Ξημέρωνε η 14η Μαρτίου 1957. Στις Κεντρικές Φυλακές Λευκωσίας η αγχόνη των Αγγλων αποικιοκρατών έκοβε το νήμα της σύντομης ζωής του δεκαοκτάχρονου μαθητή και ποιητή Ευαγόρα Παλληκαρίδη. Ο Βαγορής, όπως τον φώναζαν, από την Πάφο είχε ενταχθεί στο απελευθερωτικό κίνημα της ΕΟΚΑ για την Ενωση της Κύπρου με την Ελλάδα. Οταν αποφάσισε να ανέβει στο βουνό για να αποτινάξει τη βρετανική κυριαρχία, ο νεαρός μαθητής άφησε ένα ποίημα στους δασκάλους και τους συμμαθητές του:
«Θα πάρω μιαν ανηφοριά, θα πάρω μονοπάτια, να βρω τα σκαλοπάτια που παν στη Λευτεριά. Κόρη πανώρια, θα της πω, άνοιξε τα φτερά σου και πάρε με κοντά σου, μονάχα αυτό ζητώ…»
Ο Ευαγόρας Παλληκαρίδης και άλλοι οκτώ Ελληνες της Κύπρου απαγχονίσθηκαν για την Ενωση με την Ελλάδα. Πολλοί άλλοι συναγωνιστές τους έπεσαν μαχόμενοι εναντίον πολλαπλασίων δυνάμεων. Στα Φυλακισμένα Μνήματα των Κεντρικών Φυλακών οι τάφοι τους αποτελούν αιώνιο προσκύνημα του Ελληνισμού και δίπλα τους ως ακοίμητος φρουρός στέκεται μία λήκυθος με χώμα από τον Παρθενώνα. Με το αίμα τους, με την αγωνία τους, με τον αγώνα τους, με τα ποιήματά τους, με τις μαθητικές διαδηλώσεις οι έφηβοι και τα κορίτσια της Κύπρου έδωσαν κατά την τετραετία 1955-1959 το μήνυμα ότι ήταν, είναι και θα παραμείνουν υπερήφανοι Ελληνες!
Και τώρα τι θα έλεγε ο Ευαγόρας Παλληκαρίδης αν τον είχαμε μπροστά μας; Φοβούμαι ότι θα έκλαιγε βλέποντας τα διάφορα σχέδια τύπου Ανάν και Μπαν Κι Μουν να προσπαθούν να νομιμοποιήσουν τα τετελεσμένα της τουρκικής εισβολής και να προωθούν έναν σταδιακό αφελληνισμό της Μεγαλονήσου. Θα φώναζε σήμερα ο Παλληκαρίδης ότι η θυσία του δεν πρέπει να πάει χαμένη. Οτι για άλλα ιδανικά αγωνίσθηκε σύσσωμος ο Κυπριακός Ελληνισμός -πλην της ηγεσίας του κομμουνιστικού ΑΚΕΛ- κατά της αποικιοκρατίας. Θα μας θύμιζε τους προαιώνιους δεσμούς της Κύπρου με τον Ελληνισμό από την εποχή που ο βασιλεύς Κινύρας έστειλε μία ασπίδα ως συμβολική συμμετοχή στην Πανελλήνια εκστρατεία κατά της Τροίας. Θα εξέφραζε την πικρία του για την ανοχή που επιδεικνύουν ορισμένοι σύγχρονοι Ελληνοκύπριοι στα διχοτομικά σχέδια με τα παραπλανητικά περιτυλίγματα.
Ο Παλληκαρίδης θυσιάσθηκε για μία Κύπρο ελεύθερη και ελληνική!
