Άρθρα

Κωνσταντίνος Χολέβας – Πολιτικός Επιστήμων

Εικοσιπέντε χρόνια συμπληρώθηκαν φέτος στις 12 Δεκεμβρίου από τη εκδημία του μακαριστού Μητροπολίτου Δρυινουπόλεως, Πωγωνιανής και Κονίτσης κυρού Σεβαστιανού. Ως Έλληνας Ορθόδοξος, και επειδή είχα την τιμή να τον γνωρίσω, θεωρώ υποχρέωσή μου να γράψω λίγες γραμμές ως ελάχιστο φόρο τιμής στη μνήμη του.

Ο Σεβαστιανός Οικονομίδης διακόνησε την ακριτική επαρχία της Ηπείρου από το 1967 μέχρι την εκδημία του στις 12.12.1994. Θεσσαλός στην καταγωγή και Πανέλλην στην ψυχή αγκάλιασε με ειλικρινή αγάπη το ποίμνιό του, αλλά και τους διωκομένους αδελφούς μας της Βορείου Ηπείρου.

Θυμόμαστε και τιμούμε τον ασκητικό Ποιμενάρχη, ο οποίος μάς ενέπνεε με τον λιτό βίο και με την ορθόδοξη πνευματική ζωή του.

Αξίζει να τιμήσουμε τη μνήμη του Ιεράρχου, ο οποίος είχε φτάσει με κάθε μέσο, ακόμη και με τα πόδια, σε όλα τα δυσπρόσιτα σημεία της επαρχίας του.

Διδασκόμαστε και σήμερα από τον Επίσκοπο, ο οποίος έδινε κάθε χρόνο μήνυμα ελπίδας στους φυλακισμένους πίσω από τα ηλεκτροφόρα συρματοπλέγματα Βορειοηπειρώτες και ο οποίος έβαζε μεγάφωνα στα σύνορα κάθε Πάσχα από το Μαυρόπουλο και κάθε Δεκαπενταύγουστο από τη Μονή Μολυβδοσκεπάστου για να τούς μεταφέρει το Σταυροαναστάσιμο άγγελμα της Ορθοδοξίας.

Κλίνουμε ευλαβικά το γόνυ μπροστά στο μνήμα του ανθρώπου, ο οποίος ίδρυσε τον Πανελλήνιο Σύνδεσμο Βορειοηπειρωτικού Αγώνος (ΠΑΣΥΒΑ) και την Συντονιστική Φοιτητική Ένωση Βορειοηπειρωτικού Αγώνος (ΣΦΕΒΑ).

Τον ευχαριστούμε, διότι κράτησε ζωντανή την εθνική μνήμη θυμίζοντας το πέρασμα και τις διδαχές του Πατροκοσμά, την ελληνικότητα των Βορειοηπειρωτών, την επέτειο του Αυτονομιακού Αγώνος και του Πρωτοκόλλου της Κερκύρας του 1914 και διότι ανεδείκνυε ιστορικά στοιχεία με συνέδρια και εκδόσεις.

Τον ευγνωμονεί ο Ελληνισμός, διότι έκανε γνωστό το πρόβλημα της καταπιέσεως των Ορθοδόξων Ελλήνων από το αθεϊστικό καθεστώς του Χότζα και του Αλία. Μίλησε με επιχειρήματα στους πολιτικούς μας, έφερε το πρόβλημα μέχρι το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και σε άλλα διεθνή βήματα.

Τιμούμε ιδιαιτέρως τη μνήμη του, διότι είχε διορατικότητα και έβλεπε τους κινδύνους. Μετά την κατάρρευση του κομμουνισμού στην Αλβανία προέτρεπε τους Βορειοηπειρώτες να μην φύγουν, να μην ξεριζωθούν, να μην δώσουν δικαιώματα στον αλβανικό εθνικισμό να αλλοιώσει τον χαρακτήρα του βορείου τμήματος της Ηπείρου.

Σήμερα δικαιώνεται ο Σεβαστιανός, διότι βλέπουμε να συνεχίζεται η καταπιεστική πολιτική όλων των αλβανικών κυβερνήσεων εναντίον της ελληνικής εθνικής μειονότητας.

Βλέπουμε τις μπουλντόζες να γκρεμίζουν οικίες Ελλήνων στη Χειμάρρα.

Θρηνήσαμε για τον φόνο δύο παλληκαριών της Βορείου Ηπείρου, του Αριστοτέλη Γκούμα και του Κώστα Κατσίφα, οι οποίοι είχαν την Ελλάδα μέσα στην καρδιά τους!

Γι’ αυτό ζητούμε από την Ελληνική Κυβέρνηση να πάρει όλα τα απαραίτητα και αποτελεσματικά μέτρα για την προστασία των ομοεθνών μας.

Άρθρο στην ΚΥΡΙΑΚΑΤΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ, 16.12.2019

Κωνσταντῖνος Χολέβας – Πολιτικός Ἐπιστήμων

Άρκετά προβλήματα προξένησαν στούς μαθητές καί στίς μαθήτριες τά πολυθρησκειακά Θρησκευτικά, τά ὁποῖα εἰσήχθησαν στα Δημοτικά, Γυμνάσια καί Λύκεια με τίς ὑπουργικές ἀποφάσεις τοῦ κ. Νίκου Φίλη τό 2016 καί τοῦ κ. Κων. Γαβρόγλου τό 2017. Λίθοι, πλίνθοι καί κέραμοι ἀτάκτως ἐρριμμένα, ὅπως θά ἔλεγε καί ὁ ἀρχαῖος ἱστορικός Ξενοφῶν. Μία ἀνάμειξη δεκάδων θρησκειῶν, δοξασιῶν καί λαογραφικῶν πληροφοριῶν, οἱ ὁποῖες προκαλοῦσαν σύγχυση στόν μαθητή καί δέν οίκοδομοῦσαν. Εἶναι πλέον ἡ ὥρα νά ἀποσυρθοῦν οἱ λεγόμενοι φάκελοι, δηλαδή τά σχολικά βιβλία τοῦ συγκεκριμένου Προγράμματος Σπουδῶν ἀπό ὅλες τίς τάξεις.

