Την Παρασκευή 20 Ιουνίου παρουσιάζεται στο κτήριο της Ιεράς Μητροπόλεως Θεσσαλονίκης ο τόμος με τα Πρακτικά της διημερίδας για το μάθημα των Θρησκευτικών, την οποία διοργάνωσε το Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου στις 12 και 13 Μαρτίου 2013. Ο τόμος είναι αφιερωμένος στον Μητροπολίτη Θεσσαλονίκης κ. Άνθιμο και θα παρουσιασθεί από τον Κοσμήτορα της Νομικής Σχολής ΑΠΘ Νικόλαο Ιντζεσίλογλου. Με την ευκαιρία αυτή θα ήθελα να παρουσιάσω συνοπτικά ορισμένες παλαιότερες και νεώτερες σκέψεις μου για το θέμα.
Το μάθημα των Θρησκευτικών είναι σήμερα πολύ πιο χρήσιμο και αναγκαίο για τη διαμόρφωση του ήθους και του χαρακτήρα των νέων μας. Παιδεία δεν είναι μόνον η ξερή μετάδοση γνώσεων και πληροφοριών. Είναι πρωτίστως η διάπλαση χαρακτήρων, η δια-μόρφωση ανθρώπων ολοκληρωμένων. Σωστή παιδεία δεν είναι μόνον η καθοδήγηση στην εξεύρεση επαγγέλματος, αλλά και η υποβοήθηση των νέων μας να γίνουν κοινωνικά χρήσιμοι, με αίσθημα φιλανθρωπίας, αλληλεγγύης, πατριωτισμού και με δημοκρατικότητα όχι ασύδοτη, αλλά υπεύθυνη!
Η Ορθόδοξη Χριστιανική αγωγή σε όλες τις βαθμίδες του σχολείου είναι ίσως η καλύτερη μέθοδος για να δώσουμε στα παιδιά μας ελπίδα και αισιοδοξία μέσα στην πολύμορφη κρίση που ζούμε. Είναι η δοκιμασμένη συνταγή για να τους απομακρύνουμε από απάνθρωπους ολοκληρωτισμούς που ευδοκίμησαν στον Μεσοπόλεμο, από ρατσιστικές ή ψευδοεπαναστατικές ιδέες των δύο άκρων. Για να μάθουν να σέβονται τους γονείς, τους δασκάλους, τους αδυνάτους, τους πάσχοντες, τους έχοντες μεγαλύτερη ανάγκη φροντίδας. Για να σέβονται την παράδοση του λαού μας, αλλά και για να κατανοούν το δικαίωμα κάθε ανθρώπου και κάθε λαού να έχει τη δική του θρησκεία και παράδοση.
Η Ορθόδοξη Χριστιανική κληρονομιά μας είναι στοιχείο άρρηκτα συνδεδεμένο με την Ιστορία μας, την Εθνική μας Αξιοπρέπεια, με τους ήρωες και τους μάρτυρες του λαού μας. Η Βίβλος, οι Πατέρες, η ιστορία της Εκκλησίας μας, η κοινωνική , παιδευτική και εθνική προσφορά του κλήρου μας, η ιδιοπροσωπία της Ορθόδοξης Χριστιανικής τέχνης, η συμβολή της Εκκλησίας στη διατήρηση της διαχρονικής μας γλώσσας, η επίδραση του Ορθοδόξου Ελληνισμού στην οικοδόμηση του Πολιτισμού των Βαλκανικών και Ανατολικών Ευρωπαϊκών λαών, αυτά και πολλά άλλα δίνουν στους νέους μας μία σφαιρική εικόνα για το παρελθόν, το παρόν και το μέλλον του Γένους μας. Τότε θα κατανοήσουν καλύτερα γιατί ο Άγγλος Γκίλφορδ, ιδρυτής της Ιονίου Ακαδημίας στην Κέρκυρα τον 19ο αιώνα, θεώρησε απαραίτητο να βαπτισθεί Ορθόδοξος για να αισθανθεί περισσότερο Έλληνας. Τότε θα αντιληφθούν καλύτερα γιατί εκατομμύρια Ρώσων, Ουκρανών και άλλων σλαβικών εθνοτήτων γράφουν με το κυριλλικό-βυζαντινό αλφάβητο.
Η υποχρεωτικότητα του μαθήματος έχει κριθεί τελεσίδικα με απόφαση του Διοικητικού Εφετείου Χανίων του Δεκεμβρίου 2012. Έτσι καταργήθηκε η γνωμοδότηση του Συνηγόρου του Πολίτη Γ. Καμίνη του 2007 και επανήλθε η τάξη. Πρέπει πάραυτα αυτή απόφαση να εφαρμοσθεί σε όλα τα σχολεία και να απαλλάσσονται του μαθήματος μόνον οι ετερόδοξοι (πχ Ρωμαιοκαθολικοί) και οι αλλόθρησκοι (πχ Μουσουλμάνοι) με υπεύθυνη δήλωση των γονέων τους. Επίσης για τους απαλλασσομένους πρέπει να ορισθεί συγκεκριμένο εναλλακτικό κι βαθμολογούμενο μάθημα, όπως γίνεται σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες Έτσι θα παύσει να είναι η απαλλαγή κίνητρο για παιχνίδι ή για γρηγορότερη φυγή προς το Φροντιστήριο.
Το περιεχόμενο του μαθήματος βάσει των Πορισμάτων της Διημερίδας και της δικαστικής αποφάσεως πρέπει να παραμείνει Ορθόδοξο Χριστιανικό και να μην αποκτήσει θρησκειολογικό-πολυπολιτισμικό χαρακτήρα. Στις περισσότερες χώρες της Ευρώπης το μάθημα βασίζεται στην επικρατούσα θρησκεία. Τα πολυπολιτισμικά πειράματα απέτυχαν πανευρωπαϊκώς, όπως ομολογείται από πολιτικούς και διανοητές. Ας μην μεταφέρουμε αποτυχημένα πρότυπα στο ελληνικό σχολείο.
Η ελληνορθόδοξη παιδεία υπήρξε το στήριγμά μας σε κάθε δύσκολη περίοδο.
Άρθρο μου στην εφημερίδα Δημοκρατία, Τρίτη 17 Ιουνίου 2014
