Θεωρώ λανθασμένη την απόφαση του Υπουργείου Παιδείας να περικόψει μία ώρα από το μάθημα των Αρχαίων Ελληνικών στην Α΄ Λυκείου για να εντάξει το νέο μάθημα της Οικονομίας. Και εξηγώ γιατί:
- Θα μπορούσαν οι βασικές οικονομικές έννοιες να ενσωματωθούν στο δίωρο μάθημα της Πολιτικής Παιδείας, το οποίο διδάσκεται στην Α΄ Λυκείου και το οποίο εξ αρχής προέβλεπε στοιχεία Δικαίου, Οικονομίας και Πολιτικής Επιστήμης.
- Η υποτίμηση προς τα Αρχαία Ελληνικά δείχνει απαξίωση προς ένα από τα θεμέλια της εθνικής ταυτότητας του λαού μας.
- Τα Αρχαία Ελληνικά είναι συν τοις άλλοις μάθημα Οικουμενικών και πανανθρώπινων αξιών, δημοκρατίας και κοινωνικής ευθύνης.
- Μόρφωση σημαίνει δια-μόρφωση χαρακτήρων, άρα διάπλαση ήθους. Μόνο με Οικονομία και Πληροφορική δεν επιτυγχάνεται ο σκοπός της Παιδείας. Οι Ανθρωπιστικές Επιστήμες, στις οποίες περιλαμβάνεται η Αρχαία Ελληνική Γλώσσα και Γραμματεία, είναι απαραίτητες για τη διαμόρφωση ολοκληρωμένων προσωπικοτήτων.
- Πώς θα πείσουμε τους ξένους ότι δικαιούμαστε την επιστροφή των Γλυπτών του Παρθενώνα, όταν δίνουμε μηνύματα υποτίμησης της γλώσσας και των γραπτών κειμένων που συνδέονται με τον Παρθενώνα;
- Τα Αρχαία Ελληνικά δεν είναι νεκρή γλώσσα. Είναι η πηγή από τη οποία δημιουργούνται και σήμερα λέξεις στα Νέα Ελληνικά, αλλά και σε πολλές άλλες γλώσσες. Άλλωστε μία μορφή τους ακούμε κάθε φορά που πηγαίνουμε στην Εκκλησία. Είναι πολιτιστικός θησαυρός, πάντα επίκαιρος, άρρηκτα συνδεδεμένος με τη Ορθοδοξία, την Ιστορία και τη διεθνή ακτινοβολία του Ελληνισμού.
- Σε τελευταία ανάλυση δημιουργείται ένα ψευδοδίλημμα: Δεν πρέπει να διερωτώμεθα: Αρχαία Ελληνικά ή Οικονομία, αλλά να τονίζουμε ότι η καλή γνώση των Αρχαίων Ελληνικών στηρίζει και την οικονομική ανάπτυξη! Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα των λαών της Άπω Ανατολής, οι οποίοι παραδέχονται ότι το οικονομικό θαύμα της περιοχής τους οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στη διατήρηση των ιδεογραμμάτων, δηλαδή της παραδοσιακής γλώσσας και γραφής.
Πράγματι το καλοκαίρι του 1987 δημοσιεύθηκε στην Ταϊβάν, την Ιαπωνία και την Νότιο Κορέα το αποτέλεσμα μιας επιστημονικής έρευνας, η οποία απαντούσε στο ερώτημα αν υπάρχει σύνδεση μεταξύ της οικονομικής ανάπτυξης της Άπω Ανατολής και των ιδεογραμμάτων. Η έρευνα απέδειξε ότι η ενδεχόμενη κατάργηση-λατινοποίηση του αλφαβήτου ή η απλούστευση των ιδεογραμμάτων θα οδηγούσε σε κατάρρευση των θεμελίων του οικονομικού θαύματος των χωρών αυτών.
Το συμπέρασμα των Πανεπιστημιακών ερευνητών ήταν ότι οι ικανότητες που αναπτύσσονται κατά την εκμάθηση και απομνημόνευση των ιδεογραμμάτων οξύνουν την οπτική αντίληψη και την ευστροφία των μαθητών και επί πλέον έχουν μεγάλο μερίδιο συμμετοχής στη θαυμαστή οικονομική επιτυχία των τριών χωρών που προαναφέραμε.
Δυστυχώς η περικοπή μιας ακόμη ώρας από τα Αρχαία Ελληνικά στην Α΄ Λυκείου έρχεται να συνδυασθεί με την πλήρη απομάκρυνση από τα Αρχαία Ελληνικά των μαθητών της Β΄ και Γ΄ Λυκείου που θα παρακολουθήσουν το Διεθνές Απολυτήριο ΙΒ. Ως γνωστόν ήδη αρχίζει η πειραματική εφαρμογή αυτού του αγγλόφωνου προγράμματος σε Πρότυπα και Πειραματικά Σχολεία με στόχο να μεταφερθεί και σε άλλα σχολεία. Μήπως θα έπρεπε οι Έλληνες μαθητές του ΙΒ να έχουν ένα στοιχειώδες ελληνόφωνο πρόγραμμα για Αρχαία Ελληνικά, Ιστορία και Θρησκευτικά ώστε να μην αποκόπτονται από τα θεμέλια της εθνικής μας ταυτότητας;
Ελπίζω να βρεθεί η χρυσή τομή.
Άρθρο στα ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ, 2.8.2025
