Kωνσταντίνος Χολέβας

Άρχισε η συζήτηση για την Ελλάδα του 2040. Όπως ανακοίνωσε η κ. Γιάννα Αγγελοπούλου διεξάγεται ήδη η σχετική επιστημονική μελέτη στο πλαίσιο της Επιτροπής για τον εορτασμό του 1821. Πιστεύω ότι η συζήτηση για τις μελλοντικές εξελίξεις πρέπει να λάβει υπ’ όψιν της την επιβίωση της ελληνικής και ορθόδοξης ταυτότητάς μας επί Τουρκοκρατίας, αλλά και τις απόψεις σοβαρών διεθνολόγων οι οποίοι προβλέπουν την υποχώρηση της παγκοσμιοποίησης.

Με πυξίδα αλάνθαστη τα διδάγματα του 1821 ο Ελληνισμός  πρέπει σήμερα να επιδείξει πνεύμα αντίστασης και όχι υποταγής απέναντι στην τουρκική προκλητικότητα, η οποία εκφράζεται με τον Νέο Οθωμανισμό του Ερντογάν. Με δημοκρατική υπευθυνότητα και με σωστή -ὀχι αποδομητική -διδασκαλία της Ιστορίας μας.

Ακούμε από πολλούς την ένσταση ότι τα έθνη και οι εθνικές ταυτότητες θα ισοπεδωθούν από την παγκοσμιοποίηση. Προσωπικά πιστεύω ότι μόνον ο Θεός ορίζει τις νομοτέλειες στη ζωή μας. Τα ανθρώπινα αλλάζουν εύκολα, έρχονται και παρέρχονται. Για την παγκοσμιοποίηση έχουμε την παραδοχή και από σοβαρούς μελετητές των διεθνών εξελίξεων ότι μπορεί  να ανατραπεί ή να παραμείνει στάσιμη και να μην ισοπεδώσει τα έθνη και τα εθνικά κράτη.

Το 1993 ο διάσημος Αμερικανός πολιτειολόγος Φράνσις Φουκουγιάμα με το βιβλίο του «Το τέλος της Ιστορίας και ο τελευταίος Άνθρωπος» προέβλεπε την επικράτηση της οικονομικής και πολιτιστικής παγκοσμιοποίησης και την διάδοση του αμερικανικού πολιτικού και οικονομικού προτύπου σε όλον τον κόσμο. Τώρα αναθεωρεί τις απόψεις του. Με το βιβλίο του «Ταυτότητα» ζητεί συγγνώμην και δέχεται ότι η παγκοσμιοποίηση δεν είναι νομοτέλεια και ότι πέραν από την οικονομία υπάρχουν δυνάμεις που κινούν τα έθνη, όπως είναι η εθνική ταυτότητα, ο πολιτισμός, η θρησκεία, Το μήνυμα του  νέου βιβλίου του είναι ότι τα έθνη θα συνεχίσουν να βασίζονται στη γλωσσική και θρησκευτική ταυτότητά τους. Και τονίζει ότι αυτό είναι καλό, αρκεί να σεβόμαστε τη Δημοκρατία και τα Ανθρώπινα Δικαιώματα, δηλαδή να μην συνδέεται η θρησκευτική πίστη με αυταρχισμό και φανατισμό.

Είναι χαρακτηριστική η συνηγορία του Φουκουγιάμα, πρώην θεωρητικού της παγκοσμιοποίησης, υπέρ των εθνικών κρατών. Γράφει σχετικά στο βιβλίο του για τη Ταυτότητα:

«Η ιδέα ότι τα κράτη είναι παρωχημένα και ότι θα πρέπει να αντικατασταθούν από διεθνείς φορείς πάσχει, διότι κανένας δεν κατάφερε να σκεφθεί μία καλή μέθοδο ώστε αυτοί οι διεθνείς φορείς να υπόκεινται σε δημοκρατική λογοδοσία. Η λειτουργία των δημοκρατικών θεσμών εξαρτάται από κοινές νόρμες, από κοινές προοπτικές και εν τέλει από κοινή κουλτούρα, και όλα αυτά μπορεί να υπάρχουν στο επίπεδο ενός εθνικού κράτους, αλλά δεν υπάρχουν διεθνώς».

Την ίδια πρόβλεψη για την υποχώρηση της παγκοσμιοποίησης και για την επιβίωση των εθνικών κρατών και των εθνικών ταυτοτήτων κάνει και ο Έλληνας Καθηγητής της Γεωπολιτικής σε γαλλικά πανεπιστήμια Γεώργιος Πρεβελάκης, Γράφει σχετικά στο κείμενό του που δημοσιεύεται ως επίλογος στο βιβλίο “Σύνορα” του Αλέξανδρου Μαλλιά:

«Η εθνική κλίμακα θα παραμείνει ως υποδομή του παγκοσμίου συστήματος. Από ορισμένες απόψεις θα ενισχυθεί…… Ταυτοχρόνως η «υπαρκτή» παγκοσμιοποίηση, χωρίς να εξαφανιστεί τελείως, θα υποχρεωθεί να υποχωρήσει. Ένα τόσο ευρύ διασυνδεδεμένο σύστημα δεν είναι βιώσιμο. Αυτό απέδειξαν διαδοχικά η οικονομική κρίση του 2008 και η υγειονομική του 2020».