Τό Νέο Πρόγραμμα Σπουδῶν, ὅπως τό ὀνόμασαν οἰ σχεδιαστές του, ἤδη ἀποδομήθηκε ἀπό δικαστικές ἀποφάσεις καί ἀπό τίς ἀπόψεις ἐγκρίτων θεολόγων καί παιδαγωγῶν. Θυμίζω:

Μέ τίς ἀποφάσεις 660/2018 καί 926/2018 τό Συμβούλιο τῆς Ἐπικρατείας, δηλαδή τό Ἀνώτερο Ἀκυρωτικό Δικαστήριο τῆς χώρας, δέχθηκε τήν προσφυγή τοῦ Σεβ. Μητροπολίτου Πειραιῶς κ. Σεραφείμ, τῆς Πανελληνίου Ἑνώσεως Θεολόγων καί μεμονωμένων γονέων, καί ἀκύρωσε τά πολυθρησκειακά Θρησκευτικά ὡς ἀντίθετα πρός τό Σύνταγμα, τούς Νόμους καί τήν Εὐρωπαϊκή Σύμβαση Δικαιωμάτων τοῦ Ἀνθρώπου. Το Δικαστήριο ἔκρινε ὅτι τό Νέο Πρόγραμμα Σπουδῶν θά μποροῦσε νά χαρακτηρισθεῖ ἀκόμη καί ὡς μία μορφή προσηλυτισμοῦ εἰς βάρος τῶν μαθητῶν καί μαθητριῶν. Οἱ δικαστές μάλιστα ἔκριναν ὅτι δέν πρόκειται κἄν για θρησκειολογικό μάθημα, διότι στήν ἀμιγῆ θρησκειολογία, οἱ διαφορετικές θρησκεῖες παρατίθενται σέ ξεχωριστά κεφάλαια καί ὄχι ὅλες μαζί στό ἴδιο κεφάλαιο.

Μέ τίς νεώτερες ἀποφάσεις 1749/2019 καί 1750/2019 τό Συμβούλιο τῆς Ἐπικρατείας (ΣτΕ) ἔκρινε τίς Ὑπουργικές ἀποφάσεις Γαβρόγλου γιά τά Θρησκευτικά ὡς ἄκυρες καί ἀντισυνταγματικές. Το Ἀνώτατο Δικαστήριο θεωρεῖ ὅτι μέ τήν καινούργια ὕλη τοῦ μαθήματος (σχεδόν ταυτόσημη μέ τήν ὕλη πού ὅριζε ὁ Νίκος Φίλης) παραβιάσθηκαν οἱ διατάξεις τοῦ Συντἀγματος γιά τόν σκοπό τῆς Ἐκπαιδεύσεως. Στό ἄρθρο 16, παρ. 2, τό Σύνταγμα καθορίζει ὡς σκοπό τῆς Παιδείας τήν ἀνάπτυξη ἐθνικῆς καί θρησκευτικῆς συνειδήσεως. Οἱ δικαστές ἔκριναν ὅτι ὁ συνταγματικός νομοθέτης ἐννοεῖ ἑλληνική ἐθνική συνείδηση, διότι τό κράτος μας εἶναι ἐθνικό κράτος τῶν Ἑλλήνων, καί Ὀρθὀδοξη θρησκευτική συνείδηση. Ἡ ὕλη τοῦ Νέου Προγράμματος Σπουδῶν ἀπορρίπτεται ὡς πολυθρησκειακή, διότι δέν ἀναπτύσσει τή συνείδηση τῶν Ὀρθοδόξων. Μάλιστα τό ΣτΕ ἐπικρίνει τούς σχεδιαστές τοῦ Νέου Προγράμματος Σπουδῶν, διότι σκοπίμως παρουσιάζουν μόνον τά κοινά σημεῖα διαφόρων θρησκειῶν καί δοξασιῶν καί ὄχι τίς διαφορές τους. Τό Δικαστήριο δηλώνει ἐμμέσως πλήν σαφῶς ὅτι δέν ὑπηρετεῖται ὁ σκοπός τῆς Παιδείας μας ὅταν ἰσοπεδώνεται ἡ θρησκευτική, ἐθνική καί πολιτιστική ταυτότητα τῶν μαθητῶν καί τῶν πολιτῶν.

Στίς 31.10.2019 δημοσιεύθηκε ἡ σχετική ἀπόφαση τοῦ Εὐρωπαϊκοῦ Δικαστηρίου Δικαιωμάτων τοῦ Ἀνθρώπου, τό ὁποῖο ἑδρεύει στό Στρασβοῦργο. Τό ΕΔΔΑ, ἐκδικάζοντας μία προσφυγή τῆς Ἑνώσεως Ἀθέων τῆς Ἑλλάδος, ἔκρινε ὅτι καί ἀπό τό πολυθρησκειακό Νέο Πρόγραμμα Σπουδῶν δικαιοῦται ὁ γονεύς νά ζητήσει ἀπαλλαγή τοῦ παιδιοῦ του, ὅταν ὑπάρχει παραβίαση τῆς θρησκευτικῆς συνειδήσεως. Τό Δικαστήριο, λοιπόν, καταρρίπτει ἕνα ἀπό τά κυριώτερα ἐπιχειρήματα τῶν σχεδιαστῶν τῶν πολυθρησκειακῶν Θρησκευτικῶν, ὅτι δῆθεν στό μάθημά τους δέν θά ὑπάρχουν ἀπαλλαγές. Ἄρα προσθέτω ἐγώ, ἀφοῦ σέ ἕνα μάθημα Θρησκευτικῶν πάντα θά ὑπάρχουν ἀπαλλαγές ἀλλοθρήσκων καί ἑτεροδόξων, καλύτερα νά ἔχουμε ἕνα μάθημα Ὀρθοδόξου Χριστιανικοῦ περιεχομένου παρά ἕνα πολυθρησκειακό μάθημα, πού προκαλεῖ σύγχυση καί παρουσιάζει τόν Χριστό σάν ἕνα πρόσφυγα δάσκαλο!

