Κάθε φορά που επισκέπτομαι τον Νομό Έβρου (τώρα οι Νομοί ονομάζονται Περιφερειακές Ενότητες) αισθάνομαι ότι εκεί χτυπά η καρδιά της Ελλάδος. Τα σύνορα είναι εκτενή, η Τουρκία είναι δίπλα, ο Έβρος ποταμός χωρίζει λαούς, πολιτισμούς, νοοτροπίες, κρατικές οντότητες. Χωρίζει την Ευρώπη από μία χώρα, η οποία αναζητεί την ταυτότητά της εδώ και 100 χρόνια. Την Τουρκία.
Στον Έβρο συναντάς υψηλό πατριωτικό φρόνημα, διάθεση ειρηνικής συνύπαρξης με τους γείτονες, αλλά και διάθεση απόκρουσης κάθε επιβουλής άμεσης ή έμμεσης, όπως είδαμε τον Φεβρουάριο και Μάρτιο του 2020. Στον Έβρο γνωρίζεις ανθρώπους από διάφορες περιοχές με ελληνική συνείδηση, όπως γηγενείς Θρακιώτες, Πρόσφυγες από τη Ανατολική Θράκη και τη Μικρά Ασία, πρώην Τουρκόφωνους Ορθοδόξους Χριστιανούς (Γκαγκαούζους), όλους ενωμένους για το καλό του τόπου.
Η Αλεξανδρούπολη αναβαθμίζεται γεωπολιτικά και ενεργειακά και καθίσταται κόμβος αγωγών με διεθνές ενδιαφέρον. Η αμερικανική παρουσία αναμένεται να θωρακίσει την περιοχή από την τουρκική επιθετικότητα. Αλλά υπάρχει και ο Βόρειος Έβρος, δηλαδή οι Δήμοι Σουφλίου, Διδυμοτείχου και Ορεστιάδος. Είναι μία ευαίσθητη περιοχή, η οποία γειτνιάζει με τη Βουλγαρία και την Τουρκία και πρέπει να τύχει του ενδιαφέροντος όλων μας.
Στον Βόρειο Έβρο παρατηρήθηκε μία σημαντική δημογραφική συρρίκνωση. Οι τρεις Δήμοι της περιοχής είχαν μείωση πληθυσμού κατά 12.000 ψυχές από το 2011 μέχρι το 2021. Οι απογραφές και οι στατιστικές αποτελούν αψευδείς μάρτυρες. Απαιτείται άμεση παροχή κινήτρων οικονομικών, διοικητικών, κοινωνικών, για να μην φεύγει ο πληθυσμός προς μεγάλα αστικά κέντρα. Κίνητρα μπορούν να βρεθούν. Για παράδειγμα θυμίζω την πρωτοβουλία του μακαριστού Αρχιεπισκόπου Χριστοδούλου, την οποία και σήμερα συνεχίζει η Εκκλησία της Ελλάδος, με την παροχή ενός χρηματικού επιδόματος στις Χριστιανικές οικογένειες της Θράκης που αποκτούν τρίτο παιδί.
Η περιοχή του Βορείου Έβρου δεν έχει ούτε ένα Γηροκομείο, για να δώσω ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα. Τέτοιες ελλείψεις υποδομών αποθαρρύνουν τον εντόπιο πληθυσμό και οδηγούν σε ανατροπή των δημογραφικών δεδομένων. Όταν οι κάτοικοι του Βορείου Έβρου φεύγουν και πουλούν τη γη τους ίσως κάποιοι άλλοι έχουν το συμφέρον και την οικονομική ενίσχυση για να την αγοράσουν.
Η Ιστορία και ο Πολιτισμός είναι ο μεγάλος θησαυρός της Ελλάδος και βεβαίως του Νομού Έβρου. Το Διδυμότειχο με τα τείχη του και τη σύνδεσή του με τον Ιωάννη Βατάτζη και τον Ιωάννη Καντακουζηνό, οι Φέρρες με την Παναγία Κοσμοσώτειρα, καθώς και τα άλλα μνημεία της περιοχής ανοίγουν τον δρόμο για να αναδειχθεί ο Έβρος ως ένα διεθνές κέντρο Βυζαντινών Μελετών και Συνεδρίων. Όμως το Βυζαντινό Μουσείο του Διδυμοτείχου είναι υποστελεχωμένο. Σε μία περίοδο κατά την οποία ο Ερντογάν μετατρέπει σε τζαμιά τα αριστουργήματα του Βυζαντινού Πολιτισμού, όπως είναι η Αγία Σοφία, είναι πολλαπλώς χρήσιμο να προβάλλουμε τον Νομό Έβρου, μαζί με τη Θεσσαλονίκη, την Καστοριά, την Άρτα, τον Μυστρά, ως κέντρα όπου το Βυζάντιο (Ρωμανία) ακτινοβολεί και σήμερα.
Η Νέα Ορεστιάδα, η μεγαλύτερη πόλη του Βορείου Έβρου, ιδρύθηκε το 1923 από τους πρόσφυγες της Αδριανούπολης και του Κάραγατς. Η επόμενη χρονιά, με τη συμπλήρωση 100 ετών από τη Σύμβαση ανταλλαγής των πληθυσμών, μάς δίνει την ευκαιρία να αναδείξουμε την ιστορική κληρονομιά και τον ελληνορθόδοξο πολιτισμό της Θράκης.
Άρθρο στα ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ, 19.11.2022
