Είναι προφανές ότι η Ελλάδα είναι αποφασισμένη να αλλάξει σελίδα ως προς την αντιμετώπιση της Τουρκίας. Οι προκλήσεις, η επιθετικότητα, ο νέος Οθωμανισμός, η αμφισβήτηση Διεθνών Συνθηκών, οι συνεχείς εξοπλισμοί, η επίθεση στον Έβρο με τη χρήση μεταναστών, αυτά και πολλά άλλα οδηγούν σε κινήσεις αποτροπής και πολυδιάστατης διπλωματίας.
Γι’ αυτό είναι χρήσιμο να θυμηθούμε ποια ήταν τα λανθασμένα βήματα της ελληνικής διπλωματίας, τα οποία αποθράσυναν την Τουρκία. Δεν τα γράφω για να κατηγορήσω κάποιους, αλλά για να μην επαναλάβουμε τις εσφαλμένες κινήσεις και για να απαλλαγούμε από ψευδαισθήσεις.
Η θεωρία περί κατευνασμού ή εξευμενισμού της Τουρκίας εκκινούσε από τη λογική ότι θα είμαστε πάντα το αδύναμο μέρος άρα πρέπει να φιλήσουμε το χέρι που δεν μπορούμε να δαγκώσουμε. Εξ αρχής λανθασμένο το σκεπτικό, διότι και Ένοπλες Δυνάμεις αξιόμαχες έχουμε και άλλα πλεονεκτήματα διαθέτουμε. Η φιλοσοφία του κατευνασμού οδήγησε σε απαράδεκτες υποχωρήσεις όπως στα Ίμια τον Ιανουάριο του 1996 και στη Μαδρίτη τον Ιούλιο του 1997 (αναγνώριση νομίμων ζωτικών συμφερόντων της Τουρκίας στο Αιγαίο).
Τα ζεϊμπέκικα που χόρευαν Έλληνες πολιτικοί δεν ωφέλησαν. Αντιθέτως νομιμοποιούσαν τη συμμετοχή ακραίων εθνικιστών στις τουρκικές κυβερνήσεις. Όταν ο Γιώργος Παπανδρέου έπιανε φιλίες με τον μακαρίτη Ισμαήλ Τζεμ, Πρωθυπουργός ήταν ο Ετσεβίτ, δηλαδή ο εισβολέας της Κύπρου το 1974 και συγκυβερνών κόμμα ήταν οι Γκρίζοι Λύκοι του Μπαχτσελί. Ο Μπαχτσελί δεν εμφανίσθηκε χθες στη πολιτική σκηνή. Συγκυβερνά τώρα με τον Ερντογάν, συγκυβερνούσε και το 1999 με τον Ετσεβίτ και τον Μεσούτ Γιλμάζ.
Το θέαμα της Ελλάδος να στηρίζει την ευρωπαϊκή πορεία της Τουρκίας, την ώρα που Γαλλία, Γερμανία, Αυστρία κ.ά. ήθελαν απλώς μία ειδική σχέση, δεν έκανε καλό στην εικόνα μας, ούτε μείωσε την τουρκική επιθετικότητα. Τώρα η σελίδα έχει αλλάξει – ευτυχώς- και η χώρα μας ζητεί την διακοπή των διαπραγματεύσεων για Τελωνειακή Ένωση Ε.Ε.- Τουρκίας.
Η αναθεώρηση των σχολικών βιβλίων μας με στόχο να μην κακοκαρδίζουμε τους Τούρκους ήταν ένα ακόμη λανθασμένο βήμα που έστειλε στην Άγκυρα μηνύματα υποχωρητικότητας. .Η Ιστορία δεν πρέπει να πέφτει θύμα διπλωματικών σκοπιμοτήτων. Με το να γράφει το σχολικό εγχειρίδιο περί «συνωστισμού στη Σμύρνη» δεν βελτιώνονται οι ελληνοτουρκικές σχέσεις. Αντιθέτως αποθρασύνεται η γείτων χώρα, η οποία μάλιστα δεν άλλαξε ούτε μία τελεία στα δικά της βιβλία.
Η πολιτική του νέου Οθωμανισμού δηλώθηκε σαφέστατα και προκλητικά με άρθρα, βιβλία, ομιλίες. Κάποιοι δεν τα πρόσεξαν ή δεν ήθελαν να τα διαβάσουν. Εδώ και δέκα χρόνια ο Αχμέτ Νταβούτογλου, πρώην Πρωθυπουργός και μέντωρ του Ερντογάν – μέχρι να διαφωνήσουν- κατέγραψε στο «Στρατηγικό Βάθος» όλους τους στόχους της Άγκυρας κατά της Ελλάδος και της Κύπρου. Ας μην ξεχνούμε τις αναφορές στη Θράκη. Δεν κινδυνολογώ. Απλώς προτείνω να ξαναδιαβάσουμε τον Νταβούτογλου.
Πιστεύω ότι παραπλανητική είναι και η συνεχής δικαιολόγηση των τουρκικών διεκδικήσεων με την επωδό: «Τα κάνει για εσωτερική κατανάλωση». Το ακούσαμε για τη Τσιλέρ, αλλά τελικά αυτή προκάλεσε την κρίση των Ιμίων. Το ακούμε για τον Ερντογάν. Εν μέρει μπορεί να ευσταθεί. Αλλά δεν είναι το εσωτερικό μέτωπο η κύρια αιτία της επιθετικότητας.
Ο κατευνασμός απέτυχε. Απαιτείται εγρήγορση και αμυντική θωράκιση.