Άρθρο στα ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ, 23.10.2021

Ο Αλβανός Πρωθυπουργός Έντι Ράμα μιλά ανοικτά για την προοπτική ενώσεως της Αλβανίας με το Κόσσοβο. Η Μεγάλη Αλβανία, γνωστή και ως “Φυσική Αλβανία” είναι  μέσα στα άμεσα σχέδια των ηγεσιών της Αλβανίας και του Κοσσόβου. Τα ερωτήματα που τίθενται είναι αρκετά και μας αφορούν:

Πώς μας ζητεί η κυβέρνηση των Τιράνων να αναγνωρίσουμε το Κόσσοβο ως ανεξάρτητο κράτος, όταν σχεδιάζει να το απορροφήσει; Η Αθήνα μέχρι σήμερα δεν έχει προβεί σε αναγνώριση, όπως και η Ισπανία, η Ρουμανία, η Κύπρος κ.ά. Γιατί να βιαστούμε; Ας περιμένουμε τις εξελίξεις. Άλλωστε εκκρεμεί και η διεθνής ρύθμιση της τύχης των Σέρβων που κατοικούν στον βόρειο θύλακα της Μητρόβιτσας.

Ποια θα είναι η συνέπεια μιας τέτοιας ενώσεως για το προβληματικό κράτος των Σκοπίων; Οι Αλβανοί εκεί αποτελούν το 30% του πληθυσμού και αναμένοντας τα αποτελέσματα της πολύ πρόσφατης απογραφής δεν λησμονούν τις αποσχιστικές τάσεις και την ένοπλη εξέγερση του 2001. Αν δουν τα αδέλφια τους να ενώνονται σε μία Μεγάλη Αλβανία ποιος μας βεβαιώνει ότι δεν θα παρασυρθούν και οι Αλβανοί των Σκοπίων; Άρα οι βόρειοι γείτονες που πλαστογραφούν την Ιστορία της Μακεδονίας κινδυνεύουν να διαλυθούν. Οι δυτικές περιοχές να ενταχθούν στην ένωση Αλβανίας-Κοσσόβου και οι ανατολικές ή θα επιβιώσουν δύσκολα ή θα αποτελέσουν αντικείμενο του ενδιαφέροντος της Σερβίας και της Βουλγαρίας.

Πόσο εύκολα θα επιβιώσει η Ελληνική Εθνική Μειονότητα στη Βόρειο Ήπειρο και στην υπόλοιπη αλβανική επικράτεια; Η ιδεολογία του Ράμα και η Μεγάλη Αλβανία θα προκαλέσουν πολλά προβλήματα στα ήδη καταπατημένα δικαιώματα των ομοεθνών μας. Η παλινωδία με το πόρισμα για τον φόνο του Κωνσταντίνου Κατσίφα και  η  καθυστέρηση επί τρία χρόνια της αποκαλύψεως των πραγματικών γεγονότων μαρτυρεί του λόγου το ασφαλές.

Η Ελλάς υποχρεούται και δικαιούται να λάβει όλα τα νόμιμα και δημοκρατικά  μέτρα για την προστασία του Ελληνισμού της Αλβανίας. Προτείνω:

1. Να ενημερώσουμε την Αλβανία ότι, αν συνεχισθεί η παραβίαση των ελευθεριών των ελληνικής καταγωγής πολιτών της, θα απαιτήσουμε την εφαρμογή μιας ευρείας διοικητικής, αστυνομικής και εκπαιδευτικής αυτοδιοικήσεως των Ελλήνων, χωρίς βεβαίως να αμφισβητείται η εδαφική ακεραιότητα της Αλβανίας. Δεν είναι λογικό η Αλβανία να διεκδικεί τα πάντα και οι υπόλοιποι να αρκούνται σε φιλικές υποδείξεις. Μία στιβαρή ελληνική στάση θα βοηθήσει τη σταθερότητα στα Βαλκάνια.

2. Να ζητήσουμε εγγυήσεις και από την Αλβανία και από την Ευρ. Ένωση για την ασφαλή, αντικειμενική και χωρίς πλαστογραφίες απογραφή του πληθυσμού που θα γίνει το επόμενο έτος. Να αισθάνεται ασφαλής ο κάθε πολίτης να δηλώσει την εθνική καταγωγή του και το θρήσκευμά του. Η απογραφή προβλέπει την προαιρετική αναγραφή του θρησκεύματος, αλλά οι Ορθόδοξοι Έλληνες πρέπει το δηλώσουν και να ζητήσουν να καταγραφούν σωστά τα δεδομένα. Η διεθνής κοινότητα  μπορεί καλύτερα να προστατεύσει μία υπαρκτή μειονὀτητα όταν γνωρίζει επακριβώς τα αριθμητικά μεγέθη.

3. Να προσεγγίσουμε ακόμη περισσότερο τους Βλαχόφωνους Έλληνες και να τους βοηθήσουμε να αποκρούσουν τις πιεστικές προπαγανδιστικές προσπάθειες διαφόρων βαλκανικών χωρών. Οι Βλάχοι της Βορείου Ηπείρου ανέδειξαν τη Μοσχόπολη ως πνευματικό κέντρο του Ελληνισμού επί Τουρκοκρατίας.

Δεν αδικούμε κανένα, αλλά ταυτοχρόνως δεν επιτρέπουμε να μας αδικούν.

Άρθρο στα ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ, 16.10.2021

Επισκέφθηκε προσφάτως τη χώρα μας ο Πρόεδρος των Σκοπίων Στέβο Πενταρόφσκι και δήλωσε ότι οι Συμφωνίες πρέπει να τηρούνται. Μας ενημέρωσε μάλιστα ότι ξαναρχίζουν τις εργασίες τους η Επιτροπή Επιστημόνων για τα σχολικά βιβλία  και η αντίστοιχη Επιτροπή για τα εμπορικά σήματα.

