Η ένταση στο Κόσσοβο πήρε παράταση ενός μηνός, αλλά τα προβλήματα στην περιοχή εγκυμονούν κινδύνους. Οι Αλβανοί που κυβερνούν αυτήν την περιοχή βρίσκονται σε διαμάχη με τη σερβική μειονότητα, η οποία κατοικεί στα βόρεια με επίκεντρο την πόλη Μητρόβιτσα (πόλη του Αγίου Δημητρίου). Η Σερβική κυβέρνηση από την πλευρά της δεν αναγνωρίζει την ανεξαρτησία του Κοσσόβου/Κοσσυφοπεδίου και θεωρεί ότι η απόσχιση από τη Σερβία έγινε με τη βία και με τη βοήθεια των βομβαρδισμών του ΝΑΤΟ το 1999.
Η Ελλάς δεν έχει αναγνωρίσει de jure το Κόσσοβο ως ανεξάρτητο κράτος. Συχνά τίθεται το ερώτημα μήπως πρέπει να αλλάξουμε την επίσημη θέση μας. Καταγράφω τα επιχειρήματα των υποστηρικτών δύο διαφορετικών απόψεων.
Εκείνοι που υποστηρίζουν ότι ήλθε η ώρα να αναγνωρίσουμε το Κόσσοβο ως ανεξάρτητο κράτος τονίζουν ότι:
Το Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης στις 22.7.2010 έκρινε ότι η απόφαση του Κοσσόβου το 2008 να ανακηρύξει την ανεξαρτησία του δεν είναι αντίθετη προς το Διεθνές Δίκαιο.
Οι μεγαλύτερες χώρες του Δυτικού κόσμου, στον οποίο ανήκουμε, έχουν αναγνωρίσει το Κόσσοβο (ΗΠΑ, Γαλλία, Γερμανία κ.ά).
Η Ελλάς de facto αναγνωρίζει το Κόσσοβο ως κράτος π.χ. η Εθνική Ελλάδος παίζει ποδόσφαιρο με το Κόσσοβο σε επίσημους αγώνες.
Η άποψη ότι δεν πρέπει να αναγνωρίσουμε την ανεξαρτησία του Κοσσόβου βασίζεται κυρίως στα ακόλουθα επιχειρήματα:
Η απόσχιση εδάφους με τη βία νομιμοποιεί τον αναθεωρητισμό. Π.χ. ο Πούτιν, για να στηρίξει αποσχιστικά κινήματα στη Γεωργία, χρησιμοποίησε ως δικαιολογία την υποστήριξη των ΗΠΑ στο Κόσσοβο.
Τυχόν αναγνώριση του Κοσσόβου θα ενθαρρύνει τα σχέδια για Μεγάλη Αλβανία. Τα Τίρανα και η Πρίστινα ήδη μιλούν ανοιχτά για ένωση Κοσσόβου και Αλβανίας.
Εάν η Ελλάς αναγνωρίσει τους Αλβανούς του Κοσσόβου ως κράτος θα δώσει το μήνυμα ότι επιβραβεύει την πολιτική της Αλβανίας και ότι λησμονεί την καταπίεση της ελληνικής εθνικής μειονότητας και την προπαγάνδα περί Τσάμηδων.
Η Ελλάς δεν είναι η μόνη χώρα της Ευρ. Ενώσεως που δεν αναγνωρίζει το Κόσσοβο. Μαζί της συμφωνούν η Ισπανία, η Ρουμανία, η Σλοβακία και η Κύπρος. Προφανώς φοβούνται ότι τυχόν αναγνώριση θα ενθαρρύνει αποσχιστικά κινήματα και ψευδοκράτη. Η Ελλάς δεν μπορεί να δράσει μόνη της χωρίς να διαβουλευθεί με τους άλλους 4 εταίρους της και κυρίως με την Κύπρο για το ζήτημα αυτό.
Κάποιοι υπογραμμίζουν ότι τυχόν αναγνώριση θα επιβραβεύσει την κακή συμπεριφορά που επέδειξαν οι Αλβανοί Κοσσοβάροι απέναντι στα Ορθόδοξα Χριστιανικά μνημεία του Κοσσυφοπεδίου. Δεν πρόκειται απλώς για την πολιτιστική κληρονομιά των Σέρβων. Ορισμένα από τα μοναστήρια αγιογραφήθηκαν τον 14ο αιώνα από Έλληνες αγιογράφους της Σχολής της Θεσσαλονίκης. Πρόκειται για ένα τεράστιο μουσείο βυζαντινού πολιτισμού και μας ενδιαφέρει η διάσωσή του όπως μάς ενδιαφέρει και η Αγία Σοφία της Κωνσταντινουπόλεως.
Προτείνω να μην βιαστούμε να αλλάξουμε την επίσημη θέση μας. Ας αφήσουμε για αργότερα τη σχετική συζήτηση. Η Ελλάς είναι παράγων σταθερότητος και οι βαλκανικοί εθνικισμοί βρίσκονται ακόμη σε έξαρση. Θυμίζω τη διαμάχη Βουλγαρίας- Σκοπίων, την αποσχιστική τάση των Σέρβων της Βοσνίας κ.ά. Τώρα που η Αλβανία αρχίζει διάλογο για ένταξη στην Ε.Ε. ας πιέσουμε υπέρ των δικαιωμάτων των Βορειοηπειρωτών.
Άρθρο στα ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ, 6.8.2022