Σέ ἐπίπεδο θεολογικῆς κριτικῆς ἐπισημαίνω ὅτι ἀπό τήν πρώτη στιγμή τῆς ἐμφανίσεως τοῦ πολυθρησκειακοῦ Νέου Προγράμματος Σπουδῶν ἀντέδρασαν καί διεφώνησαν δύο γνωστοί Ἁγιορεῖτες λόγιοι. Ὁ (τώρα πλέον) μακαριστός Ἀρχιμ. Γεώργιος Καψάνης, Καθηγούμενος τῆς Ἱερᾶς Μονῆς Ὁσίου Γρηγορίου, καί ὁ προηγούμενος τῆς Ἱερᾶς Μονῆς Ἰβήρων Ἀρχιμ. Βασίλειος Γοντικάκης.

Μάλιστα ὁ π. Βασίλειος κατέγραψε τήν κριτική σέ ἕνα βιβλίο, τό ὁποῖο ἐξεδόθη τό 2018 μέ τίτλο: Ὁ Βασιλεύς τῆς Δόξης. Ἐκεῖ παίρνει θέση ὑπέρ τοῦ ὁμολογιακοῦ μαθήματος μέ ἔμφαση στήν Ὀρθοδοξία ἀπορρἰπτοντας τό πολυθρησκειακό πείραμα. Γράφει μεταξύ ἄλλων: «Μέ τήν ὀρθόδοξη ἐμπειρία καί ζωή, τό ὁμολογιακό μάθημα εἶναι ἀνοικτό καί ἀπεριόριστο. Τό ἀνοικτό ἀνθρωπίνως εἶναι τό κλειστό καί ἀνυπόφορο. Η ὁποιαδήποτε ἐλευθερία του δέν μπορεῖ νά βγῆ ἔξω ἀπό τά ὄρια τῆς φθορᾶς τοῦ χώρου καί τοῦ χρόνου πού δέν χωροῦν τόν ἄνθρωπο». (1)

Ὁ γνωστός θεολόγος καί Ὁμότιμος Καθηγητής Φιλοσοφίας τοῦ Παντείου Πανεπιστημίου Χρῆστος Γιανναρᾶς προσεκλήθη τόν Σεπτέμβριο τοῦ 2019 σέ θεολογική ἡμερίδα στό Ἀριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης μέ ἀντικείμενο τά Θρησκευτικά στήν ἐκπαίδευση. Ἐκεῖ τόνισε ὅτι διαφωνεῖ μέ τό Νέο Πρόγραμμα Σπουδῶν γιά τά Θρησκευτικά, λέγοντας μάλιστα ὅτι μπορεῖ νά ἔχει ἀρνητικές συνέπειες γιά τά παιδιά τοῦ Δημοτικοῦ.

Ὀ σπουδαῖος παιδαγωγός, κορυφαῖος γλωσσολόγος καί πρώην Πρύτανις τοῦ ΕΚΠΑ Γεώργιος Μπαμπινιώτης ἔχει ταχθεῖ ἐπανειλημμένως ὑπέρ τοῦ Ὀρθοδόξου Χριστιανικοῦ μαθήματος καί κατά τῶν θρησκειολογικῶν ἤ πολυθρησκειακῶν πειραματισμῶν. Τόν Δεκέμβριο τοῦ 2018 δήλωσε τά ἑξῆς στό περιοδικό CRASH:

“Ερώτηση: ….Ποια νομίζετε ότι είναι η πρέπουσα διδασκαλία των Θρησκευτικών ώστε ο ελληνισμός να διατηρήσει την ορθόδοξη πίστη του;

Απάντηση: Έχω μιλήσει επανειλημμένως γι’ αυτό το θέμα. Απαραίτητο και ενδιαφέρον ακόμη και για τα ίδια τα παιδιά δεν είναι να μάθουν τι διδάσκουν τα διάφορα (φιλοσοφικά συνήθως) θρησκευτικά δόγματα, που είναι και πολλά και με πολύ δύσκολες αφηρημένες έννοιες. Σκοπός του μαθήματος των Θρησκευτικών στην Εκπαίδευση είναι να μάθουν τι πρεσβεύει η επίσημη θρησκεία της πατρίδας τους, εν προκειμένω τί διδάσκει η Ορθόδοξη Χριστιανική Θρησκεία μέσα από την Καινή Διαθήκη και την ορθόδοξη παράδοση των κολοσσών της σκέψεως που είναι οι Πατέρες της Εκκλησίας μας, ιδίως οι Τρεις Ιεράρχες. Τι διδάσκει ο Βουδδισμός, ο Ισλαμισμός, ο Ινδουισμός, ο Κομφουκιανισμός, ο Ταoϊσμός, ο Σαμανισμός, κ.ά.- πέραν μιας γενικής βραχείας πληροφόρησης για τις κυριότερες από αυτές- δεν ενδιαφέρει τον Χριστιανό Έλληνα Ορθόδοξο μαθητή. Τα Θρησκευτικά – αναπόφευκτα και ορθώς- είναι μάθημα θρησκευτικής κατήχησης, διδάσκει δηλαδή στους μαθητές τα κύρια σημεία της χριστιανικής πίστης, δεν είναι μάθημα Θρησκειολογίας, που διδάσκεται περιορισμένα ακόμη και στις Θεολογικές Σχολές.

Κάτι ακόμη: Η ορθόδοξη χριστιανική πίστη και η Ορθόδοξη Εκκλησία γενικότερα έχουν μακρά ιστορική παράδοση και σύνδεση με τον Ελληνισμό (Τρεις Ιεράρχες, Βυζάντιο, Νεοελληνικός Διαφωτισμός, Επανάσταση του 1821, Αντίσταση). Δεν είναι για τους Έλληνες απλά ένα θρησκευτικό δόγμα ανάμεσα σε άλλα, όπως συμβαίνει ιστορικά με κάποιες άλλες χώρες».