Έχω να διατυπώσω τις ακόλουθες απορίες:

Ο κ. Πενταρόφσκι προέρχεται από τη δεξιά αντιπολίτευση, δηλαδή από το κόμμα VMRO-DPMNE, ένα κόμμα το οποίο δεν αποδέχεται τη Συμφωνία των Πρεσπών και θα την καταργήσει όταν αναλάβει την εξουσία. Πόσο πειστική μπορεί να είναι η διαβεβαίωσή του;

Ο κ. Πενταρόφσκι βλέπει καθημερινά διάφορους θεσμούς και φορείς της χώρας του να συνεχίζουν να χρησιμοποιούν τον όρο Μακεδονία χωρίς γεωγραφικό προσδιορισμό. Σ’ αυτούς μήπως πρέπει πρώτα να απευθυνθεί σχετικά με την τήρηση των Συμφωνιών;

Ο κ. Πενταρόφσκι μας μίλησε για επαναλειτουργία δύο επιτροπών.  Δεν μας είπε, όμως, γιατί δεν έχουν κάνει τίποτε ουσιαστικό μέχρι τώρα; Έπρεπε να έχουν ολοκληρώσει το έργο τους στην τριετία, δηλαδή τούς μένουν λίγοι μήνες μέχρι τις 27 Ιανουαρίου 2022 (3 χρόνια από την κύρωση της Συμφωνίας από την κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ).  Μήπως και οι δύο επιτροπές έχουν «κολλήσει»  στην αδιαλλαξία της σκοπιανής πλευράς;

Πώς μπορούμε να πιστέψουμε ότι θα λυθεί η διαφωνία μας με τα Σκόπια για σοβαρά ιστορικά ζητήματα, όταν βλέπουμε τους Θεσσαλονικείς Αγίους Κύριλλο και Μεθόδιο να τους διαπραγματεύονται με τη Βουλγαρία, αγνοώντας σκοπίμως την ελληνική καταγωγή τους;

Η Ελλάδα με τη φιλική στάση της και με υποσχέσεις για την ευρωπαϊκή πορεία των Σκοπίων δεν έχει κερδίσει κάτι μέχρι τώρα. Αντιθέτως η Βουλγαρία θέτει ΒΕΤΟ στην ένταξη των Σκοπίων στην Ευρ. Ένωση και επιτυγχάνει σταδιακά τους στόχους της. Ήδη ο Πρωθυπουργός Ζάεφ ανακοίνωσε ότι τα βιβλία του σκοπιανού κράτους δεν θα χρησιμοποιούν αρνητικά τον όρο «Βούλγαρος» όταν αναφέρονται στον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Καλό το καρότο, αλλά χρειάζεται και το μπαστούνι, κατά τη γνωστή αγγλική ρήση: Carrot and stick policy.

Οι σκέψεις και οι ανησυχίες αυτές καθίστανται ακόμη πιο επίκαιρες όταν αναλογιζόμαστε ότι ο Ελληνισμός στις 13 Οκτωβρίου θα τιμήσει τη θυσία του Παύλου Μελά. Την ημέρα αυτή το 1904, στη Στάτιστα της Δυτικής Μακεδονίας, ένας εθελοντής αξιωματικός του Πυροβολικού σκοτώθηκε για την απαλλαγή της Μακεδονίας από τους Τούρκους κατακτητές και από τις διεκδικήσεις του Βουλγαρικού εθνικισμού.

Ο Μακεδονικός Αγώνας του 1903- 1908 υπήρξε μία επιτυχημένη μάχη που έδωσε ο Ελληνισμός εναντίον δύο αντιπάλων, Οθωμανών Τούρκων και Βουλγάρων, και μάλιστα λίγα χρόνια μετά την ήττα του 1897 και την επιβολή του Διεθνούς Οικονομικού Ελέγχου του 1898.

Η Ελλάς ήταν στρατιωτικά και οικονομικά πληγωμένη, αλλά βρήκε τις δυνάμεις και αγωνίσθηκε για τη διατήρηση της ελληνικής και ορθόδοξης χριστιανικής ταυτότητας της Μακεδονίας. Κληρικοί, στρατιωτικοί, εθελοντές, εντόπιοι Μακεδόνες, άνδρες  και γυναίκες, όλοι συνεργάσθηκαν για τη μεγάλη προσπάθεια, για να ελευθερώσουν τη γη του Μεγάλου Αλεξάνδρου.

Σήμερα τι θα πούμε στα παιδιά μας; Ότι ο Παύλος Μελάς θυσιάσθηκε για να πανηγυρίζει ο Ζάεφ ότι είναι «Μακεδόνας»  με μακεδονική ταυτότητα και μακεδονική γλώσσα; Εκείνοι που υπέγραψαν και υπερψήφισαν τη Συμφωνία των Πρεσπών αγνόησαν προκλητικά  τη θυσία των Μακεδονομάχων.

Άρθρο στα ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ, 9.10.2021

Η Συμφωνία Ελλάδος-Γαλλίας για την ενίσχυση του Πολεμικού Ναυτικού μας με φρεγάτες καθώς και η ρήτρα της αμυντικής συνδρομής είναι μία ευχάριστη εξέλιξη. Η συμφωνία ΗΠΑ-Βρετανίας- Αυστραλίας συνέβαλε,  αλλά ας μην αδικούμε και τις γνωστές ή άγνωστες προσπάθειες της ελληνικής διπλωματίας.

Η επέτειος των 200 ετών από την έναρξη της Ελληνικής Επαναστάσεως καθιστά επίκαιρη μία ανασκόπηση της ελληνογαλλικής συνεργασίας με αντίπαλο- άλλοτε ομολογούμενο και άλλοτε όχι- τις ένοπλες δυνάμεις των Τούρκων, τότε μεν Οθωμανών, τώρα δε νεο-οθωμανών.

