Σε μία δημόσια παρέμβασή του ο Καθηγητής και Βουλευτής της ΝΔ Άγγελος Συρίγος μάς θύμισε ότι ο Πέτρος Μολυβιάτης, που έφυγε προσφάτως από τη ζωή, συνέβαλε στην καταψήφιση του Σχεδίου Ανάν για την Κύπρο. Μετά τις εκλογές της 7ης Μαρτίου 2004 ο έμπειρος διπλωμάτης ανέλαβε Υπουργός Εξωτερικών της κυβέρνησης Κώστα Καραμανλή και έδωσε μία συνέντευξη, στην οποία τόνισε τα εξής:
Η Ελληνική Κυβέρνηση θα αφήσει ελεύθερους τους Έλληνες της Κύπρου να εκφράσουν την άποψή τους με δημοψήφισμα και θα σεβασθεί την απόφασή τους. Δεν είναι η τελευταία ευκαιρία για το Κυπριακό το σχέδιο του Γενικού Γραμματέως του ΟΗΕ Κόφι Ανάν. Δεν υπάρχουν τελευταίες ευκαιρίες.
Ακολούθησε το ιστορικό διάγγελμα του Κυπρίου Προέδρου Τάσσου Παπαδόπουλου τη Μεγάλη Τετάρτη και η καταψήφιση από το 76% των Ελλήνων Κυπρίων στις 24 Απριλίου 2004. Η Κυπριακή Δημοκρατία δεν καταλύθηκε. Η Εθνική Φρουρά δεν διαλύθηκε. Η Κύπρος εντάχθηκε στην Ευρωπαϊκή Ένωση και βρίσκεται σε ισχυρότερη διπλωματική θέση από το παρελθόν.
Σήμερα η Κυπριακή Δημοκρατία έχει αναπτύξει στρατιωτικές και διπλωματικές συμμαχίες με τη Γαλλία, το Ισραήλ και την Αίγυπτο. Για πρώτη φορά ο Αρχηγός της Εθνικής Φρουράς, ο Στρατηγός Γ. Τσιτσικώστας, έκανε επίσημη επίσκεψη στο Υπουργείο Αμύνης των ΗΠΑ. Η Κύπρος μαζί με την Ελλάδα μετέχουν στον στρατηγικό σχεδιασμό για τον ενεργειακό και εμπορικό διάδρομο IMEC, που θα συνδέσει την Ινδία με την Ευρώπη.
Αν είχε επιβληθεί το Σχέδιο Ανάν η Κυπριακή Δημοκρατία θα είχε διαλυθεί και το νέο κράτος, η Ενωμένη Κυπριακή Δημοκρατία, θα ήταν υποχείριο της Άγκυρας. Οι Τουρκοκύπριοι υπό την καθοδήγηση της Τουρκίας θα είχαν τη νομική δυνατότητα να χαράσσουν την εξωτερική και αμυντική πολιτική του κράτους και να εμποδίζουν οποιαδήποτε κοινή πρωτοβουλία των Ελλήνων Κυπρίων και της Ελλάδος. Άλλωστε το σχέδιο επέτρεπε να παραμείνουν στο νησί 45.000-75.000 έποικοι από την Τουρκία.
Εξ άλλου το Σχέδιο Ανάν δημιουργούσε ένα πρωτοφανές συνταγματικό υβρίδιο, το οποίο δεν ήταν ούτε Ομοσπονδία ούτε Συνομοσπονδία. Παρόμοιο κράτος δεν υπάρχει στον κόσμο και προφανώς θα ήταν μη λειτουργικό. Οι Έλληνες Κύπριοι θα κατέβαλλαν το 90% του κόστους για την οικοδόμηση του νέου κράτους, δεδομένου ότι οι Τούρκοι της Κύπρου είχαν κακές οικονομικές επιδόσεις. Για τα καίρια ζητήματα θα αποφάσιζε το Ανώτατο Δικαστήριο αποτελούμενο από 3 Έλληνες Κυπρίους, 3 Τουρκοκυπρίους και 3 αλλοδαπούς, οι οποίοι θα έκριναν πού θα κλίνει η ζυγαριά.
Η σημερινή διαπραγμάτευση με περιεχόμενο τη Διζωνική Δικοινοτική Ομοσπονδία προκαλεί ερωτηματικά, διότι αυτή ήταν και η βάση του προβληματικού σχεδίου Ανάν. Ο Ερντογάν μιλά πλέον για δύο κράτη και όχι για δύο κοινότητες. Άρα θέλει «λύση» Συνομοσπονδίας με δύο κράτη σε συσκευασία ενός. Έτσι η Τουρκία θα ελέγχει πλήρως τη ζώνη του βορρά, αλλά θα έχει μερικό έλεγχο και στον τομέα των Ελλήνων Κυπρίων. Μπορούμε να το αποφύγουμε; Προφανώς ναι. Αρκεί να το θελήσουν οι κυβερνήσεις Αθηνών και Λευκωσίας.
Δεν συμφωνώ ότι το Κυπριακό είναι μία ιστορία χαμένων ευκαιριών. Το ζητούμενο είναι η εθνική, φυσική και πολιτιστική επιβίωση του Ελληνισμού στη Μεγαλόνησο. Οι Τούρκοι θεωρούν ενιαίο το μέτωπο Θράκης-Αιγαίου-Κύπρου. Έτσι πρέπει να το βλέπουμε και εμείς.
Άρθρο στα ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ, 10.5.2025