Εὔχομαι νά βρεθεῖ συντόμως ἡ καλύτερη λύση γιά τή διδασκαλία τῶν Ὀρθοδόξων – καί ὄχι πολυθρησκειακῶν- Θρησκευτικῶν στούς μαθητές καί τίς μαθήτριες τοῦ Δημοτικοῦ, τοῦ Γυμνασίου καί τοῦ Λυκείου μέ σεβασμό στό δικαίωμα τῶν ἀλλοθρήσκων καί τῶν ἑτεροδόξων νά ἀπαλλάσσονται, ἐάν καί ὅταν τό ἐπιθυμοῦν.

(1). Ἀρχιμανδρίτου Βασιλείου Γοντικάκη, Προηγουμένου τῆς Ἱερᾶς Μονῆς ΄Ιβήρων: Ὀ Βασιλεύς τῆς Δόξης, ἔκδοση Ἱερᾶς Μονῆς Ἰβήρων, 2018, σελ.65.

Ἄρθρο στό περιοδικό ΠΕΙΡΑΪΚΗ ΕΚΚΛΗΣΙΑ Δεκεμβρίου 2019

                      
Κωνσταντίνος Χολέβας – Πολιτικός Επιστήμων

Ο Σκοπιανός Πρωθυπουργός Ζάεφ χαρίζει «Μακεδονικό Οίνο» σε ξένους ηγέτες και διπλωμάτες, η Ακαδημία Επιστημών των Σκοπίων (ΜΑΝU) εκδίδει τη νέα Γραμματική της «Μακεδονικής» γλώσσας και οι επιστήμονες Σκοπίων και Βουλγαρίας διεμερίσαντο τα ιμάτια της Ελληνικής Ιστορίας, τα οποία τους παρεχώρησαν οι συντάκτες της Συμφωνίας των Πρεσπών.

Οι κ.κ. Τσίπρας και Κοτζιάς ισχυρίζονται ότι προστάτευσαν την αρχαία ελληνική κληρονομιά της Μακεδονίας. Και αυτό βεβαίως αμφισβητείται, το βέβαιο, όμως, είναι ότι δεν προστάτευσαν την Χριστιανική. Βυζαντινή και Νεώτερη Ιστορία και παράδοση της Μακεδονίας. Έτσι, λοιπόν, τα Σκόπια θεωρούν ότι τους χαρίσαμε τους Αγίους Κύριλλο και Μεθόδιο και τους διαπραγματεύονται με τους Βουλγάρους.

Συγκεκριμένα από το ιστολόγιο ΒΑΛΚΑΝΙΚΟ ΠΕΡΙΣΚΟΠΙΟ πληροφορηθήκαμε τα εξής ανησυχητικά:

Ο Μεσαίωνας, η Οθωμανική Αυτοκρατορία και η ενδεχόμενη κοινή γιορτή του Γκότσε Ντέλτσεφ ήσαν τα θέματα που συζήτησαν τα μέλη της Μικτής Επιτροπής μεταξύ Βουλγαρίας και Σκοπίων στην 9η συνάντηση που πραγματοποιήθηκε στη Σόφια από τις 28 έως και τις 29 Νοεμβρίου, αναφέρει το τηλεοπτικό κανάλι ‘Telma’ των Σκοπίων.

Μέχρι στιγμής, η Επιτροπή έχει πραγματοποιήσει οκτώ συναντήσεις και συνέστησε στις κυβερνήσεις και των δύο χωρών κοινές εκδηλώσεις για τους Αγίους Κύριλλο και Μεθόδιο, τον Άγιο Κλήμεντα, τον Άγιο Ναούμ και τον Τσάρο Σαμουήλ,  και έκανε συστάσεις για βελτίωση των σχολικών βιβλίων ιστορίας για την έκτη τάξη των Σκοπιανών σχολείων και την Πέμπτη τάξη στη Δημοκρατία της Βουλγαρίας.

Να. λοιπόν, που τα Σκόπια αξιοποιούν τις απαράδεκτες παραχωρήσεις της Συμφωνίας των Πρεσπών, από την οποία, όπως τόνισε ο Αντώνης Σαμαράς στο Συνέδριο της ΝΔ, πρέπει να βρούμε τρόπο να αποδεσμευθούμε, χωρίς όμως να χρεωθούμε εμείς τις τυχόν αρνητικές συνέπειες.

Οι Θεσσαλονικείς αδελφοί Κωνσταντίνος/Κύριλλος και Μιχαήλ/Μεθόδιος ήσαν ελληνικής καταγωγής, όπως και οι ίδιοι υπογράμμιζαν στις συζητήσεις τους με ξένους, όπως πχ. με τους Άραβες της Βαγδάτης, Έζησαν τον 9ο μ.Χ. αιώνα και χρησιμοποιήθηκαν από τον Πατριάρχη Κωνσταντινουπόλεως και τον αυτοκράτορα του Βυζαντίου/Ρωμανίας σε πολλές εκκλησιαστικές και διπλωματικές αποστολές. Έμειναν γνωστοί ως οι Φωτιστές των Σλαβικών λαών, στους οποίους μετέφεραν την Ορθόδοξη Πίστη και το ελληνογενές κυριλλικό αλφάβητο.

Τελικά βλέπουμε ότι με τις Πρέσπες οι Σκοπιανοί πήραν περισσότερα και από όσα προσδοκούσαν. Ειδικά για τους Αγίους Κύριλλο και Μεθόδιο είναι καταγεγραμμένο ότι δεν τους είχαν ως προστάτες τους, όταν το 1944-1945 κατασκεύασαν επί κομμουνιστικού καθεστώτος το τεχνητό «Μακεδονικό Έθνος». Το Μάρτιο του 1945 η διακήρυξη για την ίδρυση εθνικής «Μακεδονικής Εκκλησίας»  δήλωνε ότι θα έχει ως προστάτη της τον Άγιο Κλήμεντα. Ουδεμία αναφορά υπήρχε στους Αγίους Κύριλλο και Μεθόδιο.