Από την έναρξη της Ελληνικής Επαναστάσεως η Γαλλία παρακολουθούσε με ενδιαφέρον τις μάχες. Γαλλική ναυτική μοίρα υπό τον ναύαρχο de Rigny (γνωστό στα ελληνικά ως Δεριγνύ) ήταν πάντα κοντά στα παράλια της Πελοποννήσου και σε άλλα σημεία όπου υπήρχαν συγκρούσεις. Μάλιστα στη μάχη των Μύλων της Αργολίδος τον Ιούνιο του 1825, όταν ο Μακρυγιάννης αντιμετώπισε επιτυχώς τον στρατό του Αιγυπτίου Ιμπραήμ, συμμάχου των Τούρκων, ο de Rigny έστειλε λέμβο και μετέφερε σε γαλλικό πλοίο τον Ρουμελιώτη στρατηγό για να τον θεραπεύσει από τα τραύματά του Γάλλος ιατρός.

Το 1823, στο τρίτο έτος της Επαναστάσεως, η Γαλλία προέβη στην πρώτη διπλωματική πράξη της σε σχέση με την Επανάσταση. Έστειλε επιστολή στην κυβέρνηση που εκπροσωπούσε τους Έλληνες, και δήλωνε ότι αναλαμβάνει υπό την προστασία της (προτεκτοράτο) τη νήσο Σύρο, διότι ο πληθυσμός ήταν κατά πλειοψηφία Ρωμαιοκαθολικός. Είναι χρήσιμο να επισημανθεί ότι οι σοβαρές χώρες έχουν  ορισμένες σταθερές αξίες στην Εξωτερική Πολιτική τους. Εκατόν εξήντα χρόνια μετά, το 1982, η Γαλλία του Μιττεράν,  δήλωνε ότι θέτει υπό την προστασία της τους Ρωμαιοκαθολικούς του Λιβάνου. Και τούτο παρά την αλλαγή του πολιτεύματος και της νομοθεσίας. Στη  Γαλλία του 1823 είχε γίνει η Παλινόρθωση της Μοναρχίας και ο βασιλεύς είχε τον τίτλο “η Αυτού λίαν Χριστιανική Μεγαλειότης”, ενώ η Γαλλία του Μιττεράν ήταν Προεδρική Δημοκρατία και με νόμο του 1905 είχε διαχωρίσει τη δημόσια σφαίρα από τη θρησκεία.

Η Ναυμαχία του Ναυαρίνου, τον Οκτώβριο του 1827, ήταν μία ευκαιρία για τη Γαλλία  να ανακτήσει το κύρος της στην ανατολική Μεσόγειο μετά την ήττα του Ναπολέοντος. Ο de Rigny ήταν παρών έστω και με λιγότερα πλοία από τους Άγγλους και τους Ρώσους. Όμως ο Ιμπραήμ με τους Τουρκοαιγυπτίους του δεν αποχώρησε από την Πελοπόννησο. Τότε οι Τρεις νικήτριες Δυνάμεις αποφάσισαν να σταλεί γαλλικό ιππικό υπό τον στρατηγό Μαιζόν για να εκδιώξει τον Ιμπραήμ από τον Μοριά. Και αυτό το όνομα το ελληνοποιήσαμε:  Στην Πάτρα υπάρχει η οδός Μαιζώνος, προς τιμήν του Γάλλου διώκτη των Οθωμανικών στρατευμάτων.

Από τον Μαιζόν φτάσαμε στον Μακρόν, αφού βρεθήκαμε στο ίδιο στρατόπεδο με τους Γάλλους κατά τους δύο Παγκοσμίους Πολέμους. Παρά τις σεβαστές επιφυλάξεις ορισμένων αναλυτών για το εύρος και τη δυνατότητα εφαρμογής της αμυντικής συνδρομής, πιστεύω ότι η Γαλλία έχει όντως κατατάξει την Τουρκία στις χώρες που απειλούν τα γαλλικά συμφέροντα και γενικότερα αποσταθεροποιούν τη Μέση Ανατολή και τη λεκάνη της Μεσογείου. Η  Γαλλία έχει ιστορικούς δεσμούς και οικονομικά- στρατηγικά συμφέροντα στη Συρία και στη Βόρειο Αφρική και ενοχλείται από την παρουσία της Τουρκίας εκεί.

Καλοτάξιδες οι φρεγάτες, καλοτάξιδη και η συνεργασία!

Άρθρο στα ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ, 2.10.2021

Μία νέα συμμαχία με τα αρχικά AUKUS (A=Αυστραλία, UK=Ηνωμένο Βασίλειο, US=Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής) μπήκε ξαφνικά στη ζωή μας και στις αναλύσεις των δημοσιογράφων. Από τις 15 Σεπτεμβρίου είναι πλέον γεγονός ότι οι τρεις αγγλόφωνες ναυτικές δυνάμεις, εκ των οποίων η μία είναι Υπερδύναμη, συμμάχησαν με στόχο την αντιμετώπιση της Κίνας και την ανταλλαγή τεχνογνωσίας.

Η συμμαχία προβλέπει μία σειρά από διπλωματικές και τεχνολογικές συνεργασίες, από την ασφάλεια στον κυβερνοχώρο έως την τεχνητή νοημοσύνη. Στο επίκεντρο βρίσκεται η συμφωνία, με την οποία  οι ΗΠΑ δεσμεύονται να  βοηθήσουν την Αυστραλία να αποκτήσει ένα στόλο πυρηνοκίνητων υποβρυχίων (όχι πυρηνικά όπλα). Κατόπιν τούτου η Αυστραλία ακύρωσε τη σύμβαση, αξίας δεκάδων δισεκατομμυρίων δολλαρίων, που υπογράφηκε το 2016 με τη Γαλλία για την κατασκευή ντίζελ-ηλεκτρικών υποβρυχίων.

