπλανημένους Χριστιανούς, οἱ ὁποῖοι ἐν ὀνόματι μιᾶς παρερμηνευμένης οἰκουμενικότητος ἀρνοῦνται ἤ διστάζουν νά ἀγωνισθοῦν γιά τήν Πατρίδα καί τά Ἐθνικά Θέματα. Στήν Ὀρθόδοξη Παράδοσή μας ἡ Οἰκουμενικότητα ἐναρμονίζεται καί δέν συγκρουεται μέ τόν ὑγιῆ καί ἀφανάτιστο πατριωτισμό. Ἄς ακούσουμε τή φωνή τοῦ Γέροντος Παΐσίου καί ἄς ἀπορρίψουμε διεθνισμούς καί πολυπολιτισμικότητες, δηλαδή ξενόφερτες ἰδεολογίες πού ἐπιδιώκουν νά μᾶς ἀποκόψουν ἀπό τίς ρίζες μας.

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

Γέροντος Παΐσίου Λόγοι, Τόμος Α΄, «Μέ πόνο καί ἀγάπη γιά τόν ἄνθρωπο». Ἱερόν Ἡσυχαστήριον Ἁγίου Ἰωάννου Θεολόγου Σουρωτῆς, 1998.

Ἰσαάκ Μοναχοῦ: «Βίος Γέροντος Παΐσίου τοῦ Ἁγιορείτου», ἔκδοση Ἱεροῦ Ἡσυχαστηρίου Τιμίου Προδρόμου Χαλκιδικῆς, 2004.

Άρθρο μου στο περιοδικό “ΠΕΙΡΑΪΚΗ ΕΚΚΛΗΣΙΑ”, τεύχος Φεβρουαρίου 2015

Άδικη, ατεκμηρίωτη και στηριγμένη σε αριστερές ιδεοληψίες είναι η επίθεση του Υπουργού Παιδείας και Πολιτισμού Αρ. Μπαλτά στα Πειραματικά Σχολεία. Ο κ. Υπουργός διαφωνεί με την εισαγωγή μαθητών μέσω εξετάσεων, απορρίπτει την ύπαρξη σχολείων για μαθητές που διακρίνονται, κατηγορεί την «αριστεία» ως ρετσινιά (!) και φθάνει στο σημείο να χαρακτηρίσει το πνεύμα των Πειραματικών σχεδόν… χιτλερικό.

Είχα την τύχη να παρακολουθήσω τις έξι τάξεις του Δημοτικού στο Πειραματικό Σχολείο του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και τις έξι τάξεις του Γυμνασίου-Λυκείου στο Πειραματικό Σχολείο του Πανεπιστημίου Αθηνών. Έχω ωφεληθεί πολύ από αυτή την εκπαιδευτική εμπειρία, όπως είμαι βέβαιος ότι έχουν ωφεληθεί όλοι οι συμμαθητές μου καθώς και οι απόφοιτοι της Ιωνιδείου, του Βαρβακείου και των άλλων Προτύπων και Πειραματικών σχολείων. Τα Πειραματικά Σχολεία στην εποχή μου είχαν την εξής διαφορά από τα υπόλοιπα Πρότυπα. Λειτουργούσαν υπό την εποπτεία του εκάστοτε καθηγητού της Παιδαγωγικής στα τρία τότε μεγάλα Πανεπιστήμια (Αθηνών, Θεσσαλονίκης και Πατρών) και αποτελούσαν την προέκταση του εργαστηρίου των Παιδαγωγικών για να εφαρμόζουν καινοτομίες, υποδειγματικές διδασκαλίες και ψυχογραφήματα των μαθητών.