Τώρα, με τη γενναιοδωρία του ΣΥΡΙΖΑ, τα Σκόπια χαρακτηρίζουν ως πατέρες του «Μακεδονικού Έθνους» τους δύο Έλληνες ιεραποστόλους!

Άρθρο στην ΚΥΡΙΑΚΑΤΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ, 8.12.2019

Κύριλλος Λούκαρις – Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως

Κωνσταντίνος Χολέβας – Πολιτικός Επιστήμων

Συμμετέχω και εγώ με χαρά στην επέτειο των εννέα ετών από την έκδοση της ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ και στο αφιέρωμα για την Ελευθερία του Τύπου. Επειδή προετοιμαζόμαστε για την επέτειο των 200 ετών από την Ελληνική Επανάσταση θεωρώ χρήσιμο να θυμηθούμε ορισμένες ηρωικές μορφές που αγωνίσθηκαν για την έκδοση εφημερίδων και βιβλίων στη μακρά περίοδο δουλείας του Ελληνισμού.

Παρά την εχθρότητα των Οθωμανών προς την ελληνική παιδεία και προς τα ελληνικά βιβλία (βλέπε σχετικά το βιβλίο του Γ. Κεκαυμένου: Το Κρυφό Σχολειό) ο σπουδαίος κληρικός του ΙΖ΄ αιώνος Κύριλλος Λούκαρις τόλμησε να φέρει τυπογραφείο από το εξωτερικό στην Κωνσταντινούπολη. Ήταν πλέον Οικουμενικός Πατριάρχης και έκρινε σκόπιμο να τυπωθούν στην ελληνική γλώσσα Ορθόδοξα Χριστιανικά βιβλία. Το τυπογραφείο προκάλεσε της συκοφαντίες των Ρωμαιοκαθολικών και τις υποψίες των Τούρκων. Λειτούργησε μόνον από το 1626 μέχρι το 1627. Κατασχέθηκε από τις Οθωμανικές αρχές και από τότε απαγορεύθηκε στους Έλληνες να έχουν δικά τους τυπογραφεία στην Οθωμανική επικράτεια. Ο Κύριλλος Λούκαρις θανατώθηκε μαρτυρικά από τους Τούρκους το 1638 και το σώμα του ρίχθηκε στον Βόσπορο. Είναι ο Έλληνας πρωτομάρτυς της Ελευθερίας του Τύπου.

Τον επόμενο αιώνα η απαγόρευση των τυπογραφείων συνεχίσθηκε. Έτσι δύο μαχητικοί αδελφοί από τη Σιάτιστα της Μακεδονίας αποφάσισαν να ανοίξουν τυπογραφείο στη Βιέννη. Οι αδελφοί Πούλιος και Γεώργιος, γιοι του Μάρκου Πούλιου, αγόρασαν τα μηχανήματα από τον Αυστριακό κληρικό Μπαουμάιστερ και άρχισαν το 1790 να εκδίδουν την πρώτη ελληνική εφημερίδα. Το έντυπο ονομαζόταν ΕΦΗΜΕΡΙΣ και οι εκδότες χρησιμοποίησαν μία αρχαΐζουσα εκδοχή του ονόματός τους: Μαρκίδαι Πούλιου, δηλαδή οι γιοι του Μάρκου Πούλιου. Η ΕΦΗΜΕΡΙΣ εξεδόθη επί επτά έτη και προετοίμασε το Έθνος για την απελευθέρωση. Είχε συνδρομητές στην υπόδουλη Ελλάδα και στην Ορθόδοξη Ανατολή. Το 1797 οι Αυστριακές αρχές έκλεισαν το τυπογραφείο, διότι εκεί τυπώθηκαν ο Θούριος και τα επαναστατικά κείμενα του Ρήγα Βελεστινλή. Οι αδελφοί Πούλιου είχαν αυστριακή υπηκοότητα και δεν παραδόθηκαν στους Τούρκους, όπως συνέβη με τον Ρήγα.

Η τρίτη αναφορά μας συνδέεται με τη δεύτερη πολιορκία του Μεσολογγίου. Οι Ελεύθεροι Πολιορκημένοι είχαν και την ελεύθερη εφημερίδα τους. Από την 1.1.1824 μέχρι τις 20.2.1826 ο Ελβετός Φιλέλλην Ιωάννης Ιάκωβος Μάγερ εξέδιδε τα ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΧΡΟΝΙΚΑ, δύο φορές την εβδομάδα. Η εφημερίδα τόνωνε το ηθικό των πολιορκημένων και δημοσίευε πολιτικά άρθρα του Θ. Νέγρη, του Σπ. Τρικούπη και άλλων. Το τυπογραφείο υπέστη σοβαρές ζημιές από τις οβίδες των Τουρκοαιγυπτίων. Ο Μάγερ εφονεύθη κατά την Έξοδο του Μεσολογγίου στις 10.4.1826.

Αυτοί οι πρωτεργάτες της Ελευθερίας του Τύπου αξίζουν ιδιαίτερης τιμής από την Εκκλησία, την Πολιτεία και τα ΜΜΕ κατά τους εορτασμούς του 2021.

Άρθρο στην ΚΥΡΙΑΚΑΤΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ, 1.12.2019

Κωνσταντίνος Χολέβας – Πολιτικός Επιστήμων

Στόν χειμαζόμενο από την τουρκική κατάκτηση Ελληνισμό έστειλε η Θεία Πρόνοια μία μεγάλη μορφή κατά τον 16^ο αιώνα. Πρόκειται για τον Άγιο Δαμασκηνό Στουδίτη, τον οποίο η Εκκλησία μας τιμά στις 27 Σεπτεμβρίου. Κληρικός, λόγιος, μαχητικός Ορθόδοξος, συγγραφεύς θαυμαστών βιβλίων, σοφός, σεμνός και ασκητικός, ο Δαμασκηνός υπήρξε άριστος Ποιμενάρχης στις δύο Επισκοπές όπου τον απέστειλε το Οικουμενικό Πατριαρχείο. Πρώτα στην Επισκοπή Λητής και Ρεντίνης (σημερινή Μητρόπολη Λαγκαδά) και στη συνέχεια στην Μητρόπολη Ναυπάκτου και Άρτης, όπως ονομαζόταν τότε.