Εδώ και δεκαετίες οι Αμερικανοί αναλυτές μιλούσαν για την στροφή προς τη ζώνη του Ειρηνικού Ωκεανού (Pacific Rim), η οποία τώρα υλοποιείται πανηγυρικά αφήνοντας έκπληκτη την Ευρώπη. Οι ΗΠΑ δίνουν σαφώς το μήνυμα ότι δεν θεωρούν την ευρωπαϊκή Ήπειρο ως το επίκεντρο του Κόσμου, σε αντίθεση με όσα ίσχυαν κατά τον 20ό αιώνα. Θυμίζω την αμερικανική παρέμβαση, καταλυτική και νικηφόρο, σε δύο ευρωπαϊκές συγκρούσεις που μετατράπηκαν σε δύο Παγκοσμίους Πολέμους. Αντί για τις ακτές του Ατλαντικού (Νέα Υόρκη, Βοστώνη, Γαλλία) το γεωπολιτικό και γεωοικονομικό ενδιαφέρον των Αμερικανών τώρα στρέφεται δυναμικά προς τις ακτές του Ειρηνικού (Καλιφόρνια, Ιαπωνία, Αυστραλία), αλλά και του Ινδικού Ωκεανού.

Τα μηνύματα είναι πολλά και ενδιαφέρουν ιδιαιτέρως τον Ελληνισμό:

Α) Η συμμαχία αυτή βασίζεται στην κοινή ταυτότητα των τριών χωρών που συμμετέχουν. ΗΠΑ, Βρετανία και Αυστραλία μιλούν αγγλικά, μετέχουν στον αγγλοσαξωνικό πολιτισμό και έχουν στενή  πολιτισμική συγγένεια. Η συμμαχία AUKUS αποδεικνύει τη σπουδαιότητα της πολιτιστικής ταυτότητας σε μία εποχή πολυπολιτισμικότητας. Πρόκειται για μία συνεργασία, η οποία καταδεικνύει την αντοχή των ταυτοτήτων, γλωσσικών, εθνικών, θρησκευτικών, παρά τις αντίθετες προβλέψεις.

Β) Είναι μία συνεργασία τριών ναυτικών δυνάμεων, όπως οι ίδιες αυτοπροσδιορίζονται. Το “μέγα το της θαλάσσης κράτος” που  επισημαίνει ο Θουκυδίδης, έχει στις ημέρες μας μεγάλη αξία. Η Ελλάς ως ναυτική χώρα πρέπει να δώσει έμφαση στη θαλάσσια αμυντική και αποτρεπτική παρουσία της, αλλά και στο εμπορικό ναυτικό της.

Γ) Η πολιτική και οικονομική βαρύτητα της Ευρωπαϊκής Ένωσης φαίνεται μειωμένη. Όμως δεν παύει η Ευρώπη να έχει τον δικό της ρόλο. Από τη Γηραιά Ήπειρο, με τη συνδρομή της Ελλάδος, αναμένει η Ανθρωπότητα να διατηρήσει τις πολιτιστικές ρίζες της και τις ηθικές αξίες, στις οποίες βασίζεται.  Να ανταγωνισθεί η Ευρώπη τις ΗΠΑ και την Κίνα στην τεχνολογία είναι δύσκολο. Αν, όμως, η Ευρώπη αναδείξει τις αρχαιοελληνικές, Χριστιανικές και δημοκρατικές ρίζες της θα είναι μία πολύτιμη πηγή οικουμενικών αξιών.

Δ) Η ζώνη του Ειρηνικού δεν είναι ξένη για τους Έλληνες. Στην Αυστραλία, η οποία μετέχει στη νέα συμμαχία, έχουμε 400.000 ομογενείς, με μόρφωση, εμπορική δραστηριότητα και σημαντικά πολιτικά αξιώματα. Στην  Αυστραλία ο αριθμός των Ελλήνων εκφράζει ένα ποσοστό διόλου αμελητέο. Ο εκεί Ελληνισμός διαφυλάσσει Ορθοδοξία, γλώσσα και πατριωτισμό. Ας τους πλησιάσουμε περισσότερο. Είναι η γέφυρά μας στην αναβαθμισμένη  πλέον περιοχή του Ειρηνικού.

Άρθρο στα ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ, 25.9.2021

πηγή φωτογραφίας: SBS Greek

Άκουσα προσφάτως την καθηγήτρια της Ιστορίας του Νέου Ελληνισμού στο  ΕΚΠΑ κ. Μαρία Ευθυμίου να απαξιώνει την προσωπικότητα του Θεοδώρου Κολοκοτρώνη με διάφορα επιχειρήματα. Προβληματίσθηκα κυρίως από τον ισχυρισμό της ότι μετά το 1826 ο Θ. Κολοκοτρώνης δεν πολεμά, αλλά ασχολείται μόνο με την πολιτική και με την Γ΄ Εθνοσυνέλευση!  Εκτιμώ την προσφορά της κ. Μ. Ευθυμίου στην επιστήμη και στην κοινωνία, γι’ αυτό καταθέτω  ορισμένα ιστορικά στοιχεία που αντικρούουν την άποψή της και την παρακαλώ να τα λάβει σοβαρά υπ΄όψιν.

