Με αφορμή τη συμπλήρωση 50 χρόνων από την τουρκική εισβολή στην Κύπρο και τη Μεταπολίτευση δύο γνωστοί συγγραφείς, ο Καθηγητής και Βουλευτής της ΝΔ Άγγελος Συρίγος και ο Καθηγητής και Γενικός Γραμματέας του Ιδρύματος της Βουλής Ευάνθης Χατζηβασιλείου, συνέγραψαν το τεκμηριωμένο βιβλίο «Μεταπολίτευση 1974- 1975. 50 ερωτήματα και απαντήσεις».
Από τα πολλά ενδιαφέροντα στοιχεία του βιβλίου επιλέγω σήμερα να επισημάνω τη χρήση δύο όρων, τους οποίους συνειδητά επιλέγουν οι συγγραφείς. Αναφέρονται σε Έλληνες Κυπρίους και Τούρκους Κυπρίους. Δεν χρησιμοποιούν τους συνήθεις όρους: Ελληνοκύπριοι και Τουρκοκύπριοι. Προφανώς ακολουθούν κατά γράμμα τις Συνθήκες του 1959, με τις οποίες ιδρύθηκε η Κυπριακή Δημοκρατία. Διαβάζοντας το αγγλικό κείμενο πρόσεξαν ότι δεν υπάρχει παύλα μεταξύ των όρων Greek και Cypriot. Δεν είναι Greek-Cypriots. Είναι Greek Cypriots.
Πιστεύω ότι η υπενθύμιση είναι χρήσιμη για να μην λησμονούμε ότι στην Κύπρο κατοικεί ένα τμήμα του Ελληνικού Έθνους. Εξ άλλου ο τονισμός του όρου Έλληνες Κύπριοι αποτελεί και μία απάντηση στην προσπάθεια ελαχίστων να κατασκευάσουν Νεοκυπριακή συνείδηση αποκομμένη από την ελληνική.
Η ορολογία των Συρίγου και Χατζηβασιλείου δικαιώνεται και από την ανάγνωση του Συντάγματος της Κυπριακής Δημοκρατίας του 1960. Στο άρθρο 2 κατατάσσει τους πολίτες σε δύο Κοινότητες, την Ελληνική και την Τουρκική. Επεξηγεί το ίδιο άρθρο ότι την Ελληνική Κοινότητα αποτελούν όλοι οι πολίτες της Δημοκρατίας, οι οποίοι είναι ελληνικής καταγωγής και έχουν ως μητρική γλώσσα την ελληνική ή μετέχουν των ελληνικών πολιτιστικών παραδόσεων ή ανήκουν στην Ελληνική Ορθόδοξη Εκκλησία. Αντιστοίχως την Τουρκική Κοινότητα αποτελούν όλοι οι πολίτες της Δημοκρατίας, οι οποίοι είναι τουρκικής καταγωγής και έχουν ως μητρική γλώσσα την τουρκική ή μετέχουν των τουρκικών πολιτιστικών παραδόσεων ή είναι Μωαμεθανοί (δηλαδή Μουσουλμάνοι).
Είναι γνωστό ότι μετά την τουρκική εισβολή και τη συνεχιζόμενη κατοχή, από τον καλοκαίρι του 1974, ολοκληρώθηκε η γεωγραφική απομάκρυνση των δύο Κοινοτήτων, η οποία είχε αρχίσει από την τουρκική ανταρσία του 1963-64. Σήμερα η συντριπτική πλειοψηφία των Τούρκων Κυπρίων κατοικεί στα Κατεχόμενα, ενώ αρκετοί έχουν φύγει προς την Τουρκία ή προς άλλες χώρες (π.χ. στη Βρετανία). Εξ άλλου στο Κατεχόμενο βόρειο τμήμα της Μεγαλονήσου η Άγκυρα έχει στείλει μεγάλο αριθμό Τούρκων εποίκων από την τουρκική ενδοχώρα. Κατοικούν επίσης Μουσουλμάνοι από άλλες χώρες. Ο Αρχιεπίσκοπος Κύπρου κ. Γεώργιος με συνεχείς παρεμβάσεις του υπολογίζει ότι ο παράνομος εποικισμός έχει ως αποτέλεσμα να κατοικούν σήμερα στα Κατεχόμενα 1.000.000 Τούρκοι και άλλοι. Δηλαδή από το 1974 μέχρι σήμερα έχει αλλοιωθεί σημαντικά η πληθυσμιακή σύνθεση.
Οποιαδήποτε λύση του Κυπριακού, για να μην καταλήξει εις βάρος του Ελληνισμού, πρέπει να εξασφαλίζει δύο προϋποθέσεις: 1. Να μην νομιμοποιεί και να μην μονιμοποιεί τα τετελεσμένα της εισβολής. 2. Να μην νομιμοποιήσει τον παράνομο και σκόπιμο εποικισμό.
Από την πλευρά μας οι Έλληνες των δύο κρατών, Ελλάδος και Κύπρου, οφείλουμε να ενισχύσουμε τους πολιτιστικούς δεσμούς, παράλληλα με τους αμυντικούς που ήδη υπάρχουν. Χαίρομαι, διότι βλέπω στην Κύπρο την Ελληνική σημαία, μαζί με την Κυπριακή, στον ιστό των Ναών και των Σχολείων, καθώς και μεγάλες ελληνικές σημαίες που έχουν αναρτηθεί κατακόρυφα σε Ορθοδόξους Ναούς.
Η διαφύλαξη της ελληνικής ταυτότητας δεν είναι εθνικισμός. Είναι δημοκρατικό δικαίωμα και έκφραση σεβασμού στη μνήμη των αγωνιστών της Ελευθερίας.
Άρθρο στα ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ, 13.4.2024