Ο Δαμασκηνός γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη μάλλον το 1520. Σπόυδασε στην Κωνσταντινούπολη και είχε δάσκαλο τον διάσημο στην εποχή του Θεοφάνη Ελεαβούλκο Νοταρά. Συνδέθηκε με την ιστορική Μονή Στουδίου, γι’ αυτό και ονομάσθηκε Στουδίτης. Συνεργάσθηκε στενά με σπουδαίους Πατριάρχες όπως ο Μητροφάνης, ο Ιωάσαφ Β΄ ο Μεγαλοπρεπής και ο Ιερεμίας ο Τρανός. Εξελέγη Επίσκοπος Λητής και Ρεντίνης το1560 και η χειροτονία του έγινε στη Θεσσαλονίκη και μάλιστα στον γνωστό Ναό της Ροτόντας, σήμερα Ναό του Αγίου Γεωργίου. Λόγω της Τουρκοκρατίας ο Μητροπολιτικός Ναός της Αγίας Σοφίας Θεσσαλονίκης είχε μετατραπεί σε τζαμί και για ένα διάστημα ως Μητροπολιτικός Ναός εχρησίμευσε η Ροτόντα, γνωστή ως Ναός των Αρχαγγέλων.

Ένεκα του κύρους του απέκτησε και τον τίτλο: Πρόεδρος Πολυανής (δηλαδή του σημερινού Κιλκίς). Λόγω της παιδείας του εστάλη από το Οικουμενικό Πατριαρχείο στη Μικρά Ρωσία (Ουκρανία και Λευκορωσία) για να στηρίξει το Ορθόδοξο ποίμνιο απέναντι στην προπαγάνδα των Παπικών, οι οποίοι υπεστηρίζοντο από τους Λιθουανούς κατακτητές. Επίσης λόγω του θαυμασμού, που έτρεφαν πολλοί προς τις γνώσεις του, εκλήθη να μετάσχει στη επιτροπή διαλόγου με τους Λουθηρανούς θεολόγους του Πανεπιστημίου της Τυβίγγης, οι οποίοι είχαν συντάξει την «Αυγουστιαία Ομολογία».

Το 1573 ο Δαμασκηνός ονομάζεται Πρόεδρος Επισκοπής Δημονίκου και Ελασσώνος και διαμένει για μικρό διάστημα στη Μονή Ολυμπιωτίσσης κοντά στην Ελασσώνα.

Το 1574 προάγεται σε ανώτερη θέση. Η Λητή ήταν Επισκοπή υπό τον Αρχιεπίσκοπο Θεσσαλονίκης. Τώρα αποστέλλεται στην Άρτα, έδρα Μητροπολίτου με μεγάλη έκταση. Ο Ναυπάκτου και Άρτης εποίμαινε επί Τουρκοκρατίας τρεις σημερινούς Νομούς: Άρτης, Πρεβέζης και Αιτωλοακαρνανίας. Εκεί εκοιμήθη το έτος 1577. Ο Ακαρνάν λόγιος Συμεών Καβάσιλας έγραψε το ακόλουθο επίγραμμα, για να επαινέσει την αρχαιοελληνική παιδεία και το ήθος του Δαμασκηνού:

«Τὸν πάρος εἴκελον Ἀθανάτοις γράψαντα τάδ’ ἄνδρα,

Φεῦ κόνις Αἰτωλῶν κρύψεν ἄδηλον ἅλις,

Ἑλλήνων μὲν τὴν σοφίαν βαρὺς ὤλεσεν αἰών,

Ὅς δὲ φιλέλληνας πάντας ἀπωρφάνισεν.

Εἰς τὸν σοφώτατον Μητροπολίτην Ναυπάκτου καὶ Ἄρτης Κύριον Δαμασκηνὸν καὶ τὴν αὐτοῦ βίβλον».

Δηλαδή: «Τον όμοιο με τους Αθάνατους άνδρα που έγραψε αυτά (τα έργα),

Αλλίμονο, το χώμα των Αιτωλών έκρυψε αρκετά, ώστε να μη φαίνεται,

κακή στιγμή έφερε φθορά στη σοφία των Ελλήνων,

Αυτός δε άφησε ορφανούς όλους τους φιλέλληνες.

Στο σοφώτατο Μητροπολίτη Ναυπάκτου και Άρτης Κύριον Δαμασκηνόν και τα βιβλία του».

Βλέπουμε ότι ο Συμεών επαινεί τον Δαμασκηνό ως φορέα της σοφίας των Ελλήνων, γεγονός που αποδεικνύει ότι κατά την περίοδο εκείνη δεν έπαυσε να χρησιμοποιείται το όνομα Έλλην παράλληλα με τα ονόματα Ρωμηός και Γραικός.

Για τη μεγάλη του προσφορά και την αγία ζωή του Δαμασκηνού, το Οικουμενικό Πατριαρχείο το 2013, με τις ενέργειες του Μητροπολίτου Λαγκαδά, Λητής και Ρεντίνης κ. Ιωάννου, τον ανεκήρυξε Άγιο και όρισε να εορτάζεται κάθε χρόνο στις 27 Νοεμβρίου.

Ο Δαμασκηνός υπήρξε πραγματικός δάσκαλος του υποδούλου Γένους. Ο 16^ος αιώνας ήταν μία σκοτεινή περίοδος με διώξεις των Χριστιανών από τους Οθωμανούς δυνάστες, εξισλαμισμούς, ταπεινώσεις, απαγορεύσεις και άλλα δεινά. Η Ορθόδοξη Εκκλησία αγωνίσθηκε να διατηρήσει όχι μόνον την Πίστη, αλλά και τη γλώσσα και την εθνική ταυτότητα. Όποιος εξισλαμιζόταν, έλεγαν ότι τούρκεψε. Με απλά λόγια: Όποιος χανόταν για την Ορθοδοξία χανόταν και για τον Ελληνισμό. Ο Δαμασκηνός είχε πλήρη συνείδηση των δυσκολιών και των ευθυνών. Έδωσε βάρος στη Χριστιανική και στην ελληνοπρεπή παιδεία.