Πολεμούσε ή πολιτικολογούσε ο Γέρος του Μοριά μετά το 1826; Έχουμε μία σαφή απάντηση από μία επιστολή που του αποστέλλει ο Άγγλος Ριχάρδος Τσωρτς (υπογράφει Τζουρτζ), ο οποίος είχε ορισθεί από τη Γ΄ Εθνοσυνέλευση ως Αρχιστράτηγος όλων των ελληνικών στρατιωτικών δυνάμεων. Στις 4 Αυγούστου 1827 γράφει από το Ναύπλιο προς τον: “Γενναιότατον Θ. Κολοκοτρώνην, αρχηγόν όλων των Πελοποννησιακών όπλων”, μεταξύ άλλων τα εξής: «Αι δουλεύσεις σας είναι σημαντικαί και η πατρίς πρέπει να τας γνωρίση. Η κατά του εχθρού επιτυχία σας είναι αξία της πολεμικής σας υπολήψεως, το σημαντικότερον όμως είναι ότι ανακαλέσατε εις τα χρέη των και εις το αίσθημα του πατριώτου υπέρ πατρίδος τους απατημένους αυτούς ανθρώπους, οπού είχαν ενωθή με τους Τούρκους» (1).

Βλέπουμε εδώ ότι ο Τσωρτς επαινεί τον Κολοκοτρώνη και για την πολεμική του δράση, αλλά και για τη μεταστροφή των τουρκοπροσκυνημένων της Πελοποννήσου, δηλαδή των Ελλήνων που είχαν δηλώσει υποταγή στον Ιμπραήμ.

Ποια ήταν η στρατιωτική επιτυχία, για την οποία συγχαίρει ο Τσωρτς τον Κολοκοτρώνη; Το εξηγει με επιστολή του ο Τσωρτς προς την Αντικυβερνητική Επιτροπή στις 4 Αυγουστου 1827. Η Αντικυβερνητική Επιτροπή αναπλήρωνε τον Ιωάννη Καποδίστρια, ο οποίος είχε εκλεγεί Κυβερνήτης και δεν είχε φθάσει ακόμη στην επαναστατημένη Ελλάδα. Έδρα της Επιτροπής ήταν η Αίγινα. Γράφει, λοιπόν, ο Τσωρτς:

«Λαμβάνω την τιμή να σας στείλω αντίγραφον αναφοράς του Γεν. Αρχηγού της Πελοποννήσου της 22 Ιουλίου από Κυρίτζοβαν (σημερινό χωριό Κορφές περιοχής Καλαβρύτων), εκ της οποίας θέλετε μάθει την κατά του εχθρού επιτυχίαν αυτού του στρατηγού εις το περί της Καλαβρίας (σημ. εννοεί την επαρχία Καλαβρύτων) και την μετ’ αυτού ένωσιν του υιού του ανδρείου Γενναίου  με δύω χιλιάδας ανθρώπους, αφού είχεν αφήσει τον στρατηγόν Νικήταν εις Δερβένια της Μεσσηνίας δια να αποκόψη την κοινωνίαν μετά της Τριπολιτζάς».(2)  Ο Κολοκοτρώνης, λοιπόν, το θέρος του 1827  μάχεται στην Πελοπόννησο και συγκεντρώνει στράτευμα κατά του Ιμπραήμ.

Και όταν δεν δίνει μάχες κατά του Ιμπραήμ τούτο δεν οφείλεται σε αδράνεια ή σε άλλο λόγο, αλλά στην έλλειψη πολεμοφοδίων. Στον ιστότοπο του Μητροπολιτικού Ναού Κοιμήσεως της Θεοτόκου (Μεγάλης Παναγίας) Αιγίνης: imna.gr/1194-2/, έχουν αναρτηθεί τα Πρακτικά της Βουλής, η οποία το 1827 συνεδρίαζε μέσα στον Ναό. Τα Πρακτικά αυτά έχουν εκδοθεί το 2020 από τη Βουλή των Ελλήνων. Στο Πρακτικό υπ΄αριθμόν 14  διαβάζουμε:

«Τη 27 Οκτωβρίου (1827). Συνεδρίασις ρα’. Προεδρία του κυρίου Ν. Ρενιέρη. Γ’. Ανεγνώσθη και άλλο (έγγραφον) υπ΄αρ. 739, εις το οποίον εγκλείεται αντίγραφον αναφοράς του Γεν. Αρχηγού της Πελοποννήσου Θ. Κολοκοτρώνη, δια του οποίου ζητεί πόρον παρά της Βουλής, δια να προμηθεύση τα ζητούμενα παρά του Γεν. Αρχηγού αναγκαία του πολέμου, δια να μη μείνωσιν άπρακτα τα γενναία επιχειρήματα, τα οποία ο Γεν. Αρχηγός σκοπεύει να ενεργήση κατά του εχθρού».

Ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης, λοιπόν, ζητεί επειγόντως χρήματα και πολεμοφόδια για να επιχειρήσει πολεμική ενέργεια κατά του Ιμπραήμ, ο οποίος ελέγχει μεγάλο μέρος της Πελοποννήσου. Δεν  πρέπει, όμως,  να υποτιμηθεί η σημασία και των «ψυχολογικών επιχειρήσεων», τις οποίες διεξήγαγε ο Κολοκοτρώνης για να τιμωρήσει τους προσκυνημένους και για να επαναφέρει στις τάξεις των μαχητών της Ελευθερίας τους τρομοκρατημένους κατοίκους των χωριών. Χαρακτηριστική είναι η τιμωρία του Νενέκου το 1828, ο οποίος καλούσε και άλλους Έλληνες να υποταχθούν στα τουρκο- αιγυπτιακά στρατεύματα.

