Στις 14 Μαΐου στην Τουρκία ο Ταγίπ Ερντογάν θα αντιμετωπίσει ως αντίπαλο στις Προεδρικές εκλογές τον Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου, τον οποίο επέλεξε η ομάδα των 6 κομμάτων της Αντιπολίτευσης. Προτείνω να είμαστε επιφυλακτικοί στα προγνωστικά μας. Ο καθένας έχει υπέρ και κατά. Θυμίζω ορισμένα:
Στα υπέρ του Ερντογάν καταγράφω το ισλαμικό ιδεολογικό πρόσημό του, το οποίο συγκινεί μεγάλο μέρος του τουρκικού εκλογικού σώματος. Μην ξεχνούμε ότι έχει επενδύσει σε θρησκευτικούς συμβολισμούς, όπως η μετατροπή της Αγίας Σοφίας σε τζαμί. Υπάρχουν στη γείτονα χώρα πολλά θρησκευτικά σωματεία και ιδρύματα, τα οποία θα τον στηρίξουν απέναντι στον Κιλιτσντάρογλου, που ανήκει στη θρησκευτική μειονότητα των Αλεβιτών.
Ο νυν Πρόεδρος επιχειρεί επίσης να αξιοποιήσει την οθωμανική νοσταλγία και δηλώνει κατά καιρούς ότι θεωρεί άδικα τα σύνορα, τα οποία επέβαλε στην νέα Τουρκία η Συνθήκη της Λωζάννης. Φέτος συμπληρώνονται 100 χρόνια από την υπογραφή του τελικού κειμένου στη Λωζάννη, δηλαδή στις 24 Ιουλίου. Ο Ερντογάν θα κάνει τα πάντα για να είναι αυτός Πρόεδρος όταν συμπληρώνονται τα 100 χρόνια, φέτος τον Ιούλιο. Δεν έχει αντίπαλο μόνον τον Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου, αλλά και τον Κεμάλ Ατατούρκ. Εμμέσως πλην σαφώς υπονοεί ότι στη Λωζάννη το 1923 ο Κεμάλ και οι αντιπρόσωποί του έκαναν λάθη, τα οποία εκείνος θα επανορθώσει. Στην πραγματικότητα εδώ και χρόνια ο Ερντογάν εκφράζει την εκδίκηση ενός ισλαμικού υποστρώματος, το οποίο διαφωνεί με τις μεταρρυθμίσεις του Ατατούρκ και των διαδόχων του.
Ο Ερντογάν έχει αρχίσει να δίνει παροχές, δηλαδή αυξήσεις μισθών και συντάξεων. Βεβαίως έχει εις βάρος του την κατακραυγή των πολιτών για τις συνέπειες του φονικού σεισμού. Ήδη βλέπουμε ότι προσπαθεί να επιρρίψει τις ευθύνες στους κατασκευαστές και σε οποιονδήποτε άλλον πλην του εαυτού του.
Δεν γνωρίζουμε τις κρυφές πηγές χρηματοδότησής του, εντός και εκτός Τουρκίας, αλλά οπωσδήποτε υπάρχουν και θα τον στηρίξουν δυναμικά.
Ο Κιλιτσντάρογλου από την πλευρά του βασίζεται στην κόπωση πολλών ψηφοφόρων από τη μακρά διακυβέρνηση του Ισλαμικού Κόμματος και στην ανάγκη των μεταρρυθμιστών να διασώσουν το κεκτημένο που δημιούργησε ο Ατατούρκ. Επίσης βασίζεται στη δημοτικότητα των δύο Δημάρχων που τον στηρίζουν, Άγκυρας και Κωνσταντινουπόλεως. Εάν δεν ξαναφύγει από τη συμμαχία η Ακσενέρ τού χαρίζει και ένα κομμάτι ψηφοφόρων της εθνικιστικής πτέρυγας. Από την άλλη πλευρά, αν κατορθώσει να κρατήσει σε δεύτερο πλάνο την Ακσενέρ, ώστε να μην προβάλλεται, δεν αποκλείεται να πάρει ψήφους και από τη μεγάλη Κουρδική μειονότητα.
Φυσικά στα θέματα Εξωτερικής Πολιτικής ο υποψήφιος της Αντιπολίτευσης θα παίξει το εντυπωσιακά διεκδικητικό χαρτί εναντίον Ελλάδος και Κύπρου. Όχι μόνον για εντυπωσιασμό, αλλά διότι πράγματι αυτά είναι τα πιστεύω του. Τον είδαμε κατά τη διάρκεια του 2022 να κατηγορεί τον Ερντογάν για εγκατάλειψη των νησιών του Αιγαίου στα χέρια της Ελλάδος. Μάλιστα τού θύμισε το …ένδοξο παράδειγμα του Ετσεβίτ, ο οποίος εισέβαλε στην Κύπρο το 1974.
Ο Κιλιτσντάρογλου θα επιχειρήσει να εμφανισθεί ως φιλοδυτικός και ικανός να διευρύνει τα διπλωματικά ερείσματα της χώρας του. Δεν γνωρίζουμε, όμως, αν αυτή η προσέγγιση αποτελεί σημαντικό κριτήριο ψήφου για την πλειονότητα των Τούρκων.
Ας μην βιαστούμε, λοιπόν, να προβλέψουμε τον νικητή.
Άρθρο στα ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ, 11.3.2023
