Οι καλοί λογαριασμοί κάνουν τους καλούς φίλους, λέει ο λαός μας. Η καλή γειτονία και η βελτίωση των σχέσεων με την Αλβανία είναι επιθυμητή, αλλά όχι εις βάρος των δικαιωμάτων και των ελευθεριών της Ελληνικής Εθνικής Μειονότητας. Για να έχουμε ουσιαστική βελτίωση απαιτείται:
Ο σεβασμός των ιδιοκτησιακών δικαιωμάτων των Βορειοηπειρωτών στη Χειμάρρα και σε άλλα μέρη.
Η διαβεβαίωση ότι δεν θα επαναληφθούν αυθαιρεσίες εις βάρος Ελλήνων, όπως η φυλάκιση του Φρέντη Μπελέρη, ο φόνος του Κωνσταντίνου Κατσίφα από ειδικές αστυνομικές δυνάμεις κ.ά.
Η επανάληψη της απογραφής του 2023 στις περιοχές όπου κυρίως κατοικεί το ελληνικό στοιχείο. Η προηγούμενη ήταν πλαστογραφία και όχι απογραφή. Η ελληνική εθνική παρουσία και το ποίμνιο της Ορθόδοξης Εκκλησίας καταγράφηκαν σκοπίμως με συρρικνωμένους αριθμούς.
Η αποφυγή ρητορικών εξάρσεων περί δήθεν αλβανικής μειονότητας στην Ελλάδα και άλλα παρεμφερή φληναφήματα Αλβανών πολιτικών.
Η καταδίκη από την κυβέρνηση των Τιράνων της ανθελληνικής προπαγάνδας των Τσάμηδων.
Η ρύθμιση των θαλασσίων ζωνών βάσει του Διεθνούς Δικαίου.
Στο σημείο αυτό πρέπει να προσθέσουμε την εκκλησιαστική διάσταση των ελληνοαλβανικών σχέσεων. Σέβομαι βαθύτατα την Ορθόδοξη Αυτοκέφαλη Εκκλησία της Αλβανίας και τους κληρικούς της, οι οποίοι αγωνίζονται μέσα σε ένα δύσκολο περιβάλλον.
Μετά την εκδημία του χαρισματικού Αρχιεπισκόπου κυρού Αναστασίου εξελέγη Αρχιεπίσκοπος ο αλβανικής καταγωγής πρώην Κορυτσάς Ιωάννης. Έχει τη γνώση και την ικανότητα να αναδειχθεί σε κατάλληλο οιακοστρόφο για μία Ορθόδοξη Εκκλησία που αποτελεί μειονότητα στη χώρα της. Ελπίζουμε να τηρήσει τις λεπτές ισορροπίες μεταξύ των δύο μεγαλυτέρων συνιστωσών ομάδων της Εκκλησίας της Αλβανίας.
Η Ορθόδοξη Εκκλησία της Αλβανίας ποιμαίνει Έλληνες και Αλβανούς κυρίως, καθώς και ορισμένες μικρές κοινότητες Μαυροβουνίων στον Βορρά και Σλαβοφώνων στην περιοχή της Πρέσπας. Χωρίς την Ελληνική Εθνική Μειονότητα δεν θα επιβιώσει η Ορθοδοξία στην Αλβανία. Η Μειονότητα προσδοκά τον σεβασμό της γλωσσικής και πολιτιστικής της ταυτότητας από την Εκκλησία της χώρας όπου ζει. Άλλωστε ένας από τους θεμελιωτές της Ορθόδοξης Εκκλησίας στα εδάφη της σημερινής Αλβανίας ήταν ο Άγιος Κοσμάς ο Αιτωλός, ο οποίος αγωνίσθηκε για τη διάδοση της ελληνικής γλώσσας και της ελληνικής παιδείας.
Δύο κενές θέσεις Μητροπολιτών υπάρχουν αυτή τη στιγμή στον Νότο της χώρας: Αργυροκάστρου, λόγω εκδημίας του Έλληνα Μητροπολίτη κυρού Δημητρίου και Κορυτσάς, λόγω εκλογής του κ. Ιωάννη στον θρόνο του Αρχιεπισκόπου. Μία κίνηση καλής θελήσεως από πλευράς Αλβανικής Εκκλησίας θα ήταν η εκλογή κληρικών ελληνικής καταγωγής (από την Ελλάδα ή από τη Μειονότητα) και στις δύο αυτές Μητροπόλεις.
Επίσης θα είναι καλό, για την ενότητα της Εκκλησίας, να χρησιμοποιείται η ελληνική ως λειτουργική γλώσσα σε Μητροπόλεις και σε ενορίες όπου είναι ισχυρή η ελληνική εθνική παρουσία. Εκεί όπου η Ορθοδοξία αποτελεί μειονοτικό στοιχείο και όχι επικρατούσα θρησκεία είναι ακόμη πιο αναγκαία η ψυχική ενότητα μεταξύ των Ορθοδόξων πιστών ανεξαρτήτως εθνικής καταγωγής. Δεν ενισχύει το πνεύμα ενότητος τυχόν αίσθημα παραγκωνισμού των μεν από τους δε.
Στο γενικότερο πλαίσιο της πολιτικής και οικονομικής διπλωματίας η Αθήνα πρέπει να θυμίζει τα αιτήματα του Ελληνισμού και να μην επαναπαύεται στις διάφορες υποσχέσεις του Αλβανού Πρωθυπουργού. Άλλωστε ο Ράμα δεν έπαυσε να είναι φίλος και σύμμαχος του Ερντογάν.
Οι Αλβανοί κυβερνώντες ας θυμούνται ότι η πορεία τους προς την Ευρωπαϊκή Ένωση εξαρτάται από τον σεβασμό των δικαιωμάτων των Βορειοηπειρωτών.
Άρθρο στα ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ 5.7.2025