Για τη σημασία αυτών των προσπαθειών του Θ. Κολοκοτρώνη, οι οποίες θυμίζουν σύγχρονες μορφές Ψυχολογικού Πολέμου, ο Πρωτοπρεσβύτερος και σπουδαίος ρήτωρ Κωνσταντίνος Οικονόμος ο εξ Οικονόμων τονίζει στον Επιτάφιό του- επικήδειο λόγο- προς τον νεκρό Θεόδωρο Κολοκοτρώνη, στις 5 Φεβρουαρίου 1843, τα εξής:

« Ήδη δε το κακόν της δειλανδρίας και διεδίδετο πλατυνόμενον και υφείρπεν ως ύπουλον έλκος από χώρας εις χώραν…. Τότε καταβάς ο Κολοκοτρώνης επεδείξατο το μέγιστον κατόρθωμα της στρατηγικής αυτού συνέσεως και δυνάμεως…. τους μεν ηπίως και πράως δυσωπών, τους δε τραχύτερον επιπλήττων και προς το καθήκον ανιωμένους και άκοντας επανάγων» (3).  Δηλάδή όταν η δειλία και η τάση υποταγής εξαπλωνόταν επικινδύνως, ο Θ. Κολοκοτρώνης επέτυχε το μεγαλύτερο κατόρθωμα της ηγετικής του ικανότητος και άλλους μεν επανέφερε στον πατριωτισμό με ήπιο τρόπο, άλλους δε τιμώρησε και ανάγκασε να αντιληφθούν το καθήκον τους. Είναι γνωστό το σύνθημα του Θ. Κολοκοτρώνη “Φωτιά και τσεκούρι στους προσκυνημένους”, το οποίο εμπόδισε σε μεγάλο βαθμό την προσχώρηση και την υποταγή  Ελλήνων στον Ιμπραήμ.

Η «Ιστορία του Ελληνικού Έθνους» της Εκδοτικής Αθηνών επιβεβαιώνει τα ανωτέρω λεχθέντα και διαφωνεί με την κ. Μαρία Ευθυμίου. Γράφει για τη δράση του Κολοκοτρώνη το θέρος του 1827, ότι για να αποτρέψει το προσκύνημα ο Γέρος του Μοριά έφτασε μέχρι τη Μεσσηνία, ενώ η Αντικυβερνητική Επιτροπή δεν τού έστελνε πολεμοφόδια και το Βουλευτικόν τού διεμήνυε να επιστρέψει στο Άργος για να ξεκινήσουν όλοι μαζί. «Παρ΄όλα αυτά το κουράγιο του δεν χανόταν. Πίστευε ότι τελικά ο αγώνας θα κερδιζόταν» (4).

Στις 20 Οκτωβρίου 1827 διεξήχθη η Ναυμαχία του Ναυαρίνου, η οποία κατέληξε σε ήττα των Τουρκο-αιγυπτίων από τους στόλους της Αγγλίας, της Γαλλίας και της Ρωσίας. Παρά ταύτα ο Ιμπραήμ παρέμεινε στην Πελοπόννησο και στις αρχές Φεβρουαρίου του 1828 κατέστρεψε την Τρίπολη. Μετά από ένα μήνα, τον Μάρτιο του 1828, 3000 Τουρκαλβανοί που ήσαν μαζί του αποσκίρτησαν, επειδή ο Ιμπραήμ δεν τους πλήρωνε, και έφυγαν προς τη Στερεά Ελλάδα μέσω Αργολίδος κρατώντας ως ομήρους πολλούς Έλληνες. Ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης ήταν πάλι παρών ως σωστός πολέμαρχος. Περίμενε και ανέκοψε τους Τουρκαλβανούς στους Μύλους της Αργολίδος μαζί με τον Αυγουστίνο, αδελφό του Ιωάννη Καποδίστρια. Έτσι απελευθερώθηκαν οι Έλληνες όμηροι. (5). Να, λοιπόν, που ο Κολοκοτρώνης δεν ησχολείτο μόνο με την πολιτική μετά το 1826!

Ας μην αδικούμε τον Θεόδωρο Κολοκοτρώνη. Προφανώς είχε και αυτός ανθρώπινα ελαττώματα, αλλά η αλήθεια είναι ότι μετά το 1826 δεν σταμάτησε την πολεμική και πατριωτική δράση. Αν δεν έκανε πόλεμο φθοράς  κατά του πολυαρίθμου στρατού του Ιμπραήμ και αν δεν σταματούσε με δυναμική  προσωπική παρέμβασή του  το “προσκύνημα” και την υποταγή, κάθε επαναστατική σπίθα στην Πελοπόννησο θα είχε σβήσει.

ΠΑΡΑΠΟΜΠΕΣ

1. Ελληνικά Υπομνήματα ήτοι Επιστολαί και διάφορα έγγραφα αφορώντα την Ελληνικήν Επανάστασιν από 1821 μέχρι 1827, συλλεγέντα υπό του Υποστρατήγου Ιωάννου Θ. Κολοκοτρώνη, πρώτη έκδοση 1854, νέα φωτοαναστατική έκδοση «Καγιάφας», Κυπαρισσία 2011,  σελ. 513.
2. Αυτόθι, σελίδα 514.
3. Κωνσταντίνου Οικονόμου του εξ Οικονόμων, Τόμος Α΄, Λόγοι, επιμέλεια Θ. Σπεράντζα, Αθήναι 1971, σελ. 402- 403.
4. Ιστορία του Ελληνικού Έθνους, επανέκδοση εφημερίδας ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ, Αθήνα 2021, Τόμος 29, Μέρος Γ΄, σελ. 47.
5. Νικολάου Γιαννόπουλου, Θεόδωρος Κολοκοτρώνης, έκδοση περιοδικού Στρατιωτική Ιστορία, Αθήνα 2001, σελ. 131.

