Ο επανεκλεγείς Πρόεδρος της Τουρκίας Ταγίπ Ερντογάν επισκέφθηκε προ ολίγων ημερών την κατεχόμενη Βόρειο Κύπρο και επανέλαβε τη γνωστή θέση του: Ο διάλογος θα ξαναρχίσει μόνον αν αναγνωρίσουν η Ελλάς και η Κυπριακή Δημοκρατία (την αποκαλεί Ελληνοκυπριακή Διοίκηση) την – παράνομη – «Τουρκική Δημοκρατία της Βόρειας Κύπρου». Και προχωρεί σε πράξεις. Ας κατανοήσουμε τι προτίθεται να κάνει ώστε να σχεδιάσουμε την κοινή αντίδραση Αθηνών και Λευκωσίας.
Ο Ερντογάν και ο Τουρκοκύπριος ηγέτης Ερσίν Τατάρ ξεκινούν την ανέγερση κατοικιών στην Κατεχόμενη Κάτω Δερύνεια. Δείχνουν ότι έχουν αποφασίσει να αγνοήσουν κάθε σύσταση του ΟΗΕ και της Ευρ. Ένωσης.
Η Τουρκία ήδη επιχειρεί την αναβάθμιση του διεθνούς καθεστώτος του ψευδοκράτους. Είδαμε τη στρατιωτική άσκηση, από την οποία αποχώρησαν η Ισπανία και η Πολωνία λόγω συμμετοχής των Τουρκοκυπρίων.
Η Άγκυρα χρησιμοποιεί όλα τα διεθνή βήματα, στα οποία συμμετέχει. Για παράδειγμα έχει εντάξει ως παρατηρητή την αυτοαποκαλούμενη «Τουρκική Δημοκρατία της Βόρειας Κύπρου» στην Κοινοβουλευτική Συνέλευση των Τουρκικών Κρατών. Η Συνέλευση, γνωστή με τα αρχικά TUKPA (Turkic States Parliamentary Assembly) έχει δώσει καθεστώς παρατηρητή και σε μία χώρα – μέλος της Ευρ. Ένωσης: Την Ουγγαρία. Μήπως πρέπει να διαμαρτυρηθούμε στην Ουγγρική Βουλή και να θυμίσουμε ότι παρακάθεται σε έναν Οργανισμό με μία παράνομη πολιτειακή οντότητα; Πως γίνεται η Ουγγαρία να παρακάθεται δίπλα στη νόμιμη Κυπριακή Κυβέρνηση στα όργανα της Ευρ. Ένωσης και από την άλλη να συζητεί με ψευδοκράτη, τα οποία δεν αναγνωρίζονται από τον ΟΗΕ και την Ευρ. Ένωση;
Ο Ερντογάν θα κάνει τα πάντα για να προωθήσει μία μορφή διεθνούς αναγνώρισης των Κατεχομένων. Και η Αθήνα με τη Λευκωσία οφείλουν να έχουν προετοιμάσει τους διπλωμάτες τους για να παρατηρούν και να καταγγέλλουν κάθε σχετική παρατυπία. Θυμίζω ότι το 1983 το Πακιστάν και το Μπανγκλαντές είχαν αναγνωρίσει αρχικά το ψευδοκράτος, αλλά άλλαξαν γνώμη όταν είδαν την αντίδραση του ΟΗΕ.
40 χρόνια από την ανακήρυξη της παράνομης πολιτειακής οργάνωσης στα Κατεχόμενα (15 Νοεμβρίου 1983) και 100 χρόνια από τη Συνθήκη Ειρήνης της Λωζάννης (24 Ιουλίου 1923), ο Ερντογάν και οι συνεργάτες του θα αρχίσουν να υλοποιούν τον «αιώνα της Τουρκίας» από την Κύπρο. Ή τουλάχιστον θα το επιχειρήσουν. Εκεί έχουν στρατό, έχουν εποίκους, έχουν πειθήνια όργανα στην διακυβέρνηση. Όσο για τους Τουρκοκύπριους … δεν είναι σαφές πόσοι έχουν απομείνει στα Κατεχόμενα. Και αν υπάρχουν αντιδρώντες είναι δύσκολο να ακουσθούν.
Η Ελλάς και η Κύπρος γνωρίζουν καλά ότι η θεωρία των δύο κρατών στη Μεγαλόνησο δεν αποβλέπει σε αυτό ακριβώς που ορίζουν οι λέξεις, αλλά σε κάτι πιο χρήσιμο για τα τουρκικά σχέδια. Ο Ερντογάν έχει στο μυαλό του τη λύση της χαλαρής Συνομοσπονδίας με δύο αυτόνομες πολιτείες. Δηλαδή δύο κράτη σε συσκευασία ενός. Έτσι θα ελέγχει πλήρως τον Βορρά, αλλά θα έχει παρέμβαση και στον Νότο.
Είναι ευχάριστο γεγονός ότι ο Κύπριος Πρόεδρος Νίκος Χριστοδουλίδης επιζητεί τη στενότερη συνεργασία με την Ελλάδα. Προέχει ο αμυντικός τομέας, αλλά πρέπει να δράσουμε και σε άλλους τομείς. Χρειαζόμαστε συνεργασία για την κοινή άμυνα των δύο κρατών μας, αλλά και ενίσχυση των δεσμών μας στην Παιδεία και στον Πολιτισμό.
Άρθρο στα ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ, 24.6.2023