Για τη στήριξη της Πίστης έγραψε το 1558 «Ακολουθία και Εγκώμιον εις τον Νεομάρυρα Νκόλαον». Άλλωστε είχε και συγγένεια με έναν άλλο Νεομάρτυρα, τον Δαμιανό από το Μυρίχοβο Καρδίτσης. Έγραψε επίσης στίχους μιμούμενος το δακτυλικό εξάμετρο του Ομήρου. Είχε γνώσεις περί των φυσικών επιστημών, όπως φαίνεται στο έργο του: «Προγνωστικά σημεία περί βροχής, ανέμου, εκ των αστέρων και της σελήνης, εκ διαφόρων ποιητών και διδασκάλων, ποίημα κυρού Δαμασκηνού, Μητροπολίτου Ναυπάκτου και Άρτης.

Το πιο διάσημο και πολυδιαβασμένο έργο του εγράφη όταν ο Δαμασκηνός ήταν απλός υποδιάκονος. Έχει τον τίτλο: «Θησαυρός Δαμασκηνού του υποδιακόνου και Στουδίτου του Θεσσαλονικέως, μετά της προσθήκης εν τω τέλει και ετέρων επτά λόγων ψυχωφελετάτων και της εξηγήσεως του Πάτερ ημών». Το βιβλίο πειέχει 36 αγιολογικούς, πανηγυρικούς και ηθικούς λόγους, γραμμένους σε γλώσσα κατανοητή από τον απλό λαό. Ο Θησαυρός μεταφράσθηκε σε όλες σχεδόν τις γλώσσες των Βαλκανίων και ωφέλησε τα μέγιστα τους Ορθοδόξους, οι οποίοι έπρεπε να σταθούν όρθιοι απέναντι στο καταπιεστικό Οθωμανικο Ισλάμ και στις προπαγάνδες των Δυτικών Χριστιανών.

Η μνήμη του Αγίου Δαμασκηνού Στουδίτου τιμάται πανηγυρικώς στις δύο Μητροπόλεις, τις οποίες εποίμανε: Στη σημερινή Μητρόπολη Λαγακαδά, Λητής και Ρεντίνης και στη Μητρόπολη Άρτης. Προσευχόμαστε να έχουμε την ευλογία του!

Άρθρο στην εφημερίδα ΟΡΘΟΔΟΞΗ ΑΛΗΘΕΙΑ 27.11.2019

Κωνσταντίνος Χολέβας – Πολιτικός Επιστήμων

Πόσοι είναι οι Έλληνες της Αλβανίας; Ουδέποτε μέχρι σήμερα η μετακομμουνιστική Αλβανία έχει διενεργήσει μία αντικειμενική απογραφή ώστε να γνωρίζουμε πόσοι ομοεθνείς μας έχουν γεννηθεί στη γειτονική χώρα και έχουν δικαίωμα ψήφου εκεί. Το 2011 η Αλβανία διενήργησε απογραφή, αλλά δεν είχε τα εχέγγυα της αντικειμενικής καταγραφής της εθνικής καταγωγής, γι’ αυτό η ΟΜΟΝΟΙΑ, η Οργάνωση της Ελληνικής Εθνικής Μειονότητας, απέσχε.

Τον Δεκέμβριο του 2013 η ΟΜΟΝΟΙΑ ανακοίνωσε τα αποτελέσματα της δικής της απογραφής του Ελληνισμού. Ο αριθμός των ομοεθνών μας με αλβανική υπηκοότητα ανέρχεται στους 286.853, εκ των οποίων πολλοί εργάζονται στην Ελλάδα. Ο αριθμός αυτός ξεπερνά κατά πολύ τις 58.000 Ελλήνων που αναγνώριζε ως «μειονοτικούς» το κομμουνιστικό καθεστώς του Χότζα και του Αλία.

Φαίνεται ότι και στη «δημοκρατική» Αλβανία της μετακομμουνιστικής περιόδου δεν είναι επιθυμητή η ελληνική παρουσία ούτε υπάρχει διάθεση για ορθή καταγραφή του αριθμητικού μεγέθους της. Ο Πρωθυπουργός Έντι Ράμα προβαίνει σε καταπατήσεις περιουσιών και σε κατεδαφίσεις ελληνικών οικιών, κυρίως στην τουριστική περιοχή της Χειμάρρας.. Υπό την πίεση της ελληνικής κυβερνήσεως ο Ράμα υποσχέθηκε να διενεργήσει καταγραφή των εθνικών κοινοτήτων της Αλβανία άρα και των Ελλήνων. Αυτό ξεσήκωσε τις διαμαρτυρίες της αντιπολιτεύσεως.

Το κόμμα Δικαιοσύνης, Ενσωμάτωσης και Ενότητας (PDUI) μαζί με το Δημοκρατικό Κόμμα έχουν ζητήσει στην επόμενη απογραφή να μην καταγραφεί η εθνική καταγωγή των Αλβανών πολιτών ώστε να μην φανεί το πραγματικό μέγεθος της ελληνικής μειονότητας. Σε τηλεοπτική εκπομπή της 19.11.2019 η Μελίνα Ντόντα, Γενική Γραμματεύς του PDUI, τόνισε ότι για την αλβανική αντιπολίτευση η δήλωση εθνικής καταγωγής αποτελεί κόκκινη γραμμή. Δηλαδή το Δημοκρατικό Κόμμα, το PDUI και άλλα μικρότερα κόμματα (πχ Τσάμηδες) δεν επιθυμούν να γίνει γνωστό το αριθμητικό μέγεθος των διαφόρων εθνικών ομάδων και πρωτίστως των Ελλήνων.