Το Πειραματικό Σχολείο του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης ιδρύθηκε από τον σπουδαίο παιδαγωγό Αλέξανδρο Δελμούζο κατά τη δεκαετία του 1930. Στεγάζεται σε ένα εξαιρετικό κτήριο, το οποίο ολοκληρώθηκε στη δεκαετία του 1960 με σχέδια του μεγάλου Πικιώνη. Ως μαθητές του Δημοτικού είχαμε κάθε ημέρα στην αίθουσα δασκάλους από πόλεις και χωριά της Μακεδονίας, οι οποίοι παρακολουθούσαν το δικό μας μάθημα υπό μορφήν μετεκπαιδεύσεως. Ό,τι έβλεπαν στην τάξη μας πήγαιναν και το εφάρμοζαν στα μονοθέσια ή εξατάξια σχολεία των χωριών της Β. Ελλάδος. Η παρουσία ακροατών- δασκάλων καθιστούσε αυστηρότερη την ευθύνη των διδασκόντων και την προετοιμασία των μαθητών.

Το Πειραματικό Σχολείο του Πανεπιστημίου Αθηνών, που βρίσκεται στην οδό Σκουφά απέναντι από τον Άγιο Διονύσιο, ιδρύθηκε στη δεκαετία του 1930 από τον Νικόλαο Εξαρχόπουλο. Απόφοιτοί του είναι τρεις μετέπειτα Πρωθυπουργοί, ο Ανδρέας Παπανδρέου, ο Κώστας Σημίτης και ο Κώστας Καραμανλής. Όταν ήμασταν μαθητές θυμούμαι ότι είχαμε κάθε ημέρα ως ακροατές τους φοιτητές της Θεολογίας, Φιλολογίας και Φυσικομαθηματικής, οι οποίοι έπαιρναν παραδείγματα για το πώς θα διδάξουν όταν διορισθούν στη Μέση Εκπαίδευση. Κατάλογος για «να πούμε μάθημα» σπανιότατα εχρησιμοποιείτο και η βαθμολογία εξηρτάτο από τη συμμετοχή μας μέσα στην τάξη. Το Σχολείο ενθάρρυνε τη συχνή διοργάνωση παρουσιάσεων και εκδηλώσεων από τους μαθητές με στόχο να αποκτήσουμε άνεση λόγου ενώπιον ακροατηρίων. Τα τετράδια των Εκθέσεών μας έμεναν στο σχολείο και τα μελετούσαν οι φοιτητές ως άσκηση στο μάθημα της Παιδαγωγικής. Πολλοί από τους αποφοίτους επιτύχαμε σχεδόν χωρίς φροντιστήριο στα ΑΕΙ και σε καλή σειρά.

Ουσιαστικά αυτό που βίωσα στα δύο Πειραματικά Σχολεία ήταν η αξιοποίησή τους από τα Πανεπιστήμια ώστε να δοκιμάζονται νέες μέθοδοι διδασκαλίας και να μετεκπαιδεύονται φοιτητές και δάσκαλοι. Από το 1982 μέχρι προσφάτως ο θεσμός μαράζωσε διότι καταργήθηκε η εισαγωγή μέσω εξετάσεων στην Α΄ Γυμνασίου. Προ τριών ετών η τότε Υπουργός Παιδείας Άννα Διαμαντοπούλου επανέφερε τις εξετάσεις για το Γυμνάσιο και το Λύκειο, μείωσε τον αριθμό των Πειραματικών και Προτύπων, ο οποίος είχε αυξηθεί υπερβολικά, και όρισε αυξημένα προσόντα για τους διδάσκοντες. Ναι, δεν είναι κακό να έχουμε λίγα έστω σχολεία με αρίστους μαθητές, ώστε να ενθαρρύνονται τα ταλέντα και ταυτοχρόνως να πειραματίζονται οι παιδαγωγοί.

Το δικαίωμα όλων των Ελλήνων για δωρεάν παιδεία είναι ιερό. Αλλά τα λίγα δημόσια Πρότυπα και Πειραματικά όπως ορίζονται από τον ισχύοντα νόμο δεν είναι σχολεία της ελίτ. Οι συμμαθητές μου επί δώδεκα χρόνια προήρχοντο από όλα τα κοινωνικά στρώματα.

Ας μην διαλύσουμε κάτι καλό που λειτουργεί στην παιδεία μας!

Άρθρο μου στην εφημερίδα Δημοκρατία, Τρίτη 24 Φεβρουαρίου 2015