Άρθρο στο huffingtonpost.gr, 18.9.2021

Ήμασταν τυχεροί όσοι βρεθήκαμε το Σάββατο 11 Σεπτεμβρίου στο Καλλιμάρμαρο Παναθηναϊκό Στάδιο. Οκτακόσια νέα αγόρια και κορίτσια από διάφορες πόλεις της Ελλάδος σχημάτισαν μία μεγάλη χορωδία και ένωσαν τις φωνές τους με διάσημους τραγουδιστές και με τα Μουσικά Σύνολα της Εκκλησίας της Ελλάδος για να τιμήσουν την επέτειο της Επαναστάσεως του 1821. «Της Πίστης και της Λευτεριάς»  ήταν ο τίτλος της εκδηλώσεως, η οποία πραγματοποιήθηκε με την παρουσία του Αρχιεπισκόπου Αθηνών και πάσης Ελλάδος κ. Ιερωνύμου.

Τρία σημεία κρατώ περισσότερο από τη νεανική συναυλία των χορωδιών, που εκπαιδεύθηκαν υπό την αιγίδα των κατά τόπους Ιερών Μητροπόλεων. Πρώτον τον ενθουσιασμό με το οποίο ανέμιζαν τις  σημαίες. Η  ελληνική σημαία πλαισιωνόταν από τις σημαίες της Επαναστάσεως,  των διαφόρων πόλεων, των νησιών και των  οπλαρχηγών.  Συντονισμένα και συγχρονισμένα τα μέλη των χορωδιών ξεδίπλωναν στο βραδυνό αεράκι τις σημαίες των προγόνων μας, οι οποίες, σχεδόν όλες, είχαν αναφορές στην Ορθόδοξη Πίστη. Ήταν μία Επανάσταση με εθνική και θρησκευτική ταυτότητα. Οι περισσότερες σημαίες του 1821 το πιστοποιούν. Ο Σταυρός βρίσκεται στο κέντρο.

Δεύτερο αξιοσημείωτο στοιχείο από τη συναυλία της Εκκλησίας για το 1821 είναι η διαχρονική αξία των δημοτικών τραγουδιών. Όταν ακούς τα «Παιδιά από τη Σαμαρίνα» ή τα «Σαράντα παλληκάρια από τη Λειβαδιά» καταλαβαίνεις ότι αυτά τα λόγια και αυτές οι μουσικές συνομιλούν με την Ελληνική Διάρκεια, τη συνέχεια του Ελληνισμού, Το δημοτικό τραγούδι, άρρηκτα δεμένο με την Ελληνική Επανάσταση και με την ψυχοσύνθεση του λαού μας, συνδυάζει στοιχεία από την αρχαία τραγωδία, από την ακριτική βυζαντινή ποίηση, από την Ορθόδοξη υμνογραφία. Με τα δημοτικά τραγούδια ο Έλληνας της Τουρκοκρατίας και του 1821 υμνούσε ήρωες, αλλά και πενθούσε αγαπημένα πρόσωπα, πανηγύριζε νίκες, αλλά και εξέφραζε  την πίκρα του για τα δεινά του Γένους.

Τρίτο σημείο που μού έκανε εντύπωση: Η επιτυχημένη σύνδεση των μεγάλων ποιητικών έργων με τους σπουδαίους μουσικοσυνθέτες των τελευταίων δεκαετιών. Ο Τσάμικος σε μουσική Μάνου Χατζηδάκη και στίχους Γκάτσου μάς μιλά για την Άννα την Κομνηνή και για τον Νικηταρά κάνοντάς τους οικείους σε κάθε Έλληνα. Το Άξιον Εστί του Οδυσσέα Ελύτη, μελοποιημένο από τον αείμνηστο Μίκη Θεοδωράκη συγκινεί όλες τις ηλικίες, όπως μας συγκινούν και οι Ελεύθεροι Πολιορκημένοι του Σολωμού σε μουσική Γιάννη Μαρκόπουλου.

«Της Πίστης και της Λευτεριάς». Επιτυχημένος ο τίτλος, διότι μας θύμισε τα ιδανικά των αγωνιστών. Αυτών που προετοίμασαν το 1821 και αυτών που το υλοποίησαν. Η Ελευθερία  είναι βγαλμένη μέσα από τα κόκκαλα των Ελλήνων, όπως διδάσκει ο Ύμνος εις την Ελευθερίαν, αλλά και από τα κηρύγματα του Πατροκοσμά, τον Θούριο του Ρήγα, το όραμα της Μεγάλης Ιδέας, την ελπίδα ότι θα έρθει το «ποθούμενον», ότι  θα ξαναγίνει το «ρωμαίικο». Παρά τις δεκάδες αποτυχημένες εξεγέρσεις πριν από το 1821 οι Έλληνες κράτησαν την ελπίδα τους, διότι πίστευαν στον Θεό, πίστευαν στις αρχαιοελληνικές και βυζαντινές ρίζες τους, είχαν ήθος αντιστασιακό και πνεύμα αγωνιστικό.

Ας φέρουμε τα παιδιά μας πιο κοντά στα κείμενα και στα τραγούδια της Πίστης και της Λευτεριάς. Για να μην απογοητεύονται. Για να αγωνισθούν με ομοψυχία για ένα καλύτερο μέλλον!

Άρθρο στα ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ, 18.9.2021