Μάλιστα η Ντόντα εξέφρασε τον φόβο των αλβανών εθνικιστών ότι θα εμφανισθεί στην απογραφή ένας αριθμός περίπου 300.000 Ελλήνων, οι οποίοι θα ζητούν μειονοτικές περιοχές στη Χειμάρρα ή στην υπόλοιπη Νότιο Αλβανία (Βόρειο Ήπειρο την ονομάζουμε εμείς). Αυτό είναι πρωτοφανές: Τα αλβανικά κόμματα γνωρίζουν τον σημαντικό αριθμό των Ελλήνων, αλλά θέλουν σκοπίμως να τον κρύψουν. Ζητούν να μην γίνει σωστή και αντικειμενική απογραφή.

Η Ελλάς οφείλει να ζητήσει την άμεση και με διεθνή επιτήρηση καταγραφή της ελληνικής μειονότητας, πριν συζητηθεί η οποιαδήποτε ευρωπαϊκή πορεία της γειτονικής χώρας. Δεν είναι δυνατόν η Αλβανία να ομιλεί περί Μεγάλης Αλβανίας ή να θέτει εις βάρος μας το ανύπαρκτο ζήτημα των Τσάμηδων και εμείς να μην γνωρίζουμε επακριβώς πόσοι είναι οι ομοεθνείς μας.

Η ευρωπαϊκή πορεία της Αλβανίας εξαρτάται από τον πλήρη σεβασμό των δικαιωμάτων των Βορειοηπειρωτών.

Άρθρο στην ΚΥΡΙΑΚΑΤΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ, 24.11.2019

Ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης (Πίνακας του Θεόφιλου)

Κωνσταντίνος Χολέβας – Πολιτικός Επιστήμων

Τι ξέρουν οι νέοι μας για το 1821; Τι θα εορτάσουν σε δύο χρόνια; Είναι καθήκον όλων μας, γονέων, συγγενών, δασκάλων, ιερέων, δημοσιογράφων και κάθε υπεύθυνου πολίτη να βοηθήσουμε τα νέα αγόρια και κορίτσια να μετάσχουν ουσιαστικά στους εορτασμούς των διακοσίων ετών από τη Μεγάλη Ελληνική Επανάσταση.

Θυμάμαι ότι, όταν ήμουν μαθητής Δημοτικού στη Θεσσαλονίκη, η αείμνηστη μητέρα μου αποφάσισε να μού αγοράσει ένα βιβλίο για τον ρόλο των παιδιών και των εφήβων στον μεγάλο ξεσηκωμό του Ελληνισμού. Το βιβλίο ήταν γραμμένο με ιστορικά στοιχεία, αλλά και με γλαφυρό ύφος από τον Τάκη Λάππα και είχε τίτλο: «Μικροί ήρωες στο ΄21». Συγκινήθηκα με τα κατορθώματα των εφήβων του Μεσολογγίου, που οδηγούσαν τα πριάρια- πλοιάρια- στη λιμνοθάλασσα και έσπαζαν την πολιορκία, βούρκωσα με τη θυσία των Ιερολοχιτών του Υψηλάντη στο Δραγατσάνι, ενθουσιάσθηκα με την ευφυΐα του νεαρού μοναχού Παφνουτίου, ο οποίος άκουσε κρυφά τα σχέδια των Τούρκων στη Μονή της Αγίας Ιερουσαλήμ και μετέφερε πολύτιμες πληροφορίες στον Γεώργιο Καραϊσκάκη. Είμαι βέβαιος ότι και σήμερα θα βρουν οι γονείς κατάλληλα παιδικά βιβλία για το 1821.

Για τα ωριμότερα παιδιά και για τις ηλικίες Γυμνασίου- Λυκείου προτείνω να φέρουμε τους νέους μας σε επαφή απευθείας με τα πρωτότυπα κείμενα της εποχής. Υπάρχουν τα Απομνημονεύματα των πρωταγωνιστών, όπως του Κολοκοτρώνη, του Μακρυγιάννη, του Κασομούλη, του Φωτάκου, του Ιωάννου Φιλήμονος (για τη Φιλική Εταιρία) και πολλών άλλων, που θα μεταφέρουν τα νέα αγόρια και κορίτσια στο κλίμα της εποχής.

Για να βοηθήσουμε τη νέα γενιά να αντικρούσει την προπαγάνδα των αποδομητών μπορούμε να τούς χαρίσουμε τεκμηριωμένα και καλογραμμένα βιβλία, όπως την τρίτομη Ιστορία της Ελληνικής Επαναστάσεως του αειμνήστου Σαράντου Καργάκου, τα βιβλία του Γεωργίου Κεκαυμένου για το Κρυφό Σχολειό και τον Πατριάρχη Γρηγόριο Ε΄, τα βιβλία του Γιώργου Καραμπελιά για το 1821, για την Εκκλησία και το Γένος σε περίοδο αιχμαλωσίας κ.ά. Κλασικό στο είδος του είναι το έργο του μακαριστού Αρχιεπισκόπου Χριστοδούλου για τον Άγιο Εθνομάρτυρα Πατριάρχη με τίτλο: Ο Πατριάρχης της οδύνης- Γρηγόριος Ε΄. Για τους φοιτητές που έχουν ερευνητικά ενδιαφέροντα πολύ χρήσιμοι είναι οι – επτά προς το παρόν- τόμοι με τα Πρακτικά των Επιστημονικών Συνεδρίων της Εκκλησίας της Ελλάδος για το 1821.

Φυσικά, όσοι θέλουμε να βοηθήσουμε στην ιστορική διαπαιδαγώγηση των νεωτέρων γενεών, πρέπει να σχεδιάσουμε από τώρα επισκέψεις σε μουσεία, τόπους μαχών, μοναστήρια που είχαν εθνική δράση, συμμετοχή σε εκδηλώσεις που θα διοργανώσουν οι Ιερές Μητροπόλεις και οι Δήμοι.

Και ας μην ξεχνούμε την παρακαταθήκη του Θεοδώρου Κολοκοτρώνη προς τους μαθητές: «Πρώτα υπέρ Πίστεως και ύστερα υπέρ Πατρίδος»!

Άρθρο στην ΚΥΡΙΑΚΑΤΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ, 18.11.2019